Sjabloon:Toon woordenlijst

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z - 0 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - Alles

Term	Betekenis
aanvoervak	Primaire watergang die dient voor de aanvoer van water naar de diverse gebieden meestal in eigendom van het waterschap.
actieve gronddrukcoëfficiënt	Laagst mogelijke verhouding tussen horizontale en verticale spanning (b.v. direct achter een wand die van het grondmassief af beweegt).
adres (BAG)	Door het bevoegde gemeentelijke orgaan aan een verblijfsobject, een standplaats of een ligplaats toegekende benaming, bestaande uit een combinatie van de naam van een openbare ruimte, een nummeraanduiding en de naam van een woonplaats.
af-/aanvoervak	Een aanduiding van de onderverdeling in de lengterichting van wateren, waarbij de onderverdeling ontstaan is door het dimensioneren van een stelsel van wateren aan de hand van hydraulische parameters.
afvoercoëfficiënt	Coëfficiënt die bij de berekening van de afvoer over en door kunstwerken de gevolgen van onvolkomenheden in de schematisatie van de waterbeweging compenseert.
Actueel Hoogtebestand Nederland	Het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) is de digitale hoogtekaart voor heel Nederland.
algemene regels keur (waterschap Hunze en Aa's)	In de Algemene regels keur van waterschap Hunze en Aa's staan algemene regels waaraan de ingeland zich moet houden als het werkzaamheden wil uitvoeren in de invloedssfeer van het waterschap.
Atom	Atom is een soort webfeed, net als RSS. Webfeeds zorgen ervoor dat content van websites automatisch aan gebruikers wordt gepresenteerd als deze wordt aangepast of toegevoegd. De gebruiker hoeft dus niet steeds zelf de website te bezoeken.
auxiliary file	Een hulpbestand (.aux of .aux.xml) vergezelt het raster op dezelfde locatie en slaat eventuele aanvullende informatie op die niet in het rasterbestand zelf kan worden opgeslagen.
bacteroides bacteriën	De bacteriën waarmee specifiek de fecale besmetting van mensen, herkauwers en varkens worden aangetoond en de bacteriën die een algemene indruk geven van de fecale besmetting behoren tot de Bacteroides bacteriën.
Basisregistratie Waarde Onroerende Zaken	De gegevensverzameling voor de Basisregistratie WOZ bestaat naast het authentieke gegeven “vastgestelde waarde” (WOZ-waarde) ook uit de gegevens die nodig zijn om deze waarde aan zowel een onroerende zaak te relateren als aan een belanghebbende.
Beleid, Projecten & Laboratorium	Afdeling Beleid, Projecten & Laboratorium
blockfile	Fotogrammetrisch project wat is gegenereerd met Erdas Imagine.
privaatrecht	Burgerlijk recht, ook civiel recht of in Nederland privaatrecht, is het geheel van de regels voor de onderlinge verhoudingen tussen personen, i.h.b. het personen- en familierecht en vermogensrecht.
coördinaat	Getal in een sequentie van n getallen om de positie van een punt in een n-dimensionale ruimte te bepalen
coördinaatlocatiereferentie	Ruimtelijke locatie, vorm of geometrie van een entiteit t.o.v. een ruimtelijk coordinatenreferentiesysteem.
coördinaten referentie systeem	Een Coördinaten Referentie Systeem, of CRS, is een methode van het koppelen van numerieke coördinaten aan een positie op het oppervlak van de aarde.
coördinatenreferentiesysteem	Referentiestelsel, gekoppeld aan een of meer assen, waarmee de ruimtelijke locatie van een entiteit kan worden vastgelegd m.b.v. coordinaten. Indien de assen onderling een rechte hoek vormen heet dit een Cartesisch coordinatenstelsel.
coördinatenstelsel	Door een coördinatenstelsel wordt een vlak of een ruimte zo ingedeeld, dat de plaats van ieder punt op dat vlak of in die ruimte uniek wordt bepaald door een stel getallen, coördinaten van dat punt genaamd.
coördinatentransformatie	Een coördinatentransformatie is het omrekenen van de coördinaten van een object in het ene coördinatenstelsel naar de coördinaten in een ander stelsel.
cyanobacteriën	De meest eenvoudige algen, die soms door hun primitieve bouw bij de bacteriën worden ingedeeld.
dagelijks bestuur van het waterschap	Bestuursorgaan waarvan de leden worden gekozen uit het Algemeen Bestuur (het hoogste, democratisch gekozen bestuursorgaan van het hoogheemraadschap) en dat onder voorzitterschap staat van de dijkgraaf.
deelwateraanvoergebied	Gedetailleerde weergave van de wateraanvoergebieden
digitaal hoogtemodel	Een digitaal hoogtemodel of digital elevation model (DEM) is een digitale weergave van het (aard)oppervlak met oppervlaktetopografie of van het maaiveld.
Enhanced Automatic Terrain Extraction	Enhanced Automatic Terrain Extraction (dense matching) is een techniek om uit stereo luchtfoto's een puntenwolk te genereren. De overlap tussen de stereofoto's moet minimaal 80% zijn in de vliegrichting en 60% tussen de verschillende vliegbanen.
Differentiële Global Navigation Satellite System	DGNSS staan voor differentiële Global Navigation Satellite System. Bij deze techniek wordt de nauwkeurigheid van de gebruikerspositie verbeterd door middel van correctiedata van een referentiestation of referentienetwerk. In tegenstelling tot RTK wordt alleen gebruik gemaakt van codemetingen, waardoor de nauwkeurigheid blijft steken op 20 tot 50 centimeter.
Differentiële Global Position System	DGPS staat voor respectievelijk differentiële GPS. Bij deze techniek wordt de nauwkeurigheid van de gebruikerspositie verbeterd doormiddel van correctiedata van een referentiestation of referentienetwerk.
digitaal oppervlaktemodel	Digitaal oppervlaktemodel (digital surface model, DSM) dat de hoogte inclusief alle objecten op het aardoppervlak zoals bomen en bouwwerken weer geeft.
ellipsoïde van Bessel	De ellipsoïde van Bessel (Bessel 1841) is een referentie-ellipsoïde: dit is een ellipsoïde die bedoeld is de vorm van de Aarde tot op zekere hoogte te benaderen, terwijl deze structuur, vanwege de wiskundige opbouw, ook bruikbaar is in berekeningen. Hoewel Friedrich Bessel zijn ellipsoïde, die gebaseerd was op de verwerking van talloze meetresultaten al in 1841 publiceerde, is hij in Europa tot op de dag van vandaag in gebruik in vele geodetische coördinatensystemen. Zo ook in het Nederlandse RD-coördinatensysteem.
externe oriëntatieparameters	De oriëntatieparameters zijn berekend uit een triangulatieproces op basis van voorgemarkeerde paspunten.
extraction transformation and load	Extraction, Transformation and Load, afgekort ETL, is een begrip uit de informatica. Het benoemt de processen die gebruikt worden om gegevens uit verschillende gestructureerde databases te verenigen in een andere database, veelal een datawarehouse.
freatisch grondwater	Water in de verzadigde zone met een vrije grondwaterspiegel.
Galileo	Galileo is het niet-militaire wereldwijde satellietnavigatiesysteem (GNSS) dat gebouwd wordt door de Europese Unie (EU) in samenwerking met de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA.
geodetisch coördinatensysteem	Een geodetisch coördinatensysteem is een coördinatensysteem zoals dat in de geodesie (landmeetkunde) gedefinieerd wordt. Uit praktische overwegingen en om historische redenen bestaan er veel verschillende lokale, regionale en wereldwijde coördinatensystemen. Deze coördinatensystemen worden ook veelvuldig buiten de geodesie gebruikt. Bij toepassingen die een minder hoge precisie vereisen, kunnen sommige coördinatensystemen die geodetisch gezien verschillend zijn, als gelijk behandeld worden.
geoïde	De geoïde is het vlak op gemiddeld zeeniveau, waar dezelfde zwaartekrachtspotentiaal heerst: het equipotentiaalvlak. Dit vlak staat in elk punt loodrecht op de richting van de zwaartekracht en ligt dus overal waterpas.
GLONASS	Global Navigation Satellite System is een Russisch satellietplaatsbepalingssysteem, vergelijkbaar met het Amerikaanse GPS, het Chinese BeiDou en het Europese Galileo.
grond	Grond is een mengsel van verweerd vast materiaal (sediment), water en lucht dat aan het aardoppervlak of (vlak) daaronder voorkomt.
grote waternavel	De grote waternavel (Hydrocotyle ranunculoides) is een moerasplant die behoort tot de klimopfamilie (Araliaceae). Van nature komt de plant voor in Noord-Amerika. In België en Nederland is de soort een exoot.
helicobacter bacteriën	De bacteriën waarmee specifiek de fecale besmetting t.g.v. vogels wordt aangetoond behoren tot de helicobacter bacteriën.
primaire wateren	Wateren waaraan het hoogheemraadschap of waterschap een belangrijke functie toekent in de wateraan- en -afvoer en waterberging. De ligging van primaire wateren is aangegeven op de bij de Keur behorende Keurkaarten.
hoogte	De hoogte van een geografische locatie (bijvoorbeeld een berg of plateau) wordt opgegeven in meters (of andere lengtemaat) ten opzichte van een referentieniveau: het nulvlak.
hoogwater zee	De hoogste getijstand.
hydro object	Samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, alsmede de bijbehorende bodem, oevers en, voor zover uitdrukkelijk aangewezen krachtens deze wet, drogere oevergebieden, alsmede flora en fauna.
veldapparaattype	De beschrijving van het soort veldapparaat of zintuig, of combinatie van soorten veldapparaten en/of zintuigen, waarmee de monstername, waarneming, meting of analyse in het veld wordt uitgevoerd.
hydrologisch vak	Een virtuele aanduiding van de onderverdeling in de lengte- en, indien van toepassing, de dwarsrichting van objecten/infrastructuur op basis van hydrologische kenmerken
kabelbed	Ruimtebeslag dat door een gemeenschappelijk tracé van één of meer kabels, buizen, HDPE- en/of mantebluizen - die toebehoren aan één netwerkbeheerder - wordt gevormd.
benedenbeloop	Deel van het talud tussen teen en buitenberm.
totale reële bedekking	Het totale oppervlak, dat door een plantensoort in beslag genomen wordt wanneer men de omtrek van haar individuen op de grond projecteert.
kernopbouw	De opbouw van de kern van het dijklichaam.
centrifuge	Machine voor het m.b.v. centrifugaalkrachten indikken of ontwateren van slib.
kenmerkvak-waarde	Waarde die een kenmerk heeft binnen een bepaald kenmerkvak.
gegevensobject	Set aan gegevens die is/wordt opgeslagen over een bedrijfsobject.
retourbemaling	Bij een retourbemaling wordt het opgepompte bemalingswater via een gesloten systeem in hetzelfde watervoerende pakket teruggevoerd. Bij een werking in een gesloten systeem wordt het bemalingswater door middel van een deepwell onttrokken. Vanuit de onderwaterpomp gaat het bemalingswater via gesloten afvoerleidingen direct naar de retourbronnen.
spreng	Een spreng is een door mensen gegraven of verlegde beek. Sprengen komen veel voor op de Veluwe en werden gebruikt voor de aandrijving van watermolens, voor het maken van papier en/of voor water voor de wasserijen.
maatgevende hoogwaterstand	Hoogwaterstand, behorende bij de in de wet op de waterkering (art 3.2) gegeven Hoogwaterstand gebiedsfrequentie.
verspreiding	Het transport van verontreinigende stof(fen) in de bodem, naar het oppervlaktewater, de atmosfeer of andere media.
pigging installatie	Installatie voor het verzenden, ontvangen of afsluiten van pigs (rubberen mollen).
drainagemiddel	Ontwateringsmiddel voor het kunstmatig laaghouden van de grondwaterstand met inbegrip van de uitstroomvoorziening.
beleidsplan	Document, waarin (landelijk) vastgesteld beleid met haar doelen en benodigde middelen is opgenomen.
breedspoortractor	Een breedspoortractor is een tractor met een minimale spoorbreedte van 1,50m.
zwetsloot	In de provincie Groningen worden de sloten tussen twee landeigenaren zwetsloten genoemd.
tool	Een tool is een generieke term voor een klein, handig programma voor het uitvoeren van algemene taken. Simpel gezegd is een tool een stukje gereedschap van een ontwikkelaar bedoeld voor een specifieke taak.
rechtspersoon met een wettelijke taak	Een rechtspersoon die een bij of krachtens een wet geregelde taak uitvoert en die daartoe geheel of gedeeltelijk wordt bekostigd uit de opbrengst van een bij of krachtens een wet ingestelde heffing, met uitzondering van de gemeenten, provincies, waterschappen, de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, openbare lichamen voor beroep en bedrijf en openbare lichamen en gemeenschappelijke organen ingesteld krachtens de Wet gemeenschappelijke regelingen uitgezonderd de openbare lichamen en gemeenschappelijke organen waaraan vanwege het Rijk wordt deelgenomen.
verantwoordingsrapportage	Rapportage aan de opdrachtgever, waarin verantwoording wordt afgelegd over de realisatie van een opdracht.
glasaal	Vroeg levensstadium van de aal waarin deze de vorm van een aal aanneemt. Ze zijn doorzichtig en hebben nog geen tanden.
erosie	Het proces waarbij grond, gesteente en dergelijke verplaatst worden door c.q. wegspoelen onder invloed van wind, stromend water of bewegende ijsmassa's.
applicatiecomponent	Een encapsulatie van applicatiefunctionaliteit afgestemd op implementatiestructuur, die modulair en vervangbaar is.
fysiek datamodel	Een technologie-specifieke representatie van data uitgedrukt in fysieke data-elementen en de manier waarop ze worden opgeslagen of uitgewisseld.
drooglegging	Het hoogteverschil tussen de waterspiegel in een waterloop en het grondoppervlak.
aanvoergebied	Gebieden begrenst door (stroom)scheidingen, waaruit beschouwd vanuit het afvoerpunt het water van dat gebied afstroomt of via bemaling getransporteerd wordt naar het desbetreffende afvoerpunt. Er wordt bij waterschap Hunze en Aa's onderscheid gemaakt tussen hoofd- en deelwateraanvoergebieden.
1d-berekening	Meta-informatie over de berekening met een 1D-oppervlaktewatermodel.
waterdruk	De druk van het water verminderd met de atmosferische druk.
graniet	Graniet is een zuur (of felsisch) stollingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit drie mineralen: kwarts, veldspaten (kaliveldspaat en plagioklaas) en mica's (muscoviet en/of biotiet). Ook amfibool komt in graniet voor.
biotamonitoring	Het monitoren van stoffengehalten in biota.
informatievoorziening	Het geheel aan informatieverwerkende processen van een organisatie, bekeken vanuit het perspectief van de gebruikersorganisatie, inclusief alles dat daarvoor benodigd is, zoals infrastructuur en informatiesystemen.
parametreren	Met parametreren bedoelen we het doen van instellingen via de HMI, oftewel een operator panel in het front van de besturingskast van het gemaal.
looptijd	Gemiddelde tijd, die de waterdeeltjes bij een bepaalde waterstand nodig hebben om door een zeker riviervlak te stromen.
brongebied	Verontreinigd gebied in grond of grondwater waarin puur product of restverzadiging wordt aangetroffen.
culturele eutrofiëring	Daling van het zuurstofgehalte in het water, dat ernstige gevolgen heeft voor het waterleven.
maansverloop	Het tijdsverloop tussen de maanbovendoorgang en het daarop volgend hoog- of laagwater op een bepaalde plaats.
basaltzuil	Zuilvormig toplaagelement van basalt.
Vermogensrecht	Als objectief recht omvat het rechtsgebied van het vermogensrecht als onderdeel van het privaatrecht het geheel van bepalingen dat betrekking heeft op vermogensbestanddelen.
capillariteit	Capillariteit (of capillaire werking) is het verschijnsel in de natuurkunde dat een vloeistof, bijvoorbeeld water, in een zeer fijn buisje stijgt, tegen de werking van de zwaartekracht in, terwijl de vloeistofspiegel een concaaf oppervlak vormt. Zulke fijne buisjes worden haarbuisjes of capillairen genoemd. Hoe fijner de buisjes, hoe hoger het water kan stijgen.
Infrastructure for Spatial Information in the European Community	INSPIRE is "een EU-initiatief om een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in Europa tot stand te brengen die erop gericht is om ruimtelijke of geografische informatie toegankelijker en interoperabeler te maken voor een breed scala aan doeleinden ter ondersteuning van duurzame ontwikkeling "
maansculminatie	De doorgang van de maan door de plaatselijke meridiaan, d.w.z. of het bereiken van haar hoogste stand boven de horizon (bovendoorgang) of haar passage onder de horizon (onderculminatie).
bathyale zone	Het deel van de zee tussen 200 en 1000 meter diepte waar geen zonlicht meer kan doordringen.
pompunit	Pompput in een drukrioleringsstelsel
in-situ bodemsanering	In-situ bodemsanering betekent dat er bodemsaneringstechnieken worden toegepast die verontreinigingen uit de bodem verwijderen zónder dat de grond wordt weggehaald. Zo blijven de bodemopbouw en -structuur behouden en wordt de bodem maar beperkt verstoord.
predator	Roofdier of roofvijand.
worteldichtheid	Het bepalen van de worteldichtheid op verschillende dieptes aan de hand van het aantal wortels in een bodemmonster.
informatiemanagement	Het richting geven en bewaken van de inhoud en vorm van de informatievoorziening op hoofdlijnen (vaak voor de middellange en lange termijn), alsmede het bepalen van de meest geëigende organisatie om deze inhoud en vorm te realiseren.
uiterwaard	Een deel van het winterbed, door kaden en door bandijk of hoger gelegen land begrensd.
verkeersongeval object	Object, betrokken bij een verkeersongeval.
afstand tot nulpunt waterkering	De langs de referentielijn van een oppervlaktewater of een waterkering gemeten afstand tussen het in de referentielijn gelegen getransponeerde centrale punt van de dijkpaal enerzijds en anderzijds het als zodanige vastgestelde nulpunt van de waterkering.
woelbak	Betonnen kelder met schotten, in het bovenhoofd van een schutsluis die voorkomt dat het water tijdens het schutten aan de hoge zijde wordt ingelaten en met grote kracht naar binnen stroomt. Een woelbak wordt ook toegepast bij stuwen met een groot verval voor het fixeren van de watersprong.
plan	Besluit tot het uitvoeren van activiteiten die volgens een vastgestelde activiteitenstructuur (volgtijdig, parallel) worden uitgevoerd en die moeten leiden tot vooraf gedefinieerde resultaten (doelen).
afwateringssysteem	Natuurlijk of kunstmatig systeem voor de afwatering van een gebied.
biomassa	De gezamenlijke hoeveelheid aan levende materie voorkomend in een bepaalde levensgemeenschap of een onderdeel hiervan.
kennismanagement	Het creëren, delen, gebruiken en beheren van de kennis en informatie van een organisatie.
rioolbemalinggebied	Het gebied waarbinnen alle leidingen en knooppunten zijn gelegen, die alle tot doel hebben afvalwater naar één gemaal of afnamepunt te transporteren.
kruinhoogte	De momentane hoogte van het waterkerende element in een kunstwerk waar het water overheen stroomt bij een hogere waterstand.
dirchlet randvoorwaarde	Randvoorwaarde voor een grondwatermodel waarbij de stijghoogte bekend is en gespecificeerd op de grens van het stroomveld en het model de bijbehorende grondwaterstroming berekend.
eutroof water	Een water dat rijk is aan voedingsstoffen en waarin weinig soorten aquatische organismen voorkomen, elk in betrekkelijk groot aantal.
Delta	Delta is een plugin op Erdas Imagine, ontwikkeld door Imagem om mutaties in het terrein op te sporen middels remote sensing technieken.
opgelost organisch koolstof	Alle koolstof van organische oorsprong die in opgeloste vorm aanwezig is.
oppervlaktedelfstoffen	Delfstoffen die voorkomen in de bodem (land- en waterbodems) en die kunnen worden gewonnen zonder dat ondergrondse mijnbouw nodig is.
suspensief transport	Transport van gesuspendeerde deeltjes door de stroming.
overkluizing	Een civieltechnisch kunstwerk waarmee een weg, een plein of een watergang (kruiselings) wordt overwelfd, waarbij het dek meestal niet uitsluitend uit een pad of weg bestaat.
klimaat	Het klimaat is de gemiddelde weersituatie van een bepaalde streek gedurende een lagere periode (meestal minstens 30 jaar).
winterpeil	Niveau, peil dat het water in de primaire watergang binnen het peilgebied in de winter bereikt of pleegt te bereiken; waterniveau in de winter. Het winterpeil is vastgesteld in het peilbesluit.
adres	De gegevens over een adres.
afstromingdiepte	Het afstromingvolume uit een stroomgebied, gedeeld door de oppervlakte over een specifieke tijd.
architectuur	Beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.
Topconsortia voor Kennis en Innovatie	TKI Watertechnologie kent innovatiethema’s op het gebied van resource efficiency, smart water systems en sustainable cities. KWR zorgt voor het inrichten van vraaggestuurde onderzoeksprojecten die passen binnen deze thema’s, in samenwerking met eindgebruikers in de publieke sector (waterbedrijven, waterschappen en gemeenten), industriële eindgebruikers en met het bedrijfsleven (leveranciers, ingenieursbureaus). Dit leidt tot bevordering van efficiënte kennisontwikkeling en toepassing van innovaties op het gebied van watertechnologie.
WVO	Wet met als doel het tegengaan en voorkomen van vervuiling van het oppervlakte water.
translatiegolf	Golf, die een kanaal of rivier inloopt, doordat het water hierin ten gevolge van een kortstondige toevoer of onttrekking een (extra) verplaatsing over een bepaalde afstand ondergaat.
geconstateerd gebruik	Vaststelling van het gebruik van een watersysteem door een gebruiker, waaraan al dan niet een overeenkomst of een beschikking ten grondslag ligt.
woonplaats	Deel van het gebied van een gemeente, waarop huizen zijn gebouwd, als eenheid beschouwd door die gemeente, voorzien van een naam die kan afwijken van de naam van die gemeente.
temporele nauwkeurigheid	De mate waarin tijddata overeenkomen met de werkelijkheid.
Pekelderdiep	Het Pekelderdiep, Pekelerhoofddiep of Pekelder Hoofddiep is een Nederlands kanaal in de provincie Groningen. Het is eigenlijk het in 1728 gedeeltelijk gekanaliseerd riviertje de Pekel A. Langs het kanaal liggen de lintdorpen Oude en Nieuwe Pekela.
bergingscapaciteit	Het volume water dat geborgen kan worden tussen het stuwpeil en het aanvaardbaar hoogste peil.
abstracte begrippen	Een abstract begrip is niet tastbaar of zichtbaar of voortkomend uit een handeling, zoals een activiteit.
lozing	Kunstmatige of natuurlijke afvoer van overtollig water.
drinkwaterreservoir	Opslag van oppervlaktewater met een drinkwaterbestemming.
suspensie	Dispersie van een vaste stof in een vloeistof.
winterstreefpeil	Geeft de streefhoogte aan van het waterniveau t.o.v. NAP in grotere waterplassen gedurende de wintermaanden.
precariobelasting	Onder de naam precariobelasting of precariorechten kan door een Nederlandse gemeente of een openbaar lichaam BES een belasting worden geheven ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond/provinciegrond (artikel 228 Gemeentewet/artikel 222c Provinciewet) of grond van het openbaar lichaam (artikel 60 FinBES).
duinvoet	Plaats waar het droge strand overgaat in de zeereep.
wetenschap	Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en verifieerbare menselijke kennis, het daarmee verbonden proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt vergaard. Deze gemeenschap heeft haar eigen wetenschappelijke methodes en conventies om tot hypotheses, wetmatigheden, theorieën en systemen te komen.
interactie	Activiteit zijnde een combinatie van subactiviteiten uitgevoerd door fysieke objecten waartussen een overdracht van materie, informatie, energie of kracht plaatsvindt, typisch over een verbinding of raakvlak (rechtstreeks of via poorten)
NAP-daling	Daling van het NAP-vlak als gevolg van onderlinge bewegingen in de aardkorst.
milieuvriendelijk onderhoud	Onderhoud waarbij geen milieubelastende stoffen worden gebruikt.
watersysteemtactiek	Een beschrijving van de wijze waarop, binnen een strategie, zodanig met (een) technische instrument(en) kan worden omgegaan, dat de vereiste toestand van het watersysteem kan worden bereikt.
obstakel afstand	Kortste afstand tussen de binnenkant van de kantstreep en een obstakel (bij afwezigheid van een kantstreep: de afstand tussen de kant van de verharding en het obstakel)
budget	Geheel van personele, materiële en financiële middelen toegekend aan een plan of aan een organisatorische eenheid.
stroomvoerend profiel	Het gemiddelde profiel van het riviervak dat bij een bepaald peil beschikbaar is voor de rivierafvoer.
afwatering	De afvoer van water via een stelsel van open waterlopen naar een lozingspunt van het afwateringsgebied.
onttrekken van oppervlaktewater	Het door middel van een werk halen van water uit een oppervlaktewaterlichaam zonder dat het water daarbij in een ander oppervlaktewaterlichaam wordt gebracht;
wijzigingsverzoek	Aanpassing van de scope en daarmee mogelijke aanpassing van de planning.
contractiecoëfficiënt	De verhouding in een bepaalde dwarsdoorsnede tussen het stroomvoerende en het geometrische profiel.
trailerhelling	Een trailerhelling (ook wel slipway genoemd) is een helling aan het water waardoor schepen en boten in en uit het water kunnen worden gelaten. Ze worden gebruikt voor het bouwen en repareren van schepen, maar voornamelijk door watersporters die hun boot van hun trailer het water in laten.
werkpakket	De verzameling van informatie die relevant is voor het maken van een of meer producten. Het Werkpakket zal bestaan uit een beschrijving van het werk, de Productbeschrijving(en), informatie over eventuele beperkingen bij de productie, en de bevestiging van de afspraak tussen de Projectmanager en de persoon of Teammanager die het Werkpakket moet gaan uitvoeren dat het werk binnen de beperkingen gedaan kan worden.
zandzak	Een zandzak is een zak gevuld met zand. Oorspronkelijk werden zandzakken gemaakt van jute, tegenwoordig worden deze ook gemaakt van polypropyleen, PVC en polyacryl.
schuldeiser	Een schuldeiser (soms ook accipiens genoemd) is een rechtssubject dat een prestatie (iets doen, iets niet doen of iets geven) kan eisen ten opzichte van een ander, de schuldenaar.
doorstroombreedte	De maatgevende breedte van de opening van een kunstwerk waar normaliter het water doorheen stroomt.
afkorting	Een afkorting is, in schriftelijk taalgebruik, iedere verkorte schrijfwijze voor een woord, woordgroep, naam of andere aanduiding.
Integraal Maatregelenplan Zuidlaardermeer	In het IMZ zijn doelen en zes maatregelpakketten voor het gebied beschreven.
artesisch water	(Grond)water met een wateroverspanning ten opzichte van een hydrostatische waterspanningverdeling, waarbij de wateroverspanning het gevolg is van de stijghoogte in het eerste watervoerend pakket.
maan	De Maan is de enige natuurlijke satelliet van de Aarde en is een van de vijf grootste manen van het zonnestelsel. Ze wordt soms aangeduid met haar Latijnse naam Luna.
procedurestap beschrijving	De stappen waarin een procedure op grond van de WM en AWB is onderverdeeld.
magnetisch noorden	De richting van de magnetische noordpool.
goot	Een afvoergoot voert hemelwater bovengronds af over een relatief lange afstand naar bijvoorbeeld een infiltratievoorziening.
uitwateringssluis	Een sluis die te teveel aan water op het binnenwater gereguleerd naar een lager gelegen buitenwater laat afvloeien (spuien) en buitenwater keert.
piercer	Dier dat zich ergens in boort.
JavaScript Object Notation	JSON of JavaScript Object Notation, is een gestandaardiseerd gegevensformaat. JSON maakt gebruik van voor de mens leesbare tekst in de vorm van data-objecten die bestaan uit een of meer attributen met bijbehorende waarden. Het wordt hoofdzakelijk gebruikt voor uitwisseling van data tussen server en webapplicatie, als een alternatief voor XML.
Waaiboei	Het kunstobject, gemaakt door Martin Borchert, staat op de zeedijk in het noordoostelijkste puntje van Nederland.
slibfractie	Genormaliseerde term voor het totaal aan minerale deeltjes kleiner dan 0.016 mm in sedimenten of gronden.
Geonovum	Geonovum is een overheidsstichting die zich bezig houd met de ontwikkeling en beheer van de generieke geo-standaarden & geo-informatie infrastructuur, kennisontwikkeling en de ondersteuning van het GI-beraad.
onderdeeloriëntatie	Een topologisch element dat de verbindingslijn (edge) tussen het beginpunt en het eindpunt van het onderdeel beschrijft.
schip	Elk vaartuig met inbegrip van vaartuigen zonder waterverplaatsing en watervliegtuigen, gebruikt of geschikt om te worden gebruikt als middel van vervoer over water.
artesische omstandigheden	Omstandigheden waar de hydraulische stijghoogte in een afgesloten watervoerende laag stijgt tot boven het hoogste niveau van die laag.
server	Een server is een computer of een programma dat diensten verleent aan clients. In de eerste betekenis wordt met server de fysieke computer aangeduid waarop een programma draait dat deze diensten verleent.
haven	Een tot ligplaats van schepen geschikt, natuurlijk of gegraven waterbekken aan zee of aan de oever van een rivier of binnenwater, dat beschutting biedt tegen wind en golven.
Transitie Landelijk Gebied	De term "Transitie Landelijk Gebied" verwijst naar een proces van verandering en overgang in landelijke gebieden. Het impliceert vaak een verschuiving van traditionele landbouw- en agrarische activiteiten naar een meer diverse en duurzame ontwikkeling van het platteland.
prioritaire stof	De stoffen die zo gevaarlijk zijn voor de mens en het milieu dat er voor hun reductie prioritaire actie moet worden ondernomen, zijn door de EU in de Kaderrichtlijn Water (KRW) samengevat onder de noemer prioritaire stoffen.
reuzenbereklauw	De reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum) is een meerjarige plant uit de schermbloemenfamilie (Apiaceae). De soort wordt, in tegenstelling tot de inheemse gewone berenklauw, in België en Nederland beschouwd als een invasieve exoot die gezondheidsrisico's oplevert.
standaardafwijking	De standaardafwijking of standaarddeviatie (vaak aangeduid met de Griekse letter σ voor de populatie en s voor de steekproef), een begrip in de statistiek, is een maat voor de spreiding van een variabele of van een verdeling of populatie. De standaardafwijking is gedefinieerd als de wortel uit de variantie, en daardoor vergelijkbaar met de waarden van de variabele zelf.
brug	Civielkundige constructie die doorgang verschaft voor voetgangers, dieren, voertuigen en diensten boven obstakels of tussen twee punten op een hoogte boven de grond.
sleufloze draineermachine	Drainagebuizen worden gelegd met sleuvengravers of sleufloze machines. De sleufloze draineermachine is voorzien van een V-vormig mes. De grond wordt opgetild en op het diepste punt wordt de buis gelegd. Het aanbrengen van conventionele drainage kan ook middels horizontaal gestuurd boren. Zodoende is het mogelijk met weinig overlast drainagebuizen aan te brengen onder bijvoorbeeld gebouwen of begraafplaatsen.
grondmorene	Met grondmorene wordt het sediment bedoeld dat door gletsjers en ijskappen wordt meegevoerd en onder het ijs wordt afgezet.
contractmanager	Rol binnen een projectorganisatie, die verantwoordelijk is voor de sturing en beheersing van het gehele proces van contractvoorbereiding – aanbesteding en –uitvoering richting verschillende marktpartijen.
kanaaldijk	Binnenwaterkering langs een kanaal.
layerfile	Een layerfile is een Arcgis bestand wat verwijst naar een dataset en waarin o.a. beschreven wordt hoe de data gevisualiseerd moet worden, welke velden aan moeten staan en of de data gefilterd moet worden.
calamiteitengemaal	Een calamiteiten gemaal is een gemaal wat alleen ingezet wordt tijdens een hoogwatercalamiteit, normaal gesproken worden deze gemalen meestal op een andere locatie opgeslagen.
alias	De alternatieve weergave van de naam.
luwe zone	Een luwe zone is een beschutte locatie, de wind heeft hier weinig invloed op de leefomgeving van de aanwezige flora en fauna.
ankerplaats	Plaats waar vaartuigen door bevoegd gezag is toegestaan voor anker te gaan voor langere duur.
anorganische stof	Chemische stoffen van minerale oorsprong die geen koolstof - koolstof verbindingen bevatten.
calamiteiteninlaat	Een calamiteiteninlaat is een waterstaatkundig kunstwerk dat in de waterkering van een bergingspolder is gelegen. Als er een hoogwatercalamiteit optreed in een boezem is het mogelijk om met een calamiteiteninlaat een bergingspolder gecontroleerd vol water te laten stromen. De inlaat is in dat geval onderdeel van een calamiteitenplan.
regenrivier	Rivier die in overheersende mate door regenwater wordt gevoed.
luminescentie	Als atomen overgaan van een hogere naar een lagere energietoestand, wordt er soms licht uitgestraald. Dit gebeurt wanneer energierijke elektronen vanuit een aangeslagen toestand naar een baan met een lagere energie rond de atoomkern springen. De energie die hierbij vrij komt, wordt door het elektron uitgezonden als een foton, dus als elektromagnetische straling. Afhankelijk van het energieverschil kan het zijn dat de uitgezonden straling binnen het golflengtebereik (ca. 400 nm ... ca. 780 nm) van het voor de mens zichtbare licht ligt. In dat geval spreekt men van luminescentie.
principeschema	Bij een principeschema worden alle verbindingen en componenten weergegeven van een elektrisch systeem. Alle componenten in het systeem worden schematisch weergegeven. Kenmerkend aan een principeschema is wanneer het schema wordt opgedeeld in verschillende stukken, iedere component slechts eenmaal zal voorkomen.
World Geodetic System 1984	Het World Geodetic System 1984 (WGS 84) is het coördinatenreferentiesysteem voor de aarde dat, op enkele centimeters na, gelijk is aan het officiële (maar minder bekende) International Terrestrial Reference System ITRS.
data integriteit	De mate waarin data niet zijn gewijzigd door ongeautoriseerde personen.
Basisregistratie Kadaster	De Basisregistratie Kadaster (BRK) bevat informatie over percelen, eigendom, hypotheken, beperkte rechten (zoals recht van erfpacht, opstal en vruchtgebruik) en leidingnetwerken. Daarnaast staan er kadastrale kaarten in met perceel, perceelnummer, oppervlakte, kadastrale grens en de grenzen van het rijk, de provincies en gemeenten.
geo-portaal	Een geo-portaal is een portaal, oftewel een toegangspagina voor het kunnen vinden, (eventueel) betalen en het combineren van geo-informatie. Een geo-portaal geeft toegang tot geo-informatie via webservices, of specifieker, geo-services.
energietransitie	Energietransitie is de overgang naar een situatie waarin de energievoorziening structureel anders van aard en vorm is dan in het huidige energiesysteem. In dit nieuwe systeem is fossiele brandstof grotendeels vervangen door duurzame energiebronnen, is er veel aandacht voor energiebesparing en energieopslag en is de energievoorziening meer decentraal georganiseerd.
veerkracht kust	Vermogen van de kust om op natuurlijke wijze veranderingen op te vangen zonder blijvend functieverlies.
meta informatie	Meta informatie is informatie over informatie waarbij de onderlinge relatie tussen de twee bekend is.
fysiotoop	Ruimtelijk begrensde homogene eenheid met een karakteristieke combinatie van abiotische, onafhankelijke ecosysteemfactoren: moedermateriaal, topografie, klimaat en leeftijd.
grondanker	Dwarsverbinding op staaf of paal in de grond, bv bij verkeersborden e.d.
voorland	Voorland is het gebied aansluitend aan de buitenzijde van de waterkering.
Unie van Waterschappen	De Unie van Waterschappen, voorheen Unie van Waterschapsbonden, is een koepelorganisatie, opgericht in 1927.
houder	Persoon die een zaak ten behoeve van een ander in zijn macht heeft, hetzij direct door zelf de zaak feitelijk onder zich te hebben, hetzij indirect door een ander de feitelijke macht te laten uitoefenen.
natte omtrek	Lengte van de grenslijn tussen het water van de wanden en bodem in de dwarsdoorsnede van een leiding.
evenwichtsdiepte	Waterdiepte bij eenparige stroming groter of kleiner dan de grensdiepte.
kruisstuk	Een verbindingsstuk dat vier (drainage) leidingen onder een rechte hoek verbindt.
rioolleiding	Samenstel van buizen tussen twee putten bestemd voor de inzameling en/of het transport van afvalwater.
1d-tijdreeks	De waarden van een toestandsvariabele, vastgelegd als een tijdreeks.
plantmateriaal	Beschrijving van het plantmateriaal.
D-HYDRO Suite	De D-HYDRO Suite is de opvolger van Simona (Waqua, Triwaq) en Delft3D 4 voor toepassing op de Nederlandse markt. Deze suite is gebaseerd op een rijke historie sinds de eerste Rijkswaterstaat (RWS) modellen uit 1968. D-HYDRO Suite maakt het mogelijk om (twee-dimensionale) simulaties te maken van overstromingen, stormvloeden, orkanen, golven, sediment transport en morfologie, waterkwaliteit en ecologie.
woonschepenwet	Wet van 1918 betreffende de regelgeving rondom woonschepen.
primaire grondstof	Materialen, die uit de natuur worden gewonnen om toegepast te worden als grondstof of bouwstof waarbij het dezelfde functie behoudt.
wvow-vergunning	Een door de Minister van Verkeer en Waterstaat, in het kader van de Wet verontreiniging oppervlaktewater, gegeven toestemming om onder bepaalde voorschriften, bepaalde hoeveelheden afvalstoffen, verontreinigende of schadelijke stoffen, met of zonder behulp van een werk, direct of indirect te lozen op oppervlaktewateren.
basisonderhoudsniveau	Het minimaal noodzakelijke onderhoud om de functionaliteit van de infrastructuur te waarborgen.
ontwerp	Project waarbij modelstudies gebruikt worden voor ontwerpdoeleinden.
duurzaam aanbesteden	Duurzaam aanbesteden houdt in dat gemeenten, provincies en waterschappen binnen het inkoop- en aanbestedingsbeleid steeds meer aandacht aan duurzaamheid besteden. Dit gebeurt in sectoren als energie, kantoorfaciliteiten en kantoorgebouwen, maar ook in transport en vervoer.
Informatiemodel Water Watersysteem	Het model IMWA Watersysteem is ontwikkeld om standaard uitwisseling van geografische gegevens over het oppervlaktewatersysteem te faciliteren.
capillair water	Water dat in fijne openingen in de bodem boven de grondwaterspiegel wordt gezogen doordat de moleculaire krachten het dan winnen van de zwaartekracht.
topologie	Topologie is de tak van de wiskunde die zich bezighoudt met eigenschappen van de ruimte die bewaard blijven bij continue vervorming (de objecten mogen niet worden gescheurd of geplakt).
vak	Een vak is een virtuele aanduiding van de onderverdeling in de lengte- en, indien van toepassing, de dwarsrichting van objecten/infrastructuur.
natuur	De natuur is de inhoud en werking van het heelal zoals door de mens waargenomen, ervaren en/of gewaardeerd. Hiertoe behoren de niet-levende en de levende natuur. De natuur wordt met name bestudeerd door de natuurwetenschappen.
waterslag	Waterslag is een begrip uit de hydraulica. Waterslag treedt op wanneer de stroming van een vloeistof in een gesloten leiding plotseling tot stilstand wordt gebracht, bijvoorbeeld door het abrupt sluiten van een kraan of het stoppen van een pomp, of wanneer de stroming plots gestart wordt (het starten van een pomp). De energie van het stromende water wordt dan omgezet in een drukgolf die door de leiding gaat lopen.
chemische stof	Naamgeving van elementen en verbindingen of groepen verbindingen.
klimaatbestendig	Zodanig ingericht dat de effecten van de klimaatverandering opgevangen kunnen worden.
kwelder	Buitendijks aangeslibd land, dat bij gewone vloed niet meer onderloopt en doorgaans begroeid is.
filterfeeder	Diersoorten die hun voedsel (plankton) uit het water filtreren.
Volkert-Bakker methode	Een waardebewerkingsmethode waarbij de meetwaarden gesorteerd worden van groot naar klein, waarna het aandeel concentraties lager dan elke unieke waarde wordt berekend.
stevige klei	Klei die voldoet aan de voorwaarden van erosiebestendige klei.
lijn	Een lijn is een denkbeeldige streep op de aardoppervlakte.
beschrijving profielpunt	Beschrijving van een profielpunt.
krib	Hoofd in een rivier, van rijs- of baardwerk en stenen.
ongebouwd	Niet bezet met gebouwen, (huizen, schuren enz.): ongebouwde eigendommen.
terrein	Door een type landgebruik gekarakteriseerd zichtbaar begrensd stuk grond, niet zijnde weg, spoorbaan of water.
spike	Een spike is een punt in de puntenwolk die middels SGM verkeerd is gematched.
Drents Plateau	Het Drents Plateau is een gebied dat voornamelijk gelegen is in Drenthe, met uitlopers in Groningen en Friesland. Grofweg ligt het tussen de steden Coevorden, Groningen, Steenwijk en Emmen.
NEN 2660-1	NEN 2660-1 gaat in op de conceptuele modellen, die de basis vormen voor toekomst vaste, aanpasbare en uitbreidbare informatiemodellen.
werkingsgebied	Een geografisch gebied, gekaderd en gedefinieerd door een set van coördinaten, waarop regels van toepassing zijn. Dit zijn lijnen of polygonen.
brondata	Een verzameling data van een bronhouder.
beoordelingsspoor	Eén van de aspecten aan de hand waarvan de toetsing op veiligheid van de waterkering wordt uitgevoerd.
historische compleetheid	De mate waarin historische data aanwezig zijn.
oligotroof	Voedselarm.
compartiment (waterkering)	Een gebied omgeven door een stelsel van waterkeringen ter beveiliging tegen overstroming niet zijnde een dijkring
modelleur	Specialist die zich bezig houdt met de technische modelleeractiviteiten.
vorm	In het algemeen is een vorm hoe een voorwerp zintuiglijk (tast, zicht, enzovoorts) op de mens overkomt, bijvoorbeeld cirkel, vierkant, rechthoek, ovaal, driehoek.
ongeslachtelijke voortplanting	Proces waarbij een enkel individu kopieën van zichzelf maakt. Het enige genetische verschil met de individuen die dan ontstaan wordt slechts veroorzaakt door eventuele mutaties.
aanslagbiljet	Biljet waarop een of meer aanslagen bekend gemaakt worden aan een belastingplichtige.
package	Een package is een benoemde en begrensde verzameling/groepering van modelelementen.
datamart	Een dataset waar een subset van andere datasets wordt samengebracht voor een specifiek doel of specifieke doelgroep.
zonering	Het zodanig projecteren van activiteiten, dat een mogelijk negatieve invloed op de omgeving tot een aanvaardbaar niveau wordt beperkt, dan wel om optimale ontwikkelingskansen te bieden aan betrokken functies.
vlijlaag uitvullaag	Een tussenlaag in de bekledingsconstructie met filterfunctie, bestaande uit één of meer lagen plat gelegde bakstenen die in verband zijn geplaatst. Een dun laagje granulair materiaal, bedoeld om oneffenheden van het oppervlak van de laag eronder op te vullen, zodat een vlak oppervlak voor het plaatsen van de toplaagelementen wordt verkregen.
aardgasleiding	Buis of samenstel van buizen waardoor aardgas toegevoerd wordt.
beleidsnotitie schouw	Beleidsnotitie van de schouw.
vloeistof	Vloeistof is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen. Een vloeistof is een stof die gemakkelijk vormveranderingen ondergaat, maar zich verzet tegen volumeverandering onder invloed van druk. Hierin onderscheiden vloeistoffen zich van vaste stoffen, die hun vorm behouden, en gassen en plasma's, die samendrukbaar zijn.
niet-kerende grondbewerking	Niet-kerende grondbewerking (NKG) houdt in dat de bodem zo minimaal mogelijk verstoord wordt. Diep ploegen wordt vermeden, maar oppervlakkige maatregelen om de bodem in goede conditie te houden kunnen wel toegepast worden.
dempen	Geheel of gedeeltelijk dichtgooien en/of dichtgegooid houden van oppervlaktelichamen of tijdelijk drooggevallen oppervlaktelichamen, zoals sloten, greppels, slenken, wielen en sleuven;
overlopen	Het verschijnsel waarbij water over de kruin van de dijk het achterland in loopt omdat de te keren waterstand hoger is dan de kruin.
tensiometer	Instrument voor het meten van de druk in de onverzadigde zone.
buitenbeschermingszone	Zone binnen het gebied dat onder werking van de keur of Wbr valt en die als zodanig in de legger is opgenomen.
filter	Apparaat waarin een scheiding van stoffen plaatsvindt door middel van drukverschil door een poreus medium of rooster.
General Packet Radio System	General Packet Radio System, een dienst gebaseerd op GSM, welke het verstrekken van datapakketten over een internetverbinding mogelijk maakt.
vector	Vectorafbeeldingen zijn computerafbeeldingen die zijn gedefinieerd in termen van 2D-punten, die met elkaar zijn verbonden door lijnen en curven om polygonen en andere vormen te vormen. Elk van deze punten heeft een bepaalde positie op de x- en y- as van het werkvlak en bepaalt de richting van het pad ; verder kan elk pad verschillende eigenschappen hebben, waaronder waarden voor lijnkleur, vorm, curve, dikte en vulling.
basislijn	Waterlijn vanaf waar de breedte van de territoriale zee en andere rechtsgebieden van de zee worden gemeten.
waterbodem	Bodem onder het oppervlaktewater of de bodem in voor dat water bestemde ruimte in de zin van de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren.
beschermd natuurmonument	Een terrein of water dan wel het samenspel daarvan, dat om zijn natuurwetenschappelijke betekenis of zijn natuurschoon op grond van artikel 10, Natuurbeschermingswet 1998 als zodanig is aangewezen.
ruimte	Het begrip ruimte kan worden beschouwd als het meest centrale begrip van de sociale geografie als wetenschap.
bedrijf	Het bedrijfsmatig vervaardigen en/of bewerken, opslaan, installeren en of herstellen van goederen en of het leveren van diensten.
tracé	Afgebakende aslijn van een ontworpen dijk, weg, kanaal of enig ander waterstaatswerk
inscharinglengte	De lengte gerekend vanaf de geulrand waarover het voorland wordt aangetast (afschuiven of vloeien) in het geval van een afschuiving of zettingsvloeiing.
Managementteam	In het MT zitten de secretaris directeur, de afdelingshoofden, de controller en de bestuurskundige. Het MT vergadert om de week op dinsdagmorgen onder voorzitterschap van de secretaris-directeur.
planten	Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen. De naam Plantae wordt niet meer voor een taxonomische eenheid gebruikt.
spatial datawarehouse	Een spatial datawarehouse is een specifieke verschijningsvorm van een datawarehouse. In een spatial datawarehouse zijn geografische gegevens verwerkt, vaak afkomstig uit een geografisch informatiesysteem.
rijplaat	Een rijplaat is een langwerpige plaat die gebruikt wordt om met voertuigen over gras, aarde e.d. te kunnen rijden.
berging rioolbemalinggebied	De voor het afvalwater beschikbare inhoud van het stelsel van leidingen en knooppunten ten behoeve van het betrokken rioolbemalinggebied.
schema	Een schema is in het algemeen een specifiek, goed gedocumenteerd en consistent plan.
irrigatie	De aanvoer en verdeling van water en toediening hiervan aan land, in het algemeen ter bevordering van de gewasgroei.
inkomende correspondentie	Formele correspondentie, die tijdens de vergunningverleningprocedure ontvangen wordt door de vergunningverlener, dan wel na de totstandkoming van de vergunning of de algemene regel door de handhaver, dan wel tijdens een handhavingprocedure ontvangen word.
handhavingsprocedurestap	Afzonderlijke handeling, volgens een beschreven methode, om de naleving van voorschriften in WVO-vergunningen te waarborgen.
infrastructureel object	Beweegbare voorziening die het beheer van een watersysteem mogelijk maakt.
geroerd monster	Grondmonster dat in structuur en/of spanningstoestand zodanig door of na de monstername is gewijzigd dat deze eigenschappen niet meer als representatief kunnen worde beschouwd voor de grond in situ (ter plaatse van de bodem).
bestrijdingsteam	Team dat de (rampen/incident)bestrijding uitvoert
bewerkingsmethode	Aanduiding van de manier waarop een reeks meetwaarden (rekenkundig) bewerkt zijn.
bos	Een bos is een begroeiing (aanplant of vegetatie/formatie) met bomen in een dominante boomlaag, of meerdere boomlagen.
planetair oppervlaktegebruiksgebied	Grondgebied, gekenmerkt volgens zijn huidige en geplande toekomstige functionele dimensie of sociaaleconomische bestemming (bv. wonen, industrieel, commercieel, landbouw, bosbouw, recreatie).
equivalent	Meeteenheid die aangeeft in welke mate een stof bindingen kan aangaan met andere stoffen.
laser	Een laser is een lichtbron die in staat is een smalle coherente bundel licht voort te brengen. Het licht van een laser is daardoor monochromatisch en directioneel, in tegenstelling tot de meeste andere lichtbronnen, die in allerlei richtingen licht uitzenden in een breed spectrum van golflengtes en fasen. Ook zorgt laserlicht altijd voor een lichtbundel die niet of nauwelijks convergeert of divergeert.
actief biologisch beheer	Actief (door de mens) ingrijpen in een ecosysteem.
klei	Natuurlijk door of in water afgezet materiaal dat is ontstaan door verwering van gesteenten, behorende tot de fijnste groep afzettingsgesteenten.
belastingen	Krachtens algemene regels gevorderde, gedwongen eenzijdige geldelijke bijdrage van personen en instellingen, die binnen een bepaalde periode aan de overheid moeten betaald worden en bestemt zijn om uiteindelijk het geheel van de uitgaven van de overheid te dekken.
Apache webserver	Apache HTTP Server is een opensourcewebserver voor Windows, macOS, Linux en andere Unix-achtige besturingssystemen. Apache HTTP Server wordt ook wel Apache of httpd genoemd.
smalspoor	Spoor, waarbij de afstand tussen de middens van de spoorstaven kleiner is dan 1.50 m.
machine learning	Machine learning ( ML ) is de wetenschappelijke studie van algoritmen en statistische modellen die computersystemen gebruiken om een specifieke taak uit te voeren zonder expliciete instructies te gebruiken, in plaats daarvan vertrouwend op patronen en gevolgtrekking . Het wordt gezien als een subset van kunstmatige intelligentie .
sluiscomplex	Een kunstwerk ten dienste van de scheepvaart voor het overbruggen van waterstandsverschillen door middel van een of meer sluizen.
camera	Een camera is in ruime zin een apparaat dat een invallend lichtsignaal omzet naar een chemische blauwdruk of een elektronisch signaal. Een camera is een apparaat om beelden mee te registreren.
banket	Kunstmatige strandverhoging nabij de duinvoet die wordt gebruikt als standplaats voor strandpaviljoens op recreatiestranden.
laag salderend gewas	Lager salderende gewassen die vaak ook ‘maaigewas’ zijn vragen minder van de grond als hoog salderende gewassen.
schakelkast	Kast waarin elektrische schakeltoestellen worden gemonteerd.
kwantitatieve nauwkeurigheid	De mate waarin kwantitatieve data overeenkomen met de werkelijkheid.
historisch erfgoed	Een monument of historisch erfgoed is een overblijfsel van kunst, cultuur, architectuur of nijverheid dat van algemeen belang wordt geacht vanwege de historische, volkskundige, artistieke, wetenschappelijke, industrieel-archeologische of andere sociaal-culturele waarde.
zandfiltraat	Vloeistof welke ontdaan is van een bepaalde stof door middel van een zandfilter.
staat	Hiërarchische politieke organisatie die gezag uitoefent over een bevolking binnen een bepaald grondgebeid, gelegitimeerd door een vorm van recht, waarvan de naleving wordt afgedwongen met een monopolie op het gebruik van geweld.
rioleringsgebied op gemeentelijk schaal	Het gebied waarbinnen 1 of meerdere inliggende rioolstelsel(s) het afvalwater naar 1 gemaal van de gemeente transporteert/teren.
schrale klei	Weinig erosiebestendige klei.
abstractie	Abstractie is het inductieve proces van het weglaten van alle niet-essentiële informatie en secundaire aspecten en vervolgens generaliseren om zo de meer fundamentele structuren zichtbaar te maken.
windmeter	Een anemometer of windmeter is een meetinstrument dat de windsnelheid en windrichting kan meten.
klepafsluiter	Afsluiter waarmee een doorstroomopening geheel of gedeeltelijk kan worden afgesloten door middel van een klep.
gedeeltelijk beregeningsverbod oppervlaktewater	Bij een gedeeltelijke beregeningsverbod oppervlaktewater geldt een berperking in ruimte en/of tijd om oppervlaktewater te onttrekken om van boven het vochtgehalte in de bovengrond van landbouwgewassen te vergoten.
aan/afslagregeling	Een aan/afslagregeling of aan/afslagregelaar is een regelsysteem dat veel wordt toegepast in het waterbeheer bij het regelen van het waterpeil. Het is de eenvoudigste regeling voor een stuw/schuif of klep in het water.
bijzondere natuur	Natuurlijk voorkomende levensgemeenschappen die relatief zeldzaam zijn, of waar relatief zeldzame plant- en diersoorten deel van uitmaken.
waterschap	Een overheidsinstantie die in een bepaalde regio in Nederland tot taak heeft de waterhuishouding te regelen. De regio wordt niet bepaald door gemeente- of provinciegrenzen, maar door stroomgebieden.
luchtdruk	De luchtdruk is de hydrostatische druk die lucht uitoefent op voorwerpen, vloeistoffen en gassen die zich in de aard atmosfeer bevinden. Luchtdruk bestaat omdat lucht onder invloed staat van de zwaartekracht van de aarde en daarom gewicht heeft. Luchtdruk werkt in alle richtingen.
ecologische gemeenschap	Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.
gras	Een profielverdediging met behulp van graszoden.
groentype	Beschrijving van het type groen.
priel	Kleine geul in waddengebied.
milieueffectrapportage	Procedure in de Wet Milieubeheer waarmee het milieubelang een volwaardige plaats krijgt in de besluitvorming over activiteiten of plannen met mogelijk belangrijke gevolgen voor het milieu.
vooroverleg	Bespreking die aan het eigenlijke overleg voorafgaat.
vergunningsprocedurestap	Een stap in de te volgen procedure inzake de aanvraag tot verlening, wijziging of intrekking van een vergunning, zoals in de wet is voorgeschreven.
afstandsaanduiding knooppunt	De langs het hart van een water in lengterichting gemeten afstand tussen het in het hart van het water gelegen virtuele knooppunt enerzijds en anderzijds het vastgestelde nulpunt van dit water
particulair gebonden organisch koolstof	Alle koolstof van organische oorsprong die in particulair gebonden vorm aanwezig is.
dienstkring	Rijkswaterstaat afdeling die optreedt als operationeel uitvoerder van het beheer van bijvoorbeeld een of meer watersysteemdelen.
open uitwateringssluis binnen tijgebied	Een open uitwateringssluis binnen tijgebied is nauw verwant aan de keerschutsluis of zeesluis. Scheepvaartverkeer door de sluis is alleen bij gelijk water mogelijk.
technische beheersactiviteit	De voorgenomen beïnvloeding van de toestand van een watersysteem met een technisch instrument.
Europese verordening	Een Europese verordening is een wetgevend instrument van de Europese Unie. De verordening kent haar oorsprong in artikel 288 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
pacht	Pacht is een op huur lijkende overeenkomst waarbij agrarische gronden,' door de eigenaar (verpachter) in gebruik wordt gegeven aan de pachter. De opbrengst van het verpachte goed komt in beginsel toe aan de pachter.
magisch getal	In computerprogrammering heeft de term magisch getal meerdere betekenissen. Het kan verwijzen naar een of meer van de volgende punten: 1. Unieke waarden met onverklaarbare betekenis of meerdere gebeurtenissen die (bij voorkeur) kunnen worden vervangen door benoemde constanten. 2. Een constante numerieke of tekstwaarde die wordt gebruikt om een bestandsindeling of protocol te identificeren; voor bestanden, zie Lijst met bestandshandtekeningen. 3. Onderscheidende unieke waarden die waarschijnlijk niet worden verward met andere betekenissen (bijvoorbeeld wereldwijd unieke id's)
sein	Plaats op de vaarweg of haven waar een speciaal sein gegeven kan worden ten dienste van de scheepvaart
bedienings- en besturingsinstallatie	Samenstel van automatiseringsystemen en bedieningsorganen waarmee installaties worden bewaakt, bediend en bestuurd.
carbonaathardheid	Gehalte aan opgeloste kalk en magnesiumzouten die kunnen neerslaan door verhitting.
eigenaar	Rol van een persoon (natuurlijk persoon of rechtspersoon), die het eigendomsrecht heeft. (bron: Burgerlijk Wetboek Boek 5, Zakelijke rechten)
beaufortschaal	Schaal voor het meten van windsterktes van windkracht 0 tot 12.
drinkwaterrichtlijn	Door de Europese Unie vastgestelde richtlijn(98/83/EG) voor de controle, de evaluatie en het beheer van de kwaliteit van het drinkwater, en voor het verstrekken van informatie over de kwaliteit van dit water.
opzet	Positieve verschil tussen de optredende hoog- c.q. laagwaterstand en die volgens het berekende astronomische getij.
feit	Een feit is een gebeurtenis of omstandigheid waarvan de werkelijkheid vaststaat, doordat het ofwel zintuiglijk waargenomen ofwel instrumenteel gemeten kan worden.
publiekrechtelijke organisatie	Organisatie die in het leven wordt geroepen door een formele publiekrechtelijke handeling.
DT-riool	Drainage transportriool, gecombineerde grondwater- en hemelwaterafvoer.
laminaire stroming	Stromingstype dat overheersend door de viscositeit wordt bepaald. Bij laminaire stroming bewegen de waterdeeltjes zich (in hoofdzaak) evenwijdig aan elkaar.
baggerketen	De combinatie van werktuigen waarmee het geheel van activiteiten van ontgraven, transporteren, verwerken en deponeren van baggerspecie wordt uitgevoerd.
flexibel peilbeheer	Peilbeheer waarbij het waterpeil zich zoveel mogelijk beweegt tussen bepaalde boven- en ondergrenzen met het doel om afwenteling van problemen te voorkomen.
functionele ruimte	Ruimte met een specifieke functie.
doelstelling	Een toestand of conditie van de organisatie die tot stand moet worden gebracht of behouden.
bronwaterput	Put in de vorm van een buis van waaruit water uit de grond kan worden opgepompt
atoom	Het kleinste deeltje materie dat voor elk element uniek is.
zeewater	In de natuur voorkomend water dat een hoge concentratie van zouten bevat (meer dan 10 000 mg/l)
onderloopsheid	Bij onderloopsheid stroomt het kwelwater onder een kunstwerk door.
geneesmiddel	Een geneesmiddel, ook medicijn en medicament, is een chemische stof of complex van chemische stoffen met een beoogd farmacologisch, immunologisch of metabolisch effect op het (dierlijk of menselijk) lichaam.
bakjesmodel	Een niet stationair model voor eenvoudige balansberekeningen van riolering en oppervlaktewater.
bewering	Betekenisvolle declaratieve zin die of waar of onwaar kan zijn.
privaatrechtelijke organisatie	Organisatie die in het leven wordt geroepen door een formele privaatrechtelijke handeling, zoals een notariele akte.
indicator	Een meetbaar aspect van een kwaliteitsdimensie.
grondwater koppel lijn	Informatie op waterloop stromingsmodel voor uitwisseling met grondwatermodellering.
kunstobject	Een kunstwerk is een object, of een concept, of een constellatie, dat kan worden gekenmerkt als kunst.
1d-randvoorwaarde	De informatie voor het berekenen van de toestandsvariabelen in de 1D-randknooppunten.
hydrologisch regime	Alles wat betrekking heeft op de toestand en het gedrag van een bepaalde waterloop.
beregeningsverbod	Het verbod om grondwater of oppervlaktewater te onttrekken om van boven het vochtgehalte in de bovengrond van landbouwgewassen te vergroten.
prognosewaarde	Waardes welke betrekking hebben op het heden of de toekomst en die volgens een bepaalde beleidsoptie tot stand zijn gekomen.
bodemkunde	Bodemkunde of pedologie is de tak van wetenschap die zich bezighoudt met de samenstelling en vorming van bodems en de wijze waarop deze gebruikt kunnen worden voor allerhande doeleinden zoals woningbouw, landbouw, wegenbouw en waterbouw.
rechtshandeling	Menselijke handeling met beoogd rechtsgevolg.
afsteken	Term uit de olie- en petrochemische industrie, waarmee het afblinden van een pijpleiding ter plaatse van een klepaansluiting of twee flenzen met behulp van een steekpan of zogenaamde blindflens wordt bedoeld.
stroomsnelheid	De gemiddelde stroomsnelheid van het water, zijnde het quotiënt van de cumulatieve aanvoerhoeveelheid en de natte oppervlakte.
Johannes Kerkhovenpolder	De Johannes Kerkhovenpolder is een in de jaren 1875 en 1876 ingepolderd gebied van de Dollard, gelegen in de gemeente Eemsdelta in het noordoosten van de Nederlandse provincie Groningen. De dichtstbijzijnde plaats is Woldendorp. Tot 1990 behoorde de polder tot de gemeente Termunten.
unsigned indicator	De "unsigned" indicator betekent dat het item positieve of negatieve waarden kan bevatten.
melder	(Niet) natuurlijke rechtspersoon of instantie die een mededeling doet omtrent een gebeurtenis.
strand	Gedeelte van de kuststrook tussen de laagwaterlijn en de duinvoet.
ankerveld	Constructie die de verankering van een damwand tot stand brengt door middel van ankerstangen.
inbrengen van damwandprofielen	Het verticaal aanbrengen van een damwandprofiel, bijv. langs de oever van een oppervlaktewaterlichaam, d.m.v. heien, trillen op drukken.
bodemval	Sprong in de bodem van een waterloop.
vluchtberg	Heuvel van opgeworpen aarde, waar in de vroege M.e. de omwonende bevolking haar toevlucht zocht bij watersnood en oorlog. B.v. de terpen en wierden in Friesland en Groningen, de vliedbergen in Zeeland en die waarop de Leidse burcht gebouwd werd.
object	Een object is een materieel (tastbaar) iets, veelal bestaand uit vaste, levenloze materie.
dubbel kerende keersluis	Een dubbel kerende keersluis is een keersluis met 2 paar puntdeuren of dubbele deuren.
overstroming	Onder water raken van ofwel de begrenzingen van een stroom of een ander oppervlaktewaterlichaam, ofwel van gebieden die normaal niet onder water staan.
aanslagnummer	Een combinatie van gegevenselementen die een aanslagbiljet uniek kunnen identificeren. Dit nummer wordt gebruikt als betalingskenmerk of als aanslagkenmerk voor de heffingsplichtige ingeval van correspondentie.
amebiase	Ziekte veroorzaakt door Entamoeba hystolica.
plaatsbepalingspunt	Punt dat is ingemeten en vervolgens gebruikt is bij en onderdeel uitmaakt van de begrenzing van BGT objecten.
straal	Lengte van de rechte lijn, uitgedrukt in centimeters, die het nulpunt van de cirkelvormige raai verbindt met het middelpunt van die cirkelvormige raai.
hoofdvaarweg	Vaarweg waarover meer dan 5 miljoen ton goederen of 25.000 TEU per jaar worden vervoerd.
aantasting	Verandering van fysische, chemische en mechanische eigenschappen van een materiaal onder invloed van het milieu waarmee het in contact komt.
gemiddelde zeestand	Het rekenkundig gemiddelde van het peil in een getijgebied over een bepaalde periode.
wegenbouwkunde	Wegenbouwkunde is het vakgebied dat zich bezighoudt met het bouwen van wegen. Het is een toegepaste wetenschap en onderdeel van de civiele techniek.
topografie	Plaatsbeschrijving.
betuining	Grondkerende constructie bestaande uit palen en vlechtwerk van rijshout of dunne latten die afkalving van oevers en taluds moet voorkomen.
bodemdalingsgemaal	Gemaal wat is aangelegd om de gevolgen van de bodemdaling door mijnbouw (gaswinning, oliewinning, zoutwinning) voor wat betreft de waterbeheersing te compenseren.
ontpolderen	Een poldergebied weer teruggeven aan de zee / zeearm waardoor het invloed ondergaat van de getijden.
aanzegging	Formele berichtgeving over te nemen acties naar aanleiding van een overtreding.
zettingsvloeiing	Het verschijnsel dat een verzadigde zandmassa zich gedraagt als een vloeistof als gevolg van het wegvallen van de korrelspanning.
waterkering	Kunstmatige hoogte, natuurlijke hoogte of gedeelte daarvan, of hoge gronden met ondersteunende kunstwerken, die een waterkerende of mede een waterkerende functie hebben.
paaien	Paren en kuit schieten bij vissen.
aanpassing	een genetisch bepaalde karakteristiek die de mogelijkheid van een organisme om met zijn omgeving om te gaan verbeterd.
scheve hoogwateropzet	Verschil in waterhoogte tussen de opgetreden en de astronomische laagwaterstand.
lijnweergave	Weergave van een object door middel van een lijn.
nitriet	Zout van salpeterigzuur. Chemische formule NO2-.
houten pendam	Dwars door een water gelegen afsluiting, middels een houten schot, bedoeld om water te keren of te beheersen.
afvoerpunt	Het aansluitpunt op een afvoerrelatie binnen een afvoernetwerk.
objecttype	Een klasse of objecttype in de zin van de objectoriëntatie is een mechanisme dat in bepaalde, objectgeoriënteerde programmeertalen gebruikt wordt om de toestandsruimte en interface van een verzameling objecten vast te leggen. Een klasse wordt ook wel omschreven als een sjabloon voor objecten.
profiel	Doorsnede van een object in lengterichting, in dwarsrichting of langs een verticaal, waarbij kenmerken van het object langs de doorsnede worden vastgelegd.
bezwaar	Het gebruik maken van de ingevolge een wettelijk voorschrift bestaande bevoegdheid, voorziening tegen een besluit te vragen bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen.
kelvin	Eenheid van thermodynamische temperatuur, die volgt uit de vaste numerieke waarde van de constante van Boltzmann k, die is vastgesteld op 1,380 649 × 10-23, uitgedrukt in de eenheid J•K-1, waarbij J•K-1 gelijk is aan kg•m2•s-2•K-1 en de kilogram, de meter en de seconde volgen uit h, c en de cesiumfrequentie.
construeren	Uit delen samenstellen.
belang-betaling-zeggenschap	Trits die de bestuurlijke wijze van waterschappen weergeeft.
registratiehouder	Organisatie die unieke objectidentificaties toekent voor objecten in een registratie.
bodemtransport	In de onmiddellijke nabijheid van de bodem optredend materiaaltransport, waarbij de deeltjes zich schuivend, rollend en/of sprongsgewijs verplaatsen.
modelelement	Een onderdeel van een model.
niet-hernieuwbare grondstof	Grondstof die niet van biologische oorsprong is of die wel van biologische oorsprong is maar niet wordt gewonnen, beheerd en/of geteeld zonder het betreffende ecosysteem uit te putten
zuiveringsslib	Het slib dat ontstaat als restproduct na de zuivering van afvalwater of dat zich bevindt in sceptictanks.
mechanische transportleiding	Voortgeleiding van materie (transport) onder overdruk of onderdruk in een gesloten structuur.
bebouwingscluster	Een vlakvormige verzameling van gebouwen bij een kruispunt van wegen in het buitengebied.
puntenwolk	Een puntenwolk is een eindige verzameling punten in twee of meer dimensies.
transportrioolleiding	Een gesloten rioolleiding waarop in principe geen aansluitleidingen zijn aangesloten.
Geocat Bridge	GeoCat Bridge is een extensie voor ArcGIS Desktop en draait binnen ArcMap. Deze blogpost is bedoeld om meer in detail uit te leggen wat GeoCat Bridge doet. In het kort: met GeoCat Bridge kunt u de lagen van een ArcMap-kaartproject (MXD) naar GeoServer of MapServer publiceren als OGC Web Services ( WMS / WFS / WCS ) en de metagegevens van lagen publiceren naar de GeoNetwork- catalogus.
bodemlaag	Een laag in de bodem of de ondergrond met volgens de modelleringsregels van het aan het gebied ten grondslag liggende bodem en ondergrondmodel gelijke bodemkundige en/of aardkundige kenmerken.
grondwater informatie punt	Informatie voor grondwatermodel (waterstand)
onderhoudsdiepte	De diepte tot waarop het profiel van een water gebracht dient te worden op het moment dat de onderhoudsplichtige gaat of verplicht is te baggeren.
functioneel gebied infrastructuur verkeer en vervoer	Gebied primair in gebruik voor verkeer en vervoer, waaronder verstaan spoorwegen, wegdelen, vliegverkeersbanen, parkeerterreinen, bermen en de ondersteunende objecten als kunstwerken.
betrekkingslijn	De grafische voorstelling aangevende welke waterstanden bij verschillende meetstations langs een waterloop bij stationaire afvoertoestand met elkaar overeenkomen.
procedure per rechtsverhouding	Beschrijving van de bij de aanvraag van een rechtsverhouding te volgen procedure.
berging	Het volume water dat aanwezig is binnen een bepaald gebied, eventueel gespecificeerd in een nader aan te geven deel van de grond.
concentratie	Sterkte van een oplossing uitgedrukt in aantal massa eenheden per volume eenheid.
doorlaatsluis	Kunstwerk, deel uitmakend van een waterkering waardoor watertransport kan plaatsvinden.
bijzondere putconstructie	Put met een constructie die niet onder bekend type is onder te brengen.
wateradvies	De overheid, die een beslissing neemt over een bepaalde vergunning of plan, moet bij het uitvoeren van de watertoets in bepaalde gevallen advies vragen aan de betrokken waterbeheerder om zich grondig te informeren over de mogelijke effecten op het watersysteem van een vergunning, plan of programma.
iba-inrichtingen	Alle activiteiten van het waterschap die verband houden met de aanleg, het beheer en onderhoud van inrichtingen van individuele behandeling van afvalwater in het buitengebied.
golftop	Hoogste punt van een golf ten opzichte van de evenwichtstoestand.
kunststof	Kunststoffen of (Engels) plastics, zijn chemische verbindingen die door niet-natuurlijke scheikundige processen worden vervaardigd.
1d-dwarsprofiel	Set gegevens waarmee de denkbeeldige doorsnijding van een 1D-vak of gedeelte daarvan, eventueel samengesteld als geschematiseerd gemiddelde van een of meerdere actuele en/of historische dwarsprofielen, wordt vastgelegd.
bezinkbare stof	Dat gedeelte van de oorspronkelijk aanwezige opgeloste stoffen, dat na een voorgeschreven bezinktijd onder voorgeschreven omstandigheden door bezinking kan worden verwijderd.
bouwtechniek	Tak van weg- en waterbouwkunde die zich voornamelijk bezighoudt met het ontwerpen en bouwen van constructies zoals bruggen, gebouwen en dammen.
elektrolyt	Een stof die uiteenvalt in ionen wanneer deze oplost in water.
benzeen	Organische-chemische vluchtige verbinding (C6H6), die behoort tot de aromatische koolwaterstoffen.
leeuwanker	Het leeuwanker is een specifiek type groutanker dat draaiend in plaats van trillend in de grond gebracht wordt. Het anker wordt in de bouw en civiele techniek toegepast als (bijvoorbeeld) trekelement voor funderingen en/of wanden van bouwkuipen en damwanden.
geodesie	De klassieke geodesie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bepaling van de vorm en de afmetingen van de aarde. Deze omschrijving heeft slechts betrekking op de kern van het vakgebied, dat is de meetkundige beschrijving van de aarde of delen daarvan.
microverontreiniging	Een kwantitatief geringe verontreiniging, die echter vanwege de schadelijke eigenschappen ongewenst is.
functionele activiteit	Activiteiten die worden uitgevoerd teneinde specifieke doelen te bereiken en voor methodieken die worden geassocieerd met specifieke inspanningsgebieden.
geologisch profiel	Een schematische verticale doorsnede van een deel van de aardkorst waarin de ligging en het verloop van de aardlagen is aangegeven op grond van een aantal boringen of andere waarnemingen
meson	Een meson is een subatomair deeltje, een hadron, dat uit een quark en een antiquark bestaat, die door de sterke kernkracht aan elkaar zijn gebonden.
boomvakdeel	Solitaire boom of bomen is rij of groep die individueel beheerd worden.
emulsie	Verstrooiing van een vloeistof in een andere vloeistof
havennummer	Een cijfer dat of combinatie van cijfers die de plaats van een haven in een reeks aanduidt c.q. aanduiden.
zilverzand	Leemarm natuurlijk zand met een uitermate hoog kwartsgehalte (tenminste 98%) en een zeer laag ijzer- en aluminiumgehalte. Het zand wordt in hoofdzaak toegepast in de glasindustrie en de chemische industrie.
Kaderrichtlijn Water waterlichaam	Een oppervlaktewaterlichaam of grondwaterlichaam waarop getoetst moet worden of er aan de KRW doelstellingen voldaan wordt.
registratief gebied	Op basis van wet- en regelgeving afgebakend gebied dat als eenheid geldt van politiek/bestuurlijke verantwoordelijkheid of voor bedrijfsvoering.
lagere overheid	Instantie ingesteld bij de Grondwet of provinciaal besluit met bepaalde taken en verantwoordelijkheden met betrekking tot het beheer van watersystemen en hun omgeving.
regenwaterafvoerduiker	Regenwateroverstortleiding die op een primaire watergang, secundaire watergang of tertiaire watergang loost.
verwaarloosbaar risiconiveau	(Onderste) risicogrens in een bepaald compartiment (bij voorbeeld oppervlaktewater) waarbij de risico's (voor het aquatisch ecosysteem) verwaarloosbaar worden geacht.
kentering	Het veranderen van de getijstroom van de ene hoofdrichting in de tegengestelde.
aanslagbedrag	Het resultaat van de heffingsberekening die voor een bepaald heffingsobject aan een heffingsplichtige opgelegd is.
zuur	Een zuur is een begrip uit de scheikunde waarvan de definitie een aantal malen aangescherpt is. Zuren zijn de tegenhangers van de basen. Zuren en basen reageren met elkaar in een proces dat neutralisatie genoemd wordt. Een waterige oplossing wordt zuur genoemd wanneer de zuurgraad (pH) lager is dan 7.
beschermende gronden	Gronden die achterliggend land beschermen tegen afkalving door golfslag en gronden langs een boezemwater waar het achterland binnen een afstand van 100 meter uit de waterkant een maaiveldhoogte heeft die lager is dan het boezempeil. De ligging is aangegeven op de bij de Keur behorende Keurkaarten.
waterlijn	Verzameling primaire processen binnen de hoofdtaak zuiveren van afvalwater van een Waterschap ten bate van het verwijderen van biologisch afbreekbare verontreinigingen uit het afvalwater op een rioolwaterzuiveringsinstallatie.
algemeen algebraïsch modelleer systeem	Model systeem van hoog niveau bedoeld voor wiskundige programmeer problemen.
doorstroomhoogte	De momentane hoogte van de opening van een waterkerende element in een kunstwerk waar het water doorheen stroomt indien het element open staat. De doorstroomhoogte van een duiker is de afstand tussen de binnen onderkant buis en de binnen bovenkant buis.
NDVI methode	vaste, weldoordachte werkwijze om een bepaald doel te bereiken - werkwijze, systeem
versnippering	In kleine delen verdelen.
aantal inwoners equivalenten	Het werkelijke aantal inwoners afkomstig van opgave van de gemeente, of afkomstig uit het rioleringsplan en geldend voor een bepaald jaar.
grond	Oppervlakte van de aarde.
emergenten	Planten die met hun wortels in het water staan maar die voor het grootste deel boven water uitsteken.
storm	Iedere verstoorde toestand van de atmosfeer.
mineralisatie	Omzetting van een stof van een organische vorm naar een anorganische vorm.
functioneel gebied recreatie	Gebied in gebruik voor openlucht recreatie.
horizontale drainbemaling	De horizontale drainbemaling is een uitvoeringsmethodiek, waarbij het grondwater via een drain wordt opgepompt.
gemaal H. Küpers	Het aanvoergemaal H. Küpers is gelegen in het Kanaal Veendam-Musselkanaal ten westen van Ommelanderwijk.
filter	Poreus voorwerp of voorwerp met gaatjes dat gassen of vloeistoffen doorlaat en tegelijk zuivert.
verordening	Handeling met algemene draagwijdte komende van een andere autoriteit dan het parlement.
afgeleide	In de wiskunde is de afgeleide of het differentiaalquotiënt een maat voor verandering van een functie ten opzichte van verandering van zijn variabelen. Voor een functie in één variabele is de afgeleide de limiet van de verhouding tussen de verandering in de functiewaarde en de verandering in de variabele die daaraan ten grondslag ligt.
Image Station Automatic Elevations Extended	Image Station Automatic Elevations Extended (AX) is een subapplicatie binnen Imagestation waarmee van de gemaakte modellen puntenwolken (las) gegenereerd kunnen worden.
Wet Herverdeling Wegenbeheer	De Wet Herverdeling Wegenbeheer (WHW) van 29 oktober 1992 is een Nederlandse wet welke per 1 januari 1993 de herverdeling van het wegenbeheer tussen het Rijk, de provincies, gemeenten en waterschappen regelt of regelde.
hevelstuw	Een hevelstuw is een stuw met een kokervormige constructie met een verhoogd middengedeelte dat twee wederzijds gelegen wateren met elkaar verbindt en een stuwende functie vervuld.
stolling	Stollen of stolling is het natuurkundig proces waarbij materie de vloeibare aggregatietoestand verruilt voor de vaste aggregatietoestand.
middenspanningskabel	Ondergrondse middenspanningskabels transporteren de elektriciteit naar transformatorhuisjes. Transformatoren in die huisjes zetten de middenspanning om naar laagspanning van 230 volt. Vanaf het transformatorhuisje of een schakelkast loopt een ondergrondse kabel naar bijv. een stuw.
GRASS GIS	Geografisch hulpbronnenanalyse ondersteuningssysteem (gewoonlijk GRASS GIS genoemd ) is een geografisch informatiesysteem (GIS) softwarepakket dat wordt gebruikt voor geospatiaal gegevensbeheer en analyse, beeldverwerking, het produceren van grafische afbeeldingen en kaarten, ruimtelijke en temporele modellering en visualisatie. Het kan raster- , topologische vector- , beeldverwerking- en grafische gegevens verwerken.
alignement	Het alignement is het geheel van rechte lijnen, bogen en overgangsbogen waarmee de as van een verkeersweg, spoorbaan of waterweg is gedefinieerd in drie dimensies.
onderhoudsactie	Een beheersactie gericht op het onderhoud (van een watersysteem).
kolk	Op het riool aangesloten voorziening voor de opvang van hemel- en afvalwater afkomstig van erop aangesloten oppervlakken.
associatie relatie	relatie tussen twee verschillende individuen (bron: NTA 8035) prefDef: Relatie tussen twee concepten, die aangeeft dat de beide concepten een structureel verband met elkaar hebben.
a-mesosaproob	Veel biologisch afbreekbare organische stof bevattend.
beschikking	Een besluit over een aanvraag
Europese kaderrichtlijn water	Door de EU (Richtlijn 2000/60/EG) dd 23 okt. 2000 vastgestelde richtlijn.
discreet object	hoeveelheid materie (reëel object) dat bestaat uit een aaneengesloten hoeveelheid vormvaste materie, primair bijeengehouden door interne krachten (zwaartekracht, elektromagnetische kracht)
auditing	Auditing is het controleren van een organisatie.
applicatie-eigenaar	Een rol die eindverantwoordelijk is voor applicaties en hun kwaliteit.
functioneel gebied begraafplaats	Een besloten gebied waar lichamen van overleden personen worden begraven. Ook worden op begraafplaatsen urnen as van gecremeerde lichamen bewaard.
smelten	Smelten is het natuurkundig proces waarbij materie de vaste aggregatietoestand verruilt voor de vloeibare aggregatietoestand.
schutten	Het schip door een schutsluis in water van hoger of lager niveau brengen.
ecologische gradiënt	Een ecologische gradiënt of ecotoon is een geleidelijke overgang tussen verschillende biotopen. Het kan gaan om een geleidelijke overgang in biotische en abiotische milieufactoren, die gewoonlijk samengaat met een gemeenschapsgradiënt: een geleidelijke overgang in soortensamenstelling bij de overgang tussen levensgemeenschappen.
datameer	Een datameer is een systeem of opslagplaats van gegevens die zijn opgeslagen in zijn natuurlijke/onbewerkte formaat, meestal object - blobs of bestanden.
streefbeeld	Concrete (meetbare) doelstelling, een beschrijving van de gewenste situatie van waterhuishoudkundige systemen.
kerende constructie	Een constructie die bedoeld is om grond en/of water te keren.
anker	Lijn die de ankers representeert die voor de verankering zorgen van een damwand.
stikstofkringloop	De stikstofkringloop is de biogeochemische kringloop met de omzetting van stikstof in de lucht (aardatmosfeer), planten, de bodem en biomassa.
cyberbeveiliging	Alle beveiligingsmaatregelen die men neemt om schade te voorkomen door een storing, uitval of misbruik van een informatiesysteem of computer. Ook worden maatregelen genomen om schade te beperken en/of herstellen als die toch is ontstaan. Voorbeelden van schade zijn dat men niet meer in een computersysteem kan komen wanneer men dat wil. Of dat de opgeslagen informatie bij anderen terecht komt of niet meer klopt. De maatregelen hebben te maken met processen in de organisatie, technologie en gedrag van mensen.
som 5 toxische blauwalgen	De som 5 Toxische blauwalgen is de som van het biovolume, of de uitslag van een telling, van potentieel toxische blauwalgen in een monster die tot de vijf geslachten uit het blauwalgenprotocol-2012 behoren, waarvan bekend is dat zij de eigenschap hebben om gifstoffen (cyanotoxines) te produceren. Het betreft de geslachten Anabaena, Aphanizomenon, Microcystis, Planktothrix en Woronichinia.
zeefanalyse	Bepaling van de korrelverdeling van een monster door middel van zeven.
overstortschuif	Regelbare waterbouwkundige constructie voor het (tijdelijk) blokkeren of doorlaten van oppervlaktewater, waarbij het water over de schuif heen loopt.
vissluis zonder lokstroompompen	Ecopassage uitgevoerd doormiddel van een sluisconstructie om vissen en weekdieren een waterbouwkundige constructie te laten passeren. Deze constructie is niet voorzien van lokstroompompen.
afgesloten grondwater	Water in een afgesloten watervoerend pakket, dat aan boven- en onderzijde begrensd wordt door ondoorlatende bodemlagen.
zwemwater	De locaties in oppervlaktewater die door de provincie als zwemwater zijn aangewezen.
datalogger	Een datalogger (ook wel datarecorder genoemd) is een meetinstrument dat gegevens meet en opslaat in relatie tot tijd of in relatie tot locatie.
ArcMap	ArcMap is de hoofdcomponent van Esri 's ArcGIS- suite van georuimtelijke verwerkingsprogramma's en wordt voornamelijk gebruikt om georuimtelijke gegevens te bekijken, bewerken, creëren en analyseren.
ophaalbrug	Brug met één val, draaibaar om een horizontale as, waarbij de ballast en de val een veranderlijke stand hebben t.o.v. elkaar.
meandering	Mate waarin een waterloop in de lengterichting slingert.
slibdikte	Dikte van zachte laag organisch materiaal die boven op de minerale ondergrond aanwezig is.
berging minder	Minder rioolinhoud die in de berekening wordt meegenomen, bijvoorbeeld t. g.v. verzakkingen of D.W.A. vulling, gegevens afkomstig uit het rioleringsplan.
slachtoffer	Personen die ofwel fysieke, mentale of financiële schade/nadeel ondervinden (gewond, overleden, benadeeld)
gewas	Een gewas is een plantensoort, die geteeld wordt voor de productie van planten in de tuinbouw, de akkerbouw en sierteelt.
geometrische eigenschap	Geometrische eigenschappen leggen de locatie en vorm van het geo-object vast.
geotextiel	Een vlak doorlatend weefsel of vlies, in contact met grond en/of andere materialen toegepast in geotechnische en civieltechnische constructies.
referentie-architectuur	Een generieke architectuur voor een klasse van systemen, gebaseerd op best-practices.
toplaag losgestort materiaal	Buitenste verdedigingslaag van een talud, hier bestaande uit in verband geplaatste elementen. Hier betreft het de toplaag van een bekleding bestaande uit losgestort materiaal.
aanslagregel	De formele beschrijving van een belastingschuld, zoals opgenomen op een aanslagbiljet.
Nazca bodeminformatiesysteem	Nazka bodem is een SaaS-dienst voor het beheren, vertalen en delen van milieu hygiënische data.
beekriool	Overkluizing van een waterdeel.
berging in bodemoneffenheden	Hemelwater geborgen in oppervlakte oneffenheden die niet bijdraagt aan de afstroming.
hoeveelheid materie	Fysiek object (vormvast of niet-vormvast) dat tastbaar en zichtbaar is of kan zijn in de werkelijkheid zoals artefacten waaronder bruggen, tanks en apparaten, en natuurlijke objecten waaronder terreinen, oevers, waterbodems en bomen.
bepaling vergunning	Een bepaling geeft de relatie aan tussen vergunningen, objecten / administratieve gebieden (ten behoeve van kadastraal. perceel.) en relevante bepalingen
norm 1:100	De (veiligheids)norm voor verschillende situaties (bijvoorbeeld overstroming), waarbij het eens in de 100 jaar mag voorkomen.
invloedslijn	Begrenzing van de invloedszone van de kering.
semantiek	De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.
architectuurbeschrijving	Werkproducten die uitdrukking geven aan een architectuur.
binnentalud	Hellend vlak van het dijklichaam aan de binnendijkse zijde van de dijk.
biologie	Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op levende organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.
ondergrond modelelement	Het basiselement waaruit ondergrondmodellen zijn opgebouwd. Beschrijft de exacte geometrie van de kenmerken volgens de dimensie van het model.
concept	Mentale representatie van een soort ding.
emissie	Directe of indirecte uitstoot, uit puntbronnen of diffuse bronnen, van stoffen, trillingen, warmte of geluid in de lucht, het water of de bodem.
toplaag asfalt	Buitenste verdedigingslaag van een talud, hier bestaande uit in verband geplaatste elementen. Hier betreft het de toplaag van een asfaltbekleding.
aardkorst	Buitenste schil van de aardbol.
zuiging	Zuiging is een stroming die optreedt rond schepen met een grote waterverplaatsing en die zowel naar het grote schip toe als daar vandaan kan staan. Zuiging wordt veroorzaakt doordat schepen veel water wegduwen met hun boeg en met hun schroef.
kunstwerk	Civieltechnisch werk voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen niet bedoeld voor permanent menselijk verblijf.
overige waterkering overig A	Waterkering waarbij het verschil in hoogte tussen het Maatgevend Hoog Water (MHW) en de gemiddelde hoogte van het naastliggend maaiveld groter is dan 0,5 m.
korrelgrootteverdeling	Fractionele verdeling van de door zeefanalyse en/of afslibbing (conform NEN 5753) bepaalde afmetingen van korrels in een sedimentmonster.
alkalisch afvalwater	Vloeibare afvalstoffen die een hoge concentratie bijtende alkali of calcium hydroxide.
schadefactor	De partiële factor waarin de gevolgen van bezwijken zijn betrokken.
reservoir	Een natuurlijk of kunstmatig gebied dat gebruikt wordt om water op te slaan.
data	Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.
baggerindustrie	Gesaneerde bedrijfstak, die zich onder andere bezighoudt met het uitdiepen, aanleggen en onderhouden van havens en waterwegen, het aanwinnen en opspuiten van land en het bouwen van dijken.
watersysteembenadering	Werkwijze van waaruit de zorg voor de waterhuishouding wordt benaderd en waarbij wordt uitgegaan van de samenhang binnen de waterhuishouding met zijn relevante omgeving.
schijngrondwaterspiegel	Grondwaterspiegel van een grondwaterlichaam gelegen op een slecht doorlatende laag, waaronder weer een onverzadigde zone voorkomt.
zooplankton	Dierlijk plankton.
shapefile	De ESRI Shapefile is een veelgebruikt uitwisselingsformaat voor geografische informatie.
harde parameter	Parameter waarvan de waarden goed bekend zijn en daardoor als vaststaand worden beschouwd (bijv. ligging waterlopen).
toestandsovergang	Overgang tussen Bedrijfstoestanden/States. De Transities zijn ondeelbaar en tijdloos verondersteld.
lijnmarkering	Op of in het oppervlak van de verharding aangebrachte lijnen ter geleiding, waarschuwing, regeling of informatie van het verkeer.
hemelwaterafvoer	Eindpunt van het afvoer van hemelwater, gezien vanuit de wegbeherende instantie meestal gevormd door een fysieke constructie, waaraan overdracht van het op het oppervlak aanwezige hemelwater naar een ander stelsel plaatsvindt of aannemelijk wordt geacht.
lozer	Persoon of instantie die afvalstoffen op het oppervlaktewater laat wegvloeien.
schade	Afwijking op de gewenste situatie waarbij waardevermindering optreedt en waarbij niet per definitie een directe relatie met de functionaliteit kan worden gelegd.
Algemene Verordening Gegevensbescherming	Sinds 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat in de hele Europese Unie (EU) dezelfde privacywetgeving geldt. De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) geldt niet meer. De AVG is ook wel bekend onder de Engelse naam: General Data Protection Regulation (GDPR).
1d-dwarsprofiel-cirkelboog	De gegevens waarmee een cirkelvormig dwarsprofiel wordt beschreven.
aantoonbaarheidsgrens	De door het laboratorium vastgestelde kleinste waarde van het gemeten gehalte of de waargenomen waarde van de parameter in een monster, waarvan de aanwezigheid nog met een bepaalde betrouwbaarheid kan worden vastgesteld. In de standaard wordt als grens hiervoor een relatieve standaardafwijking van 33% op dat meetniveau gehanteerd
aardewerk	Aardewerk is tot ongeveer 1100 °C uit klei gebakken keramiek, zoals vaatwerk, potten, schalen, drinkbekers, kruiken, tegels en drainagebuizen.
som 7 PCB's	De somparameter van de zeven PCB's, te weten: PCB 28, 52, 101, 118, 138, 153, 180.
Runde	De Runde is een veenbeek in Zuidoost-Drenthe en vormde oorspronkelijk de bovenloop van de Ruiten Aa.
algoritme	Een algoritme is een recept om een wiskundig probleem op te lossen. Wiskundig geformuleerd is het een eindige reeks instructies die vanuit een gegeven begintoestand naar een beoogd doel leidt.
web client	Computer (browser) waarmee toegang kan worden verschaft tot het content management systeem.
afscheider	Toestel om ongewenste stoffen af te scheiden van het gewenste product. Bijvoorbeeld het afscheiden van olie uit een afvalwaterstroom.
adsorptie	De hechting van verbindingen in oplossingen aan het oppervlak van vaste stoffen.
permanente activiteit	Activiteiten die betrekking hebben op jaarlijks te realiseren producten, alsmede periodiek terugkomende producten.
grondwater informatie lijn	Informatie voor grondwatermodel (natte omtrek, en bodembreedte).
vrijvarende pont	Een vrij varende pont wordt aangedreven door een motor.
drempel	Keerrand van een sluiskolk of stuwopening.
agrarisch terrein	Grond ten behoeve van landbouwkundige verbouw van gewassen.
gasspui	Klep die gassen kan laten ontsnappen bij overdruksituaties.
getijvlakte	Reliëf arm gebied met kreken, geulen en zandplaten, waar de invloed van de getijden duidelijk merkbaar is.
smalspoortractoren	Een smalspoortractor is een klein soort tractor met een maximale spoorbreedte van 1,25m.
toetsingswaarde	De normwaarde voor een bepaalde grootheid vastgesteld door bevoegd gezag.
lineair referentiesysteem	Referentiestelsel, gekoppeld aan een netwerk, waarmee de ruimtelijke locatie van een entitieit kan worden vastgelegd t.o.v. een of meerdere links.
tiff	Het TIFF- bestandsformaat ( Tagged Image File Format ) is een flexibel formaat dat normaal gesproken acht bits of zestien bits per kleur (rood, groen, blauw) opslaat voor respectievelijk 24-bits en 48-bits totalen, meestal met de TIFF- of TIF- bestandsnaam uitbreiding.
vaarweg	Een aaneengesloten stuk oppervlaktewater, dat als vaarweg in de Wegwijzer voor de binnenscheepvaart is gedefinieerd.
gladde sluis	Schutkolk waar de sluishoofden en de sluiswanden precies in elkaars verlengde liggen.
sanering	Het verwijderen van de vervuilingsbron om ecologische redenen en/of volksgezondheid.
peilschaal	Gegradueerde schaal die gebruikt wordt voor het aangeven van de waterstand in een oppervlaktewaterlichaam.
aflaatpeil	Het vastgestelde peil waarbij de vijver begint met het lozen van geborgen water.
reëel getal	Getal, dat eenduidig overeenkomt met een punt op een rechte lijn. Deze rechte wordt de getallenas, getallenlijn, getallenrechte of reële rechte genoemd. Zo kunnen we ons intuïtief de verzameling van de reële getallen, die wordt genoteerd als R en soms het continuüm wordt genoemd, voorstellen.
weerstandscoëfficiënt	Een factor in de snelheidsformules van Darcy-Weisbach, Manning en anderen voor het berekenen van de gemiddelde snelheid van water in een waterloop.
Hexagon	Hexagon AB is een wereldwijde technologiegroep met hoofdkantoor in Zweden.
geurverdunningfactor	De verdunning die door 50% van het aantal panelleden (tenminste 10 leden) wordt onderscheiden van geurloos water.
enterprise-architectuur	Enterprise-architectuur gaat over het vertalen van doelstellingen naar de inrichting van organisatie, processen en informatievoorziening. Het beschrijft de belangrijkste keuzes die gemaakt moeten worden en beschrijft deze in de vorm van (architectuur)principes, richtlijnen en modellen. Enterprise architectuur helpt organisaties om gestructureerd om te gaan met veranderingen op het snijvlak van organisatie en informatievoorziening.
golfhoogte hm0	Een schatter voor de significante golfhoogte.
verziltingsbestrijding	Het tegen gaan van de toename van het zoutgehalte in het oppervlaktewater of in het grondwater.
hoog salderend gewas	Tot de hoog salderende teelten behoren bloemen, bollen, sierteelt, fruit, bomen, graszaad en graszoden, pootaardappelen, cichorei, (glas)tuinbouw en sportvelden. Deze teelten hebben op een bepaald moment in de groei absoluut water nodig om zich te kunnen ontwikkelen.
thesaurus	Een verzameling begrippen uitgedrukt in termen, definities en relaties.
boezemkade	Waterkering gelegen langs boezemwater.
verwachting	De aanname of hoop dat een handeling of gebeurtenis ook werkelijk plaats gaat vinden.
cross track fout	Het verschil in afstand, loodrecht op de trackrichting, tussen de werkelijke afstand en de gewenste afstand behorend bij een bepaald tijdsmoment
Informatiemodel Water	Het Informatiemodel Water (IMWA) is dé Nederlandse standaard voor de uitwisseling van geografische gegevens in het waterbeheer.
siliciumoxide	Harde onoplosbare, witte of kleurloze vaste stof.
hoedanigheid	De vorm waarin de eenheid behorend bij een meetwaarde wordt uitgedrukt of de fractie van de parameter waarop de meetwaarde betrekking heeft.
aannemer	Een ieder die de uitvoering van werken op de markt aanbiedt.
microthesaurus	Een aangewezen deelverzameling van een thesaurus die zelf ook kan functioneren als een volledige thesaurus.
verticaal meetpunt	Een verticaalmeetpunt is de aanduiding van een diepte in de verticaal waarvoor een meting uitgevoerd gaat worden.
hoge gronden	Natuurlijk aanwezige hooggelegen delen in het landschap die niet worden bedreigd door een hoge waterstand op zee, meren of rivieren.
plausibiliteit	De mate waarin data worden beschouwd als waar en geloofwaardig door gebruikers in een specifieke gebruikscontext.
inrichtingselement	Ruimtelijk object al dan niet ter detaillering dan wel ter inrichting van de overige benoemde ruimtelijke objecten of een ander inrichtingselement.
planologie	Planologie is de wetenschappelijke reflectie op de ruimtelijke planning. Iemand die werkzaam is binnen de planologie wordt een planoloog of planologe genoemd. Planologen werken vaak bij overheden (het Rijk, provincies of gemeenten) of bij adviesbureaus. Ze werken ook samen met architecten. De planoloog bedenkt waar alles staat en de architecten tekenen het.
maaiwerktuig	Werktuig om te velde staande gewassen vlak boven de grond af te snijden.
stiltegebied	Een gebied van enige omvang waarin de geluidsbelasting door toedoen van menselijke activiteit zo laag is, dat de gebiedseigen geluiden niet of nauwelijks worden verstoord.
meten	Meten is het uitdrukken van een waargenomen grootheid in een getal met een relevante eenheid die vergeleken kan worden met andere waardes van eenzelfde grootheid. Hiervoor kunnen meetinstrumenten worden gebruikt. Meting is echter niet beperkt tot natuurkundige grootheden, maar strekt zich uit tot een kwantitatieve beschrijving van de gehele werkelijkheid.
biologische capaciteit rioolwaterzuiveringsinstallatie	Het maximale, zuiverend vermogen van de rioolwaterzuiveringinstallatie dat kan worden aangewend voor de reiniging van het instromende afvalwater.
drinkwaterleiding	Buis of samenstel van buizen waardoor drinkwater toegevoerd wordt.
kunstmatig neuraal netwerk	Kunstmatige neurale netwerken ( ANN ) of connectionistische systemen zijn computersystemen die vaag zijn geïnspireerd door de biologische neurale netwerken die de hersenen van dieren vormen.
remote sensing component	Component voor het verwerken en analyseren van Remote Sensing data (luchtfoto's en satellietdata).
pas toe of leg uit beleid	Sommige belangrijke open standaarden worden te weinig gebruikt, waardoor onze digitale samenleving kwetsbaar, inefficiënt of niet toegankelijk is voor iedereen. Daarom geldt voor deze standaarden het 'Pas toe of leg uit'-beleid. De verplichting geldt voor gemeenten, provincies, rijk, waterschappen en alle uitvoeringsorganisaties. Voor alle andere organisaties in de publieke sector geldt het gebruik van de ‘Pas toe of leg uit’-standaarden als een dringend advies.
korrelspanning	De spanning die uitsluitend door de korrels wordt verdragen.
categorietelling	Op incidentele basis gehouden telling van het verkeer naar indeling van categorie.
kamervraag	Een door leden van de kamer aan een minister gesteld (schriftelijk) verzoek om inlichtingen, toelichting en/of uitleg over zijn beleid.
neerslaghoeveelheid	Hoeveelheid neerslag wat in een specifieke periode (en op een specifieke locatie) is gevallen, uitgedrukt in millimeters.
obstakel	Een obstakel is in het algemeen iets wat de voortgang van iets anders belemmert. Het kan doelbewust gebouwd zijn, of een onbedoeld neveneffect zijn.
bron	Het systeem dat de in te winnen grootheden levert.
schor	Buitendijks aangeslibd land, dat bij gewone vloed niet meer onderloopt en doorgaans begroeid is.
functioneel gebied bushalte	Halteplaats voor bussen van het openbaar vervoer.
specificatie	Document met daarin de verzameling geordende eisen en beschrijving van de beschikbare oplossingsruimte dan wel de gekozen oplossing met de oplossingsmarge die geldt voor een systeem (product of dienst).
zwemwaterrichtlijn	Europese Richtlijn die verplicht tot maatregelen om de kwaliteit van het zwemwater in overeenstemming te brengen met de vastgestelde grenswaarden.
vlamkerende onder- en overdruk veiligheidsafsluiter	Veiligheidsafsluiter waarbij de doorstroomopening bij een voorafingestelde drukwaarde wordt gesloten of geopend, met beveiliging tegen vlaminslag van buitenaf.
griend	Met wilgenhakhout begroeide strook langs rivieren.
menselijke communicatie	Activiteit, die zich kenmerkt door uitwisseling van symbolische objecten (berichten) tussen mensen (sociale actoren).
roerende zaak	Zaak die niet onroerend is, bijv. een auto, fiets of computer.
functiehomogeen vak	Onderdeel van een watersysteemdeel dat functiehomogeen is en tot slechts één objectcategorie behoort. De grenzen van een dergelijk vak worden primair bepaald door de van toepassing zijnde functies en daarbinnen door de objectcategorie.
primair doel meting	Doel waarvoor een meting uitgevoerd wordt.
chemisch zuurstofverbruik	De massaconcentratie van zuurstofequivalent van de hoeveelheid dichromaation die door opgeloste en onopgeloste stoffen wordt verbruikt als een watermonster met dat oxidatiemiddel wordt behandeld.
gebeurtenisrol	Rol van een gebeurtenis.
beheersregister	Register van de beheerder, waarin de feitelijke toestand van het beheerde staat aangegeven.
Deltaprogramma	Het Deltaprogramma bevat maatregelen om op korte termijn de veiligheid van onze delta op orde te krijgen en biedt houvast voor de voorbereiding op de toekomst.
valgewicht-deflectiemeting	Meting waarbij via de voetplaat door een vallend gewicht een stootbelasting wordt uitgeoefend op de verharding. De deflectie (dynamische vervorming) van de bekleding ten gevolge van de klap wordt door geofoons gemeten.
opmerking	Een algemene opmerking omtrent een fenomeen of object
meanderen	Natuurlijk bochtig verloop van een beek of riviertje.
stroomgebieddistrict	Het gebied van land en zee, gevormd door een of meer aan elkaar grenzende stroomgebieden met de bijbehorende grond- en kustwateren, dat overeenkomstig artikel 3, lid 1, als de voornaamste eenheid voor stroomgebiedbeheer is omschreven.
bodemkaart	Kaart waarop de samenstelling van de bodem is weergegeven.
oppervlaktewaterpeil	Kortstondig gemiddelde van de hoogteligging van de oppervlaktewaterspiegel t.o.v. een referentievlak, zoals NAP.
technische tekening	Een technische tekening is een voorstelling van een (te maken) object, zoals een gebouw, machine, schakeling of onderdeel.
put/meetvoorziening	Soort (overig) vastgoed element dat een specifieke meetfunctie heeft ten behoeve van de uitvoer van waterschapstaken.
zeereep	Duinenrij onmiddellijk langs het strand.
extrapolatie	Extrapolatie is het uitbreiden van een reeks getallen met punten die buiten die reeks liggen (het uitbreiden van de getallenreeks met punten die binnen de reeks liggen, is interpolatie).
bevoegd gezag	Overheidsorgaan dat bevoegd is tot het geven van een beschikking of het nemen van een ander besluit in relatie tot een wet.
grafische processor unit	Een graphics processing unit, GPU of grafische processor is een processor die gebruikt wordt voor alle videotaken. Hiermee neemt hij deze taken van de CPU (Central Processing Unit) over. De GPU bevindt zich meestal op een videokaart.
verruiging	Het in de kruidenvegetatie of -laag optreden en tot overheersing komen van hoogopschietende, meerjarige kruiden met bebladerde stengels (ruigtekruiden) door verstoring van het milieu, in het bijzonder ten gevolge van bemesting of mineralisatie.
Algemene bepalingen regelgeving, wet en verordening	Bepalingen uit wetten, verordeningen en overige door het waterschap opgestelde en/of te doen naleven voorschriften, niet gericht op één specifiek subject.
schadeloosstelling	Vaak de geldsom waarmee de schade wordt vergoed
mutatiemeldingobject	Een mutatiemelding is een signaal dat een geo-registratie op een bepaalde locatie niet de fysieke werkelijkheid weergeeft. De bronhouder is ervoor verantwoordelijk om de geo-registratie te actualiseren.
1d-uitvoertraject	Een verzameling 1D-uitvoerpunten gelegen langs een aaneengesloten deel van de schematisatie.
Waterwijzer Landbouw	De Waterwijzer Landbouw (WWL) is een instrument voor het bepalen van het effect van veranderingen in hydrologische condities op gewasopbrengsten.
biota	Alle organismen, inclusief dieren, planten, schimmels en micro organismen die in een bepaald gebied gevonden worden.
code	Tekens zijn geen losstaande elementen, maar maken deel uit van een groter geheel. We kunnen dan ook een structuur, een systeem ontdekken in de opbouw van de tekens. Zo'n systeem van tekens noemen we een code, een verzameling afspraken met een bepaalde structuur, waarbij de relatie wordt gelegd tussen tekens en symbolen.
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer.	Het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) was in Nederland het ministerie voor zaken betreffende huisvesting, de ruimtelijke ordening en het beheer van het milieu.
procedure	De beschrijving van de achtereenvolgens te nemen stappen voor het behandelen en verstrekken van beschikkingen, overeenkomsten, aangiften, bezwaren en beroepen enz.
bruidsschat waterschapsverordening	Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet vervallen sommige rijksregels over lozingen. Die regels gaan naar de waterschapsverordeningen. Het gaat om lozingen op een oppervlaktewater van een waterschap of zuiveringtechnisch werk van een waterschap. Het verplaatsen van deze regels staat bekend als de bruidsschat.
mutatie signaleren	Het (geautomatiseerd) opsporen van veranderingen in het terrein.
bedrijfswater	Gebruikswater op een RWZI , is GEEN drinkwater maar (gefilterd) effluent.
belanghebbende	De geïnteresseerde partij, ofwel degene die een belang heeft in een watermanagement aangelegenheid, waarbij de interesse is gelegen in ofwel de exploitatie of in de bescherming van de hulpbron
landvorm	Een landvorm of reliëfvorm of terreinvorm is een duidelijk waarneembare vorm van het aardoppervlak. Het is een geomorfologische eenheid die zich onderscheidt van andere landschapselementen door zijn uiterlijke kenmerken en zijn positie binnen het landschap.
1d-vak-uitvoertraject	Een entiteit waarin is vastgelegd welke 1D-vakken behoren tot een 1D-uitvoertraject.
kleppenregister	Afsluiter die is uitgevoerd als een van kleppen voorzien rooster, waarmee een doorstroomopening geheel of gedeeltelijk kan worden afgedicht.
broeikaseffect	Het opwarmen van de atmosfeer als gevolg van het toenemende aandeel koolstof.
afvoeren van water	Het door middel van een werk of langs natuurlijke weg brengen of laten stromen van water uit een oppervlaktewaterlichaam naar een ander oppervlaktewaterlichaam.
recreatieplas	Een recreatieplas is een kunstmatig meer dat door zandwinning is ontstaan.
Methodiek Interactieve Planning Waterbeheer	MIPWA (Methodiek Interactieve Planning Waterbeheer) is het consortium rond een eenduidig grondwatermodel voor Noord-Nederland. Het omvat de vier noordelijke provincies: Groningen, Fryslân, Drenthe en Overijssel. MIPWA heeft tot doel een modelinstrument voor de deelnemende partijen beschikbaar te stellen en een werkwijze te faciliteren waarbij transparantie en reproduceerbaarheid kernwaarden zijn.
secchischijf	ronde schijf die bevestigd is aan een draad of een stang om de lichtdoorlaatbaarheid van oppervlaktewater te meten
natuurlijk persoon	Een natuurlijk persoon is ieder wezen dat bevoegd is om rechten en verplichtingen te hebben.
teeltvrije zone	Een teeltvrije zone is een strook land tussen het land waarop gewassen worden geteeld (buitenste plantenrij van het gewas op het perceel) en de insteek van het talud van een oppervlaktewaterlichaam.
beleidsoptie	Een set maatregelen op basis waarvan modellen berekeningen uitvoeren.
organogeen gesteente	In de bodemkunde, sedimentologie en petrologie wil organogeen zeggen dat gesteente (meestal sedimentair gesteente) is opgebouwd uit organisch materiaal, dat wil zeggen materiaal afkomstig van dode organismen.
klasse	Verzameling objecten met overeenkomstige eigenschappen (‘kenmerken, associaties en gedrag’).
verhang	Het quotiënt van het verval tussen twee punten en hun afstand.
contourlijn	Een contourlijn (ook Isoline , isopleth of isarithm ) een functie van twee variabelen is een kromme waarlangs de functie een constante waarde, zodat de curve verbindt punten van gelijke waarde.
open data	Open data is een term die wordt gebruikt om vrij beschikbare gegevens (data) aan te duiden. De voorwaarden waaronder deze gegevens beschikbaar zijn wordt beschreven in licenties en gebruiksvoorwaarden. Bij open data wordt er naar gestreefd om de beperkingen in hergebruik tot een minimum te beperken. Open standaarden en linked data zijn erop gericht de uitwisseling en het hergebruik van open data te vergroten.
Kanaal Buinen-Schoonoord	Het Kanaal Buinen-Schoonoord is een kanaal in de Nederlandse provincie Drenthe, dat bedoeld was om de verbinding te vormen tussen het Oranjekanaal en het Stadskanaal.
bijzondere weglaag	Constructie van voor de opbouw van de weg niet relevante weglagen.
meetgoot	Kunstmatige vernauwing in een waterloop waardoor kritische stroming wordt teweeg gebracht om debieten te kunnen meten.
geodatabase	Een geodatabase een verzameling geografische datasets van verschillende typen die worden bewaard in een gemeenschappelijke bestandssysteemmap, of een relationeel databasebeheersysteem voor meerdere gebruikers, zoals IBM Db2 , Microsoft SQL Server , Oracle , PostgreSQL of SAP HANA .
IBA Klasse I	Een bijzondere septische put (septictank) welke gebaseerd dient te zijn op het lozingenbesluit bodembescherming.
beleidsanalyse	Methodiek waarmee systematisch alternatieve oplossingen worden ontwikkeld en afgewogen.
waadbroek	Waterdichte broek met rubberlaarzen en een borststuk.
PostGIS	Postgis is een open source spatial database extensie voor PostgreSQL databases.
kwaliteitsregel	Een regel die een beperking stelt aan data.
toelaatbare emissie naar water	In vergunning of regelgeving vastgestelde normen die gelden voor de emissie in het water.
verplichte standaarden	Standaard die verplicht is. Voor deze standaarden geldt het 'Pas toe of leg uit'-beleid.
relatieklasse	Een relatiesoort met eigenschappen.
grondwatermodel	Een grondwatermodel is een computermodel van een grondwatersysteem dat gebruikt wordt in de hydrologie om aquiferomstandigheden te simuleren en te voorspellen.
Informatiemodel Metingen	Het Informatiemodel Metingen (IM Metingen) is het nieuwe model binnen Aquo voor het uitwisselen van water gerelateerde meetgegevens.
instabiliteit	De eigenschap of toestand van het missen van stabiliteit, van het neigen naar veranderlijkheid of van gemakkelijk uiteenvallen of chemisch veranderen.
brandweer	Het geheel van de personen en gereedschappen bestemd om mensen te redden en voorkomende branden te blussen.
hydrostatische druk	Isotrope druk uitgeoefend door water in rust.
maaiboot	Vaartuig waarmee het water en of de slootkant mee kan gemaaid worden.
overslagdebiet	Volume water dat per strekkende meter per seconde door de golfbeweging over de buitenkruinlijn slaat.
baseline onderzoek	Een inventarisatie van een natuurlijke gemeenschap of omgeving met als doel het geven van een maatstaf voor de toestand op een bepaald moment in tijd.
sluisdeur	Beweegbare deel van een kunstmatige waterkering die de verbinding tussen twee wateren kan afsluiten of openstellen en daartoe van deuren of schuiven is voorzien.
rampgebied	Het inzetgebied van de hulpdiensten die de directe bestrijding van de ramp uitvoeren. Tevens het gebied waar de inzetcoördinatie/bevelvoering in principe is voorbehouden aan de bevelvoerders ter plekke (binnen regels en procedures)
weer	Het weer is de gesteldheid van de atmosfeer op een bepaald ogenblik. Dit in tegenstelling tot het klimaat, dat een gemiddelde is van de verschillende meteorologische metingen over een afgelopen periode van 30 jaar.
oppervlaktewatergemaal	Inrichting voor het verpompen van oppervlaktewater in en/of uit een bepaald gebied (ten behoeve van het regelen van de waterstand in respectievelijk wateroverschot- en watertekort situaties)
getijfase	Een kenmerkende toestand van een getij.
redoxreactie	Een redoxreactie is een reactie tussen atomen, moleculen en/of ionen waarbij elektronen worden uitgewisseld (elektronenoverdracht). De term redox is een samenstelling van de begrippen reductie en oxidatie. Dit soort reacties wordt veel toegepast in batterijen en accu's. Ook roesten is een redoxreactie, namelijk de oxidatie van ijzer.
beroep	Het in het kader van een wettelijke bevoegdheid vragen van een voorziening tegen een besluit bij een ander bestuursorgaan dan hetwelk het besluit heeft genomen (administratief beroep), dan wel bij een administratieve rechter.
regelbaar niet automatisch	Bediening van het kunstwerk d.m.v. handkracht (schotbalk, spindel).
baggeren	Het gehele proces van ontgraven, transport en storten van materiaal onder water met als doel het verdiepen of winnen van mineralen.
webbrowser	Een webbrowser (ook wel (internet)browser, bladerprogramma of bladeraar genoemd) is een computerprogramma om webpagina's te bekijken.
lijzijde	Zijde waar de wind niet op staat.
bedieningsplicht	De bedieningsplicht van bij de waterbeheerder in beheer zijnde objecten, zoals in de legger of in voorschriften bij ontheffingen is aangegeven.
meting kwantiteit	Meting waterkwantiteit.
beoordelingsspoor	Het geheel van te toetsen object (waterkering/kunstwerk), toetsaspect en belasting van het object.
telvak	Weggedeelte waarvoor de gegevens van één telpunt representatief zijn of worden geacht.
externe meetpuntcodering	De codering van het meetpunt zoals die in externe systemen bekend is.
dosis-effectrelatie	De relatie tussen de hoeveelheid toxicant en het effect op de bioassay.
niet-natuurlijk persoon	Een niet-natuurlijk persoon is een organisatievorm die niet aan het bestaan en de belangen van een individueel persoon is gebonden en een afgescheiden vermogen met eigen aansprakelijkheid bezit en een eigen bestaan leidt.
katabolisme	Katabolisme is het afbreken via een katabool reactiepad van grote moleculen in kleinere moleculen in de cel(len) van een organisme. Bij katabole afbraak komt naast warmte, chemische energie vrij, die het organisme gebruikt voor diverse lichaamsfuncties.
toevallige fout	Een fout waarvan de waarde statistisch onafhankelijk is van voorgaande of latere waarden.
bemonsterende instantie	Instantie die de monsters genomen heeft of de directe metingen in het veld heeft uitgevoerd.
diepwand	Een in de grond vervaardigde betonnen wand, die een dragende en/of waterkerende functie heeft.
Enhanced Compression Wavelet versie 3	ECW3 (Enhanced Compression Wavelet versie 3) is een gecomprimeerd bestandsformaat dat geoptimaliseerd is voor de opslag van satelliet- en luchtfoto's. Het is ontwikkeld door Earth Resource Mapping en nu eigendom van ERDAS, onderdeel van Intergraph.
legger	Openbaar register van de beheerder waarin is omschreven waaraan waterstaatswerken naar ligging, vorm, afmeting en constructie (voor Waterschappen: ten minste) moeten voldoen. Van de legger maakt deel uit een overzichtskaart, waarop de ligging van waterstaatswerken en daaraan grenzende beschermingszones staat aangegeven. Als bedoeld in artikel 5.1 van de Wet of in artikel 78, tweede lid van de Waterschapswet.
raai	Een denkbeeldige lijn over water en/of land, uitgezet t.b.v. het verrichten van lodingen, metingen, monsternemingen e.d.
richtlijn	Een aanwijzing voor te volgen gedrag.
ArcGIS Pro	ArcGIS Pro is een 64-bits GIS-software die de modernere versie is van ArcGIS Desktop, ontwikkeld door Esri.
kernrandzone	Een gedeelte van het buitengebied dat grenst aan de bebouwde kom, met daarin relatief veel bebouwing die over het algemeen op korte afstand van elkaar ligt.
Bedrijfsvergelijkingen	Waterschappen verlenen een belangrijke dienst aan de samenleving. Zij zorgen voor droge voeten en schoon en voldoende water voor alle belanghebbenden in hun beheergebied. Waterschappen willen daarom transparant zijn en van elkaar leren om gezamenlijk te verbeteren.
ebkentering	Het veranderen van de ebstroom in de vloedstroom.
uitlaatvoorziening	Constructiedeel van een riolering, bedoeld om hemelwater en/of afvalwater uit te laten.
lozingsobject jaargegevens	De kwantitatief meetbare gegevens van een lozingsobject die betrekking hebben op een vol kalenderjaar.
periode	Bepaalde tijdsduur.
transpiratie	Transpiratie is de verdamping van waterdamp door planten of door de vegetatie. De huidmondjes reguleren de transpiratie van planten.
kaarteenheid	Gebied op een vegetatiekaart, waar binnen het overeenkomstige gebied op de aardoppervlakte een bepaalde mix van vegetatietypen te onderscheiden is.
gescheiden rioolstelsel	Rioolstelsel waarbij afvalwater en regenwater via afzonderlijke leidingenstelsels worden ingezameld en afgevoerd.
antropogene ramp	Een antropogene ramp is een ramp die is veroorzaakt door menselijk handelen of menselijke aanwezigheid.
tussengemaal	Een gemaal dat in een persleiding is geplaatst om het afvalwater door te pompen.
ondergrond model	Een schematische weergave van (een deel) van de ondergrond voor een bepaald gebied.
differentiatie	Differentiatie of differentiëren is het proces waarbij een homogeen geheel wordt verdeeld in delen met verschillende eigenschappen.
NEN3610:2011	Basismodel geo-informatie
milieubaggeren	Het verwijderen van verontreinigde waterbodem met een zo hoog mogelijke concentratie, waarbij de kans op ongewenste effecten minimaal is door het realiseren van een minimum aan mors en vertroebeling en een hoge baggernauwkeurigheid met betrekking tot de te baggeren verontreinigde lagen.
tussenduiker	Duiker onder een dam, niet zijnde een openbare weg, voor de wederzijdse verbinding van twee hoofdwatergangen.
homogeniteit	Het gelijk van aard of samenstelling zijn.
inundatiesluis	Een inundatiesluis is een inlaatsluis om bepaalde gebieden onder water te zetten (inunderen) in de tijd van oorlog.
stuwklep	Onderdeel van een klepstuw.
waterteunisbloem	De kleine waterteunisbloem (Ludwigia peploides) is een overblijvende water- en oeverplant, die behoort tot de teunisbloemfamilie (Onagraceae) en wordt beschouwd als een invasieve soort.
Het Internationale Stelsel van Eenheden	De eenheid van het Internationale Stelsel van eenheden, internationaal aangeduid als SI.
index bekende ruimtelijke locaties	Referentiestelsel, gekoppeld aan een lijst van bekende locaties, waarmee de ruimtelijke locatie van een entitieit kan worden vastgelegd t.o.v. deze locaties.
Provinciale Omgevingsverordening Waddenzeedijken	Projectoverstijgende Verkenning Waddenzeedijken. De waterschappen Noorderzijlvest, Hunze en Aa’s en Wetterskip Fryslân voeren de POV-Waddenzeedijken uit onder de paraplu van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. De POV bestaat uit twaalf onderzoeken naar innovatieve dijkconcepten langs de Waddenzee.
normaalbreedte	De breedte van een rivier tussen de normaallijnen.
bedienings beheer	Het vaststellen van het bedieningsplan op basis van geformuleerd beleid. Dit is een tactische functie benodigd voor de procesvoering.
droogrest	Hoeveelheid droge stof in een vloeistof.
faunarand	Faunarand is een (eufemistische) aanduiding voor een braakliggende of met een speciaal gras- of bloemenmengsel ingezaaide strook langs een akkerland en grasland, waarmee geprobeerd wordt om ongewervelden (zoals insecten), akker- en weidevogels in intensief gebruikte landbouwgebieden een kans te geven om te overleven.
mechanisch rioolstelsel	Een rioolstelsel waarbij het transport door middel van over- of onderdruk plaatsvindt.
geo-tinderen	Het beoordelen op juistheid, van door het geografisch systeem (AI / machine learning) gedetecteerde veranderingen in het terrein, middels kijk-klik-klaar princype, door de mens.
geparametriseerde weergave	Weergave van een profiel door middel van een aantal geometrische parameters.
auditor	Een persoon die een vorm van controle uitvoert op een model studie.
kwelweg	Een mogelijk pad in de grond die het kwelwater aflegt, van het intreepunt naar het uittreepunt.
1d-gebied	De informatie voor het berekenen van de afvoer (lozing) uit een op het netwerk afwaterend gebied. De lozing wordt in een 1D-schematisatiepunt aan de schematisatie toegevoegd.
opofferingssysteem	In een opofferingssysteem wordt kathodische bescherming gerealiseerd door opofferingsanoden metallisch te verbinden met het te beschermen metaal. Door de twee verschillende grensvlakpotentialen die ontstaan, zal er ook een stroom gaan lopen, die intredend zijn voor het te beschermen metaal. Aan het grensvlak wordt hiermee de nodige potentiaalverlaging gerealiseerd.
diep	Een diep is de benaming die zowel aan sommige kanalen als aan natuurlijke vaarwaters wordt gegeven. De aanduiding heeft betrekking op de waterdiepte, die meer is dan een watergang die voor de ontwatering is bedoeld. Deze extra diepte maakt scheepvaart mogelijk.
ongewervelden	Ongewervelden of invertebraten zijn dieren zonder een wervelkolom of ruggengraat, in tegenstelling tot vertebrata ofwel gewervelden. De gewervelden en ongewervelden vormen samen het gehele dierenrijk.
klemmenstrooktekening	Een schema waarop te zien is waar welke ader op welke klem wordt aangesloten. Zo'n soort schema wordt ook wel aansluitschema of klemmenlijst genoemd.
satellietfoto	Satellietbeelden zijn scans van de aarde gemaakt vanuit de ruimte door een kunstmatige satelliet.
Visual Basic for Applications	Visual Basic for Applications (VBA) is een programmeertaal die bestemd is om applicatieprogramma's te automatiseren of uit te breiden. Voornamelijk bekend uit de Microsoft Office serie, zoals Word, Excel en Access, maar ook gebruikt in applicaties van derden, zoals AutoCAD. De syntaxis van VBA is ontleend aan Visual Basic. Hieraan zijn een aantal opdrachten voor communicatie met de moederapplicatie toegevoegd.
berging in randvoorziening	De inhoud van de randvoorziening gelegen onder het niveau van de bovenkant van de externe overstortdrempel in een rioleringsgebied.
bètastraling	Mate van straling van elektronen uit een mengsel als gevolg van radioactief verval in het mengsel.
inwinning	Het verzamelen van gegevens en/of monsters.
hyperlink	Een hyperlink (of kortweg link) – met een Nederlands woord verbinding of koppeling – is een computer- en internetterm die duidt op een verwijzing (referentie) in een hypertekst (bijvoorbeeld een website) die de gebruiker kan volgen om naar een andere plaats te gaan.
scheepvaart	Verzamelnaam voor het verkeer te water.
veerbelaste (veiligheids) afsluiter	Afsluiter waarmee een doorstroomopening door middel van een veer kan worden gesloten of geopend.
fuik	Langgerekt visnet in conische vorm, om hoepels gespannen en aan de binnenkant voorzien van enkels of kelen (trechtervormige stukken netwerk), die het terugzwemmen van de vis bemoeilijken.
akte van levering	De voor overdracht van onroerende zaken vereiste levering geschiedt door een daartoe bestemde, tussen partijen opgemaakte notariële akte, gevolgd door de inschrijving daarvan in de daartoe bestemde openbare registers.
rabot	Keersluis in een waterloop, bestaande uit twee op elkaar liggende horizontale balken, die aan de uiteinden in de groeven van de sluismuren passen.
polychloorbifenyl	Polychloorbifenyl of PCB, groep van aromatische koolwaterstoffen met twee benzeenringen, waaraan tevens een chlooratoom gebonden is.
doorontwikkeling van basisregistraties in samenhang	Functionaliteiten van de vier basisregistraties, BAG, BRT, BGT & BRK, combineren ten behoeve van de uniformiteit, actualiteit en het gemak voor inwinning. Het doel van Dis-Geo is een samenhangende objectenregistratie.
waterdier	Een aquatisch dier of waterdier is een in het water levend dier, dus direct afhankelijk van water. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld landdieren.
regio	Min of meer hydrologisch begrensd deel van een stroomgebieddistrict, gebaseerd op de WB21-gebieden - NL: 4x Rijn, Maas, Schelde, Eems - voor de duidelijkheid altijd gebruiken in combinatie met de regionaam, bijv. regio Rijn-Oost
rivierdal	Dal waardoor een rivier stroomt.
lichtmast armatuur	Samenstel dat de lichtbron(nen) op een lichtmast draagt.
are	Een are wordt in de landmeetkunde vaak gebruikt om de grootte (oppervlakte) van percelen (vooral landbouwgrond, bosgrond, maar soms ook bouwgrond) uit te drukken.
hydrodynamisch model	Model waarmee de stroming in open en gesloten waterlopen berekend kan worden.
mengsel	Twee of meer verschillende elementen die bij elkaar gehouden worden in vastgestelde gehaltes door de aantrekkingskrachten die chemische bindingen worden genoemd.
ribbels	Zandgolven op de zeebodem.
samengesteld deeltje	Fysiek deeltje dat is opgebouwd uit andere deeltjes.
keerwand	Verankerde, op zichzelf staande wand die tot doel heeft water of grond te keren.
actief bodembeheer	Met actief bodembeheer wordt beoogd nieuwe verontreiniging te voorkomen en waar nodig de bodemkwaliteit te verbeteren om de bodem geschikt te maken voor het gewenste gebruik.
inspectie bomen	Periodieke of ad-hoc inspectie aan de boom of bomen binnen een boomvakdeel.
informatieproduct	Een dataset gericht op specifieke gebruiksdoelen.
stam	In de biologie is een stam (formeel aangeduid met de Latijnse term phylum, in Nederlandse spelling ook wel fylum), een taxonomische rang in een taxonomische hiërarchie, of een taxon in die rang.
loost op leiding	Implementatie van de loost-op-relatie van Leiding naar een andere Leiding.
berging meer	Extra rioolinhoud die in de berekening wordt meegenomen, bijvoorbeeld in putten of gemalen, gegevens afkomstig uit het rioleringsplan.
lozing/onttrekking/afvoer/aanvoerpunt	Een verandering van debiet van het beschouwde oppervlaktewater.
basis	Het gedeelte van het dijklichaam dat de ondergrond vormt voor een granulair filter of een geotextiel.
opkisten	Het geforceerd stoppen van piping gebeurt meestal door lokaal bij het uittreepunt van het water lokaal de waterstand te verhogen (opkisten van de wel). De naam "opkisten" komt omdat men er vroeger een houten kist omheen plaatste. In plaats van een kist werd ook wel een ton gebruikt, een welton. Tegenwoordig gebeurt het meestal met zandzakken.
1d-uitvoerwaarde	De berekende waarden waarin de waarden van de toestandsvariabelen op een 1D-uitvoerpunt zijn vastgelegd.
bemonsteringshoogte	Hoogteligging van een sensor of een monstername ten opzichte van een vergelijkingsvlak.
laagwaterstand	Laagste waterstand gedurende een volledige getijgang ter plaatse.
helderheid	Mate van doorzicht.
boerenerf	Stuk grond waarop een boerderij met bijbehorende stallen, schuren en hooibergen staat; de onbebouwde ruimte rondom een boerderij.
Nationaal Programma Landelijk Gebied	Het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPL) is een programma dat gericht is op het verbeteren en versterken van het landelijk gebied in Nederland. Het programma heeft als doel om duurzame ontwikkeling, natuurbehoud, landschapsverbetering, en economische groei in het landelijk gebied te bevorderen.
inlaat met klep	Inlaat waarbij de hoeveelheid in te laten water wordt geregeld met een klep. Het oppervlaktewater stroomt over de klep heen.
bagger	Bezonken sediment boven gewenste bodemhoogte.
aard van het oppervlak	reliëf en bodemgesteldheid
aanvoersloot	Sloot die dient voor de aanvoer van water naar de diverse gebieden die niet in eigendom bij het waterschap is.
convenant	Overeenkomst tussen overheden of tussen een overheidslichaam en een belangengroepering om op een bepaald terrein met een vastgesteld gezamenlijk doel op te treden.
boren	Het maken van een gat in de bodem, meestal om dieper gelegen bodemlagen te bereiken.
grondverwerving	Het planmatig verwerven van grond
geul	Smal en meestal diep water, smal kanaal.
zichtbaar spectrum	Het zichtbare spectrum is het gedeelte van het elektromagnetisch spectrum dat gezien kan worden door het menselijk oog.
reisdocument	Document dat de houder toestemming verleent tot het betreden van en reizen door een bepaald land of gebied.
webserver	Een webserver is een programma dat via een netwerk HTTP-verzoeken ontvangt en documenten naar de client stuurt. Als totum pro parte wordt in het dagelijks spraakgebruik ook wel de de hele computer die de betreffende software uitvoert als webserver aangeduid.
gravitatie stroming	Stroming waarin het effect van de zwaartekracht overheerst.
trofieniveau	Voedselniveau, de productie en overdracht van levende organische stof als hoofdcomponent van een ecosysteem - de drie hoofdniveaus worden gevormd door de producenten, consumenten en reducenten.
grensvlak	Een horizontaal scheidend vlak tussen twee of meer lagen in de ondergrond
semi-global matching	Semi-global matching ( SGM ) is een computervisie- algoritme voor de schatting van een dichte ongelijkheidskaart van een gerectificeerd stereobeeldpaar.
totale hardheid	Som van de blijvende en tijdelijke hardheden.
algemene regels grondwateronttrekking	Algemene regels voor grondwateronttrekking zijn onderdeel van het grondwaterbeleid dat door het waterschap Hunze en Aa's zijn vastgesteld. In deze regels staat beschreven hoeveel grondwater er per gebied uit de bodem onttrokken mag worden en wat de minimale filterdiepte van de buis van de grondwater onttrekkingsvoorziening moet zijn.
kanovaarweg	Een kanovaarweg is een vaarweg waarop alleen met kleine vaartuigen (kano, kajak, rubberboot etc.) gevaren mag worden en in principe met in de hand gehouden peddels met spierkracht voortbewogen worden.
freatisch vlak	Het vlak door de punten waar het grondwater een drukhoogte gelijk nul heeft.
verzilting	Het toenemen van het zoutgehalte in oppervlaktewater, in de grond of het grondwater.
metselzand	Natuurlijk zand gebruikt voor de aanmaak van metselspecie. Veelal wordt hiervoor grof zand gebruikt met een M63 van circa 300 µm tot 600 µm.
blok	Blokvormig element, meestal van beton of steen, bedoeld om een openbare ruimte te verfraaien, achterliggende gebieden te beschermen of te dienen als zit- of speelelement.
regenwaterafvoer	Het totale debiet bij regen, dat wil zeggen de hemelwaterafvoer en het afvalwaterdebiet gesommeerd.
meetnetinhoud	De meetpunten die binnen een meetnet vallen
kabellijst	Een lijst met daarop alle voorkomende kabels van (een gedeelte) van een elektrische installatie bij voorkeur op (alfa-)numerieke volgorde.
broekbos	Bos met dichte ondergroei (broek) van struiken.
geodetisch datum	Een geodetisch datum is de relatie tussen de aarde en een specifiek geodetisch coördinatensysteem. De niet wiskundig uit te drukken vorm van de aarde – de geoïde – wordt in de meeste datums benaderd door een wel wiskundig uit te drukken ellipsoïde, specifiek een referentie-ellipsoïde. De relatie tussen de geoïde en de ellipsoïde wordt uitgedrukt door middel van een aantal parameters. Deze omvatten de vorm en grootte van de referentie-ellipsoïde en de ligging, oriëntatie en schaalfactor daarvan ten opzichte van de aarde.
hydrauliek	Hydrauliek is een aandrijftechniek die gebruikmaakt van vloeistof, de hydraulische vloeistof, onder (hoge) druk. Het is een onderdeel van de werktuigbouwkunde.
verdampingsproces	De overgang van water in vloeibare of vaste vorm in waterdamp.
zeewering	Hoogwaterkering langs de zee.
normaallijn	Denkbeeldige lijn lopend over de kribkoppen langs een rivieroever.
aanslagbiljet bedrag	Het totaal bedrag van alle aanslagregel bedragen die de heffingsplichtige moet betalen aan een waterschap.
decanteercentrifuge	Een decanteercentrifuge is een horizontale centrifuge.
voor menselijke consumptie bestemd water	Al het water dat onbehandeld of na behandeling bestemd is voor drinken, koken, voedselbereiding of andere huishoudelijke doeleinden, zowel in openbare als in particuliere gebouwen en terreinen, ongeacht de herkomst en of het water wordt geleverd via een distributienet, geleverd uit een tankschip of in flessen of in verpakkingen wordt gedaan, met inbegrip van bronwater én al het water dat in levensmiddelenbedrijven wordt gebruikt voor de vervaardiging, de behandeling, de conservering of het in de handel brengen van voor menselijke consumptie bestemde producten of stoffen.
lineaire locatiereferentie	Ruimtelijke locatie van een entiteit t.o.v. een pad in een netwerk.
district	Een district is een afgebakend gebied, bestaande uit meerdere rayons, binnen het beheergebied van waterschap Hunze en Aa's, die onder de verantwoordelijkheid van een specifiek teamhoofd vallen.
kamersluis	Bij een kamersluis kunnen in de schutkolk twee schepen naast elkaar worden geschut. De schutdeuren liggen tegenover elkaar. De kolk is twee keer zo breed als de schutdeuren waardoor het eerste schip opzij moet gaan om af te kunnen meren. Het eerst invarende schip wordt pas als laatste geschut.
open leiding	Een rioolleiding waarvan de bovenzijde niet is afgesloten.
begrotingsartikel	Onderdeel van de Rijksbegroting. Vroeger op basis van hoofdbeleidsterreinen en het onderscheid tussen apparaat- en programma-uitgaven. Nu op basis van werksoorten en het onderscheid tussen productuitgaven en directe uitvoeringsuitgaven enerzijds en indirecte uitvoeringsuitgaven anderzijds.
interventiejaar	Het jaar waarin naar verwachting het interventieniveau wordt bereikt of reeds is bereikt.
NCS	Standaard voor codering en onderdelen.
met file	Een met file is een meetbestand waar een of meerdere profielen (oppervlaktewaterlichamen of waterkeringen) in zijn opgeslagen. Een .met file is een specifiek bestandsformaat wat door de waterschappen wordt gebruikt.
familie	Onderdeel van een orde, bestaande uit een of meer geslachten.
beplanting	Natuurlijke vastgoedobjecten in lijnvormig en/of puntvormig voorkomen.
stroomvoerende breedte	De gemiddelde breedte van het riviervak die bij een bepaalde waterstand beschikbaar is voor de rivierafvoer.
golfoploop	De grootste hoogte boven het dan optredende gemiddeld peil, bereikt door een tegen een talud oplopende golftong.
leem	Grondsoort die fijner is dan zand, maar ook minder kleimineralen bevat dan klei en voor een groot deel uit fijne kwartskorrels bestaat kleiner dan 0.063 mm.
dense matching	Dense Matching (DEM) is een techniek om uit stereo luchtfoto's een puntenwolk te genereren.
indirecte belastingen	Indirecte belastingen zijn belastingen die door overheden op indirecte wijze worden geheven, zoals de omzetbelasting (btw). Deze belastingen zijn indirect in de zin dat ze door een tussenpersoon worden geïnd, de verkoper, die de belasting aan de uiteindelijke betaler doorrekent in de prijs.
stuwende duiker	Een stuwende duiker is een duiker waarvan de instroomopening boven de bodem van het vak ligt.
erfdienstbaarheid	Een erfdienstbaarheid of servituut is een zakelijk recht, en wel een last, waarmede een onroerende zaak - het dienend of lijdend erf - ten behoeve van een andere onroerende zaak - het heersend erf - is bezwaard.
bodemmateriaal	Materiaal waaruit de bodem is opgebouwd.
categorie	Aanduiding van een verzameling entiteiten met bepaalde gemeenschappelijke kenmerken, zoals vastgelegd in een classificatieschema.
actieve remote sensing	Bij actieve remote sensing zendt men zelf signalen (zoals radiopulsen) uit, die later worden opgevangen.
toplaag gras	Buitenste verdedigingslaag van een talud, hier bestaande uit in verband geplaatste elementen. Hier betreft het de toplaag van een grasbekleding.
chemische synthese	Chemische synthese is het kunstmatige bereidingsproces van chemische verbindingen uit andere chemische verbindingen en/of (chemische) elementen. Een stof die middels chemische synthese bereid is, wordt doorgaans een synthetische stof genoemd. Wanneer de chemische structuur en opbouw hetzelfde is als bij een stof die in de natuur voorkomt, wordt er gesproken van een natuuridentieke stof.
belastingjaar	Jaar waarvoor het uitgereikte aanslagbiljet geldt, dit komt overeen met een kalenderjaar en loopt van 1 januari t/m 31 december van een jaar
exif	Het Exif- formaat ( Exchangeable image file format ) is een bestandsstandaard die vergelijkbaar is met het JFIF-formaat met TIFF-extensies; het is opgenomen in de JPEG-schrijfsoftware die in de meeste camera's wordt gebruikt.
rechthoekig profiel	Kunstwerk met een doorstroomprofiel in de vorm van een rechthoek.
particulaire concentratie	Deel van de concentratie dat in de vorm van deeltjes of dat aan deeltjes voorkomt.
objectief	Een fotografisch objectief is het onderdeel van een fotocamera, dat dient om een object op de film of de beeldsensor af te beelden. Het objectief wordt op het te fotograferen object gericht.
certificaat	Document afgegeven door een onafhankelijke instelling (bijvoorbeeld een certificatie-instelling) dat aangeeft dat een product, proces, dienst of systeem voldoet aan gestelde eisen.
doorlaatwerk	Een constructie in een dijklichaam, waar het water bij werking van de overlaten of bij dijkdoorbraken wordt doorgelaten.
snoeischouw	De snoeischouw is de jaarlijkse controle in januari of watergangen en dijken voldoende toegankelijk zijn voor onderhoud door het waterschap.
carnivoor	Vleeseter.
wegzone	Functionele ruimte die in gebruik is voor weginrichting.
NEN 2660	NEN 2660 is een NEN standaard met het doel om eenduidigheid te verschaffen over de (semantische) spelregels voor gegevensmodellen die de fysieke en ruimtelijke wereld van de gebouwde omgeving uitdrukken. Er zullen duidelijke kaders voor gegevensmodellen vastgesteld worden die toe te passen zijn in zowel het vastgoed- alsmede in de infrasector.
kwaliteitseis	Een norm waaraan dingen dienen te voldoen.
protocol	Een protocol is een gedragsovereenkomst, meestal in de vorm van een aantal uit te voeren stappen. Er bestaan verschillende typen protocollen, zoals communicatieprotocollen, computerprotocollen, wetenschappelijke protocollen, medische protocollen, ceremoniële protocollen, ethische protocollen en verdragsprotocollen.
voorhaven	Een voorhaven is een toeleidinggedeelte naar een sluis, waarin voorzieningen zijn aangebracht (wachtplaatsen) om veilig beschut te liggen tot men geschut kan worden.
Internet of things	Het Internet-of-Things is een netwerk van slimme apparaten, sensoren en andere objecten die (vaak verbonden met het internet) gegevens verzamelen over hun omgeving, deze kunnen uitwisselen en op basis daarvan (semi-) autonome beslissingen of acties nemen die van invloed zijn op hun omgeving.
hellingsgraad	De hellingsgraad is een maat om de steilheid van een hellend vlak weer te geven. De hellingsgraad wordt uitgedrukt in percentages (%). Men spreekt daarom ook wel van het stijgingspercentage (S).
levenscyclus	Alle stadia van een organisme vanaf de bevruchting van de eicel tot de bevruchting van de eicel in de volgende generatie.
energie conversie apparaat	Apparaat voor de omzetting van energie.
bronbemaling	Het uit de bodem of bouwputten onttrekken van grondwater door middel van een pomp.
prognose	Voorspelling met betrekking tot toekomstige ontwikkelingen.
stikstofverbinding	Elke stikstof bevattende stof, uitgezonderd moleculaire gasvormige stikstof.
conservering	Conservering is het beschermen tegen aantasting.
dijkinspecteur	Een dijkinspecteur is een medewerker van het waterschap die verantwoordelijk is voor het controleren en bewaken van dijken en waterkeringen.
afzetting	Vaste stof die is neergewaaid of neergeslagen uit een vloeistof.
digitalisering	Digitalisering is de overgang van informatie naar een digitale vorm, dat wil zeggen in een vorm die gebruikt kan worden door elektronische apparaten zoals computers.
steiger	Een constructie boven het water, meestal langs een oever, die dient voor het afmeren van schepen of woonschepen. Constructie, die over een oppervlaktewaterlichaam is geplaatst en is verankerd in het achterliggende perceel.
vertrouwelijkheid	Vertrouwelijkheid is een kwaliteitskenmerk van gegevens. Met vertrouwelijkheid wordt bedoeld dat een gegeven alleen te benaderen is door iemand die gemachtigd is het gegeven te benaderen. Wie gemachtigd is een gegeven te benaderen, wordt vastgesteld door de eigenaar van het gegeven.
infiltratieveld	Oppervlakte-infiltratiesysteem waarbij afstromend regenwater bovengronds wordt geborgen in een verlaagde groenzone en van daaruit via een humeuze toplaag in de ondergrond kan wegzijgen.
ecologische verbindingszone	Gebied of structuur die verbreiding, migratie en uitwisseling van organismen tussen verschillende soorten kerngebieden mogelijk maakt.
vergunninghouder	Natuurlijke of niet-natuurlijke rechtspersoon die bevoegd is om iets te doen of te laten zoals in de vergunning is aangegeven.
afschuiving	Verzamelnaam voor faalmechanismen waarbij beweging van toplaag en eventueel andere lagen langs het talud plaatsvindt.
depositfeeder	Dierlijk organisme dat zich voedt door bezinksel op de waterbodem en waterplanten te eten.
spear fishing	Een andere vorm van phishing is spear fishing, waarbij de persoonlijke gegevens (naam, e-mailadres, telefoonnummer) van het doelwit worden gebruikt om diegene een gevoel van vertrouwen te geven.
Deltawet	Wet van 8 mei 1958, Staatsblad 246, houdende de afsluiting van de zeearmen tussen de Westerschelde en de Rotterdamse waterweg en de versterking van de hoogwaterkering ter beveiliging van het land tegen stormvloeden (laatstelijk gewijzigd bij de Wet van 29 juni 1977, Staatsblad 415).
laaglandbeek	Een laaglandbeek is een beek die wordt gevoed door neerslag en door uittredend grondwater.
perceelaansluitleiding	Een aansluitleiding tussen het perceelaansluitpunt en de inlaat.
verdringingsreeks categorie 1 : veiligheid en voorkomen van onomkeerbare schade	Het belang van veiligheid en het voorkomen van onomkeerbare schade is als hoogste categorie opgenomen in de verdringingsreeks. De verdringingsreeks wijkt daarmee af van de mededeling van de Europese Commissie over waterschaarste en droogte, want daarin wordt de drinkwatervoorziening als hoogste te beschermen belang aangemerkt.
verzamelmonster	Monster dat is samengesteld uit (deel)monsters, die op basis van volume of tijd zijn genomen op één specifieke plek.
verbeterd gescheiden systeem	Een samengesteld vrijverval rioolstelsel waarin het vuilwater en hemelwater gescheiden van elkaar wordt ingezameld en getransporteerd, waarbij een beperkt deel van het hemelwater wordt afgevoerd naar de RWZI.
estuarium	Een zeewaarts zich verbredende riviermond inclusief het aansluitende zeegebied waarin het getij zijn invloed doet gelden.
authenticiteit	De mate waarin de authenticiteit van data aantoonbaar is.
las	LAS Point Cloud-indeling is het meest gebruikelijke formaat voor het uitwisselen van puntenwolken.
kleuren-infrarood	CIR - beelden zijn beelden die bestaan uit een combinatie van kleuren binnen het zichtbare spectrum met toevoeging van NIR-licht dat wordt weergegeven door een andere, verschillende kleur binnen het zichtbare spectrum.
park	Een park is een tenmiste voor een deel door de mens ontworpen en aangelegd groen gebied met een overwegend recreatieve functie, met name om te wandelen.
stroom	Water wat stroomt in een open of gesloten leiding, een straal water komende uit een opening of een lichaam van stromend grondwater.
contract	Een afspraak tot het leveren van producten en diensten tegen een overeengekomen prijs en binnen een overeengekomen periode.
wrijvingscoëfficiënt	Grootheid ter kwantificering van de weerstand die de stroming tengevolge van de bodemruwheid ondervindt.
basisrioleringsplan	Een plan waarin op gedetailleerde wijze wordt aangegeven hoe de inzameling en afvoer van afvalwater en neerslag binnen een gebied dient te gebeuren.
gebeurtenis	Voorvallen, evenementen en gelegenheden van sociale, culturele, religieuze of persoonlijke aard (bijvoorbeeld verjaarsfeesten, concerten, geboorten en namen van feestdagen, stormen en overstromingen).
territoriaal water	Territoriaal water strekt zich uit tot 12 zeemijl gemeten vanaf de basislijn, dit is het gebied waar de Nederlandse wetgeving geldt.
Wet van Lambert-Beer	De wet van Lambert-Beer relateert de absorptie van licht aan de eigenschappen van het materiaal waar het licht doorheen reist. Deze natuurwet werd door August Beer in 1852 geformuleerd en is ook gebaseerd op het werk van Johann Heinrich Lambert (1728-1777).
klapbrug	Brug draaibaar om een horizontale as.
parkeerterrein	Terrein bestemd voor het parkeren van voertuigen.
beluchter	Een toestel voor het inbrengen van lucht in het rioolstelsel.
Kaderrichtlijn Water oppervlaktewaterlichaam lijn	Een KRW-Oppervlaktewaterlichaam met een lijn als geometrische basisvorm.
kengetal	Statistisch gegeven over één of meer grootheden.
periodiek systeem	Rangschikking van elementen in volgorde van oplopend aantal atoomnummers, gemaakt door de wetenschapper Mendelejef.
waterbouwkunde	Kennis van en leer omtrent het ontwerpen en aanleggen van werken die dienen om waterstromen of de zee binnen vooraf aangewezen grenzen te beperken of te leiden.
inundatie	Het laten overstromen.
stroming	Aan- of afvoer van water of gassen die in een specifieke richting plaatsvindt.
afslagpeil pomp gemaal	Het aan te stellen peil op grond waarvan het gemaal stopt met werken.
piscivoor	Viseter.
management	Management (Engels leenwoord) of bedrijfsvoering, is het besturen van een onderneming of organisatie.
verdroging	Alle onbedoelde effecten als gevolg van daling van de grondwaterstand op bos, natuur en landschap, zowel als gevolg van vochttekort als van mineralisatie en verandering in de invloed van kwel en neerslag.
gevaarlijke stof	gevaarlijke stof die is ingedeeld in een gevarenklasse van het ADR, tenzij in dit besluit anders is bepaald
deelbudget	Budget voor een bepaald onderdeel
stroomgebied	Een gebied vanwaar al het over het oppervlak lopende water via een reeks stromen, beken, rivieren en eventueel meren door één riviermond, estuarium of delta, in zee stroomt.
signaalregel	Een kwaliteitsregel die aangeeft of data waarschijnlijk correct is.
eindpunt onderdeel	Als het eindpunt ontbreekt bij het onderdeel (doorlaat, pomp, wand) wordt uitgegaan van externe lozing. Het transport verdwijnt uit het stelsel.
terrestrisch	Terrestrisch betekent letterlijk Aards; in sommige betekenissen wordt ermee bedoeld: op het land.
knaagdier	De knaagdieren (Rodentia) vormen een succesvolle en soortenrijke orde van de zoogdieren (Mammalia).
bufferstrook	Een strook grond (bufferstrook) tussen een landbouwperceel en het daarnaast gelegen oppervlaktewater om het water te beschermen tegen meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Te onderscheiden zijn droge en natte bufferstroken. Bij natte bufferstroken zijn de stroken land verlaagd tot aan of net onder de waterlijn of als flauw aflopend talud tot in het water. Droge bufferstroken liggen doorgaans op gelijke hoogte van het maaiveld van het landbouwperceel. De bufferstroken mogen niet worden bemest of behandeld met gewasbeschermingsmiddelen. Als naast alleen de functie emissiebeperking ook aandacht is voor ontwikkeling van natuur, landschap en ecologie wordt de natte bufferstrook ook wel natuurvriendelijke oever genoemd. Bij droge bufferstroken wordt dan gesproken over akkerrandenbeheer. Droge en natte bufferstroken worden gehouden op vrijwillige basis al dan niet als een groenblauwe dienst als aanvulling op de wettelijke teelt- en spuit vrije zones.
determinatie	Determinatie of identificatie is in de biologie het op naam brengen (determineren) van een organisme (plant-, bacterie- of diersoort), dat wil zeggen bepalen tot welk taxon (bijvoorbeeld geslacht, soort, ondersoort of variëteit) een bepaald individu behoort.
integraal waterbeheer	De gedachte dat watersystemen beheerd (moeten) worden in samenhang met de functies en het gebruik van oppervlaktewater én die van de omgeving.
milieukwaliteitsnorm	Doelstelling of eis met betrekking tot de gewenste toestand van een grootheid van het fysieke milieu op een bepaald tijdstip.
brandkuil	Gegraven waterpartij voor het blussen van eventuele branden.
maaiveldoriëntatie	Een topologisch element dat het punt (vertex) op het maaiveld beschrijft.
insecticiden	alle stoffen of mengsels daarvan die bedoeld zijn voor het voorkomen of beperken van de vestiging, voortplanting, ontwikkeling, groei of het vernietigen dan wel afweren van ieder lid van de klasse insecten of aanverwante klassen uit het fylum Arthropoda die als schadelijk worden gezien.
aanleghoogte	Kruinhoogte van de waterkering onmiddellijk na het gereedkomen ervan.
val	Het dalen van de waterspiegel als gevolg van afnemende rivierafvoer.
golfneerloop	De verticaal gemeten diepte onder het stilwaterniveau, die door een langs het talud teruglopende golf bereikt wordt.
machine	Een machine is een apparaat opgebouwd uit een frame, een aandrijvingsmechanisme en overige specifieke onderdelen. Het is een mechanisme dat een vorm van beweging of energie in een andere vorm van beweging of energie kan omzetten.
occlusiefront	Front dat ontstaat wanneer het langzamer bewegend warmtefront in een depressie wordt ingehaald door het sneller bewegend koufront.
y-stuk	Een verbindingsstuk dat drie leidingen onder een niet-rechte hoek verbindt.
berging op straat	Het deel van de neerslag dat op het verhard oppervlak valt en dat niet tot afstroming naar het riool komt.
bebouwde kom	Het gebied binnen de grenzen die zijn vastgesteld op grond van artikel 20a van de wegenverkeerswet 1994.
licht	Licht is elektromagnetische straling in het frequentiebereik dat waarneembaar is met het menselijk oog. Het niet zichtbare infrarood, met een iets lagere frequentie, en ultraviolet, met een iets hogere frequentie, worden soms foutief als infrarood licht en ultraviolet licht aangeduid.
associatieve relatie	Een relatie tussen begrippen die niet hiërarchisch gerelateerd zijn maar een sterke semantische verbinding hebben.
tijdstip	Ogenblik waarop een bepaald gebeuren plaatsheeft of een bepaalde toestand heerst.
ingreepopdracht	Een bevel tot het uitvoeren van een ingreep in een watersysteem, overeenkomstig vastgelegde voorwaarden.
genormaliseerd verschil waterindex	Normalised Difference Water Index (NDWI) kan verwijzen naar een van ten minste twee teledetectie- afgeleide indexen met betrekking tot vloeibaar water.
polychloorbifenyl	Polychloorbifenyl of PCB, groep van aromatische koolwaterstoffen met twee benzeenringen, waaraan tevens een chlooratoom gebonden is.
grassenfamilie	De grassenfamilie (botanische naam: Gramineae of Poaceae, beide namen zijn toegestaan) is een van de soortenrijkste plantenfamilies van de bedektzadigen: de familie omvat ongeveer 12.000 soorten.
functioneel gebied kering	Een waterkerende en / of scheidende, kunstmatige of natuurlijke hoogte of hooggelegen gronden inclusief de daarin aanwezige waterkerende elementen.
molecuul	Combinaties van twee of meer atomen van dezelfde of verschillende elementen die bijeengehouden worden door chemische bindingen.
gesuspendeerde stof	Vaste stoffen die worden verwijderd door filtratie of centrifugeren onder voorgeschreven omstandigheden.
nitraat	Zout van salpeterzuur. Chemische formule: NO3-
vlamkeerder	Apparaat om ont-beluchtingsleidingen te beveiligen tegen vlaminslag van buitenaf
quick ortho	De Quick ortho is qua ligging iets minder precies dan de definitieve ortho-foto. Er is minder aandacht besteed aan de kniplijnen waardoor er soms wat rare effecten kunnen zitten in gebouwen en bruggen. Verder is de kleur van de foto’s onderling wat minder goed op elkaar afgestemd waardoor er kleurverschillen kunnen optreden.
informatiedrager	Een informatiedrager is een medium bedoeld of draagt daadwerkelijk fysieke objecten uit die eigenschappen kan informatie worden afgeleid. Typisch papier dat inkt draagt, magnetische velden op een schijf of tape, elektrisch of optisch gemoduleerde stoffen van elektriciteit of licht
toprol	Rol in een toprelatie.
vermesting	Verstoring van de natuurlijke balans van een milieu als gevolg van een te hoge concentratie aan fosfor en stikstof, onder andere afkomstig uit mest en waterzuivering.
opgeloste stof	Een stof die opgelost is in een oplossing.
Kaderrichtlijn Water Grondwaterlichaam	Een grondwaterlichaam waarop getoetst moet worden of er aan de KRW doelstellingen voldaan wordt.Een grondwaterlichaam is een afzonderlijke grondwatermassa in een of meer watervoerende lagen.
1d-segment	Rekeneenheid van het waterkwaliteitsmodel. Een 1D-segment omvat een of meer 1D-vakken of gedeelten daarvan. De eigenschappen van een 1D-segment zijn over de gehele lengte gelijk. De eigenschappen van inliggende 1D-vakken, zoals dwarsprofielgegevens worden.
rechter oever	De rechter oever van een oppervlaktewaterlichaam is de oever die aan de rechterzijde is gelegen wanneer er vanuit de afvoerrichting wordt gekeken.
toestandsinspectie	Gerichte inspectie waarbij gebruik wordt gemaakt van een inspectie formulier. Hierbij wordt o.a. gekeken naar storingen en potentieel onveilige situaties.
strandwal	In het Holoceen gevormde zandbank, evenwijdig aan de huidige kust, die bij normale getijden boven water uitstak, hierop hebben zich de oude duinen gevormd - thans lage en langgerekte zandrug evenwijdig aan de kust en gevormd door de werking van de zee.
thermodynamica	Thermodynamica (Oudgrieks thermos (θερμός), warm, en dunamis (δύναμις), kracht), of warmteleer is het onderdeel van de natuurkunde dat de interacties bestudeert tussen grote verzamelingen van deeltjes op een macroscopisch niveau.
signed indicator	De "signed" indicator betekent dat het item alleen positieve waarden kan bevatten.
tekening	Een vastlegging van een toestand van een (deel van een) watersysteem.
cyberaanval	Aanval op computers, servers, websites e.d. door criminelen of terroristen, meestal met als doel persoonlijke informatie te verkrijgen of computersystemen onklaar te maken en op die manier communicatie te belemmeren.
revisie tekening	Na uitvoering van het bestek herziene (bestek)tekening.
tangentpunt	(In coordinaten bekend) punt van een alignement, waarin het ene element rakend overgaat in het volgende element.
vergunningverlener	Bestuursorgaan dat bevoegd is, de vergunning te verlenen.
energiehoogte	De waterhoogte verhoogd met de snelheidshoogte ter plaatse.
ijskap	Een ijskap is een koepelvormige, aaneengesloten ijsmassa van grote omvang.
kosten	Kosten zijn de financiële lasten die worden gemaakt om de doelen te bereiken.
t-stuk	Een verbindingsstuk dat drie leidingen onder een rechte hoek (haaks) verbindt.
proces	Een set van samenhangende activiteiten om een bepaald doel te bereiken met een duidelijk resultaat.
geohydrologie	Wetenschap die het grondwater onderzoekt.
diffractie	Zijwaartse uitwaaiering van golven naar en in het gebied achter een obstakel.
branding	Zone waar gedurende de beschouwde tijd min of meer gedurig golven branden.
schutkolk	Deel van de sluis waarin de te schutten schepen afmeren en op een hoger of lager niveau worden gebracht.
elektrische stroom	Natuurkundige grootheid die de verplaatsing van ladingdragers (elektronen of gaten of ionen) door een geleider of een halfgeleider onder invloed van een potentiaalverschil aangeeft.
gebied	Het geheel van virtuele en fysieke (aanwijsbare) opdelingen en indelingen van het aardoppervlak.
aardlaag	Algemene term voor een laag van de aardkorst - in de geologie worden aardlagen volgens de regels van de stratigrafie nader omschreven.
inwinningsmethode	Vaste, weldoordachte manier om een inwinning te doen.
betalingsbegunstigde	Persoon die de beoogde ontvanger is van de geldmiddelen waarop een betalingstransactie betrekking heeft.
webpagina	Een webpagina is een pagina op het wereldwijde web. Webpagina's bestaan uit HTML- of XHTML-code en zijn bedoeld om met een webbrowser bekeken te worden. De browser zet de broncode om naar een leesbare pagina. Door hypertekst links in de HTML-code kan eenvoudig van de ene pagina naar de andere worden genavigeerd, een bezigheid die ook wel surfen op het internet wordt genoemd.
opdrachtnemer	Rechtspersoon die in aanmerking komt om tegen vergoeding een opdracht uit te voeren.
denitrificatie	De vermindering van het nitraat- en nitrietgehalte door het vrijkomen van stikstof of distikstofmonoxide, gewoonlijk door bacteriële activiteit onder anaërobe omstandigheden.
artesische boring	Boorgat met een statisch waterniveau boven het topniveau van de aquifer waarin geboord is.
meerlaagsveiligheid	Het reduceren van de kans op overstromingen en de gevolgen daarvan door onderscheid te maken in 3 lagen. Preventie, ofwel het voorkomen van overstromingen, klimaatadaptieve & -bestendige ruimtelijke inrichting en rampenbeheersing.
retourslibgemaal	Civiel werk waarin zich de retourslibvijzels en/of -pompen bevinden.
depot	Plaats waar iets bewaard wordt.
doelsysteem	Een applicatiecomponent of dataset dat data ontvangt van andere systemen.
aansluitconstructie	Het gehele dwars- en lengteprofiel van een grondconstructie in zijn afwijkende vorm, bij de overgang naar een duin, hoge gronden of een kunstwerk.
bestuursbevoegdheid	Bevoegdheid waarover een bestuur beschikt; bevoegdheid van een bestuur; ook wel werkwoordelijk op te vatten als: bevoegdheid om te besturen, om bestuursbeslissingen te nemen.
kunstmatige waterloop	Kunstmatige waterlopen zijn door de mens met een bepaald doel aangelegd. Door dit doel hebben ze meestal een typische vormgeving: kanalen, poldersloten en afvoersloten.
vleugelmuur	Grondkerende muur, die aan frontmuren en landhoofden tot steun van het talud wordt aangebracht en daar meestal scheefhoekig op staat.
floating algae beds	Met 'flab' (floating algae beds) worden clusters van drijvende draadalgen aangeduid.
vitaal proces	Bepaalde processen zijn zo essentieel voor de Nederlandse samenleving dat uitval of verstoring tot ernstige maatschappelijke ontwrichting leidt en een bedreiging vormt voor de nationale veiligheid. Deze processen vormen de Nederlandse vitale infrastructuur.
bergend vermogen oppervlaktewater	De hoeveelheid oppervlaktewater die maximaal in de boezem of in de polder kan worden geborgen tussen het peil en de maximaal toelaatbare waterstand
wervelkolom	De kolom die gevormd wordt door alle wervels samen.
hardheid	Chemische eigenschap die gelijk is aan de som van meerwaardige kationen.
medium	een middel tot overdracht of verspreiding van informatie, producten of services.
zoutgehalte	Verhouding van de massa opgelost materiaal in zeewater tot de massa zeewater; in de praktijk kan deze grootheid niet rechtstreeks worden gemeten.
verdringingsreeks	Door het ministerie van VenW vastgestelde prioriteringreeks in tijden van watertekort voor de verdeling van zoet water aan verschillende functies die oppervlaktewateren(kunnen) hebben.
informatie	Gegevens waaraan vanuit een bepaalde context betekenis wordt toegekend.
werkplan	Een document met daarin het doel van het rapport en belang, de doelgroep, de randvoorwaarden, een voorlopige inhoudsopgave en planning. Zo’n document zorgt voor duidelijkheid als je schrijft in een groep.
kustlijn	Overgang van zee naar land wordt: grens tussen het ‘droge’ en het ‘natte’ deel van de waterkering.
statistische fout	De statistische fout is te wijten aan bijvoorbeeld willekeurige fluctuaties en onnauwkeurigheden in de meetapparatuur of het niet consequent hanteren van de meetapparatuur.
norm geparametriseerd profiel	Doorsnede van een object in lengterichting, in dwarsrichting of langs een verticaal, waarbij kenmerken van het object langs de doorsnede worden vastgelegd. Geen aquo link. Begrip Profielweergave. weergave van een dwars-/lengte-/geotechnisch profiel
herstel	Het weer in goede staat terugbrengen.
afzanding	De afgraving, verlaging en vereffening van hoge zandgronden.
beheerobject	Afgebakende eenheid die bestaat uit een samenhangend geheel van elementen met één of meer autonome functies, bijvoorbeeld een tunnel, sluis, brug, kering, verkeerscentrale etc.
onderhoudslocatie	Locatie waar een onderhoudsmaatregel pakket heeft plaats gevonden. De locatie verwijst naar het object dat de onderhoudsmaatregel ondergaan heeft.
renoveren	Activiteiten die gericht zijn op het verlengen van de levensduur van het bestaande object.
analysemethode	De methode die gehanteerd wordt bij het bepalen van meetwaarden.
windketel	Een gesloten vat met een hoeveelheid gas die voor opvang van drukvariaties als gevolg van waterslag kan comprimeren of expanderen.
dier	Dieren behoren tot een grote groep organismen, namelijk die van het Rijk der Animalia of Metazoa. Ze zijn over het algemeen meercellig, in staat tot beweging, reageren op hun omgeving en voeden zich met andere organismen.
slib	Door water afgezette sedimentdeeltjes met een grootte tussen 4 en 62 micrometer.
Reynoldsgetal	Globale maat voor de verhouding tussen de versnelling en de visceuze kracht in een bepaalde vloeistof (stoming).
aquaduct	Een kunstwerk waarmee een waterloop in een open constructie over een weg of andere waterloop wordt gevoerd.
representativiteit	De mate waarin een dataset een goede weergave geeft van het geheel.
molaire fractie van waterdamp	Het quotiënt van het aantal mol waterdamp nv en het aantal mol van het mengsel droge lucht-waterdamp.
paspunt	Om te zorgen dat de foto ook geometrisch exact overeen komt met de werkelijkheid, wordt er gebruik gemaakt van paspunten om de luchtfoto's in X/Y richting goed te leggen. Deze paspunten bestaan meestal uit circels die op de openbare weg geschilderd worden of via een systeem van „Plakschijven” op de grond worden aangebracht.
afbeeldingsbestandsindeling	Afbeeldingsbestandsindelingen zijn gestandaardiseerde middelen voor het organiseren en opslaan van digitale afbeeldingen .
dam	In en dwars over een water opgeworpen aarden wal die dient om het water te keren, te leiden of te verdelen (in tegenstelling tot dijk: die langs het water ligt).
ondiep water	Hiervan spreekt men wanneer de diepte kleiner is dan de helft van de golflengte.
... meer resultaten

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z - 0 - 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - Alles

Oppervlaktewater dat van overwegend belang is voor de waterbeheersing.

Het door middel van een werk of langs natuurlijke weg halen of laten stromen van water naar een oppervlaktewaterlichaam uit een ander oppervlaktewaterlichaam.

Het geheel van virtuele en fysieke (aanwijsbare) opdelingen en indelingen van het aardoppervlak.

Objecten waarover met het eigendomsrecht bezit.

Een overheidsinstantie die in een bepaalde regio in Nederland tot taak heeft de waterhuishouding te regelen. De regio wordt niet bepaald door gemeente- of provinciegrenzen, maar door stroomgebieden.

In de wiskunde is de verhouding (ratio) tussen twee grootheden het quotiënt ervan. Soms wordt een speciale schrijfwijze gebruikt met behulp van een dubbele punt.

Een mechanische spanning, in het Engels: stress, is de kracht die wordt uitgeoefend per oppervlakte-eenheid van een voorwerp. Er zijn vijf vormen van spanning: drukspanning, trekspanning, moment, schuifspanning en torsie.

Deel van een taxon of van een taxon in een bepaald ontwikkelingsstadium dat door zijn bouw, samenstelling en/of functie te onderscheiden is van de overige delen.

Een plaats van een organisme in een ecosysteem.

Een ligplaats is een formeel door de gemeente als zodanig aangewezen plaats in het water, al dan niet aangevuld met een op de oever aanwezig terrein of een gedeelte daarvan, dat bestemd is voor het permanent afmeren van een voor woon-, bedrijfsmatige of recreatieve doeleinden geschikt vaartuig.

Een naam is een woord of een combinatie van woorden waarmee personen, instellingen, dieren, planten en zaken op individueel niveau (eigennamen) of op basis van groepskenmerken (soortnamen) benoemd kunnen worden.

Het begrip ruimte kan worden beschouwd als het meest centrale begrip van de sociale geografie als wetenschap.

Deel van het gebied van een gemeente, waarop huizen zijn gebouwd, als eenheid beschouwd door die gemeente, voorzien van een naam die kan afwijken van de naam van die gemeente.

Waardoor iets duidelijk wordt, aanwijzing, vingerwijzing, teken, wenk.

Een eigenschap van een systeem, medium, organisme of object die kan worden gemeten of bepaald.

Een coëfficiënt die de grootte van een systeemkenmerk aangeeft. Hierbij kunnen twee soorten parameters worden onderscheiden: een harde parameter en een zachte parameter.

Een coëfficiënt is een als constant beschouwde grootheid, zoals een parameter, een factor of een kengetal, die voorkomt als vermenigvuldiger in een product met een variabele. Toepassingen ervan vindt men in bijvoorbeeld de biologie en de economie.

Cijfermatige onderbouwing van werking of eigenschappen van systemen of processen. Een berekening kan een onderdeel zijn van een analyse.

Civieltechnisch werk voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen niet bedoeld voor permanent menselijk verblijf.

Een kunstwerk is een object, of een concept, of een constellatie, dat kan worden gekenmerkt als kunst.

Een civieltechnische constructie voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen, waarvoor andere materialen dan aarde en zand zijn gebruikt.

Het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) is de digitale hoogtekaart voor heel Nederland.

Het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) is de digitale hoogtekaart voor heel Nederland.

Bewering over hoe de werkelijkheid eruit moet zien.

Verordening van een waterschap of hoogheemraadschap, waarin een stelsel van verbods- en gebodsbepalingen is opgenomen ter bescherming en instandhouding van de waterhuishouding en waterstaatswerken.

Het waterschap Hunze en Aa's is een groot waterschap in de Nederlandse provincies Groningen en Drenthe.

Eigenaar, huurder of gebruiker van land of gebouw(en) in het gebied van een waterschap.

Atom is een soort webfeed, net als RSS. Webfeeds zorgen ervoor dat content van websites automatisch aan gebruikers wordt gepresenteerd als deze wordt aangepast of toegevoegd. De gebruiker hoeft dus niet steeds zelf de website te bezoeken.

Een webfeed is een alternatieve, versimpelde weergave van online inhoud. Het is de meest gebruikte vorm van websyndicatie.

Een verzameling ongestructureerde en/of semi-gestructureerde data.

Een website is een verzameling samenhangende webpagina's met gegevens, zoals tekst, afbeeldingen of video's, die opgeslagen worden of in het gebruikte jargon 'gehost' (= letterlijk: 'geherbergd, onderdak geboden') worden.

Een website is een verzameling samenhangende webpagina's met gegevens, zoals tekst, afbeeldingen of video's, die opgeslagen worden of in het gebruikte jargon 'gehost' (= letterlijk: 'geherbergd, onderdak geboden') worden.

Een hulpbestand (.aux of .aux.xml) vergezelt het raster op dezelfde locatie en slaat eventuele aanvullende informatie op die niet in het rasterbestand zelf kan worden opgeslagen.

Een hulpbestand (.aux of .aux.xml) vergezelt het raster op dezelfde locatie en slaat eventuele aanvullende informatie op die niet in het rasterbestand zelf kan worden opgeslagen.

Een raster of grid is een denkbeeldig raster op de aardoppervlakte, waarvan de vakgrootte, nulpunt en gridhoek zijn vastgesteld.

Aanduiding van de geografische plaats van een object.

Een groep van eencellige micro-organismen, die geen celkern hebben en soms in kolonies leven

Het hoogst ontwikkelde, in biologische zin tot de klasse der zoogdieren behorende wezen, dat zich vooral door zijn rede en zijn taal van de dieren onderscheidt.

De bacteriën waarmee specifiek de fecale besmetting van mensen, herkauwers en varkens worden aangetoond en de bacteriën die een algemene indruk geven van de fecale besmetting behoren tot de Bacteroides bacteriën.

Een gegevensverzameling of dataset is een verzameling van gegevens (data), meestal gepresenteerd in tabelvorm.

De gegevensverzameling voor de Basisregistratie WOZ bestaat naast het authentieke gegeven “vastgestelde waarde” (WOZ-waarde) ook uit de gegevens die nodig zijn om deze waarde aan zowel een onroerende zaak te relateren als aan een belanghebbende.

Een gegeven, ook wel datum, is een constructieve bijzonderheid: het is de vastgelegde uitdrukking van een feit.

Het begrip waarde wordt gebruikt in twee betekenissen: objectief, een getal dat kan worden toegekend aan een eigenschap van een idee, handeling of zaak; subjectief, de beoordeling van een idee, handeling of zaak.

De gegevensverzameling voor de Basisregistratie WOZ bestaat naast het authentieke gegeven “vastgestelde waarde” (WOZ-waarde) ook uit de gegevens die nodig zijn om deze waarde aan zowel een onroerende zaak te relateren als aan een belanghebbende.

De grond, de nog niet gewonnen delfstoffen, de met de grond verenigde beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere gebouwen of werken.

De geïnteresseerde partij, ofwel degene die een belang heeft in een watermanagement aangelegenheid, waarbij de interesse is gelegen in ofwel de exploitatie of in de bescherming van de hulpbron

Een plaats in de organisatie waar een medewerker werkt.

Afdeling Beleid, Projecten & Laboratorium

Een fotogrammetrisch project is een bestand met daarin de interne orientatie, externe orientatie, bestandslocatie en naam van de stereo luchtfoto's binnen een stereo luchtfoto project.

Remote sensing, fotogrammetrische en GIS-gerelateerde applicatie.

Verzamelbegrip voor alles wat met recht te maken heeft: rechten, rechtspraak, wetten en andere juridische zaken.

Burgerlijk recht, ook civiel recht of in Nederland privaatrecht, is het geheel van de regels voor de onderlinge verhoudingen tussen personen, i.h.b. het personen- en familierecht en vermogensrecht.

Burgerlijk recht, ook civiel recht of in Nederland privaatrecht, is het geheel van de regels voor de onderlinge verhoudingen tussen personen, i.h.b. het personen- en familierecht en vermogensrecht.

In de wiskunde is de verhouding (ratio) tussen twee grootheden het quotiënt ervan. Soms wordt een speciale schrijfwijze gebruikt met behulp van een dubbele punt.

Verschil in waterhoogte tussen twee punten van een oppervlaktewaterlichaam op een bepaald tijdstip.

In de verzadigde zone kan deze grootheid worden gemeten met een piëzometer waarvan de hoogte t.o.v. een referentievlak bekend is. De som van drukhoogte en plaatshoogte.

Als objectief recht omvat het rechtsgebied van het vermogensrecht als onderdeel van het privaatrecht het geheel van bepalingen dat betrekking heeft op vermogensbestanddelen.

Elementair wiskundig object, dat de aanduiding van een hoeveelheid vormt.

In het algemeen is een vorm hoe een voorwerp zintuiglijk (tast, zicht, enzovoorts) op de mens overkomt, bijvoorbeeld cirkel, vierkant, rechthoek, ovaal, driehoek.

Geometrie is de ligging van punten en objecten en hun onderlinge relaties.

Concreet of abstract ding dat bestaat, bestond of zou kunnen bestaan, met inbegrip van de onderlinge verbanden tussen deze dingen.

Referentiestelsel, gekoppeld aan een of meer assen, waarmee de ruimtelijke locatie van een entiteit kan worden vastgelegd m.b.v. coordinaten. Indien de assen onderling een rechte hoek vormen heet dit een Cartesisch coordinatenstelsel.

Een Coördinaten Referentie Systeem, of CRS, is een methode van het koppelen van numerieke coördinaten aan een positie op het oppervlak van de aarde.

Een Coördinaten Referentie Systeem, of CRS, is een methode van het koppelen van numerieke coördinaten aan een positie op het oppervlak van de aarde.

Vaste, weldoordachte werkwijze om een bepaald doel te bereiken (werkwijze, systeem).

De Aarde (soms de wereld of Terra genoemd) is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.

Realisatie van een referentiesysteem.

Een massa stilstaand landoppervlaktewater.

Getal in een sequentie van n getallen om de positie van een punt in een n-dimensionale ruimte te bepalen

In het algemeen is een vorm hoe een voorwerp zintuiglijk (tast, zicht, enzovoorts) op de mens overkomt, bijvoorbeeld cirkel, vierkant, rechthoek, ovaal, driehoek.

Door een coördinatenstelsel wordt een vlak of een ruimte zo ingedeeld, dat de plaats van ieder punt op dat vlak of in die ruimte uniek wordt bepaald door een stel getallen, coördinaten van dat punt genaamd.

Door een coördinatenstelsel wordt een vlak of een ruimte zo ingedeeld, dat de plaats van ieder punt op dat vlak of in die ruimte uniek wordt bepaald door een stel getallen, coördinaten van dat punt genaamd.

Een coördinatentransformatie is het omrekenen van de coördinaten van een object in het ene coördinatenstelsel naar de coördinaten in een ander stelsel.

Een stelsel van (civiel)technische voorzieningen dat zich onder of boven het aardoppervlak bevindt, bestemd voor de inzameling, transport en tijdelijke opslag van afvalwater.

Het geheel van afspraken of regels e.d. van een systeem, geordend geheel van dingen, samenstel van delen.

Een of meercellige fotoautotrofe organismen.

Het begrip bestuursorgaan is een van de kernbegrippen in de Algemene wet bestuursrecht. Een bestuursorgaan is volgens de definitie van artikel 1:1 lid 1 Awb een: "orgaan van een rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld" (a-orgaan), of "een persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed" (b-orgaan).

Een bestuur is een college dat krachtens formele bevoegdheid de aangelegenheden van een bepaalde organisatie (te denken valt bijv. aan een bedrijf, onderwijsinstelling of kerkelijke instantie) leidt en regelt.

Het begrip bestuursorgaan is een van de kernbegrippen in de Algemene wet bestuursrecht. Een bestuursorgaan is volgens de definitie van artikel 1:1 lid 1 Awb een: "orgaan van een rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld" (a-orgaan), of "een persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed" (b-orgaan).

Waterschap waarin hoogheemraden het bestuur voeren.

Een overheidsinstantie die in een bepaalde regio in Nederland tot taak heeft de waterhuishouding te regelen. De regio wordt niet bepaald door gemeente- of provinciegrenzen, maar door stroomgebieden.

Hiërarchische politieke organisatie die gezag uitoefent over een bevolking binnen een bepaald grondgebeid, gelegitimeerd door een vorm van recht, waarvan de naleving wordt afgedwongen met een monopolie op het gebruik van geweld.

Onafhankelijke voorzitter van het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur van het waterschap.

Een view is een logische weergave van een andere tabel of een combinatie van tabellen.

Presentatie van een informatieobject in een vorm geschikt voor menselijke interpretatie.

Een digitaal hoogtemodel of digital elevation model (DEM) is een digitale weergave van het (aard)oppervlak met oppervlaktetopografie of van het maaiveld.

Een digitaal hoogtemodel of digital elevation model (DEM) is een digitale weergave van het (aard)oppervlak met oppervlaktetopografie of van het maaiveld.

Hoogteligging van het grondoppervlak in een gebied, met uitzondering van taluds en bermen of andere (kunstmatige) verhogingen dan wel verlagingen

Enhanced Automatic Terrain Extraction (dense matching) is een techniek om uit stereo luchtfoto's een puntenwolk te genereren. De overlap tussen de stereofoto's moet minimaal 80% zijn in de vliegrichting en 60% tussen de verschillende vliegbanen.

Enhanced Automatic Terrain Extraction (dense matching) is een techniek om uit stereo luchtfoto's een puntenwolk te genereren. De overlap tussen de stereofoto's moet minimaal 80% zijn in de vliegrichting en 60% tussen de verschillende vliegbanen.

Dense Matching (DEM) is een techniek om uit stereo luchtfoto's een puntenwolk te genereren.

Techniek heeft te maken met het ontwerpen en bouwen van computers, mobiele telefoons, wolkenkrabbers, en andere bouwwerken, verwant met bouwkunst.

Techniek levert een technische naam aan een onderdeel binnen de zuiveringsinfrastructuur dat een directe relatie heeft met het primaire proces.

Technologie (Grieks: τέχνη: 'vakmanschap' en λογία: 'theorie') is het geheel aan technieken, vaardigheden, methoden en processen dat gebruikt wordt voor de productie van goederen en diensten, of ter verwezenlijking van een doel, zoals wetenschappelijk onderzoek. Technologie manifesteert zich in fysieke objecten en in organisatievormen. Ze maakt deel uit van de samenleving en ontwikkelt zich in nauwe samenhang met andere menselijke uitingen.

Luchtfoto's worden ingewonnen als stereofoto's. Stereofoto's (van de voorjaarsvlucht) hebben in de vliegrichting een overlap van 60% of 80% en in de langsrichting 60% of 30%. De stereofoto's zijn geometrisch gecorrigeerd door ze in te passen op paspunten die in het terrein zijn aangebracht.

Een puntenwolk is een eindige verzameling punten in twee of meer dimensies.

DGNSS staan voor differentiële Global Navigation Satellite System. Bij deze techniek wordt de nauwkeurigheid van de gebruikerspositie verbeterd door middel van correctiedata van een referentiestation of referentienetwerk. In tegenstelling tot RTK wordt alleen gebruik gemaakt van codemetingen, waardoor de nauwkeurigheid blijft steken op 20 tot 50 centimeter.

Global Navigation Satellite System is een Russisch satellietplaatsbepalingssysteem, vergelijkbaar met het Amerikaanse GPS, het Chinese BeiDou en het Europese Galileo.

Een wereldwijd systeem voor de bepaling van positie, tijd en snelheid bevattende een ruimte, grond en gebruikers segment

Het totaal van precisie en betrouwbaarheid.

Een referentiestation zorgt ervoor dat afwijkingen bij de positiebepaling (met GPS) gereduceerd kunnen worden.

RTK staat voor Real Time Kinematic. Een veelvoorkomend acroniem voor deze speciale GPS-toepassing is RTOTF of Real Time On The Fly. RTK is een speciale vorm van DGPS. Bij DGPS wordt alleen gebruikgemaakt van gecodeerde informatie van de satellietsignalen, bij RTK wordt de fase van de satellietsignalen gebruikt, waarop deze codes zijn gemoduleerd.

DGPS staat voor respectievelijk differentiële GPS. Bij deze techniek wordt de nauwkeurigheid van de gebruikerspositie verbeterd doormiddel van correctiedata van een referentiestation of referentienetwerk.

Een satelliet radio plaatsbepaling, navigatie en tijdbepaling systeem in beheer bij de Amerikaanse overheid

Digitaal oppervlaktemodel (digital surface model, DSM) dat de hoogte inclusief alle objecten op het aardoppervlak zoals bomen en bouwwerken weer geeft.

Voorstelling in willekeurige vorm van een object, proces of systeem.

Een abstractie representatie van zaken.

Digitaal oppervlaktemodel (digital surface model, DSM) dat de hoogte inclusief alle objecten op het aardoppervlak zoals bomen en bouwwerken weer geeft.

Het aardoppervlak is het grensvlak tussen de vaste aardkorst, samen met het erop gelegen water, en de atmosfeer. Het aardoppervlak beslaat ongeveer 510 miljoen km² en kan op verschillende manieren in halfronden of hemisferen worden ingedeeld.

In de plantkunde wordt met een boom een relatief hoge (doorgaans vanaf vijf meter) overblijvende plant bedoeld met één verhoute stam (ontstaan de secundaire diktegroei) en meestal een kroon. Er is geen nauwkeurige definitie van een boom; overgangsvormen naar een struik komen voor.

Constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren, met inbegrip van de daarvan deel uitmakende bouwwerkgebonden installaties.

Het weer is de gesteldheid van de atmosfeer op een bepaald ogenblik. Dit in tegenstelling tot het klimaat, dat een gemiddelde is van de verschillende meteorologische metingen over een afgelopen periode van 30 jaar.

De ellipsoïde van Bessel (Bessel 1841) is een referentie-ellipsoïde: dit is een ellipsoïde die bedoeld is de vorm van de Aarde tot op zekere hoogte te benaderen, terwijl deze structuur, vanwege de wiskundige opbouw, ook bruikbaar is in berekeningen. Hoewel Friedrich Bessel zijn ellipsoïde, die gebaseerd was op de verwerking van talloze meetresultaten al in 1841 publiceerde, is hij in Europa tot op de dag van vandaag in gebruik in vele geodetische coördinatensystemen. Zo ook in het Nederlandse RD-coördinatensysteem.

De ellipsoïde van Bessel (Bessel 1841) is een referentie-ellipsoïde: dit is een ellipsoïde die bedoeld is de vorm van de Aarde tot op zekere hoogte te benaderen, terwijl deze structuur, vanwege de wiskundige opbouw, ook bruikbaar is in berekeningen. Hoewel Friedrich Bessel zijn ellipsoïde, die gebaseerd was op de verwerking van talloze meetresultaten al in 1841 publiceerde, is hij in Europa tot op de dag van vandaag in gebruik in vele geodetische coördinatensystemen. Zo ook in het Nederlandse RD-coördinatensysteem.

Een referentie-ellipsoïde of kortweg ellipsoïde is een omwentelingsellipsoïde, die een benadering voor de vorm van de Aarde vormt. Een dergelijke benadering is vanwege de afplatting van de Aarde een betere beschrijving voor de vorm van de Aarde dan een bol. De Aarde is aan de polen namelijk platter dan aan de evenaar. Hoewel de term sferoïde wiskundig preciezer is, wordt meestal de term ellipsoïde gebruikt.

De Aarde (soms de wereld of Terra genoemd) is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.

Cijfermatige onderbouwing van werking of eigenschappen van systemen of processen. Een berekening kan een onderdeel zijn van een analyse.

Een referentie-ellipsoïde of kortweg ellipsoïde is een omwentelingsellipsoïde, die een benadering voor de vorm van de Aarde vormt. Een dergelijke benadering is vanwege de afplatting van de Aarde een betere beschrijving voor de vorm van de Aarde dan een bol. De Aarde is aan de polen namelijk platter dan aan de evenaar. Hoewel de term sferoïde wiskundig preciezer is, wordt meestal de term ellipsoïde gebruikt.

Het stijgen van de waterspiegel als gevolg van toenemende rivierafvoer.

Verzameling waarden, die tijdens een inwinning aan objecten gemeten of zijn berekend.

Door een coördinatenstelsel wordt een vlak of een ruimte zo ingedeeld, dat de plaats van ieder punt op dat vlak of in die ruimte uniek wordt bepaald door een stel getallen, coördinaten van dat punt genaamd.

Coördinaten in het stelsel van de Rijksdriehoeksmeting of kortweg Rijksdriehoekscoördinaten (afkorting: RD-coördinaten) zijn de coördinaten in het geodetisch coördinatensysteem dat voor Europees Nederland op nationaal niveau wordt gebruikt als grondslag voor geografische aanduidingen en bestanden, zoals in een geografisch informatiesysteem (GIS) en op kaarten van het kadaster en andere overheden (zoals: Basiskaart Grootschalige Topografie (BGT), kadastrale kaart en topografische kaarten).

Door een coördinatenstelsel wordt een vlak of een ruimte zo ingedeeld, dat de plaats van ieder punt op dat vlak of in die ruimte uniek wordt bepaald door een stel getallen, coördinaten van dat punt genaamd.

Om te zorgen dat de foto ook geometrisch exact overeen komt met de werkelijkheid, wordt er gebruik gemaakt van paspunten om de luchtfoto's in X/Y richting goed te leggen. Deze paspunten bestaan meestal uit circels die op de openbare weg geschilderd worden of via een systeem van „Plakschijven” op de grond worden aangebracht.

Extraction, Transformation and Load, afgekort ETL, is een begrip uit de informatica. Het benoemt de processen die gebruikt worden om gegevens uit verschillende gestructureerde databases te verenigen in een andere database, veelal een datawarehouse.

Extraction, Transformation and Load, afgekort ETL, is een begrip uit de informatica. Het benoemt de processen die gebruikt worden om gegevens uit verschillende gestructureerde databases te verenigen in een andere database, veelal een datawarehouse.

Een begrip is een entiteit waarmee een bepaalde klasse, een idee of een relatie als object aangeduid kan worden.

Informatica, ook wel computerwetenschappen genoemd, is de studie en de wetenschap van de theoretische fundamenten van informatie, digitale informatieverwerking en computationele berekeningen en processen.

Een applicatiecomponent dat een dataset bevat.

Een applicatiecomponent dat een dataset bevat.

Een plaats waar meerdere datasets worden samengebracht tot een geïntegreerde en historische dataset.

Deel van de bodem waarin de poriën geheel met water zijn gevuld, dus inclusief de capillaire zone. In gesteenten met afgesloten poriën, tijdens stolling ontstaan, kunnen de poriën lucht of gas (in plaats van water) bevatten.

Het vlak door de punten waar het grondwater een drukhoogte gelijk nul heeft.

Het vlak door de punten waar het grondwater een drukhoogte gelijk nul heeft.

Een wereldwijd systeem voor de bepaling van positie, tijd en snelheid bevattende een ruimte, grond en gebruikers segment

De zakelijk gerechtigden tot gebouwde onroerende zaken, binnen het beheergebied van het waterschap, veelal huizenbezitters.

De Europese Unie (EU) is een uit 27 Europese landen bestaand statenverband. De EU vindt haar oorsprong in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal en de Europese Economische Gemeenschap, in 1958 gevormd door zes landen (België, de Bondsrepubliek Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland).

De Europese Unie (EU) is een uit 27 Europese landen bestaand statenverband. De EU vindt haar oorsprong in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal en de Europese Economische Gemeenschap, in 1958 gevormd door zes landen (België, de Bondsrepubliek Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland).

Een geodetisch coördinatensysteem is een coördinatensysteem zoals dat in de geodesie (landmeetkunde) gedefinieerd wordt. Uit praktische overwegingen en om historische redenen bestaan er veel verschillende lokale, regionale en wereldwijde coördinatensystemen. Deze coördinatensystemen worden ook veelvuldig buiten de geodesie gebruikt. Bij toepassingen die een minder hoge precisie vereisen, kunnen sommige coördinatensystemen die geodetisch gezien verschillend zijn, als gelijk behandeld worden.

De klassieke geodesie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bepaling van de vorm en de afmetingen van de aarde. Deze omschrijving heeft slechts betrekking op de kern van het vakgebied, dat is de meetkundige beschrijving van de aarde of delen daarvan.

Landmeetkunde is de toegepaste wetenschap die zich bezighoudt met het meten van land, meer precies, de onderlinge positie van punten op het aardoppervlak. Dit gebeurt onder meer met behulp van een tachymeter (total station) en/of een theodoliet, tegenwoordig ook wel met behulp van Global Navigation Satellite Systems zoals GPS.

Een applicatiecomponent dat gericht is op het ondersteunen van eindgebruikers.

De mate waarin data exact of onderscheidend genoeg zijn voor een gebruikscontext.

De spreiding van een stochastische grootheid ten opzichte van haar gemiddelde.

De geoïde is het vlak op gemiddeld zeeniveau, waar dezelfde zwaartekrachtspotentiaal heerst: het equipotentiaalvlak. Dit vlak staat in elk punt loodrecht op de richting van de zwaartekracht en ligt dus overal waterpas.

Het rekenkundig gemiddelde van het peil in een getijgebied over een bepaalde periode.

Richting is de informatie over de relatieve ligging van een plaats ten opzichte van een andere, zonder de afstand te specificeren.

De zwaartekracht of gravitatie is een aantrekkende kracht die twee of meer massa's op elkaar uitoefenen.

Een waterpasinstrument of waterpastoestel is een optisch apparaat, verwant aan de theodoliet, waarmee met hoge precisie een horizontaal vlak gerealiseerd kan worden en hoogteverschillen ten opzichte van dit vlak kunnen worden ingemeten.

Galileo is het niet-militaire wereldwijde satellietnavigatiesysteem (GNSS) dat gebouwd wordt door de Europese Unie (EU) in samenwerking met de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA.

Oppervlakte van de aarde.

Grond is een mengsel van verweerd vast materiaal (sediment), water en lucht dat aan het aardoppervlak of (vlak) daaronder voorkomt.

Twee of meer verschillende elementen die bij elkaar gehouden worden in vastgestelde gehaltes door de aantrekkingskrachten die chemische bindingen worden genoemd.

Vaste stof die is neergewaaid of neergeslagen uit een vloeistof.

Korrelvormig materiaal dat door verwering en erosie van het vaste aardoppervlak is ontstaan.

Het in hoofdzaak uit zuurstof en stikstof bestaande gasmengsel dat de aarde tot op zekere hoogte omgeeft. Deze luchtlaag heet dampkring of atmosfeer.

De grote waternavel (Hydrocotyle ranunculoides) is een moerasplant die behoort tot de klimopfamilie (Araliaceae). Van nature komt de plant voor in Noord-Amerika. In België en Nederland is de soort een exoot.

De grote waternavel (Hydrocotyle ranunculoides) is een moerasplant die behoort tot de klimopfamilie (Araliaceae). Van nature komt de plant voor in Noord-Amerika. In België en Nederland is de soort een exoot.

Plant die zich heeft aangepast aan een tijdelijk of continu submers (onderwater) bestaan. Ze groeien in een dusdanig vochtige omgeving waar andere planten niet kunnen overleven.

De plantenwereld van een regio.

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen. De naam Plantae wordt niet meer voor een taxonomische eenheid gebruikt.

Een uitheems organisme, dat zich heeft gevestigd in een land waar het oorspronkelijk niet vandaan komt

Vogels (Aves) zijn een klasse van warmbloedige, gewervelde dieren die gekenmerkt worden door het bezit van veren, een hol maar sterk skelet, en de aangepaste voorste ledematen die hen in beginsel het vermogen geeft te vliegen. Vogels komen wereldwijd voor, in zeer uiteenlopende milieus. Sommige zijn aangepast aan het leven in water, zoals zeevogels, andere aan het leven op het land, zoals loopvogels, en weer andere zijn behendige vliegers. Er zijn meer dan tienduizend soorten beschreven, waarvan meer dan de helft tot de zangvogels behoren.

De bacteriën waarmee specifiek de fecale besmetting t.g.v. vogels wordt aangetoond behoren tot de helicobacter bacteriën.

Het volume water dat aanwezig is binnen een bepaald gebied, eventueel gespecificeerd in een nader aan te geven deel van de grond.

Als functie van wateren: het tijdelijk of langdurig bergen van (regen)wateroverschotten uit de omgeving.

Wateren waaraan het hoogheemraadschap of waterschap een belangrijke functie toekent in de wateraan- en -afvoer en waterberging. De ligging van primaire wateren is aangegeven op de bij de Keur behorende Keurkaarten.

Verordening van een waterschap of hoogheemraadschap, waarin een stelsel van verbods- en gebodsbepalingen is opgenomen ter bescherming en instandhouding van de waterhuishouding en waterstaatswerken.

Eenheid van lengte, die volgt uit de vaste numerieke waarde van de snelheid van het licht in vacuüm c, die is vastgesteld op 299 792 458, uitgedrukt in m•s-1, waarbij de seconde volgt uit de cesiumfrequentie.

De meest algemene, over de gehele aarde verbreide vloeistof die, als zij zuiver is, geen kleur, reuk of smaak heeft en waarvan de moleculen uit twee atomen waterstof en één atoom zuurstof bestaan (H2O).

Grondoppervlak in principe bedekt met water.

Objectcategorie in het natte beheer van de infrastructuur waaraan functie-eisen gesteld worden voor m.n. ecologie en waterkwaliteit, drinkwater, regionale watervoorziening, beroepsvisserij koelwater en zwemwater.

Het aan de oppervlakte liggende pakket van de aardkorst met de daaronder liggende aardlagen onder invloed van de hydrosfeer, atmosfeer en organismen.

Object dat in het kader van de waterhuishouding periodiek gedeeltelijk of geheel met water is bedekt.

Het gebied op de grens van water en land waar het dynamisch samenspel van land en water plaatsvindt.

Wetten zijn geschreven rechtsregels. Elke wet is onderdeel van het recht, maar het recht is breder dan enkel wetten. Ook de rechtspraak (jurisprudentie), de rechtsleer, gewoonten zijn rechtsbronnen. De aankondiging van een wet wordt soms een edict genoemd.

De dierenwereld van een regio.

Een groep voorwerpen die een bepaald aantal kenmerken gemeenschappelijk heeft en zich daarin onderscheidt van overeenkomstige groepen. Verzameling mensen of dingen met dezelfde eigenschappen.

Geheel van individuen die in alle enigszins belangrijk geachte kenmerken met elkaar en met hun nakomelingen overeenkomen.

Het bepalen van de waarde van een variabele in de werkelijkheid.

Een hoeveelheid afstand.

Een applicatiecomponent dat gericht is op het ondersteunen van eindgebruikers.

Een object is een materieel (tastbaar) iets, veelal bestaand uit vaste, levenloze materie.

Wegen en vaarwegen, waaronder routenetwerken voor wandelen, fietsen en varen, en spoorwegen, havens, luchthavens, energie-infrastructuur, buisleidingen, openbare hemelwater- en ontwate-ringsstelsels en vuilwaterriolen, infrastructuur voor watervoorzienings-werken als bedoeld in artikel 1, eerste lid, van de Drinkwaterwet en andere vitale infrastructuur.

Een eigenschap of kenmerk is een verschijnsel dat typisch is voor een bepaalde persoon, voorwerp of zaak.

Een onderwerp met waarvoor een waarde wordt geregistreerd voor beheer en/of toetsing.

Afgebakende aslijn van een ontworpen dijk, weg, kanaal of enig ander waterstaatswerk

Een geheel van geleiders welke voorzien zijn van één ommanteling en bestemd is voor transport van energie of data.

Een kokervormige constructie met als doel de wederzijdse verbinding tussen oppervlaktewater te waarborgen, waarbij in principe de bodem van de waterloop, in tegenstelling tot die van de brug, wordt onderbroken.

Een geheel van geleiders welke voorzien zijn van één ommanteling en bestemd is voor transport van materie.

Het polymeer polyetheen is een veel gebruikt materiaal. Het is de meest gebruikte kunststof (plastic).

Object dat in het kader van de waterhuishouding periodiek gedeeltelijk of geheel met water is bedekt.

Onder helling gelegen vlak.

Extra verbreding aan de buitendijkse zijde van de dijk om het dijklichaam extra steun te bieden, om zandmeevoerende wellen te voorkomen en/of om de golfoploop te reduceren.

Een oppervlak in de driedimensionale meetkunde kan intuïtief worden gezien als een ruimtelijk object waarop men in twee onafhankelijke richtingen kan bewegen, zoals op een boloppervlak. Dit in tegenstelling tot een lijn, waar men slechts één bewegingsrichting heeft, namelijk langsheen de lijn zelf.

de afvoer van water uit percelen over en door de grond en eventueel door drainbuizen en greppels naar een stelsel van grotere waterlopen.

Door water afgezette sedimentdeeltjes met een grootte tussen 4 en 62 micrometer.

Het begrip waarde wordt gebruikt in twee betekenissen: objectief, een getal dat kan worden toegekend aan een eigenschap van een idee, handeling of zaak; subjectief, de beoordeling van een idee, handeling of zaak.

Een eigenschap of kenmerk is een verschijnsel dat typisch is voor een bepaalde persoon, voorwerp of zaak.

Een onderwerp met waarvoor een waarde wordt geregistreerd voor beheer en/of toetsing.

Vakindeling op basis van een aantal kenmerken.

Bij een retourbemaling wordt het opgepompte bemalingswater via een gesloten systeem in hetzelfde watervoerende pakket teruggevoerd. Bij een werking in een gesloten systeem wordt het bemalingswater door middel van een deepwell onttrokken. Vanuit de onderwaterpomp gaat het bemalingswater via gesloten afvoerleidingen direct naar de retourbronnen.

Het onttrokken grondwater in hetzelfde watervoerende pakket, als waaruit het is onttrokken, terugbrengen.

De term gesloten systeem wordt in uiteenlopende vakgebieden op verschillende manieren gebruikt. Het gaat om systemen die in absolute zin weinig of geen interactie met de omgeving hebben of die minder interactie hebben dan vergelijkbare systemen

Een spreng is een door mensen gegraven of verlegde beek. Sprengen komen veel voor op de Veluwe en werden gebruikt voor de aandrijving van watermolens, voor het maken van papier en/of voor water voor de wasserijen.

Een natuurlijke smalle waterloop zonder getij.

Een watermolen is een molen die het stromen of vallen van water, bijvoorbeeld in een beek of een rivier, door middel van een waterrad omzet in rotatie-energie, die nuttig kan worden gebruikt voor het malen van graan of het persen van olie.

Wet waarin de bescherming van het IJssel- of Markermeer, Noordzee en de grote rivieren en kanalen door waterkeringen wordt geregeld.

Het proces of de handeling waarbij iets naar elders wordt overgebracht.

Fysiek object dat bestaat uit een macroscopische hoeveelheid materie, waarvan de afmetingen zodanig zijn dat de klassieke fysica dominant is. Het object kan als een continuum worden behandeld. (bron: Wikipedia, de vrije encyclopedie (NL))

Zeer kleine droge deeltjes.

Het grondoppervlak in principe bedekt met water.

De aardatmosfeer of dampkring is de atmosfeer om de aarde.

een middel tot overdracht of verspreiding van informatie, producten of services.

Medium is een manier waarop informatie kan worden uitgedragen.

De hoogte van een punt waar het grondwater een drukhoogte gelijk nul heeft (de absolute waterdruk is dan gelijk aan de druk van de atmosfeer) t.o.v. een referentieniveau.

Een bundeling van verschillende vormen van content die als geheel bewerkt kan worden en in bestandsvorm wordt opgeslagen.

Wijze van behandeling van een zaak met betrekking tot de gevolgde of te volgen beginselen of gedragslijn.

Het geheel van gemaakte bestuurlijke keuzen.

Een toestand of conditie van de organisatie die tot stand moet worden gebracht of behouden.

Middelen zijn alle benodigdheden om het bedrijf te kunnen draaien. De middelen om het bedrijf draaiende te houden zijn van essentieel belang.

Een breedspoortractor is een tractor met een minimale spoorbreedte van 1,50m.

Een tractor of trekker is een voertuig dat speciaal is ontwikkeld voor gebruik in de landbouw, maar nu ook voor andere doeleinden wordt gebruikt.

Publiekrechtelijke rechtspersoon die bestuurszaken op provinciaal niveau behartigt.

Algemene benaming voor een waterloop van beperkte breedte die stilstaand of slechts langzaam stromend water bevat.

In de provincie Groningen worden de sloten tussen twee landeigenaren zwetsloten genoemd.

In de provincie Groningen worden de sloten tussen twee landeigenaren zwetsloten genoemd.

Een tool is een generieke term voor een klein, handig programma voor het uitvoeren van algemene taken. Simpel gezegd is een tool een stukje gereedschap van een ontwikkelaar bedoeld voor een specifieke taak.

Een programma is een pakket gelijksoortige en / of samenhangende maatregelen binnen een werksoort met een voortschrijdend meerjarig karakter.

Een tijdelijke, flexibele organisatiestructuur, die is opgezet om de implementatie van een verzameling met elkaar samenhangende projecten en activiteiten te coördineren, te sturen en te controleren teneinde te zorgen voor de realisatie van de eindresultaten en benefits die zijn gerelateerd aan de strategische doelstellingen van de organisatie.

Juridische verbintenis uit een overeenkomst tussen een opdrachtgever en een opdrachtnemer, die leidt, of kan leiden, tot de betaling van een geldsom.

Belasting is een rechtsband tussen de overheid en een rechtssubject (de belastingplichtige) waarbij een heffing of prestatie wordt opgelegd ten behoeve van een overheid met als doel in de openbare uitgaven te voorzien. Belastingen worden geheven op grond van een wet.

Vastgesteld verschuldigd bedrag voor het gebruik maken van.

Het gebied van een zelfstandig onderdeel van de staat, onder bestuur van een raad, een burgemeester en wethouders.

Publiekrechtelijke rechtspersoon die bestuurszaken op provinciaal niveau behartigt.

Een overheidsinstantie die in een bepaalde regio in Nederland tot taak heeft de waterhuishouding te regelen. De regio wordt niet bepaald door gemeente- of provinciegrenzen, maar door stroomgebieden.

Overheidslichaam dat is belast met een deel van de publieke zorg in de samenleving. 

Het in het kader van een wettelijke bevoegdheid vragen van een voorziening tegen een besluit bij een ander bestuursorgaan dan hetwelk het besluit heeft genomen (administratief beroep), dan wel bij een administratieve rechter.

Het bedrijfsmatig vervaardigen en/of bewerken, opslaan, installeren en of herstellen van goederen en of het leveren van diensten.

De Rijksoverheid, vaak kortweg het Rijk genoemd, is het onderdeel van de Nederlandse overheid dat wettelijke taken heeft op landelijk niveau: de 'centrale overheid'. Het Rijk wordt gevormd door alle ministeries, de uitvoeringsorganisaties die onder de verantwoordelijkheid van een ministerie vallen, inspecties en Hoge Colleges van Staat,1 en houdt zich bezig met de voorbereiding en de uitvoering van plannen van de regering en het parlement.

Organisatorische eenheid die opdracht geeft voor het uitvoeren van activiteiten dan wel het leveren van producten of diensten.

Juridische verbintenis uit een overeenkomst tussen een opdrachtgever en een opdrachtnemer, die leidt, of kan leiden, tot de betaling van een geldsom.

De paling, ook wel aal of vollediger Europese aal (Anguilla anguilla), is een straalvinnige vis die behoort tot de familie echte palingen (Anguillidae). De soort is een trekvis.

Oppervlakte van de aarde.

Grond is een mengsel van verweerd vast materiaal (sediment), water en lucht dat aan het aardoppervlak of (vlak) daaronder voorkomt.

Harde stof met een minerale samenstelling.

Inwerking van een zaak of omstandigheid op een andere (of op personen).

Bewegende lucht.

Stromingstoestand waarbij de watersnelheid kleiner is dan de voortplantingssnelheid van lange golven. Hierdoor planten storingen zich ook in bovenstroomse richting voort.

Technologie (Grieks: τέχνη: 'vakmanschap' en λογία: 'theorie') is het geheel aan technieken, vaardigheden, methoden en processen dat gebruikt wordt voor de productie van goederen en diensten, of ter verwezenlijking van een doel, zoals wetenschappelijk onderzoek. Technologie manifesteert zich in fysieke objecten en in organisatievormen. Ze maakt deel uit van de samenleving en ontwikkelt zich in nauwe samenhang met andere menselijke uitingen.

Enkelvoudig ding, dat lid kan zijn van een verzameling. Een element is een concept of een relatie.

Het grensvlak tussen water en lucht.

Een langgerekte verlaging in het terrein van natuurlijke of kunstmatige oorsprong die permanent of periodiek stromend water bevat.

Water wat stroomt in een open of gesloten leiding, een straal water komende uit een opening of een lichaam van stromend grondwater.

Het aansluitpunt op een afvoerrelatie binnen een afvoernetwerk.

Het geheel van virtuele en fysieke (aanwijsbare) opdelingen en indelingen van het aardoppervlak.

Het verwijderen van overtollig water door middel van een gemaal.

Kunstmatig opgeworpen beveiliging van het strand.

Gedetailleerde weergave van de wateraanvoergebieden

Hydrologisch model van het oppervlaktewatersysteem.

Kracht die per oppervlakte eenheid uitgeoefend wordt.

Uitdrukking voor het gewicht van de aarde omringende gassen.

De luchtdruk is de hydrostatische druk die lucht uitoefent op voorwerpen, vloeistoffen en gassen die zich in de aard atmosfeer bevinden. Luchtdruk bestaat omdat lucht onder invloed staat van de zwaartekracht van de aarde en daarom gewicht heeft. Luchtdruk werkt in alle richtingen.

Graniet is een zuur (of felsisch) stollingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit drie mineralen: kwarts, veldspaten (kaliveldspaat en plagioklaas) en mica's (muscoviet en/of biotiet). Ook amfibool komt in graniet voor.

Vaste stoffen waaruit gesteenten zijn opgebouwd.

Harde stof met een minerale samenstelling.

Een in de natuur voorkomende kristallijne vorm van siliciumoxide SiO2. Het komt wijd verspreid voor in alle vormen van gesteenten en is meestal wit en ondoorzichtig, maar kan kleurloos en helder zijn.

Graniet is een zuur (of felsisch) stollingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit drie mineralen: kwarts, veldspaten (kaliveldspaat en plagioklaas) en mica's (muscoviet en/of biotiet). Ook amfibool komt in graniet voor.

Bewaken van meetwaarden ten opzichte van norm/planwaarden bedoeld om uitzonderingen te signaleren.

Alle organismen, inclusief dieren, planten, schimmels en micro organismen die in een bepaald gebied gevonden worden.

Organisatorische eenheid voor de uitoefening van een bepaalde functie die niet aan het bestaan en de belangen van een individueel persoon is gebonden en een afgescheiden vermogen met eigen aansprakelijkheid bezit en een eigen bestaan leidt.

Doelgerichte samenbundeling van kennis, vaardigheden en kracht tussen personen die primair middelen en activiteiten aanwendt om te voorzien in de behoefte aan producten en/of diensten in haar omgeving.

Het geheel van mensen, middelen en procedures waarmee aan de behoefte voor informatievoorziening kan worden voldaan.

Met parametreren bedoelen we het doen van instellingen via de HMI, oftewel een operator panel in het front van de besturingskast van het gemaal.

Human Machine Interface, oftewel een operator panel waarmee zaken bediend en gevisualiseerd kunnen worden.

Een front (Latijn: frons, voorhoofd of voorzijde) is een scheidingsvlak tussen koude en warme luchtsoorten.

Kunstwerk of installatie dat (afval) water transporteert door verpomping of op te schroeven.

Tijd in klassieke zin is het verschijnsel dat van een gebeurtenis gezegd kan worden dat deze na of voor een andere gebeurtenis plaatsvindt. Een gebeurtenis vindt plaats op een tijdstip of moment.

Kortstondig gemiddelde van de hoogteligging van de waterspiegel t.o.v. een referentievlak, zoals NAP.

Deel van een hydrograaf waarin de afvoer afneemt vanaf de top.

Het hoogteverschil tussen getijhoogwater en het daarop volgende laagwater.

De laagste stand van het water in een bepaalde periode.

Donkergekleurd, zeer hard, vulkanisch gesteente.

Beschrijving van een in een bepaald deel van de zuiveringsinstallatie/kunstwerk gebruikt onderdeel.

Capillariteit (of capillaire werking) is het verschijnsel in de natuurkunde dat een vloeistof, bijvoorbeeld water, in een zeer fijn buisje stijgt, tegen de werking van de zwaartekracht in, terwijl de vloeistofspiegel een concaaf oppervlak vormt. Zulke fijne buisjes worden haarbuisjes of capillairen genoemd. Hoe fijner de buisjes, hoe hoger het water kan stijgen.

Capillariteit (of capillaire werking) is het verschijnsel in de natuurkunde dat een vloeistof, bijvoorbeeld water, in een zeer fijn buisje stijgt, tegen de werking van de zwaartekracht in, terwijl de vloeistofspiegel een concaaf oppervlak vormt. Zulke fijne buisjes worden haarbuisjes of capillairen genoemd. Hoe fijner de buisjes, hoe hoger het water kan stijgen.

Een fenomeen of verschijnsel (van het Griekse φαινόμενον, phainomenon, iets wat gezien kan worden) is een observeerbare gebeurtenis, in het bijzonder een opmerkelijke gebeurtenis

Natuurkunde of fysica is de tak van wetenschap die algemene eigenschappen van materie en straling onderzoekt en beschrijft, zoals kracht, evenwicht en beweging, fasen en faseovergangen, straling, warmte, licht, geluid, magnetisme en elektriciteit, voor zover hierbij geen scheikundige veranderingen optreden. Dit wil zeggen dat de moleculaire samenstelling van stoffen niet verandert.

Vloeistof is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen. Een vloeistof is een stof die gemakkelijk vormveranderingen ondergaat, maar zich verzet tegen volumeverandering onder invloed van druk. Hierin onderscheiden vloeistoffen zich van vaste stoffen, die hun vorm behouden, en gassen en plasma's, die samendrukbaar zijn.

INSPIRE is "een EU-initiatief om een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in Europa tot stand te brengen die erop gericht is om ruimtelijke of geografische informatie toegankelijker en interoperabeler te maken voor een breed scala aan doeleinden ter ondersteuning van duurzame ontwikkeling "

Informatie met een directe of indirecte referentie naar een plaats ten opzichte van de aarde

Kwalificatie van activiteiten en ontwikkelingen, die enerzijds voorzien in de behoefte van de huidige generatie, maar anderzijds niet leiden tot beperkingen voor toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien.

Alles zo doen, dat volgende generaties niet worden opgezadeld met ongewenste gevolgen van huidige acties.

De Maan is de enige natuurlijke satelliet van de Aarde en is een van de vijf grootste manen van het zonnestelsel. Ze wordt soms aangeduid met haar Latijnse naam Luna.

Beschrijving van een in een bepaald deel van de zuiveringsinstallatie/kunstwerk gebruikt onderdeel.

Uitgestrekt oppervlak zout water dat het grootste deel van de aarde bedekt.

Verticale afstand tussen waterspiegel en waterbodem.

Een rioolput met een inrichting bestemd voor het verpompen van afvalwater, onderdeel van een mechanisch rioolstelsel.

Een systeem van pijpleidingen waarin water, afvalwater of een andere vloeistof naar een grotere hoogte wordt gepompt.

In-situ bodemsanering betekent dat er bodemsaneringstechnieken worden toegepast die verontreinigingen uit de bodem verwijderen zónder dat de grond wordt weggehaald. Zo blijven de bodemopbouw en -structuur behouden en wordt de bodem maar beperkt verstoord.

De directe of indirecte inbreng door menselijke activiteiten van stoffen of warmte in lucht, water of bodem die de gezondheid van de mens of de kwaliteit van aquatische ecosystemen of van rechtstreeks van aquatische ecosystemen afhankelijke terrestrische ecosystemen kunnen aantasten, schade berokkenen aan materiële goederen, dan wel de belevingswaarde van het milieu of ander rechtmatig milieugebruik aantasten of in de weg staan.

Een maar is een (voornamelijk) Groningse naam voor een waterloop. Maren zijn meestal smalle, ondiepe, onregelmatige, soms ook niet-natuurlijke stroompjes (slootjes) die al eeuwenlang door het landschap stromen.

Het bepalen van de worteldichtheid op verschillende dieptes aan de hand van het aantal wortels in een bodemmonster.

Verticale afstand tussen waterspiegel en waterbodem.

Grootte van het gebied in de ruimte dat door het voorwerp of substantie wordt ingenomen.

Het geheel aan informatieverwerkende processen van een organisatie, bekeken vanuit het perspectief van de gebruikersorganisatie, inclusief alles dat daarvoor benodigd is, zoals infrastructuur en informatiesystemen.

De oppervlakte tussen het zomerbed van een bovenrivier en de buitenkruinlijn van de hoogwaterkerende dijk dan wel de hoge gronden, die het water bij hoge standen keren..

Hoogwaterkering langs een rivier bovenstrooms van het kenteringgebied.

Een topografische - en internationaal rechtserkende eenheid.

Een object is een materieel (tastbaar) iets, veelal bestaand uit vaste, levenloze materie.

Gebeurtenis op een openbare weg, die verband houdt met het verkeer, ten gevolge waarvan schade ontstaat aan objecten en/of letsel bij personen, en waarbij minstens één rijdend voertuig is betrokken.

Een markant punt op de waterkering of op het strand dat dient als referentiepunt voor afstandsaanduidingen.

Kunstmatige hoogte, natuurlijke hoogte of gedeelte daarvan, of hoge gronden met ondersteunende kunstwerken, die een waterkerende of mede een waterkerende functie hebben.

Het schip door een schutsluis in water van hoger of lager niveau brengen.

Een kracht is een natuurkundige grootheid die een voorwerp van vorm of van snelheid kan doen veranderen.

Betonnen kelder met schotten, in het bovenhoofd van een schutsluis die voorkomt dat het water tijdens het schutten aan de hoge zijde wordt ingelaten en met grote kracht naar binnen stroomt. Een woelbak wordt ook toegepast bij stuwen met een groot verval voor het fixeren van de watersprong.

Verschil in waterhoogte tussen twee punten van een oppervlaktewaterlichaam op een bepaald tijdstip.

Een activiteit is een handeling of gebeurtenis uitgevoerd door een natuurverschijnsel of organisme(n).

Verzameling waarden, die tijdens een inwinning aan objecten gemeten of zijn berekend.

De afvoer van water via een stelsel van open waterlopen naar een lozingspunt van het afwateringsgebied.

Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.

Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.

Beschrijving van een in een bepaald deel van de zuiveringsinstallatie/kunstwerk gebruikt onderdeel.

Het verantwoordelijk zijn en zorgdragen voor het handhaven of bereiken van een vooraf vastgesteld kwaliteitsniveau van het beheerde object of de beheerde functie.

Kennis is dat wat geweten en toegepast wordt door een individu, groep individuen of een (ander) onderdeel van de maatschappij. Kennis omvat informatie, beschrijvingen hiervan of vaardigheden die door ervaring of opleiding zijn verkregen.

Een geheel van geleiders welke voorzien zijn van één ommanteling en bestemd is voor transport van materie.

Een toestand of conditie van de organisatie die tot stand moet worden gebracht of behouden.

Enkelvoudig ding, dat lid kan zijn van een verzameling. Een element is een concept of een relatie.

Beschrijving van de normen die gehanteerd worden bij de berekening van af- of aanvoer.

Bijkomstige voorwaarden die echter wel noodzakelijk zijn voor het te bereiken doel.

Een grondwatermodel is een computermodel van een grondwatersysteem dat gebruikt wordt in de hydrologie om aquiferomstandigheden te simuleren en te voorspellen.

In de verzadigde zone kan deze grootheid worden gemeten met een piëzometer waarvan de hoogte t.o.v. een referentievlak bekend is. De som van drukhoogte en plaatshoogte.

Scheidingslijn tussen bestuurs-, verzorgings-, juridische of andere gebiedseenheden. Grenzen zijn kunstmatig aangebrachte lijnen die het ene stuk land of (administratief) gebied van het andere scheiden.

Voedingsstoffen. Hiermee worden met naam mineralen aangegeven, die essentieel zijn voor de groei van planten.

Levend biologisch wezen.

Een bepaalde hoeveelheid als resultaat van een telling.

Delta is een plugin op Erdas Imagine, ontwikkeld door Imagem om mutaties in het terrein op te sporen middels remote sensing technieken.

De armen waarin de rivier zich vertakt bij haar uitmonding inclusief het door die armen omsloten land.

Een mutatie is een verandering die niet geleidelijk, maar sprongsgewijs of in korte tijd plaatsvindt.

Het aanpassen van de geometrie of de attribuut informatie van objecten in een gis-applicatie.

Door een type landgebruik gekarakteriseerd zichtbaar begrensd stuk grond, niet zijnde weg, spoorbaan of water.

Techniek heeft te maken met het ontwerpen en bouwen van computers, mobiele telefoons, wolkenkrabbers, en andere bouwwerken, verwant met bouwkunst.

Chemisch element dat in alle organische verbindingen voorkomt, symbool C, atoomnummer 6.

Bodem van een oppervlaktewaterlichaam.

Bodem onder het oppervlaktewater of de bodem in voor dat water bestemde ruimte in de zin van de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren.

De bodem onder open wateren, meestal aangerijkt met een laag slib (bestaande uit organische en/of mineralen bestanddelen) die door (natuurlijke) sedimentatie van zwevende bestanddelen in het open water is ontstaan.

Het onder de waterspiegel gelegen grondvlak van een rivier, kanaal, meer, haven, etc., exclusief de overgang taluds naar de oevers.

Bodem en oevers die behoren tot het oppervlaktewaterlichaam.

Het proces of de handeling waarbij iets naar elders wordt overgebracht.

Een deeltje is een kleine hoeveelheid materie. De benaming wordt zowel voor ondeelbare (elementaire) deeltjes als voor systemen van meerdere deeltjes gebruikt.

Aan- of afvoer van water of gassen die in een specifieke richting plaatsvindt.

Weg met inbegrip van de daarin gelegen kunstwerken en wat verder naar zijn aard daartoe behoort.

Een langgerekte verlaging in het terrein van natuurlijke of kunstmatige oorsprong die permanent of periodiek stromend water bevat.

Het klimaat is de gemiddelde weersituatie van een bepaalde streek gedurende een lagere periode (meestal minstens 30 jaar).

Een regio, ook wel streek, gewest of (meer algemeen) gebied, is een aaneengesloten geografisch gebied met een bepaald taalkundig, cultureel, demografisch en/of institutioneel karakter, al dan niet erkend door de officiële instanties.

Bepaalde tijdsduur.

Kortstondig gemiddelde van de hoogteligging van de waterspiegel t.o.v. een referentievlak, zoals NAP.

Wateren waaraan het hoogheemraadschap of waterschap een belangrijke functie toekent in de wateraan- en -afvoer en waterberging. De ligging van primaire wateren is aangegeven op de bij de Keur behorende Keurkaarten.

Watergangen, zoals sloten en singels, zijn bedoeld om overtollig regenwater af te voeren naar gemalen. Watergangen die voor de afvoer erg belangrijk zijn worden hoofdwatergangen genoemd. Over het algemeen zijn deze watergangen wat breder en dieper dan overige watergangen.

Oppervlaktewater dat van overwegend belang is voor de waterbeheersing.

Kortstondig gemiddelde van de hoogteligging van de waterspiegel t.o.v. een referentievlak, zoals NAP.

Niveau, peil dat het water in de primaire watergang binnen het peilgebied in de winter bereikt of pleegt te bereiken; waterniveau in de winter. Het winterpeil is vastgesteld in het peilbesluit.

Bestuurlijk besluit met betrekking tot de te handhaven waterhoogte in waterlopen.

De gegevens over een adres.

Een gebied vanwaar al het over het oppervlak lopende water via een reeks stromen, beken, rivieren en eventueel meren door één riviermond, estuarium of delta, in zee stroomt.

Iets dat gebeurt in de wereld of binnen de organisatie dat vraagt om verandering.

Beschrijving van een in een bepaald deel van de zuiveringsinstallatie/kunstwerk gebruikt onderdeel.

TKI Watertechnologie kent innovatiethema’s op het gebied van resource efficiency, smart water systems en sustainable cities. KWR zorgt voor het inrichten van vraaggestuurde onderzoeksprojecten die passen binnen deze thema’s, in samenwerking met eindgebruikers in de publieke sector (waterbedrijven, waterschappen en gemeenten), industriële eindgebruikers en met het bedrijfsleven (leveranciers, ingenieursbureaus). Dit leidt tot bevordering van efficiënte kennisontwikkeling en toepassing van innovaties op het gebied van watertechnologie.

De directe of indirecte inbreng door menselijke activiteiten van stoffen of warmte in lucht, water of bodem die de gezondheid van de mens of de kwaliteit van aquatische ecosystemen of van rechtstreeks van aquatische ecosystemen afhankelijke terrestrische ecosystemen kunnen aantasten, schade berokkenen aan materiële goederen, dan wel de belevingswaarde van het milieu of ander rechtmatig milieugebruik aantasten of in de weg staan.

Obligatoire verbintenisscheppende, meerzijdige rechtshandeling in de vorm van een wilsovereenkomst tussen twee of meer partijen gericht op het in het leven roepen van verbintenissen.

Een besluit over een aanvraag

Het gebied van een zelfstandig onderdeel van de staat, onder bestuur van een raad, een burgemeester en wethouders.

De dimensie van de grootheid waarin een parameter wordt uitgedrukt.

Een beeld van de echte of hypothetische wereld.

Het Pekelderdiep, Pekelerhoofddiep of Pekelder Hoofddiep is een Nederlands kanaal in de provincie Groningen. Het is eigenlijk het in 1728 gedeeltelijk gekanaliseerd riviertje de Pekel A. Langs het kanaal liggen de lintdorpen Oude en Nieuwe Pekela.

Het Pekelderdiep, Pekelerhoofddiep of Pekelder Hoofddiep is een Nederlands kanaal in de provincie Groningen. Het is eigenlijk het in 1728 gedeeltelijk gekanaliseerd riviertje de Pekel A. Langs het kanaal liggen de lintdorpen Oude en Nieuwe Pekela.

Het Pekelderdiep, Pekelerhoofddiep of Pekelder Hoofddiep is een Nederlands kanaal in de provincie Groningen. Het is eigenlijk het in 1728 gedeeltelijk gekanaliseerd riviertje de Pekel A. Langs het kanaal liggen de lintdorpen Oude en Nieuwe Pekela.

Het bouwen van stuwen in een natuurlijke waterloop ter regeling van het peil.

Grootte van het gebied in de ruimte dat door het voorwerp of substantie wordt ingenomen.

Het feitelijke of nagestreefde peil op een bepaalde plaats in een stuwpand.

Een abstract begrip is niet tastbaar of zichtbaar of voortkomend uit een handeling, zoals een activiteit.

Kleinst mogelijke eenheid van werk die zinvol onderscheiden kan worden, uitgevoerd door een persoon of machine op 1 plek op 1 moment.

Een activiteit is een handeling of gebeurtenis uitgevoerd door een natuurverschijnsel of organisme(n).

Het Nederlands standaard vergelijkingsvlak voor de hoogteligging.

Onder de naam precariobelasting of precariorechten kan door een Nederlandse gemeente of een openbaar lichaam BES een belasting worden geheven ter zake van het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond/provinciegrond (artikel 228 Gemeentewet/artikel 222c Provinciewet) of grond van het openbaar lichaam (artikel 60 FinBES).

Overheidslichaam dat is belast met een deel van de publieke zorg in de samenleving. 

Gedeelte van het strand, waarop bij verreweg de meeste getijden geen zeewater komt.

Duinenrij onmiddellijk langs het strand.

Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en verifieerbare menselijke kennis, het daarmee verbonden proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt vergaard. Deze gemeenschap heeft haar eigen wetenschappelijke methodes en conventies om tot hypotheses, wetmatigheden, theorieën en systemen te komen.

Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en verifieerbare menselijke kennis, het daarmee verbonden proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt vergaard. Deze gemeenschap heeft haar eigen wetenschappelijke methodes en conventies om tot hypotheses, wetmatigheden, theorieën en systemen te komen.

Vaste, weldoordachte werkwijze om een bepaald doel te bereiken (werkwijze, systeem).

Een uit meerdere onderdelen bestaand stelsel dat als geheel toegevoegde eigenschappen heeft.

Een systeem, als onderwerp van de systeemtheorie, wordt gezien als een geheel van elementen die elkaar wederzijds beïnvloeden en die een geïntegreerd geheel vormen.

Is een heel individueel iets dat een distributie van materie of energie in tijd en ruimte is die voldoet aan de wetten van de fysica. Allerlei fysieke objecten zijn subtypen van deze klasse. Het is de top van het hiërarchische netwerk van specialisaties van soorten fysieke objecten.

Fysiek object dat bestaat uit een macroscopische hoeveelheid materie, waarvan de afmetingen zodanig zijn dat de klassieke fysica dominant is. Het object kan als een continuum worden behandeld. (bron: Wikipedia, de vrije encyclopedie (NL))

Gegevens waaraan vanuit een bepaalde context betekenis wordt toegekend.

Een stroom voerend element.

Een beweging is een verandering van plaats in de tijd. De plaats van een voorwerp wordt in de natuurkunde bepaald ten opzichte van een coördinatenstelsel. De instantane beweging van een star lichaam kan worden beschreven als een combinatie van een translatie en een rotatie.

Buitenste schil van de aardbol.

Strategisch plan dat is ontworpen om vastgestelde doelstellingen te realiseren.

Gedeelte van de wegconstructie boven de onderbouw.

Een obstakel is in het algemeen iets wat de voortgang van iets anders belemmert. Het kan doelbewust gebouwd zijn, of een onbedoeld neveneffect zijn.

Besluit tot het uitvoeren van activiteiten die volgens een vastgestelde activiteitenstructuur (volgtijdig, parallel) worden uitgevoerd en die moeten leiden tot vooraf gedefinieerde resultaten (doelen).

Groep binnen een organisatie die een gezamenlijk doel nastreeft.

Deel van een rivier.

Een langgerekte verlaging in het terrein van natuurlijke of kunstmatige oorsprong die permanent of periodiek stromend water bevat.

Een knooppunt in een rioolstelsel waar het afvalwater het rioolstelsel verlaat of binnenkomt.

Een gebied waaruit het water wordt afgevoerd.

De uitvoering van een aantal samenhangende werkzaamheden (in of aan een watersysteem) met vooraf omschreven doel en qua tijd en kosten afgebakend.

Samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, alsmede de bijbehorende bodem, oevers en, voor zover uitdrukkelijk aangewezen krachtens deze wet, drogere oevergebieden, alsmede flora en fauna.

een genetisch bepaalde karakteristiek die de mogelijkheid van een organisme om met zijn omgeving om te gaan verbeterd.

een genetisch bepaalde karakteristiek die de mogelijkheid van een organisme om met zijn omgeving om te gaan verbeterd.

Doorsnede van een waterloop loodrecht op de gemiddelde richting van de stroming.

Doorsnede van een object in lengterichting, in dwarsrichting of langs een verticaal, waarbij kenmerken van het object langs de doorsnede worden vastgelegd.

Een trailerhelling (ook wel slipway genoemd) is een helling aan het water waardoor schepen en boten in en uit het water kunnen worden gelaten. Ze worden gebruikt voor het bouwen en repareren van schepen, maar voornamelijk door watersporters die hun boot van hun trailer het water in laten.

Geconcentreerde uitstroming van kwelwater.

Een trailerhelling (ook wel slipway genoemd) is een helling aan het water waardoor schepen en boten in en uit het water kunnen worden gelaten. Ze worden gebruikt voor het bouwen en repareren van schepen, maar voornamelijk door watersporters die hun boot van hun trailer het water in laten.

Onder helling gelegen vlak.

Elk vaartuig met inbegrip van vaartuigen zonder waterverplaatsing en watervliegtuigen, gebruikt of geschikt om te worden gebruikt als middel van vervoer over water.

Elk vaartuig met inbegrip van vaartuigen zonder waterverplaatsing en watervliegtuigen, gebruikt of geschikt om te worden gebruikt als middel van vervoer over water.

Uit delen samenstellen.

Elk vaartuig met inbegrip van vaartuigen zonder waterverplaatsing en watervliegtuigen, gebruikt of geschikt om te worden gebruikt als middel van vervoer over water.

Een manier om de samenhang van een aantal reeksen (exemplaar- en/of raai- en/of gridreeksen) vast te leggen.

De mate waarin de data relevant zijn voor de gebruikscontext of daartoe beperkt kunnen worden.

De verzameling van informatie die relevant is voor het maken van een of meer producten. Het Werkpakket zal bestaan uit een beschrijving van het werk, de Productbeschrijving(en), informatie over eventuele beperkingen bij de productie, en de bevestiging van de afspraak tussen de Projectmanager en de persoon of Teammanager die het Werkpakket moet gaan uitvoeren dat het werk binnen de beperkingen gedaan kan worden.

Een zandzak is een zak gevuld met zand. Oorspronkelijk werden zandzakken gemaakt van jute, tegenwoordig worden deze ook gemaakt van polypropyleen, PVC en polyacryl.

Een natuurlijk los afzettingsgesteente bestaande uit een mengsel van voornamelijk minerale deeltjes met een korrelgrootte die hoofdzakelijk ligt tussen 0.063 en 2 mm. De samenstelling en aard van de korrels en korrelgrootte verdeling kan sterk variëren. Van het totaal aan minerale deeltjes kleiner dan 2 mm is maximaal 8% kleiner dan 0.002 mm en maximaal 50% kleiner dan 0.063 mm, terwijl maximaal 30% van het volledige minerale mengsel groter dan 2 mm mag zijn.

Een zandzak is een zak gevuld met zand. Oorspronkelijk werden zandzakken gemaakt van jute, tegenwoordig worden deze ook gemaakt van polypropyleen, PVC en polyacryl.

Polypropeen is een thermoplastisch polymeer dat een zeer wijde toepassing kent. Polypropeen staat ook bekend onder de oudere benaming polypropyleen. Deze laatste naam is nog steeds de meest courante benaming bij de producenten en verbruikers van deze kunststof.

Een schuldeiser (soms ook accipiens genoemd) is een rechtssubject dat een prestatie (iets doen, iets niet doen of iets geven) kan eisen ten opzichte van een ander, de schuldenaar.

Een natuurlijk dan wel niet-natuurlijk persoon waarvan de waterbeheerder gegevens bewaart.

Een gewenste eigenschap van een door mensen te maken object.

Een debiteur, juridisch schuldenaar, is een persoon die een verplichting heeft ten opzichte van een ander. Na het sluiten van een tweezijdige overeenkomst, maar voordat er prestaties zijn geleverd, zijn beide partijen meestal zowel schuldeiser als schuldenaar. Nadat de ene partij haar prestatie heeft geleverd en de andere nog niet, is de eerstgenoemde partij alleen schuldeiser en de andere alleen schuldenaar.

Ruimte die niet gevuld is.

Een afkorting is, in schriftelijk taalgebruik, iedere verkorte schrijfwijze voor een woord, woordgroep, naam of andere aanduiding.

In het IMZ zijn doelen en zes maatregelpakketten voor het gebied beschreven.

Een geologische formatie waarbinnen de relatief (ten opzichte van de omgeving) hoge doorlatendheid aanzienlijk transport van grondwater mogelijk maakt.

De Maan is de enige natuurlijke satelliet van de Aarde en is een van de vijf grootste manen van het zonnestelsel. Ze wordt soms aangeduid met haar Latijnse naam Luna.

Een natuurlijke maan of natuurlijke satelliet is een hemellichaam dat rond een (exo-)planeet, dwergplaneet of planetoïde, of eventueel een andere maan draait.

Het zonnestelsel is het planetenstelsel dat bestaat uit de Zon en de hemellichamen die door de zwaartekracht aan de Zon gebonden zijn. De Zon is een klasse G2 hoofdreeksster met een diameter van 1,39 miljoen kilometer. De Zon neemt 99,86% van de massa in het zonnestelsel voor haar rekening.

De Maan is de enige natuurlijke satelliet van de Aarde en is een van de vijf grootste manen van het zonnestelsel. Ze wordt soms aangeduid met haar Latijnse naam Luna.

Een afvoergoot voert hemelwater bovengronds af over een relatief lange afstand naar bijvoorbeeld een infiltratievoorziening.

Neerslag in de vorm van vloeibare water druppels met diameter groter dan 0.5 mm.

Een voorziening met waterdoorlatende wand(en) bestemd voor de inzameling van hemelwater waarbij het hemelwater door middel van infiltratie door de wand(en) kan worden afgevoerd.

Water wat zich binnen de kustlijnen bevindt.

Het oppervlaktewater waarvan de waterstand direct invloed ondergaat bij hoge stormvloed, bij hoog opperwater van een van de grote rivieren, bij hoog water van het IJsselmeer of Markermeer of bij een combinatie daarvan.

Het door een spui lozen van water.

Dieren behoren tot een grote groep organismen, namelijk die van het Rijk der Animalia of Metazoa. Ze zijn over het algemeen meercellig, in staat tot beweging, reageren op hun omgeving en voeden zich met andere organismen.

JSON of JavaScript Object Notation, is een gestandaardiseerd gegevensformaat. JSON maakt gebruik van voor de mens leesbare tekst in de vorm van data-objecten die bestaan uit een of meer attributen met bijbehorende waarden. Het wordt hoofdzakelijk gebruikt voor uitwisseling van data tussen server en webapplicatie, als een alternatief voor XML.

JSON of JavaScript Object Notation, is een gestandaardiseerd gegevensformaat. JSON maakt gebruik van voor de mens leesbare tekst in de vorm van data-objecten die bestaan uit een of meer attributen met bijbehorende waarden. Het wordt hoofdzakelijk gebruikt voor uitwisseling van data tussen server en webapplicatie, als een alternatief voor XML.

Een op zichzelf staand geheel van data met een eigen identiteit.

Eigenschap die we willen vastleggen over een entiteittype. Zie ook CI-type en entiteittype.

Het begrip waarde wordt gebruikt in twee betekenissen: objectief, een getal dat kan worden toegekend aan een eigenschap van een idee, handeling of zaak; subjectief, de beoordeling van een idee, handeling of zaak.

Een server is een computer of een programma dat diensten verleent aan clients. In de eerste betekenis wordt met server de fysieke computer aangeduid waarop een programma draait dat deze diensten verleent.

Extensible Markup Language (XML) is een standaard van het World Wide Web Consortium voor de syntaxis van formele opmaaktalen waarmee men gestructureerde gegevens kan weergeven in de vorm van platte tekst. Deze presentatie is zowel machineleesbaar als leesbaar voor de mens. Het XML-formaat wordt gebruikt om gegevens op te slaan (zoals in het OpenDocument-formaat) en om gegevens over het internet te versturen.

Een kunstwerk is een object, of een concept, of een constellatie, dat kan worden gekenmerkt als kunst.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Vaste stof die is neergewaaid of neergeslagen uit een vloeistof.

Korrelvormig materiaal dat door verwering en erosie van het vaste aardoppervlak is ontstaan.

Oppervlakte van de aarde.

Geonovum is een overheidsstichting die zich bezig houd met de ontwikkeling en beheer van de generieke geo-standaarden & geo-informatie infrastructuur, kennisontwikkeling en de ondersteuning van het GI-beraad.

(open) geo-standaarden zorgen ervoor dat geo-informatie betekenisvol voor diverse taken en in verschillende softwarepakketten te gebruiken is.

Informatie met een directe of indirecte referentie naar een plaats ten opzichte van de aarde

Het GI-beraad doet aanbevelingen aan de minister van BZK, overige ministers en overheidsorganen over de strategische onderwerpen op het gebied van de geo-informatie in de publieke sector in Nederland.

Is een configuratie die aangeeft hoe items zijn verbonden of gepositioneerd ten opzichte van elkaar.

Een zee- of binnenvaartuig, tot de vaart gebruikt of bestemd, daaronder begrepen drijvende werktuigen, zoals baggerwerktuigen, kranen, bokken, elevators, alsmede woonschepen, glijboten en ponten.

Een geologische formatie waarbinnen de relatief (ten opzichte van de omgeving) hoge doorlatendheid aanzienlijk transport van grondwater mogelijk maakt.

Een of meer ondergrondse rotslagen of andere geologische lagen die voldoende poreus en doorlatend zijn voor een belangrijke grondwaterstroming of de onttrekking van aanzienlijke hoeveelheden grondwater.

Een laag is in de lithostratigrafie een onderverdeling van een formatie en wordt door afzetting gevormd (geogenese).

Een computer is een apparaat waarmee gegevens volgens formele procedures (algoritmen) kunnen worden verwerkt. Meestal wordt met het woord computer een elektronisch, digitaal apparaat bedoeld, maar er bestaan ook mechanische en analoge computers. Daarnaast kan een computer in verschillende talstelsels zoals het decimale (tientallige) of binaire (tweetallige) stelsel werken. De huidige computers werken altijd in het binaire stelsel.

Als functie van wateren: het tijdelijk of langdurig bergen van (regen)wateroverschotten uit de omgeving.

Object dat in het kader van de waterhuishouding periodiek gedeeltelijk of geheel met water is bedekt.

Het gebied op de grens van water en land waar het dynamisch samenspel van land en water plaatsvindt.

Voortbewegende verstoring van de evenwichtsstand van de waterspiegel.

De term "Transitie Landelijk Gebied" verwijst naar een proces van verandering en overgang in landelijke gebieden. Het impliceert vaak een verschuiving van traditionele landbouw- en agrarische activiteiten naar een meer diverse en duurzame ontwikkeling van het platteland.

Landbouw of agricultuur is het geheel van economische activiteiten waarbij de bodem wordt gebruikt voor de productie van planten en dieren, ten behoeve van de menselijke economie. Het kan hierbij gaan om de productie van voedings- en genotsmiddelen, om de productie van veevoeder, van grondstoffen en van siergewassen.

Een chemische reactie waarbij ionen elektronen opnemen om hun positieve valentie te verlagen.

Kleinst mogelijke eenheid van werk die zinvol onderscheiden kan worden, uitgevoerd door een persoon of machine op 1 plek op 1 moment.

De Kaderrichtlijn Water is een Europese richtlijn die voorschrijft dat de waterkwaliteit van de Europese wateren vanaf 2015 aan bepaalde eisen moet voldoen.

De stoffen die zo gevaarlijk zijn voor de mens en het milieu dat er voor hun reductie prioritaire actie moet worden ondernomen, zijn door de EU in de Kaderrichtlijn Water (KRW) samengevat onder de noemer prioritaire stoffen.

Een exoot is een plant, dier of ander organisme dat van nature niet in Nederland voorkomt. Als een soort schadelijk is voor de natuur noemen we ze invasieve exoten.

De standaardafwijking of standaarddeviatie (vaak aangeduid met de Griekse letter σ voor de populatie en s voor de steekproef), een begrip in de statistiek, is een maat voor de spreiding van een variabele of van een verdeling of populatie. De standaardafwijking is gedefinieerd als de wortel uit de variantie, en daardoor vergelijkbaar met de waarden van de variabele zelf.

De standaardafwijking of standaarddeviatie (vaak aangeduid met de Griekse letter σ voor de populatie en s voor de steekproef), een begrip in de statistiek, is een maat voor de spreiding van een variabele of van een verdeling of populatie. De standaardafwijking is gedefinieerd als de wortel uit de variantie, en daardoor vergelijkbaar met de waarden van de variabele zelf.

Verzameling van individuen van dezelfde soort, die in een bepaalde omschreven ruimte woont.

Een representatieve hoeveelheid materiaal die volgens een bepaalde bemonsteringswijze op één bepaalde locatie en op één bepaald tijdstip of gedurende een aaneengesloten tijdsperiode verzameld is uit één compartiment van een watersysteem voor het verrichten van onderzoek

Wat door construeren ontstaan is.

Dieren behoren tot een grote groep organismen, namelijk die van het Rijk der Animalia of Metazoa. Ze zijn over het algemeen meercellig, in staat tot beweging, reageren op hun omgeving en voeden zich met andere organismen.

De dierenwereld van een regio.

Een obstakel is in het algemeen iets wat de voortgang van iets anders belemmert. Het kan doelbewust gebouwd zijn, of een onbedoeld neveneffect zijn.

Drainagebuizen worden gelegd met sleuvengravers of sleufloze machines. De sleuvengraver graaft een sleuf met een kettinggraver. In één werkgang wordt de buis op de bodem van de sleuf gelegd, waarna de sleuf opgevuld kan worden met goed doorlatend materiaal zoals grind of glasas.

Drainagebuizen worden gelegd met sleuvengravers of sleufloze machines. De sleufloze draineermachine is voorzien van een V-vormig mes. De grond wordt opgetild en op het diepste punt wordt de buis gelegd. Het aanbrengen van conventionele drainage kan ook middels horizontaal gestuurd boren. Zodoende is het mogelijk met weinig overlast drainagebuizen aan te brengen onder bijvoorbeeld gebouwen of begraafplaatsen.

Drainagebuizen worden gelegd met sleuvengravers of sleufloze machines. De sleufloze draineermachine is voorzien van een V-vormig mes. De grond wordt opgetild en op het diepste punt wordt de buis gelegd. Het aanbrengen van conventionele drainage kan ook middels horizontaal gestuurd boren. Zodoende is het mogelijk met weinig overlast drainagebuizen aan te brengen onder bijvoorbeeld gebouwen of begraafplaatsen.

Elektrische spanning – ook bekend als het elektrische potentiaalverschil – is het verschil in potentiële elektrische energie tussen twee punten per eenheid van lading. In het SI-stelsel wordt dit uitgedrukt in volt (V). Als symbool voor de elektrische spanning wordt vaak het symbool U gebruikt.

Mesafsluiters zijn uitermate geschikt voor slib, viscose, corrosieve en abrasieve media. De afsluiters hebben een minimale drukval in een volledig open positie, zijn eenvoudig te bedienen, laag in gewicht en kosteneffectief.

Een kokervormige constructie met als doel de wederzijdse verbinding tussen oppervlaktewater te waarborgen, waarbij in principe de bodem van de waterloop, in tegenstelling tot die van de brug, wordt onderbroken.

Een geheel van geleiders welke voorzien zijn van één ommanteling en bestemd is voor transport van materie.

Horizontaal gestuurd boren of horizontal directional drilling (HDD) is een sleufloze techniek die gebruikt wordt voor de aanleg van ondergrondse infrastructuur.

Afvoer van water over en door de grond om de grondwaterstand kunstmatig te beïnvloeden.

Ondergronds gelegen buis met doorlatende c.q. geperforeerde wand die dient voor de afvoer van grondwater.

Bouwwerk, dat een voor mensen toegankelijke overdekte geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt.

Met grondmorene wordt het sediment bedoeld dat door gletsjers en ijskappen wordt meegevoerd en onder het ijs wordt afgezet.

Een gletsjer is een bewegende ijsmassa die gevormd wordt uit sneeuw die op land terechtkomt.

Een ijskap is een koepelvormige, aaneengesloten ijsmassa van grote omvang.

Vaste vorm van water die in de natuur gevormd wordt door: het bevriezen van water, het direct condenseren van atmosferische damp in kristallen, het samenpakken van sneeuw met of zonder de beweging van een gletsjer of impregnatie van poreuze sneeuwmassa's met water en het gevoegelijk bevriezen daarvan.

Een persoon die de bevoegdheid heeft om een taak of activiteit op te leveren, en van wie dat wordt verwacht.

Object waarin de sturing is gedefinieerd voor objecten die gestuurd kunnen worden zoals pompen, duiker/sifon/hevel en afsluitmiddelen.

Het ontvangen van inschrijving op een bepaald werk op grond van een bestek of werkomschrijving en op basis daarvan het opdragen van de uitvoering ervan.

Een dijk gelegen langs ander buitenwater dan bedoeld bij hoofdwaterkering.

Een gegraven grote waterloop die dient voor scheepvaart en/of watertransport.

Een layerfile is een Arcgis bestand wat verwijst naar een dataset en waarin o.a. beschreven wordt hoe de data gevisualiseerd moet worden, welke velden aan moeten staan en of de data gefilterd moet worden.

Omstandigheden waaronder de goede staat van één of meer waterstaatswerken onmiddellijk en ernstig in het ongerede is of dreigt te komen.

Een luwe zone is een beschutte locatie, de wind heeft hier weinig invloed op de leefomgeving van de aanwezige flora en fauna.

Leefgebied van een soort.

Overheidsorgaan dat bevoegd is tot het geven van een beschikking of het nemen van een ander besluit in relatie tot een wet.

Lijn die de ankers representeert die voor de verankering zorgen van een damwand.

Zware ijzeren houvast met zijarmen om een schip aan niet te diepe bodem vast te leggen.

Een stroom voerend element.

Een calamiteiteninlaat is een waterstaatkundig kunstwerk dat in de waterkering van een bergingspolder is gelegen. Als er een hoogwatercalamiteit optreed in een boezem is het mogelijk om met een calamiteiteninlaat een bergingspolder gecontroleerd vol water te laten stromen. De inlaat is in dat geval onderdeel van een calamiteitenplan.

Een krachtens de Wet ruimtelijke ordening voor waterstaatkundige doeleinden bestemd gebied, niet zijnde een oppervlaktewaterlichaam of onderdeel daarvan, dat dient ter verruiming van de bergingscapaciteit van een of meer watersystemen en ook als bergingsgebied op de legger is opgenomen.

Draaiboek waarin de verschillende bij dijkbewaking te ondernemen acties staan vermeld.

Het kleinste deeltje materie dat voor elk element uniek is.

Een aanwijzing ter verkenning en ondersteuning van de navigatie.

Licht is elektromagnetische straling in het frequentiebereik dat waarneembaar is met het menselijk oog. Het niet zichtbare infrarood, met een iets lagere frequentie, en ultraviolet, met een iets hogere frequentie, worden soms foutief als infrarood licht en ultraviolet licht aangeduid.

Elektromagnetische straling is de voortplanting door de ruimte van elektrische en magnetische trillingen. Licht, radiogolven en röntgenstraling zijn vormen van elektromagnetische straling.

Een centiare (lees: centi-are) is een oppervlaktemaat, afgeleid van de are. Hij werd in de landmeetkunde vaak gebruikt om de grootte (oppervlakte) van percelen (vooral landbouw- en bosgrond, maar ook soms bouwgrond) uit te drukken.

Als atomen overgaan van een hogere naar een lagere energietoestand, wordt er soms licht uitgestraald. Dit gebeurt wanneer energierijke elektronen vanuit een aangeslagen toestand naar een baan met een lagere energie rond de atoomkern springen. De energie die hierbij vrij komt, wordt door het elektron uitgezonden als een foton, dus als elektromagnetische straling. Afhankelijk van het energieverschil kan het zijn dat de uitgezonden straling binnen het golflengtebereik (ca. 400 nm ... ca. 780 nm) van het voor de mens zichtbare licht ligt. In dat geval spreekt men van luminescentie.

Bij een principeschema worden alle verbindingen en componenten weergegeven van een elektrisch systeem. Alle componenten in het systeem worden schematisch weergegeven. Kenmerkend aan een principeschema is wanneer het schema wordt opgedeeld in verschillende stukken, iedere component slechts eenmaal zal voorkomen.

Een uit meerdere onderdelen bestaand stelsel dat als geheel toegevoegde eigenschappen heeft.

Een systeem, als onderwerp van de systeemtheorie, wordt gezien als een geheel van elementen die elkaar wederzijds beïnvloeden en die een geïntegreerd geheel vormen.

Een schema is in het algemeen een specifiek, goed gedocumenteerd en consistent plan.

Het World Geodetic System 1984 (WGS 84) is het coördinatenreferentiesysteem voor de aarde dat, op enkele centimeters na, gelijk is aan het officiële (maar minder bekende) International Terrestrial Reference System ITRS.

Het World Geodetic System 1984 (WGS 84) is het coördinatenreferentiesysteem voor de aarde dat, op enkele centimeters na, gelijk is aan het officiële (maar minder bekende) International Terrestrial Reference System ITRS.

Referentiestelsel, gekoppeld aan een of meer assen, waarmee de ruimtelijke locatie van een entiteit kan worden vastgelegd m.b.v. coordinaten. Indien de assen onderling een rechte hoek vormen heet dit een Cartesisch coordinatenstelsel.

Een geodetisch coördinatensysteem is een coördinatensysteem zoals dat in de geodesie (landmeetkunde) gedefinieerd wordt. Uit praktische overwegingen en om historische redenen bestaan er veel verschillende lokale, regionale en wereldwijde coördinatensystemen. Deze coördinatensystemen worden ook veelvuldig buiten de geodesie gebruikt. Bij toepassingen die een minder hoge precisie vereisen, kunnen sommige coördinatensystemen die geodetisch gezien verschillend zijn, als gelijk behandeld worden.

Anders maken, anders worden, overgaan op iets anders.

De Basisregistratie Kadaster (BRK) bevat informatie over percelen, eigendom, hypotheken, beperkte rechten (zoals recht van erfpacht, opstal en vruchtgebruik) en leidingnetwerken. Daarnaast staan er kadastrale kaarten in met perceel, perceelnummer, oppervlakte, kadastrale grens en de grenzen van het rijk, de provincies en gemeenten.

De Basisregistratie Kadaster (BRK) bevat informatie over percelen, eigendom, hypotheken, beperkte rechten (zoals recht van erfpacht, opstal en vruchtgebruik) en leidingnetwerken. Daarnaast staan er kadastrale kaarten in met perceel, perceelnummer, oppervlakte, kadastrale grens en de grenzen van het rijk, de provincies en gemeenten.

Een perceel is een stuk grond waarvoor één rechtsorde geldt, dat wil zeggen dezelfde eigenaar en hetzelfde eigendomsrecht.

Betrekking hebbend op het boven de grond gebouwde of (ondergrondse) leidingen.

De Basisregistratie Kadaster (BRK) bevat informatie over percelen, eigendom, hypotheken, beperkte rechten (zoals recht van erfpacht, opstal en vruchtgebruik) en leidingnetwerken. Daarnaast staan er kadastrale kaarten in met perceel, perceelnummer, oppervlakte, kadastrale grens en de grenzen van het rijk, de provincies en gemeenten.

Een virtuele eenheid van zakelijk recht, in het terrein af te bakenen door middel van uit te zetten en omsluitende rechtsgrenzen, en voorzien van een unieke kadastrale aanduiding volgens de identificatie van het Rijkskadaster.

Een perceel is een stuk grond waarvoor één rechtsorde geldt, dat wil zeggen dezelfde eigenaar en hetzelfde eigendomsrecht.

De oppervlakte van een vlakke meetkundige figuur, of algemener van een tweedimensionaal meetkundig object, is een maat voor de grootte ervan. Afmetingen van een tweedimensionaal gebied.

De grens zoals vastgesteld in het terrein, de terrein grens. (vaststelling o.b.v. de aanwijs van partijen aan beide zijde van de betreffende grens en vastgelegd door het Kadaster).

Scheidingslijn tussen bestuurs-, verzorgings-, juridische of andere gebiedseenheden. Grenzen zijn kunstmatig aangebrachte lijnen die het ene stuk land of (administratief) gebied van het andere scheiden.

Een geo-portaal is een portaal, oftewel een toegangspagina voor het kunnen vinden, (eventueel) betalen en het combineren van geo-informatie. Een geo-portaal geeft toegang tot geo-informatie via webservices, of specifieker, geo-services.

Een portaal is een webpagina die uit diverse bronnen geselecteerde informatie biedt en/of toegang geeft tot verschillende informatiebronnen en/of services (apps).

Energietransitie is de overgang naar een situatie waarin de energievoorziening structureel anders van aard en vorm is dan in het huidige energiesysteem. In dit nieuwe systeem is fossiele brandstof grotendeels vervangen door duurzame energiebronnen, is er veel aandacht voor energiebesparing en energieopslag en is de energievoorziening meer decentraal georganiseerd.

Vermogen is een natuurkundige grootheid voor de energie (arbeid) per tijdseenheid. De SI-eenheid voor vermogen is de watt.

Anders maken, anders worden, overgaan op iets anders.

De grens (parameter + waarde) waarbij een onderdeel voor een bepaalde functie niet langer voldoet aan de eisen die noodzakelijk zijn om het bijbehorende object aan de functie-eisen te laten voldoen.

Meta informatie is informatie over informatie waarbij de onderlinge relatie tussen de twee bekend is.

De typering van het structurele verband tussen een object van een objecttype en een (ander) object van een ander (of hetzelfde) objecttype.

Een natuurlijk dan wel niet-natuurlijk persoon waarvan de waterbeheerder gegevens bewaart.

Behorende tot de niet-levende natuur.

Plaatsbeschrijving.

Droogvallend haventje.

Langwerpig stuk hout, ijzer, steen enz., dat in de grond staat.

Bord waarop een verkeersteken is aangebracht en waarvan de uitvoering wettelijk is voorgeschreven.

Voorland is het gebied aansluitend aan de buitenzijde van de waterkering.

De Unie van Waterschappen, voorheen Unie van Waterschapsbonden, is een koepelorganisatie, opgericht in 1927.

Een feit is een gebeurtenis of omstandigheid waarvan de werkelijkheid vaststaat, doordat het ofwel zintuiglijk waargenomen ofwel instrumenteel gemeten kan worden.

Een hoeveelheid afstand.

Een geheel van geleiders welke voorzien zijn van één ommanteling en bestemd is voor transport van materie.

Verticale afstand tussen waterspiegel en waterbodem.

Stroming in een open leiding met constante dwarsdoorsnede waarbij de waterdiepte gelijk is in alle dwarsdoorsneden ((/(s = 0).

Waterdiepte bij kritische stroming.

Een hulpstuk bestemd voor het verbinden van leidingen.

Afvoer van water over en door de grond om de grondwaterstand kunstmatig te beïnvloeden.

Alle water waarvan de houder zich - met het oog op de verwijdering daarvan - ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen.

Vloeibare afvalstoffen die via het riool of per as aangevoerd worden.

Water dat na gebruik overblijft en biologisch, chemisch of thermisch is verontreinigd.

Reeks van uitkomsten van een meting of toetsing van een grootheid en/of parameter variërend in tijd.

Beschrijving van het plantmateriaal.

De D-HYDRO Suite is de opvolger van Simona (Waqua, Triwaq) en Delft3D 4 voor toepassing op de Nederlandse markt. Deze suite is gebaseerd op een rijke historie sinds de eerste Rijkswaterstaat (RWS) modellen uit 1968. D-HYDRO Suite maakt het mogelijk om (twee-dimensionale) simulaties te maken van overstromingen, stormvloeden, orkanen, golven, sediment transport en morfologie, waterkwaliteit en ecologie.

Agentschap ressorterend onder het ministerie van Verkeer en Waterstaat, belast met de zorg voor (water)wegen, dijken, bruggen, Deltaplan enzovoort.

Agentschap ressorterend onder het ministerie van Verkeer en Waterstaat, belast met de zorg voor (water)wegen, dijken, bruggen, Deltaplan enzovoort.

Voorstelling in willekeurige vorm van een object, proces of systeem.

Onder water raken van ofwel de begrenzingen van een stroom of een ander oppervlaktewaterlichaam, ofwel van gebieden die normaal niet onder water staan.

Een hoogwaterperiode in het getijgebied tijdens storm waarin het hoogwaterpeil een vastgestelde waarde bereikt of overschrijdt.

Deel van de fysische geografie dat de vorming van het aardoppervlak als onderwerp heeft.

De leer en beschrijving van de vormen van het aardoppervlak en daarmee tevens de bodemligging.

De kwaliteit van water in sloten en rivieren wordt bepaald door de stoffen die in het water zitten.

De leer van de onderlinge betrekkingen tussen levende organismen en hun milieu.

Een drijvende inrichting of vaartuig bestemd en/of in gebruik om op te wonen.

De natuur is de inhoud en werking van het heelal zoals door de mens waargenomen, ervaren en/of gewaardeerd. Hiertoe behoren de niet-levende en de levende natuur. De natuur wordt met name bestudeerd door de natuurwetenschappen.

Ruwe, onbewerkte stof die kan worden omgezet in een materiaal.

Materiaal dat in de vorm is bestemd om in een werk te worden gebruikt.

Verkeer is de verplaatsing van mensen, planten, dieren en objecten, bijvoorbeeld wegverkeer, spoorwegverkeer, andere verplaatsing over land, en verplaatsing van schepen en vliegtuigen; ook communicatie met dataverkeer en bijvoorbeeld radiogolven worden ertoe gerekend.

De overheidsdienst en de daartoe behorende ambtenaren belast met de zorg over en het beheer van de waterstand, de waterlopen en alle werken die deze leiden en beteugelen, alsook met de zorg over de naleving der wetten en verordeningen die daarop betrekking hebben.

Wet met als doel het tegengaan en voorkomen van vervuiling van het oppervlakte water.

Handeling met algemene draagwijdte komende van een andere autoriteit dan het parlement.

Restproduct van een proces

Het grondoppervlak in principe bedekt met water.

Een bundeling van bij elkaar behorende onderzoeksactiviteiten en middelen (personeel, financieel, materieel) in de tijd uitgezet voor de uitvoering van een onderzoek.

Duurzaam aanbesteden houdt in dat gemeenten, provincies en waterschappen binnen het inkoop- en aanbestedingsbeleid steeds meer aandacht aan duurzaamheid besteden. Dit gebeurt in sectoren als energie, kantoorfaciliteiten en kantoorgebouwen, maar ook in transport en vervoer.

Activiteit (3.5.2) voor het verkrijgen van producten of diensten (3.5.3) van leveranciers.

Kwalificatie van activiteiten en ontwikkelingen, die enerzijds voorzien in de behoefte van de huidige generatie, maar anderzijds niet leiden tot beperkingen voor toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien.

Energie is een fundamentele natuurkundige grootheid, dat is een meetbare eigenschap van een natuurkundig verschijnsel. Een algemeen geldige korte definitie is niet mogelijk omdat van de vele soorten fysische verschijnselen, thermisch, mechanisch, straling, chemisch, enz. energie op veel verschillende manieren gemeten wordt. Al deze metingen hebben gemeen dat de resultaten uitgedrukt kunnen worden in dezelfde natuurkundige eenheid.

Het model IMWA Watersysteem is ontwikkeld om standaard uitwisseling van geografische gegevens over het oppervlaktewatersysteem te faciliteren.

Ruimte die niet gevuld is.

Een kracht is een natuurkundige grootheid die een voorwerp van vorm of van snelheid kan doen veranderen.

Topologie is de tak van de wiskunde die zich bezighoudt met eigenschappen van de ruimte die bewaard blijven bij continue vervorming (de objecten mogen niet worden gescheurd of geplakt).

Samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, alsmede de bijbehorende bodem, oevers en, voor zover uitdrukkelijk aangewezen krachtens deze wet, drogere oevergebieden, alsmede flora en fauna.

Een vak is een virtuele aanduiding van de onderverdeling in de lengte- en, indien van toepassing, de dwarsrichting van objecten/infrastructuur.

Waterslag is een begrip uit de hydraulica. Waterslag treedt op wanneer de stroming van een vloeistof in een gesloten leiding plotseling tot stilstand wordt gebracht, bijvoorbeeld door het abrupt sluiten van een kraan of het stoppen van een pomp, of wanneer de stroming plots gestart wordt (het starten van een pomp). De energie van het stromende water wordt dan omgezet in een drukgolf die door de leiding gaat lopen.

Machines die zware ladingen kunnen optillen, verplaatsen of laten zakken, voornamelijk door middel van een uitstekende, draaiende arm.

Werktuig dat door middel van een verschil in druk vloeistoffen of gassen verplaatst.

Verzameling van elementen (bijv. objecten of objecttypen) op basis van één of meer gemeenschappelijke eigenschappen.

uitwerking, resultaat

De verandering van het gemiddelde weertype of klimaat over een bepaalde periode. De verandering manifesteert zich het duidelijkst in een stijging of daling van de gemiddelde tem- peratuur en de gemiddelde hoeveelheid neerslag op aarde.

Land als gevolg van met water aangevoerde delen (slib) aangegroeid.

Verzamelnaam voor alle levende planten of dieren die in het water zweven of drijven en zich niet of nauwelijks zelfstandig kunnen voortbewegen.

Filtratie of filtreren is een scheidingsmethode die zowel in het huishouden als op grote schaal in de industrie wordt toegepast.

Waarde van een parameter / waarnemingssoort.

Sterkte van een oplossing uitgedrukt in aantal massa eenheden per volume eenheid.

Natuurlijk door of in water afgezet materiaal dat is ontstaan door verwering van gesteenten, behorende tot de fijnste groep afzettingsgesteenten.

Toestand die kan leiden tot het optreden van een kans (vrij naar brondefinitie)

Natuurlijk door of in water afgezet materiaal dat is ontstaan door verwering van gesteenten, behorende tot de fijnste groep afzettingsgesteenten.

Een lijn is een denkbeeldige streep op de aardoppervlakte.

Het aardoppervlak is het grensvlak tussen de vaste aardkorst, samen met het erop gelegen water, en de atmosfeer. Het aardoppervlak beslaat ongeveer 510 miljoen km² en kan op verschillende manieren in halfronden of hemisferen worden ingedeeld.

Een brede natuurlijke waterloop die de afwatering van een stroomgebied verzorgt.

Een binnenwaterlichaam dat grotendeels bovengronds stroomt, maar dat voor een deel van zijn traject ondergronds kan stromen.

Het water, dat ten atmosferische neerslag op hellende terreinen valt, vloeit, voor zover het niet verdampt of door planten wordt opgenomen, tezamen tot een waterloop en stroomt naar laaggelegen streken. Zulk een natuurlijke afvloeiing heet een rivier.

Harde stof met een minerale samenstelling.

Niet bezet met gebouwen, (huizen, schuren enz.): ongebouwde eigendommen.

Objecten waarover met het eigendomsrecht bezit.

Een spike is een punt in de puntenwolk die middels SGM verkeerd is gematched.

Semi-global matching ( SGM ) is een computervisie- algoritme voor de schatting van een dichte ongelijkheidskaart van een gerectificeerd stereobeeldpaar.

Het Drents Plateau is een gebied dat voornamelijk gelegen is in Drenthe, met uitlopers in Groningen en Friesland. Grofweg ligt het tussen de steden Coevorden, Groningen, Steenwijk en Emmen.

NEN 2660-1 gaat in op de conceptuele modellen, die de basis vormen voor toekomst vaste, aanpasbare en uitbreidbare informatiemodellen.

Een formele beschrijving van de werkelijkheid.

Formele definitie van objecten, attributen, relaties en regels in een bepaald domein.

Getal in een sequentie van n getallen om de positie van een punt in een n-dimensionale ruimte te bepalen

Een lijn is een denkbeeldige streep op de aardoppervlakte.

Partij die verantwoordelijk is voor het inwinnen, actueel houden, opslaan en ter beschikking stellen van data.

Door computer te interpreteren aspect.

Rekenstap waarin de waarnemingen worden gecontroleerd door het vergelijken van de toetsingsgrootheid (kritieke waarde) met de waarneming.

Periodieke beoordeling van de veiligheid en sterkte van waterkeringen.

Onder water raken van ofwel de begrenzingen van een stroom of een ander oppervlaktewaterlichaam, ofwel van gebieden die normaal niet onder water staan.

Een gebied dat door een stelsel van waterkeringen beveiligd moet zijn tegen overstroming, in het bijzonder bij hoge stormvloed, bij hoog oppervlaktewater van een van de grote rivieren, bij hoogwater van het IJsselmeer, of bij een combinatie daarvan.

Kunstwerk met een doorstroomprofiel in de vorm van een rechthoek.

Een package is een benoemde en begrensde verzameling/groepering van modelelementen.

In computertermen is een pakket, of een package, een samengesteld bestand of een directory die een aantal bestanden bevat, maar welke als één bestand aan de gebruiker getoond wordt.

Verzameling van elementen (bijv. objecten of objecttypen) op basis van één of meer gemeenschappelijke eigenschappen.

De bestemming en daarmee het gewenste gebruik, met het oog op de daarbij betrokken belangen.

Een integratielaag is een omgeving waarin data vanuit de diverse systemen wordt geïnterpreteerd en vervolgens uniform kan worden vertaald naar een rapportageomgeving.

Constructie die tot doel heeft de dijkkern te beschermen tegen erosie door de waterbeweging, bestaande uit één of meerdere toplagen met daaronder (eventueel) uitvul-, filter- en kleilagen.

Een laag is in de lithostratigrafie een onderverdeling van een formatie en wordt door afzetting gevormd (geogenese).

Bakstenen zijn stenen die ontstaan door klei, hoofdzakelijk gewonnen in de uiterwaarden van de grote rivieren, te vormen in blokken en vervolgens op hoge temperatuur (c. 800 - 1100 °C) te bakken.

Materiaal is een natuurlijke of kunstmatig geproduceerde stof, bestemd om verwerkt te worden tot bruikbare producten. Een materiaal is dus een stoffelijke zaak, geselecteerd op basis van zijn eigenschappen met het oog op een bepaalde toepassing. De term materiaal wordt gewoonlijk alleen gebruikt als de verwerkte stof nog aan te wijzen is in onderdelen van het eindproduct. Anders spreekt men eerder van grondstof of ingrediënt.

Periodieke inspectie van waterkeringen, wateren en werken, om te controleren of het onderhoud op de voorgeschreven wijze en binnen de voorgeschreven termijn is uitgevoerd.

Vloeistof is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen. Een vloeistof is een stof die gemakkelijk vormveranderingen ondergaat, maar zich verzet tegen volumeverandering onder invloed van druk. Hierin onderscheiden vloeistoffen zich van vaste stoffen, die hun vorm behouden, en gassen en plasma's, die samendrukbaar zijn.

Vloeistof is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen. Een vloeistof is een stof die gemakkelijk vormveranderingen ondergaat, maar zich verzet tegen volumeverandering onder invloed van druk. Hierin onderscheiden vloeistoffen zich van vaste stoffen, die hun vorm behouden, en gassen en plasma's, die samendrukbaar zijn.

Gas is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen.

Niet-kerende grondbewerking (NKG) houdt in dat de bodem zo minimaal mogelijk verstoord wordt. Diep ploegen wordt vermeden, maar oppervlakkige maatregelen om de bodem in goede conditie te houden kunnen wel toegepast worden.

Niet-kerende grondbewerking (NKG) houdt in dat de bodem zo minimaal mogelijk verstoord wordt. Diep ploegen wordt vermeden, maar oppervlakkige maatregelen om de bodem in goede conditie te houden kunnen wel toegepast worden.

Niet-kerende grondbewerking (NKG) houdt in dat de bodem zo minimaal mogelijk verstoord wordt. Diep ploegen wordt vermeden, maar oppervlakkige maatregelen om de bodem in goede conditie te houden kunnen wel toegepast worden.

Niet-kerende grondbewerking (NKG) houdt in dat de bodem zo minimaal mogelijk verstoord wordt. Diep ploegen wordt vermeden, maar oppervlakkige maatregelen om de bodem in goede conditie te houden kunnen wel toegepast worden.

Een diep is de benaming die zowel aan sommige kanalen als aan natuurlijke vaarwaters wordt gegeven. De aanduiding heeft betrekking op de waterdiepte, die meer is dan een watergang die voor de ontwatering is bedoeld. Deze extra diepte maakt scheepvaart mogelijk.

Actie die genomen moeten worden om de doelstellingen te halen.

Activiteiten die worden uitgevoerd ter verbetering van werken.

Ondiepe gegraven geul voor waterafvoer vanuit de kavel naar de sloot.

Ontgrondingkuil direct achter of voor een dijk die is ontstaan bij een oude dijkdoorbraak waar nu vaak de dijk in een kronkel omheen ligt. Het is dan een klein meertje geworden.

Strook tussen buitenkruinlijn en binnenkruinlijn.

Het gebied aansluitend aan de landzijde van de waterkering.

Meten is het uitdrukken van een waargenomen grootheid in een getal met een relevante eenheid die vergeleken kan worden met andere waardes van eenzelfde grootheid. Hiervoor kunnen meetinstrumenten worden gebruikt. Meting is echter niet beperkt tot natuurkundige grootheden, maar strekt zich uit tot een kwantitatieve beschrijving van de gehele werkelijkheid.

Deel van de bodem waarin de poriën niet of partieel met water zijn gevuld, exclusief de capillaire zone.

Streek, gebied tussen zekere begrenzingen.

Afgewerkt toestel of een samenstel ervan dat op de markt wordt aangeboden als een aparte functionele eenheid ten behoeve van de eindgebruiker en dat in staat is elektromagnetische verstoringen te veroorzaken, of waarvan het functioneren vatbaar is om door dergelijke verstoringen te worden beïnvloed.

Raamwerk van evenwijdig of kruiselings lopende staven voor het verwijderen van vuil uit de waterstroom.

General Packet Radio System, een dienst gebaseerd op GSM, welke het verstrekken van datapakketten over een internetverbinding mogelijk maakt.

Vectorafbeeldingen zijn computerafbeeldingen die zijn gedefinieerd in termen van 2D-punten, die met elkaar zijn verbonden door lijnen en curven om polygonen en andere vormen te vormen. Elk van deze punten heeft een bepaalde positie op de x- en y- as van het werkvlak en bepaalt de richting van het pad ; verder kan elk pad verschillende eigenschappen hebben, waaronder waarden voor lijnkleur, vorm, curve, dikte en vulling.

Een kromme of curve (Latijn: curvus, gebogen, gekromd) is een in het algemeen niet-rechte lijn, met echter een rechte als bijzonder geval. Een kromme in twee dimensies is een vlakke kromme, een kromme in drie dimensies is een ruimtekromme.

Verzameling primaire processen binnen de hoofdtaak zuiveren van afvalwater van een Waterschap ten bate van het verwijderen van biologisch afbreekbare verontreinigingen uit het afvalwater op een rioolwaterzuiveringsinstallatie.

De snijlijn van het watervlak ter hoogte van het peil met de aangrenzende gronden.

Territoriaal water strekt zich uit tot 12 zeemijl gemeten vanaf de basislijn, dit is het gebied waar de Nederlandse wetgeving geldt.

Het aan de oppervlakte liggende pakket van de aardkorst met de daaronder liggende aardlagen onder invloed van de hydrosfeer, atmosfeer en organismen.

De directe of indirecte inbreng door menselijke activiteiten van stoffen of warmte in lucht, water of bodem die de gezondheid van de mens of de kwaliteit van aquatische ecosystemen of van rechtstreeks van aquatische ecosystemen afhankelijke terrestrische ecosystemen kunnen aantasten, schade berokkenen aan materiële goederen, dan wel de belevingswaarde van het milieu of ander rechtmatig milieugebruik aantasten of in de weg staan.

Aardrijkskunde of geografie (Oudgrieks: γῆ, aarde en γράφειν, (be)schrijven) is een wetenschappelijke discipline die zich bezighoudt met het bestuderen van het aardoppervlak, het in kaart brengen van vormen van bijvoorbeeld cultuur, het plantenleven en de dierenwereld, gebruik van het milieu en verkeer en het beschrijven van het landschap overal op de wereld.

Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en verifieerbare menselijke kennis, het daarmee verbonden proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt vergaard. Deze gemeenschap heeft haar eigen wetenschappelijke methodes en conventies om tot hypotheses, wetmatigheden, theorieën en systemen te komen.

Het weer in goede staat terugbrengen.

Herbouwen, herstellen, herstellen in oorspronkelijke vorm, weder opbouwen.

Zaak of vermogensrecht

Grondlichaam (al dan niet verdedigd) bestemd tot het keren van water.

Oppervlaktewaterlichaam, bergingsgebied, waterkering of ondersteunend kunstwerk.

Voorland is het gebied aansluitend aan de buitenzijde van de waterkering.

Verzamelnaam voor faalmechanismen waarbij beweging van toplaag en eventueel andere lagen langs het talud plaatsvindt.

Het verschijnsel dat een verzadigde zandmassa zich gedraagt als een vloeistof als gevolg van het wegvallen van de korrelspanning.

In het MT zitten de secretaris directeur, de afdelingshoofden, de controller en de bestuurskundige. Het MT vergadert om de week op dinsdagmorgen onder voorzitterschap van de secretaris-directeur.

De Secretaris-directeur van het waterscha[ vormt de schakel tussen het bestuur en de ambtelijke organisatie. De Secretaris-directeur is enerzijds de secretaris van het bestuur en is in die hoedanigheid aanwezig bij de vergaderingen van zowel het dagelijks als het algemeen bestuur. Anderzijds is de Secretaris-directeur directeur van de uitvoerende organisatie.

De Secretaris-directeur van het waterscha[ vormt de schakel tussen het bestuur en de ambtelijke organisatie. De Secretaris-directeur is enerzijds de secretaris van het bestuur en is in die hoedanigheid aanwezig bij de vergaderingen van zowel het dagelijks als het algemeen bestuur. Anderzijds is de Secretaris-directeur directeur van de uitvoerende organisatie.

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen. De naam Plantae wordt niet meer voor een taxonomische eenheid gebruikt.

Synthese van organische stof uit koolstofdioxide en water door levende organismen onder invloed van licht met behulp van fotochemische reactieve pigmenten.

Een spatial datawarehouse is een specifieke verschijningsvorm van een datawarehouse. In een spatial datawarehouse zijn geografische gegevens verwerkt, vaak afkomstig uit een geografisch informatiesysteem.

Een geografisch informatiesysteem (meestal afgekort tot GIS) is een informatiesysteem waarmee (ruimtelijke) gegevens of informatie over geografische objecten, zogeheten geo-informatie kan worden opgeslagen, beheerd, bewerkt, geanalyseerd, geïntegreerd en gepresenteerd.

Een rijplaat is een langwerpige plaat die gebruikt wordt om met voertuigen over gras, aarde e.d. te kunnen rijden.

Hoog gelegen bank die bij laagwater droogvalt.

Een profielverdediging met behulp van graszoden.

De term gras of grasachtige plant kan worden gebruikt voor de leden van de grassenfamilie maar kan ook gebruikt worden voor andere groene planten als deze lijnvormige bladeren hebben. Sommige 'echte' grassen hebben echter een voor de familie minder karakteristiek vorm.

Het gebied waarbinnen alle leidingen en knooppunten zijn gelegen, die alle tot doel hebben afvalwater naar één gemaal of afnamepunt te transporteren.

De mate waarin data niet in tegenspraak zijn met andere data in een specifieke gebruikscontext.

Alle ingekomen en uitgaande stukken betrekking hebbende op de aanslagheffing of rechtsverhouding aanvraag.

Bestuursorgaan dat bevoegd is, de vergunning te verlenen.

Bewering over hoe de werkelijkheid eruit moet zien.

Wet met als doel het tegengaan en voorkomen van vervuiling van het oppervlakte water. 

Overheidstoestemming door wet of verordening vereist gesteld.

De mate waarin een dataset een goede weergave geeft van het geheel.

In-situ bodemsanering betekent dat er bodemsaneringstechnieken worden toegepast die verontreinigingen uit de bodem verwijderen zónder dat de grond wordt weggehaald. Zo blijven de bodemopbouw en -structuur behouden en wordt de bodem maar beperkt verstoord.

Gebeurtenis waardoor ernstige verstoring van de algemene veiligheid is ontstaan, waarbij het leven en gezondheid van vele personen, dan wel grote materiële belangen in ernstige mate worden bedreigd en als zodanig tot ramp is verklaard.

Een onverwachte gebeurtenis.

Waardoor iets duidelijk wordt, aanwijzing, vingerwijzing, teken, wenk.

Een bos is een begroeiing (aanplant of vegetatie/formatie) met bomen in een dominante boomlaag, of meerdere boomlagen.

Begroeiing is de vegetatie of een aanplant of een beplanting op een bepaalde plaats. Begroeiing kan dus spontaan of natuurlijk zijn (vegetatie), maar ook door menselijk toedoen tot stand gekomen (aanplant of beplanting) of combinaties daarvan.

Rijkdom aan planten, zowel de structuur als het soortenaantal betreffende.

Een geologische formatie is een eenheid van gesteente in de ondergrond. De formatie is de fundamentele eenheid van de lithostratigrafie, het wetenschappelijk vakgebied dat gesteentelagen op grond van hun zichtbare eigenschappen indeelt.

In het gewone spraakgebruik verstaan we onder de dimensies (van het Latijn: afmeting) van een voorwerp de parameters waarmee zijn vorm en afmetingen worden vastgelegd.

Een laser is een lichtbron die in staat is een smalle coherente bundel licht voort te brengen. Het licht van een laser is daardoor monochromatisch en directioneel, in tegenstelling tot de meeste andere lichtbronnen, die in allerlei richtingen licht uitzenden in een breed spectrum van golflengtes en fasen. Ook zorgt laserlicht altijd voor een lichtbundel die niet of nauwelijks convergeert of divergeert.

Richting is de informatie over de relatieve ligging van een plaats ten opzichte van een andere, zonder de afstand te specificeren.

Afstand tussen twee golftoppen, afstand waarover een golfbeweging zich in één periode voortplant.

De gesteldheid van materie.

Aantal samenhangende stappen in een werkproces waarover tussen de bestuurslagen afspraken worden gemaakt.

Het hoogst ontwikkelde, in biologische zin tot de klasse der zoogdieren behorende wezen, dat zich vooral door zijn rede en zijn taal van de dieren onderscheidt.

Handelen om een probleem te voorkomen of op te lossen, zich beslissend mengen in het verloop van iets.

Verzameling van op een en dezelfde plaats voorkomende populaties (micro-organismen, planten, dieren) die daardoor met elkaar en met het omringende fysische en chemische milieu interacties kunnen aangaan en aldus een functionele eenheid vormen.

Omzetting van natuurlijke gesteenten, mineralen of sedimenten in meer elementaire componenten of andere verbindingen, onder invloed van natuurlijke (biochemische, geochemische, fysische) processen.

Verzameling van elementen (bijv. objecten of objecttypen) op basis van één of meer gemeenschappelijke eigenschappen.

Overheidslichaam dat is belast met een deel van de publieke zorg in de samenleving. 

Apache HTTP Server is een opensourcewebserver voor Windows, macOS, Linux en andere Unix-achtige besturingssystemen. Apache HTTP Server wordt ook wel Apache of httpd genoemd.

Machine learning ( ML ) is de wetenschappelijke studie van algoritmen en statistische modellen die computersystemen gebruiken om een specifieke taak uit te voeren zonder expliciete instructies te gebruiken, in plaats daarvan vertrouwend op patronen en gevolgtrekking . Het wordt gezien als een subset van kunstmatige intelligentie .

Een algoritme is een recept om een wiskundig probleem op te lossen. Wiskundig geformuleerd is het een eindige reeks instructies die vanuit een gegeven begintoestand naar een beoogd doel leidt.

Eenmalige opdracht van een hoger bestuursorgaan aan een lager bestuursorgaan. Met een instructie wordt aangegeven hoe taken of bevoegdheden moeten worden uitgevoerd en binnen welke termijn.

Kunstmatige intelligentie (KI) of artificiële intelligentie (AI) is de wetenschap die zich bezighoudt met het creëren van een artefact dat een vorm van intelligentie vertoont.

Verzamelnaam voor het verkeer te water.

Een kunstmatige, beweegbare waterkering die de verbinding tussen twee wateren kan afsluiten of openstellen en daartoe van deuren of schuiven is voorzien.

Afgewerkt toestel of een samenstel ervan dat op de markt wordt aangeboden als een aparte functionele eenheid ten behoeve van de eindgebruiker en dat in staat is elektromagnetische verstoringen te veroorzaken, of waarvan het functioneren vatbaar is om door dergelijke verstoringen te worden beïnvloed.

Een signaal is in de techniek de beschrijving van de ontwikkeling van een parameter in de loop van de tijd of de ruimte.

Plaats waar het droge strand overgaat in de zeereep.

Benedenrand van het duin, overgang van het duinbeloop naar het strand of het terrein achter het duin.

De benedenrand van het duin die de overgang vormt van het duinbeloop naar het strand.

Een gewas is een plantensoort, die geteeld wordt voor de productie van planten in de tuinbouw, de akkerbouw en sierteelt.

Tot de hoog salderende teelten behoren bloemen, bollen, sierteelt, fruit, bomen, graszaad en graszoden, pootaardappelen, cichorei, (glas)tuinbouw en sportvelden. Deze teelten hebben op een bepaald moment in de groei absoluut water nodig om zich te kunnen ontwikkelen.

Afsluitbare behuizing die dient om iets in om te bergen en/of te beschermen.

Een monument of historisch erfgoed is een overblijfsel van kunst, cultuur, architectuur of nijverheid dat van algemeen belang wordt geacht vanwege de historische, volkskundige, artistieke, wetenschappelijke, industrieel-archeologische of andere sociaal-culturele waarde.

Onroerende zaak die deel uitmaakt van cultureel erfgoed.

Een monument of historisch erfgoed is een overblijfsel van kunst, cultuur, architectuur of nijverheid dat van algemeen belang wordt geacht vanwege de historische, volkskundige, artistieke, wetenschappelijke, industrieel-archeologische of andere sociaal-culturele waarde.

Een kunstwerk is een object, of een concept, of een constellatie, dat kan worden gekenmerkt als kunst.

Het verbouwen van gewassen - teelt.

Geheel van voortbrengselen van een gemeenschap.

Beschrijving van een complex geheel, en van de principes die van toepassing zijn op de ontwikkeling van het geheel en zijn onderdelen.

Belang in een systeem relevant voor één of meer belanghebbenden.

Een stelsel van (civiel)technische voorzieningen dat zich onder of boven het aardoppervlak bevindt, bestemd voor de inzameling, transport en tijdelijke opslag van afvalwater.

Abstractie is het inductieve proces van het weglaten van alle niet-essentiële informatie en secundaire aspecten en vervolgens generaliseren om zo de meer fundamentele structuren zichtbaar te maken.

Inductie is een manier van abductief redeneren waarbij er op grond van een aantal specifieke waarnemingen tot een algemene regel, generalisatie geheten, wordt gekomen. Te denken valt aan wetten in juridische en natuurkundige zin en spraakkunstregels in de taalkunde.

Samenvoeging van objecten van eenzelfde type tot een nieuw object op basis van overeenkomstige attributen.

Uit delen samenstellen.

Een anemometer of windmeter is een meetinstrument dat de windsnelheid en windrichting kan meten.

Een anemometer of windmeter is een meetinstrument dat de windsnelheid en windrichting kan meten.

Een instrument bestemd voor het verrichten van metingen.

De gemiddelde snelheid van luchtdeeltjes in de (buiten) lucht.

De richting van waaruit de wind waait.

Een doorstroomopening onder een brug.

Constructiedeel dat de doorstroming van een medium tegenhoudt of vertraagt.

Het verbod om oppervlaktewater te onttrekken om van boven het vochtgehalte in de bovengrond van landbouwgewassen te vergoten.

Een aan/afslagregeling of aan/afslagregelaar is een regelsysteem dat veel wordt toegepast in het waterbeheer bij het regelen van het waterpeil. Het is de eenvoudigste regeling voor een stuw/schuif of klep in het water.

Een aan/afslagregeling of aan/afslagregelaar is een regelsysteem dat veel wordt toegepast in het waterbeheer bij het regelen van het waterpeil. Het is de eenvoudigste regeling voor een stuw/schuif of klep in het water.

Het geheel van onderzoekingen, plannen, technische werken en bestuurlijke maatregelen, dat dient om te komen tot een zo doelmatig mogelijk integraal beheer van het aanwezige grond- en oppervlaktewater.

Kortstondig gemiddelde van de hoogteligging van de waterspiegel t.o.v. een referentievlak, zoals NAP.

Vaste of beweegbare constructie die dient om het peil bovenstrooms van de constructie te verhogen c.q. te regelen.

Sluiting om hevels, sifons en doorlaatwerken te modelleren, die regelbaar zijn door de aanwezigheid van een of meer van dit soort sluitingen. Schuivend blad om iets af te sluiten.

Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.

Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.

Een regio, ook wel streek, gewest of (meer algemeen) gebied, is een aaneengesloten geografisch gebied met een bepaald taalkundig, cultureel, demografisch en/of institutioneel karakter, al dan niet erkend door de officiële instanties.

Min of meer hydrologisch begrensd deel van een stroomgebieddistrict, gebaseerd op de WB21-gebieden - NL: 4x Rijn, Maas, Schelde, Eems - voor de duidelijkheid altijd gebruiken in combinatie met de regionaam, bijv. regio Rijn-Oost

De wijze waarop water in een bepaald gebied wordt opgenomen, zich verplaatst, en gebruikt, verbruikt en afgevoerd (enz.) wordt.

Een gebied vanwaar al het over het oppervlak lopende water via een reeks stromen, beken, rivieren en eventueel meren door één riviermond, estuarium of delta, in zee stroomt.

De luchtdruk is de hydrostatische druk die lucht uitoefent op voorwerpen, vloeistoffen en gassen die zich in de aard atmosfeer bevinden. Luchtdruk bestaat omdat lucht onder invloed staat van de zwaartekracht van de aarde en daarom gewicht heeft. Luchtdruk werkt in alle richtingen.

Isotrope druk uitgeoefend door water in rust.

De luchtdruk is de hydrostatische druk die lucht uitoefent op voorwerpen, vloeistoffen en gassen die zich in de aard atmosfeer bevinden. Luchtdruk bestaat omdat lucht onder invloed staat van de zwaartekracht van de aarde en daarom gewicht heeft. Luchtdruk werkt in alle richtingen.

Het gewicht van een voorwerp is de kracht die dat voorwerp, als gevolg van de zwaartekracht en versnellingen, op zijn ondersteuning of ophanging uitoefent.

Een manier om de samenhang van een aantal reeksen (exemplaar- en/of raai- en/of gridreeksen) vast te leggen.

Karakteristieke leefomgeving van een levensgemeenschap waarvan de belangrijkste klimatologische, bodemkundige en biologische condities uniform zijn.

Smal en meestal diep water, smal kanaal.

Een langgerekte verlaging in het terrein van natuurlijke of kunstmatige oorsprong die permanent of periodiek stromend water bevat.

Bij eb grotendeels droogvallend, uitgestrekt gebied van zand en slib doorsneden door prielen en geulen, aan de zeezijde door eilanden begrensd.

Besluit tot het uitvoeren van activiteiten die volgens een vastgestelde activiteitenstructuur (volgtijdig, parallel) worden uitgevoerd en die moeten leiden tot vooraf gedefinieerde resultaten (doelen).

Het geheel van essentiële voorwaarden en invloeden dat voor het leven van organismen van belang is.

Anders maken, anders worden, overgaan op iets anders.

Overheidstoestemming door wet of verordening vereist gesteld.

Een plaats in de organisatie waar een medewerker werkt.

Een open uitwateringssluis binnen tijgebied is nauw verwant aan de keerschutsluis of zeesluis. Scheepvaartverkeer door de sluis is alleen bij gelijk water mogelijk.

Een technisch middel voor het beïnvloeden van de fysische, chemische en/of biologische toestand van een watersysteem.

Een Europese verordening is een wetgevend instrument van de Europese Unie. De verordening kent haar oorsprong in artikel 288 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

Handeling met algemene draagwijdte komende van een andere autoriteit dan het parlement.

Pacht is een op huur lijkende overeenkomst waarbij agrarische gronden,' door de eigenaar (verpachter) in gebruik wordt gegeven aan de pachter. De opbrengst van het verpachte goed komt in beginsel toe aan de pachter.

Overeenkomst waarbij de ene partij, de verhuurder, zich verbindt aan de andere partij, de huurder, een zaak of een gedeelte daarvan in gebruik te verstrekken en de huurder zich verbindt tot een tegenprestatie.

In computerprogrammering heeft de term magisch getal meerdere betekenissen. Het kan verwijzen naar een of meer van de volgende punten: 1. Unieke waarden met onverklaarbare betekenis of meerdere gebeurtenissen die (bij voorkeur) kunnen worden vervangen door benoemde constanten. 2. Een constante numerieke of tekstwaarde die wordt gebruikt om een bestandsindeling of protocol te identificeren; voor bestanden, zie Lijst met bestandshandtekeningen. 3. Onderscheidende unieke waarden die waarschijnlijk niet worden verward met andere betekenissen (bijvoorbeeld wereldwijd unieke id's)

Voorvallen, evenementen en gelegenheden van sociale, culturele, religieuze of persoonlijke aard (bijvoorbeeld verjaarsfeesten, concerten, geboorten en namen van feestdagen, stormen en overstromingen).

Grootheid die in de tijd niet verandert.

Een bestandsformaat, of bestandsindeling, is de manier waarop de informatie in een computerbestand binair gecodeerd is. Het bestandsformaat legt vast met welke syntaxis en semantiek de informatie in een reeks enen en nullen wordt vastgelegd en teruggelezen kan worden.

Een protocol is een gedragsovereenkomst, meestal in de vorm van een aantal uit te voeren stappen. Er bestaan verschillende typen protocollen, zoals communicatieprotocollen, computerprotocollen, wetenschappelijke protocollen, medische protocollen, ceremoniële protocollen, ethische protocollen en verdragsprotocollen.

Een elektronisch bestand (computerbestand), kortweg bestand (Engels: file) is een geordende verzameling van gegevens in elektronische vorm, die door het elektronische apparaat (computer, smartphone, digitale videorecorder en dergelijke) onder één naam kan worden behandeld en aangesproken.

Een identifier is in een programmeertaal een door de programmeur gekozen woord waaraan gerefereerd kan worden.

Een tot ligplaats van schepen geschikt, natuurlijk of gegraven waterbekken aan zee of aan de oever van een rivier of binnenwater, dat beschutting biedt tegen wind en golven.

Plaats op de vaarweg of haven waar een speciaal sein gegeven kan worden ten dienste van de scheepvaart

Geheel van apparaten voor een bepaald doel.

De betrekkelijke hoeveelheid van een bestanddeel in een mengsel.

Een natuurlijk persoon is ieder wezen dat bevoegd is om rechten en verplichtingen te hebben.

Groep van personen of een organisatievorm die volgens de wet bevoegd is om zelf rechtshandelingen te verrichten, zoals bijvoorbeeld het sluiten van een contract.

Een natuurlijk dan wel niet-natuurlijk persoon waarvan de waterbeheerder gegevens bewaart.

Grondwater dat op natuurlijke wijze uit het aardoppervlak tevoorschijn komt.

Het systeem dat de in te winnen grootheden levert.

Een bron is de plaats of organisatie waar bepaalde informatie is ontstaan en/of beschikbaar wordt gesteld, of de documenten waarin die informatie is vervat.

Punt van waaruit grondwater wordt onttrokken.

Oorsprong van een emissie.

Geconcentreerde uitstroming van kwelwater.

Het Burgerlijk Wetboek is een Nederlands wetboek en maakt deel uit van het Nederlandse burgerlijk recht.

De typering voor de windsnelheid volgens de schaal van Beaufort waarbij de typering de gemiddelde windsnelheid gemeten in tien minuten is.

Een aanwijzing voor te volgen gedrag.

werktuig dat elektrische energie opwekt

Proces waarbij de juistheid van een model wordt aangetoond.

Gewogen waardering van een feitelijke werkelijkheid of aantal voorstelbare werkelijkheden op basis van een verzameling van criteria.

De mate waarin dingen voldoen aan impliciete of expliciete verwachtingen.

Water bestemd of mede bestemd om te drinken, te koken of voedsel te bereiden dan wel voor andere huishoudelijke doeleinden, met uitzondering van warm tapwater, dat door middel van leidingen ter beschikking wordt gesteld aan consumenten of andere afnemers

Laagste waterstand gedurende een volledige getijgang ter plaatse. 

Laagste waterstand gedurende een volledige getijgang ter plaatse. 

Laagste waterstand gedurende een volledige getijgang ter plaatse. 

Het periodiek rijzen en dalen van het water als gevolg van de aantrekkingskrachten van maan en zon.

Een feit is een gebeurtenis of omstandigheid waarvan de werkelijkheid vaststaat, doordat het ofwel zintuiglijk waargenomen ofwel instrumenteel gemeten kan worden.

Voorvallen, evenementen en gelegenheden van sociale, culturele, religieuze of persoonlijke aard (bijvoorbeeld verjaarsfeesten, concerten, geboorten en namen van feestdagen, stormen en overstromingen).

Doelgerichte samenbundeling van kennis, vaardigheden en kracht tussen personen die primair middelen en activiteiten aanwendt om te voorzien in de behoefte aan producten en/of diensten in haar omgeving.

Afvoer van water over en door de grond om de grondwaterstand kunstmatig te beïnvloeden.

Een gesloten rioolleiding waarop in principe geen aansluitleidingen zijn aangesloten.

Al het water dat zich onder het bodemoppervlak in de verzadigde zone bevindt en dat in direct contact met bodem of ondergrond staat.

Eindpunt van het afvoer van hemelwater, gezien vanuit de wegbeherende instantie meestal gevormd door een fysieke constructie, waaraan overdracht van het op het oppervlak aanwezige hemelwater naar een ander stelsel plaatsvindt of aannemelijk wordt geacht.

Het totale debiet bij regen, dat wil zeggen de hemelwaterafvoer en het afvalwaterdebiet gesommeerd.

Een maat voor de weerstand tegen vervorming van een vloeistof onder invloed van een belasting (een maat voor de dikvloeibaarheid of stroperigheid)

Stromingstype dat overheersend door de viscositeit wordt bepaald. Bij laminaire stroming bewegen de waterdeeltjes zich (in hoofdzaak) evenwijdig aan elkaar.

Stromingstype dat overheersend door de viscositeit wordt bepaald. Bij laminaire stroming bewegen de waterdeeltjes zich (in hoofdzaak) evenwijdig aan elkaar.

Een beweging is een verandering van plaats in de tijd. De plaats van een voorwerp wordt in de natuurkunde bepaald ten opzichte van een coördinatenstelsel. De instantane beweging van een star lichaam kan worden beschreven als een combinatie van een translatie en een rotatie.

Door uitgraven of baggeren verkregen grond. Bezonken sediment boven gewenste bodemhoogte.

Vaststellen en handhaven van waterstanden in rivieren, kanalen, beken en sloten.

Het begrip ruimte kan worden beschouwd als het meest centrale begrip van de sociale geografie als wetenschap.

De bestemming en daarmee het gewenste gebruik, met het oog op de daarbij betrokken belangen.

In de wiskunde drukt een functie een afhankelijkheid uit van één element van een ander. Meestal wordt het begrip gebruikt in de traditionele context waarin deze elementen getallen zijn.

Verticale waterdichte constructie, toegepast om leidingen aan te sluiten, van richting of niveau te veranderen, om toegang te verschaffen aan personeel en/of apparatuur voor inspectie en onderhoud, en om beluchting en ventilatie mogelijk te maken.

Een deeltje is een kleine hoeveelheid materie. De benaming wordt zowel voor ondeelbare (elementaire) deeltjes als voor systemen van meerdere deeltjes gebruikt.

Sterkte van een oplossing uitgedrukt in aantal massa eenheden per volume eenheid.

Bij onderloopsheid stroomt het kwelwater onder een kunstwerk door.

Doorsijpeling van water onder de dijk door.

In het algemeen: het diffuus uittreden van grondwater. In het bijzonder: het uittreden van grondwater onder invloed van grotere stijghoogten elders in het hydrologische systeem.

Grondwater dat onder druk aan de oppervlakte uit de bodem komt.

Een geneesmiddel, ook medicijn en medicament, is een chemische stof of complex van chemische stoffen met een beoogd farmacologisch, immunologisch of metabolisch effect op het (dierlijk of menselijk) lichaam.

Een geneesmiddel, ook medicijn en medicament, is een chemische stof of complex van chemische stoffen met een beoogd farmacologisch, immunologisch of metabolisch effect op het (dierlijk of menselijk) lichaam.

Een geneesmiddel, ook medicijn en medicament, is een chemische stof of complex van chemische stoffen met een beoogd farmacologisch, immunologisch of metabolisch effect op het (dierlijk of menselijk) lichaam.

Naamgeving van elementen en verbindingen of groepen verbindingen.

uitwerking, resultaat

Een stelsel van (civiel)technische voorzieningen dat zich onder of boven het aardoppervlak bevindt, bestemd voor de inzameling, transport en tijdelijke opslag van afvalwater.

Notariële akten zijn authentieke akten die verleden zijn door een notaris. Notariële akten zijn geschriften waarin overeenkomsten en verklaringen juridisch worden vastgelegd.

Door computer te interpreteren aspect.

Een object is een materieel (tastbaar) iets, veelal bestaand uit vaste, levenloze materie.

Mentale representatie van een soort ding.

Verplichting tot niet handelen, ofwel tot nalaten.

Een set maatregelen op basis waarvan modellen berekeningen uitvoeren.

Bodemkunde of pedologie is de tak van wetenschap die zich bezighoudt met de samenstelling en vorming van bodems en de wijze waarop deze gebruikt kunnen worden voor allerhande doeleinden zoals woningbouw, landbouw, wegenbouw en waterbouw.

Bodemkunde of pedologie is de tak van wetenschap die zich bezighoudt met de samenstelling en vorming van bodems en de wijze waarop deze gebruikt kunnen worden voor allerhande doeleinden zoals woningbouw, landbouw, wegenbouw en waterbouw.

Het aan de oppervlakte liggende pakket van de aardkorst met de daaronder liggende aardlagen onder invloed van de hydrosfeer, atmosfeer en organismen.

Een blindflens of steekpan is een ronde schijf met een diameter gelijk aan de buitenste diameter van de leiding, die (met pakking) tussen twee flenzen wordt gemonteerd om de leiding tijdelijk volledig af te sluiten ten behoeve van bijvoorbeeld onderhoud. Hierdoor wordt de doorstroming van gas of vloeistoffen in bepaalde delen van de leiding van andere delen tijdelijk geïsoleerd of afgescheiden.

Een blindflens of steekpan is een ronde schijf met een diameter gelijk aan de buitenste diameter van de leiding, die (met pakking) tussen twee flenzen wordt gemonteerd om de leiding tijdelijk volledig af te sluiten ten behoeve van bijvoorbeeld onderhoud. Hierdoor wordt de doorstroming van gas of vloeistoffen in bepaalde delen van de leiding van andere delen tijdelijk geïsoleerd of afgescheiden.

De gemiddelde stroomsnelheid van het water, zijnde het quotiënt van de cumulatieve aanvoerhoeveelheid en de natte oppervlakte.

In de wiskunde is een quotiënt het resultaat van een deling. Het quotiënt van twee gehele getallen is bij gewone deling een rationaal getal. Bij geheeltallige deling van gehele getallen is het quotiënt steeds een geheel getal, namelijk het aantal keren dat de deler in het deeltal bevat is.

Onder de waterspiegel gelegen oppervlakte van de dwarsdoorsnede van een leiding en/of vak.

De Johannes Kerkhovenpolder is een in de jaren 1875 en 1876 ingepolderd gebied van de Dollard, gelegen in de gemeente Eemsdelta in het noordoosten van de Nederlandse provincie Groningen. De dichtstbijzijnde plaats is Woldendorp. Tot 1990 behoorde de polder tot de gemeente Termunten.

Een gebied, dat door een waterkering beschermd is tegen water van buiten en waarbinnen het peil beheerst kan worden.

Organisme dat door haar aanwezigheid de toestand van bepaalde milieuomstandigheden aangeeft.

Een meetbaar aspect van een kwaliteitsdimensie.

Organisatorische eenheid voor de uitoefening van een bepaalde functie die niet aan het bestaan en de belangen van een individueel persoon is gebonden en een afgescheiden vermogen met eigen aansprakelijkheid bezit en een eigen bestaan leidt.

Wat door construeren ontstaan is.

Heien is het in de grond inbrengen van een stalen of houten of betonnen damwand of heipaal.

Het verticaal inbrengen van een damwandprofiel langs de oever van een oppervlaktewaterlichaam d.m.v. trillen. Door het trillen verliest de onderliggende grond zijn draagkracht en zakt onder het gewicht van het trilblok en het eigen gewicht van de paal de grond in.

Het verticaal in de grond drukken van een stalen damwand middels een hydraulische cilinders, waarbij de reactiekracht wordt ontleend aan reeds in de grond aanwezige planken of aan een ballastframe, waaraan de machine zich vastklemt.

Verhoging van het terrein (heuvel). Min of meer op zichzelf staande sterke verheffing van het aardoppervlak (berg).

Een terp is een door de mens opgeworpen woon- of vluchtheuvel ter bescherming tegen hoge waterstanden.

Een terp is een door de mens opgeworpen woon- of vluchtheuvel ter bescherming tegen hoge waterstanden.

Een terp is een door de mens opgeworpen woon- of vluchtheuvel ter bescherming tegen hoge waterstanden.

Behorende tot de niet-levende natuur.

Een dubbel kerende keersluis is een keersluis met 2 paar puntdeuren of dubbele deuren.

Sluisdeur die onder een stompe hoek samenkomt met de andere sluisdeur.

Beweegbaar constructiedeel voor het voorzien in, en het blokkeren van een doorgang.

Een getypeerde eenheid van gegevens waarvan de kenmerken in een gegevensdefinitie zijn vastgelegd.

Een denkbeeldige lijn over water en/of land, uitgezet t.b.v. het verrichten van lodingen, metingen, monsternemingen e.d.

Een aaneengesloten stuk oppervlaktewater, dat als vaarweg in de Wegwijzer voor de binnenscheepvaart is gedefinieerd.

Wegenbouwkunde is het vakgebied dat zich bezighoudt met het bouwen van wegen. Het is een toegepaste wetenschap en onderdeel van de civiele techniek.

Weg met inbegrip van de daarin gelegen kunstwerken en wat verder naar zijn aard daartoe behoort.

Civiele techniek is de toegepaste wetenschap die zich bezighoudt met het ontwerpen, realiseren en onderhouden van objecten die vastzitten in de grond.

Verticale of nagenoeg verticale constructie tot kering van grond.

Langwerpig stuk hout, ijzer, steen enz., dat in de grond staat.

Instorten of afschuiven van de oevers van een oppervlaktewater.

Object dat in het kader van de waterhuishouding periodiek gedeeltelijk of geheel met water is bedekt.

Onder helling gelegen vlak.

Daling van het grondoppervlak door oxidatie van veen, zetting of geologische processen.

Langgerekte inham in open verbinding met zee en zonder rivierafvoer.

Het periodiek rijzen en dalen van het water als gevolg van de aantrekkingskrachten van maan en zon.

Kleinst mogelijke eenheid van werk die zinvol onderscheiden kan worden, uitgevoerd door een persoon of machine op 1 plek op 1 moment.

Het schenden van een gebod of verbod uit een reglement of wet.

De spanning die uitsluitend door de korrels wordt verdragen.

De hoogte van een geografische locatie (bijvoorbeeld een berg of plateau) wordt opgegeven in meters (of andere lengtemaat) ten opzichte van een referentieniveau: het nulvlak.

Beschrijving van een in een bepaald deel van de zuiveringsinstallatie/kunstwerk gebruikt onderdeel.

Natuurlijk aanwezige hooggelegen delen in het landschap die niet worden bedreigd door een hoge waterstand op zee, meren of rivieren.

Volgens de Visserijwet is dit: aangewezen vissen + delen + kuit en broed, aangewezen schaal-, schelp- en weekdieren + delen + broed en zaad, zeesterren, zee- of koraalmos.

Vissen (Pisces) zijn in het water levende gewervelde dieren die in de regel ademhalen met kieuwen.

Kortstondig gemiddelde van de hoogteligging van de waterspiegel t.o.v. een referentievlak, zoals NAP.

(Kortstondig) gemiddelde van de hoogteligging van de waterspiegel karakteristiek voor een periode van enkele tientallen seconden tot tien minuten. 

Presentatie van een informatieobject in een vorm geschikt voor menselijke interpretatie.

(Vaar)wegdeel is tijdelijk of definitief gesloten (verboden) voor al het verkeer.

Een topologisch element met de aansluit locatie tussen leidingen, putten en open water.

Een programmeertaal is een formele taal waarin de opdrachten die een computer moet uitvoeren, worden geschreven. Deze talen hebben een andere syntaxis en grammatica dan natuurlijke talen. Deze laatste zijn te complex en ambigu om als programmeertaal te fungeren. Code die in een programmeertaal geschreven is, dient maar op één manier te kunnen worden 'begrepen' door de computer.

De doorsnede van twee geometrische figuren is de verzameling punten die ze gemeen hebben. De wiskunde behandelt de doorsnede in brede theoretische zin. In praktische zin wordt een doorsnede van een driedimensionaal voorwerp gedefinieerd als de figuur die ontstaat door het voorwerp met een plat vlak te doorsnijden.

De diameter van een cirkel, cilinder of bol is de lengte van de rechte lijn die kan worden getrokken tussen twee punten op de bol of de cirkel en door het middelpunt hiervan.

De doorsnede van twee geometrische figuren is de verzameling punten die ze gemeen hebben. De wiskunde behandelt de doorsnede in brede theoretische zin. In praktische zin wordt een doorsnede van een driedimensionaal voorwerp gedefinieerd als de figuur die ontstaat door het voorwerp met een plat vlak te doorsnijden.

Handeling met algemene draagwijdte komende van een andere autoriteit dan het parlement.

De dimensie van de grootheid waarin een parameter wordt uitgedrukt.

Een getalsmatig vast te leggen uitkomst van een meting of toetsing.

Chemisch element: atoomnummer 19

Eenheid van thermodynamische temperatuur, die volgt uit de vaste numerieke waarde van de constante van Boltzmann k, die is vastgesteld op 1,380 649 × 10-23, uitgedrukt in de eenheid J•K-1, waarbij J•K-1 gelijk is aan kg•m2•s-2•K-1 en de kilogram, de meter en de seconde volgen uit h, c en de cesiumfrequentie.

Een voortdurend bijgehouden bestand van gegevens over personen of zaken. De gegevens zijn afgeleid uit bescheiden zoals opgenomen in een register. Een registratie bevat (een deel van de) gegevens uit documenten.

Ruwe, onbewerkte stof die kan worden omgezet in een materiaal.

Verticale waterdichte constructie, toegepast om leidingen aan te sluiten, van richting of niveau te veranderen, om toegang te verschaffen aan personeel en/of apparatuur voor inspectie en onderhoud, en om beluchting en ventilatie mogelijk te maken.

Een inrichting waar het rioolwater wordt gezuiverd tot effluentkwaliteit dat geloosd mag worden op het oppervlakte water.

Het gebied buiten de bebouwde kom en buiten het gebied dat op grond van een vigerend ruimtelijk plan als toekomstig onderdeel van de bebouwde kom kan worden aangemerkt.

Samenstel van buizen tussen twee putten bestemd voor de inzameling en/of het transport van afvalwater.

Een stelsel van (civiel)technische voorzieningen dat zich onder of boven het aardoppervlak bevindt, bestemd voor de inzameling, transport en tijdelijke opslag van afvalwater.

Een leiding voor de aanvoer van afvalwater.

Een verbinding met dezelfde diameter (segmenten) tussen gemeentelijke riolen en rioolwaterzuiveringsinstallaties alsmede zuiveringswerken niet zijnde rioolwaterzuiveringsinstallaties (persleidingen c.a., ontluchtingspunten, overstortpunten en rioolgemalen).

Een bestandsextensie of kortweg extensie is een toevoeging aan het eind van een bestandsnaam waarmee aangegeven kan worden om wat voor soort bestand het gaat. Een bestandsextensie bestaat uit een of meer letters (vroeger drie) na de laatste punt in de naam.

ArcMap is de hoofdcomponent van Esri 's ArcGIS- suite van georuimtelijke verwerkingsprogramma's en wordt voornamelijk gebruikt om georuimtelijke gegevens te bekijken, bewerken, creëren en analyseren.

Bestanden met de extensie .mxd zijn ArcMap-documentbestanden.

In computers is GeoServer een open-source server geschreven in Java waarmee gebruikers georuimtelijke gegevens kunnen delen, verwerken en bewerken.

Een Web Map Service (WMS) publiceert "kaarten" (dit betekent: een visuele voorstelling van de georuimtelijke data, niet de data zelf) op het wereldwijde web. WMS biedt een manier om gelijktijdig een visueel overzicht te krijgen van complexe en gedistribueerde geografische kaarten, over het internet.

Web Feature Service (WFS) is een interface voor het opvragen, aanleveren en bewerken van geografische vector data en bijbehorende administratieve data, afkomstig van databanken, over het Internet.

De Web Coverage Service is een protocol voor de open uitwisseling van geografische rasterdata, dit in tegenstelling tot de Web Feature Service, die functies beschrijft op vectordata.

Metadata zijn gegevens die de karakteristieken van bepaalde gegevens beschrijven. Het zijn dus eigenlijk data over data.

Een cataloog of catalogus (Latijn (tweede declinatie): catalogus, meervoud catalogi, Nederlands: meervoud catalogi of catalogussen) is het geheel van titelbeschrijvingen die verwijzen naar een collectie.

Moment ontstaat als een profiel of een plaat in de dwarsrichting belast wordt.

De natuurlijke persoon, rechtspersoon of instelling die verantwoordelijk is voor het in goede staat zijn van een object.

Het gehele proces van ontgraven, transport en storten van materiaal onder water met als doel het verdiepen of winnen van mineralen.

Het geheel van virtuele en fysieke (aanwijsbare) opdelingen en indelingen van het aardoppervlak.

Verkeer is de verplaatsing van mensen, planten, dieren en objecten, bijvoorbeeld wegverkeer, spoorwegverkeer, andere verplaatsing over land, en verplaatsing van schepen en vliegtuigen; ook communicatie met dataverkeer en bijvoorbeeld radiogolven worden ertoe gerekend.

Terrein bestemd voor het parkeren van voertuigen.

Horizontale of licht hellende strook grond langs een weg, spoorweg, sloot of dijk.

Overeenkomsten tussen het overheden en derden zoals vergunningen, verplichtingen, privaatrechtelijke en publiekrechtelijke beperkingen, ontheffingen, zakelijk rechten etc.

De beschrijving van de achtereenvolgens te nemen stappen voor het behandelen en verstrekken van beschikkingen, overeenkomsten, aangiften, bezwaren en beroepen enz.

Toestand waarin een opgeloste stof homogeen gemengd is met een vloeibaar oplosmiddel.

Massa is een natuurkundige grootheid die een eigenschap van materie, de hoeveelheid van een stof, aanduidt. Massa wordt uitgedrukt in kilogram. Massa dient niet te worden verward met gewicht, dat de aantrekking van een massa door de zwaartekracht is, en daardoor afhangt van de plaats van een massa op een hemellichaam.

Civieltechnisch werk voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen niet bedoeld voor permanent menselijk verblijf.

Een civieltechnische constructie voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen, waarvoor andere materialen dan aarde en zand zijn gebruikt.

Selectie van een voorstelbare werkelijkheid (voorkeursvariant) uit een aantal mogelijke werkelijkheden (varianten) op basis van een verzameling van criteria.

Waterparagraaf in ruimtelijke plannen die aangeeft op welke wijze in die plannen rekening is gehouden met de gevolgen voor de waterhuishouding.

Datgene wat men tegen een ander zegt om hem te helpen. Ook: raad, raadgeving, aanbeveling.

De instantie die verantwoordelijk is voor de zorg en het gebruik van (een deel van) een watersysteem.

Werksoort die bestaat uit het uitbreiden van het hoofd(vaar)wegennet door aanleg of verbreding van hoofd(vaar)wegen, verbetering van bestaande hoofd(vaar)wegen en maatregelen die bijdragen aan een capaciteitsvergroting van de bestaande infrastructuur (benutting).

Werksoort waarbij het er om gaat de bestaande functionaliteit van het hoofdwegennetwerk en het functioneren van de watersystemen in kwalitatieve en kwantitatieve zin in stand te houden en de handhaving van wet- en regelgeving voor de instandhouding daarvan (klassieke waterstaatswetgeving).

Een baai, golf of bocht is een deel van een groter oppervlaktewater, zoals een zee, oceaan, meer of andere baai, dat het land binnendringt.

Voortbewegende verstoring van de evenwichtsstand van de waterspiegel.

Langgerekte inham in open verbinding met zee en zonder rivierafvoer.

Kunststoffen of (Engels) plastics, zijn chemische verbindingen die door niet-natuurlijke scheikundige processen worden vervaardigd.

Zuivere stof die bestaat uit twee of meer chemische elementen, die een onderlinge chemische binding (Engels: chemical bond) hebben. In een chemische verbinding komen de elementen in een vaste verhouding voor. Een verbinding kan worden ontleed in eenvoudigere stoffen d.m.v. chemische reacties.

Een samengestelde stof of chemische verbinding is een stof die wordt gevormd door de chemische binding tussen de atomen van twee of meer chemische elementen.

Een stof die opgelost is in een oplossing.

Door neerslag uit een vloeistof gevormde laag.

Kennis van en leer omtrent het ontwerpen en aanleggen van werken die dienen om waterstromen of de zee binnen vooraf aangewezen grenzen te beperken of te leiden.

Een zo volledig mogelijk omschreven bouwplan.

Project waarbij modelstudies gebruikt worden voor ontwerpdoeleinden.

Wat door construeren ontstaan is.

Civielkundige constructie die doorgang verschaft voor voetgangers, dieren, voertuigen en diensten boven obstakels of tussen twee punten op een hoogte boven de grond.

In en dwars over een water opgeworpen aarden wal die dient om het water te keren, te leiden of te verdelen (in tegenstelling tot dijk: die langs het water ligt).

Geladen deeltje - ontstaan door verwijdering of toevoeging van elektronen aan een deeltje, onder andere door chemische reacties of inwerking van straling - ionen bewegen in een elektrisch veld naar de tegengesteld geladen elektrode toe.

Organische-chemische vluchtige verbinding (C6H6), die behoort tot de aromatische koolwaterstoffen.

Elke organische verbinding die een ring van onverzadigde koolstofatomen bevat.

Het leeuwanker is een specifiek type groutanker dat draaiend in plaats van trillend in de grond gebracht wordt. Het anker wordt in de bouw en civiele techniek toegepast als (bijvoorbeeld) trekelement voor funderingen en/of wanden van bouwkuipen en damwanden.

Verankeringselement bestaande uit een in de grond gebrachte stalen staaf, of bundel staven, die door cementmortel wordt verankerd en omhuld.

Constructie om krachten te verdelen over de onderliggende grond of over te brengen naar een dieper gelegen laag.

Verticale constructiedelen die in een opeenvolgende rij de grond worden gedreven, meestal om weerstand te bieden tegen zijkrachten.

Nadere aanduiding omtrent een in de administratie opgenomen object of fenomeen

De directe of indirecte inbreng door menselijke activiteiten van stoffen of warmte in lucht, water of bodem die de gezondheid van de mens of de kwaliteit van aquatische ecosystemen of van rechtstreeks van aquatische ecosystemen afhankelijke terrestrische ecosystemen kunnen aantasten, schade berokkenen aan materiële goederen, dan wel de belevingswaarde van het milieu of ander rechtmatig milieugebruik aantasten of in de weg staan.

Vaste, weldoordachte werkwijze om een bepaald doel te bereiken (werkwijze, systeem).

Algemene term voor een laag van de aardkorst - in de geologie worden aardlagen volgens de regels van de stratigrafie nader omschreven.

Een middel om door boren of steken toegang te krijgen tot de ondergrond om bijvoorbeeld geroerde en/of ongeroerde monsters aan de ondergrond te ontlenen voor nader onderzoek.

Het bepalen van de waarde van een variabele in de werkelijkheid.

Een meson is een subatomair deeltje, een hadron, dat uit een quark en een antiquark bestaat, die door de sterke kernkracht aan elkaar zijn gebonden.

Een subatomair deeltje is een deeltje dat kleiner is dan het atoom. Sommige subatomaire deeltjes kunnen deel uitmaken van atomen, andere worden alleen in sterren, in het laboratorium, of in andere buitengewone omstandigheden gevormd. De deeltjes zijn kleiner dan 1 fm. Ze worden bestudeerd door de deeltjesfysica.

Een hadron is een subatomair deeltje dat uit quarks bestaat.

Quarks zijn elementaire deeltjes, subatomaire deeltjes die de bouwstenen vormen van hadronen.

In de plantkunde wordt met een boom een relatief hoge (doorgaans vanaf vijf meter) overblijvende plant bedoeld met één verhoute stam (ontstaan de secundaire diktegroei) en meestal een kroon. Er is geen nauwkeurige definitie van een boom; overgangsvormen naar een struik komen voor.

Verstrooiing is een verschijnsel dat optreedt bij golven of deeltjes die onregelmatigheden tegenkomen en daardoor van hun oorspronkelijke richting afwijken. Reflectie is een speciaal geval van verstrooiing aan een glad oppervlak.

Een afzonderlijke grondwatermassa in een of meer watervoerende lagen

Een toestand of conditie van de organisatie die tot stand moet worden gebracht of behouden.

De wijze waarop financiële en personele middelen worden ingezet teneinde zo effectief en efficiënt mogelijk afgesproken producten te leveren c.q. taken te vervullen.

Management (Engels leenwoord) of bedrijfsvoering, is het besturen van een onderneming of organisatie.

Organisatorische eenheid voor de uitoefening van een bepaalde functie die niet aan het bestaan en de belangen van een individueel persoon is gebonden en een afgescheiden vermogen met eigen aansprakelijkheid bezit en een eigen bestaan leidt.

Samenhangend geheel van een of meer oppervlaktewaterlichamen en grondwaterlichamen, met bijbehorende bergingsgebieden, waterkeringen en ondersteunende kunstwerken.

Wateren die een functie hebben in de wateraan- en -afvoer en waterberging van percelen van meerdere gerechtigden - met uitzondering van primaire wateren. De ligging van secundaire wateren is/wordt aangegeven op de bij de Keur behorende Keurkaarten.

Oppervlaktewater dat van beperkt belang is voor de waterbeheersing.

Wateren die alleen een functie hebben in de wateraan- en afvoer van en naar terreinen waarvan de onderhoudsplichtige zelf gerechtigde is en die in directe of indirecte verbinding staan met secundaire of primaire wateren.

Alle andere watergangen dan primaire en secundaire watergangen, zoals bijvoorbeeld scheisloten en binnensloten. Deze zijn in beheer en eigendom bij andere partijen dan het waterschap.

De kans dat de dreiging optreedt en het verlies (of impact) realiteit wordt.

Een gemeenschap bestaande uit groepen van organismen en abiotische elementen in een bepaald water.

Anders maken, anders worden, overgaan op iets anders.

Verzameling waarden, die tijdens een inwinning aan objecten gemeten of zijn berekend.

Object waarvoor het waterschap een belastingheffing oplegt.

Scheikunde of chemie is de natuurwetenschap die zich richt op de studie van samenstelling en opbouw van stoffen, de chemische veranderingen die plaatsvinden onder bepaalde omstandigheden, en de wetmatigheden die daaruit te destilleren zijn.

Beschrijving van de generieke kenmerken waarover een object dient te beschikken om te worden geclassificeerd als instantie van een specifiek objecttype.

De negatieve waarde van de logaritme van de relatieve concentratie van H3O+.

De negatieve waarde van de logaritme van de relatieve concentratie van H3O+.

Als bescherming duidt men maatregelen aan, die een te beschermen object of persoon voor de gevolgen van een gevaar behoeden.

Het slaan of botsen van de golven tegen iets, bijvoorbeeld het schip of de wal.

(water in) een stelsel van gemeen liggende, met elkaar in openverbinding staande waterlopen en meren waarop het water van lager gelegen polders wordt uitgeslagen en dienend voor eventueel tijdelijke berging en lozing op het buitenwater

Het gebied op de grens van water en land waar het dynamisch samenspel van land en water plaatsvindt.

De grenslijn tussen water en oever bij het laagste streefpeil.

Het in een peilbesluit vastgelegde streefpeil van een boezem ten opzichte van het Normaal Amsterdams Peil, afgekort NAP.

Fysisch, Chemisch of biochemisch proces waarbij stoffen worden afgebroken.

Een inrichting waar het rioolwater wordt gezuiverd tot effluentkwaliteit dat geloosd mag worden op het oppervlakte water.

De momentane hoogte van de opening van een waterkerende element in een kunstwerk waar het water doorheen stroomt indien het element open staat. De doorstroomhoogte van een duiker is de afstand tussen de binnen onderkant buis en de binnen bovenkant buis.

De momentane hoogte van de opening van een waterkerende element in een kunstwerk waar het water doorheen stroomt indien het element open staat.

Een kokervormige constructie met als doel de wederzijdse verbinding tussen oppervlaktewater te waarborgen, waarbij in principe de bodem van de waterloop, in tegenstelling tot die van de brug, wordt onderbroken.

Hoogteligging t.o.v. NAP van de binnen-onderkant-buis van de leiding.

Strategisch operationeel of maatregelen plan waarin beschreven staat hoe binnen een bepaald gebied met de riolering dient om te gaan.

De oppervlakte van een vlakke meetkundige figuur, of algemener van een tweedimensionaal meetkundig object, is een maat voor de grootte ervan. Afmetingen van een tweedimensionaal gebied.

De horizontale drainbemaling is een uitvoeringsmethodiek, waarbij het grondwater via een drain wordt opgepompt.

Afvoerkanaal in de grond aangebracht ter beheersing van de grondwaterstand.

Afvoer van water over en door de grond om de grondwaterstand kunstmatig te beïnvloeden.

Het aanvoergemaal H. Küpers is gelegen in het Kanaal Veendam-Musselkanaal ten westen van Ommelanderwijk.

In de wiskunde is de afgeleide of het differentiaalquotiënt een maat voor verandering van een functie ten opzichte van verandering van zijn variabelen. Voor een functie in één variabele is de afgeleide de limiet van de verhouding tussen de verandering in de functiewaarde en de verandering in de variabele die daaraan ten grondslag ligt.

In de wiskunde is de afgeleide of het differentiaalquotiënt een maat voor verandering van een functie ten opzichte van verandering van zijn variabelen. Voor een functie in één variabele is de afgeleide de limiet van de verhouding tussen de verandering in de functiewaarde en de verandering in de variabele die daaraan ten grondslag ligt.

grootheid die uit een gegeven reeks waarden elke willekeurige waarde aan kan nemen.

Image Station Automatic Elevations Extended (AX) is een subapplicatie binnen Imagestation waarmee van de gemaakte modellen puntenwolken (las) gegenereerd kunnen worden.

Image Station Automatic Elevations Extended (AX) is een subapplicatie binnen Imagestation waarmee van de gemaakte modellen puntenwolken (las) gegenereerd kunnen worden.

Een puntenwolk is een eindige verzameling punten in twee of meer dimensies.

LAS Point Cloud-indeling is het meest gebruikelijke formaat voor het uitwisselen van puntenwolken.

De Wet Herverdeling Wegenbeheer (WHW) van 29 oktober 1992 is een Nederlandse wet welke per 1 januari 1993 de herverdeling van het wegenbeheer tussen het Rijk, de provincies, gemeenten en waterschappen regelt of regelde.

Een Nederlandse wet in formele zin is een besluit dat tot stand komt volgens de procedure van artikelen 82 tot en met 86 van de Grondwet, wat betekent dat het een besluit is van de regering en de Staten-Generaal samen.

Een hevelstuw is een stuw met een kokervormige constructie met een verhoogd middengedeelte dat twee wederzijds gelegen wateren met elkaar verbindt en een stuwende functie vervuld.

Stollen of stolling is het natuurkundig proces waarbij materie de vloeibare aggregatietoestand verruilt voor de vaste aggregatietoestand.

Macroscopische (met het blote oog waarneembare) verschijningsvorm van een gegeven hoeveelheid materie. De overgang van de ene naar de andere aggregatietoestand van materie is een fysisch proces, onder invloed van temperatuur en druk: er vinden geen chemische veranderingen plaats.

Ondergrondse middenspanningskabels transporteren de elektriciteit naar transformatorhuisjes. Transformatoren in die huisjes zetten de middenspanning om naar laagspanning van 230 volt. Vanaf het transformatorhuisje of een schakelkast loopt een ondergrondse kabel naar bijv. een stuw.

Een vorm van energie voortgebracht door elektronen.

Spanningsniveau groter dan 1 kV, maar kleiner dan of gelijk aan 35 kV (bron: Begrippencode elektriciteit)

Met laagspanning worden wisselspanningen tot 1000 volt en gelijkspanningen tot 1500 volt bedoeld. Hogere spanningen worden als hoogspanning aangeduid. Tot de laagspanning behoort dus ook de netspanning van 230/400 volt.

Kast waarin elektrische schakeltoestellen worden gemonteerd.

Een geheel van geleiders welke voorzien zijn van één ommanteling en bestemd is voor transport van energie of data.

Geografisch hulpbronnenanalyse ondersteuningssysteem (gewoonlijk GRASS GIS genoemd ) is een geografisch informatiesysteem (GIS) softwarepakket dat wordt gebruikt voor geospatiaal gegevensbeheer en analyse, beeldverwerking, het produceren van grafische afbeeldingen en kaarten, ruimtelijke en temporele modellering en visualisatie. Het kan raster- , topologische vector- , beeldverwerking- en grafische gegevens verwerken.

Een geografisch informatiesysteem (meestal afgekort tot GIS) is een informatiesysteem waarmee (ruimtelijke) gegevens of informatie over geografische objecten, zogeheten geo-informatie kan worden opgeslagen, beheerd, bewerkt, geanalyseerd, geïntegreerd en gepresenteerd.

Analyse is het ontleden van een bepaald (denk)object tot de constituerende elementen. De ontleding in bestanddelen ter nadere beschouwing.

Document dat een tweedimensionale representatie van een object, persoon of situatie is. Toelichting: Een voor de hand liggend voorbeeld is een foto van een persoon. Er zijn evenwel diverse andere soorten van tweedimensionale representaties van objecten.

Een illustratie is een (meestal) visuele toelichting bij een verhaal, een beschrijving of een bewering.

Geografische verbeelding van de werkelijkheid.

Algemeen gesteld is modelleren het maken van een (wiskundige) beschrijving van een situatie uit de werkelijkheid, waarbij die beschrijving dient om een probleem of vraag in die situatie op te lossen. Modelleren is zowel een werkwijze als een denkwijze.

Visualisatie is het vertalen van een gedachte naar een beeld, een uitdrukkingsvorm. Visualisatie kan gebruikt worden in verschillende betekenissen.

Vectorafbeeldingen zijn computerafbeeldingen die zijn gedefinieerd in termen van 2D-punten, die met elkaar zijn verbonden door lijnen en curven om polygonen en andere vormen te vormen. Elk van deze punten heeft een bepaalde positie op de x- en y- as van het werkvlak en bepaalt de richting van het pad ; verder kan elk pad verschillende eigenschappen hebben, waaronder waarden voor lijnkleur, vorm, curve, dikte en vulling.

Het alignement is het geheel van rechte lijnen, bogen en overgangsbogen waarmee de as van een verkeersweg, spoorbaan of waterweg is gedefinieerd in drie dimensies.

Een aaneengesloten stuk oppervlaktewater, dat als vaarweg in de Wegwijzer voor de binnenscheepvaart is gedefinieerd.

Samenhangend geheel van een of meer oppervlaktewaterlichamen en grondwaterlichamen, met bijbehorende bergingsgebieden, waterkeringen en ondersteunende kunstwerken.

Afsluitbare duiker waardoor het water in en uit een sluiskolk kan worden gelaten. Bij sluizen met een groot verval gebruikt men vaak omloopriolen.

Een stelsel van (civiel)technische voorzieningen dat zich onder of boven het aardoppervlak bevindt, bestemd voor de inzameling, transport en tijdelijke opslag van afvalwater.

De typering van het structurele verband tussen een object van een objecttype en een (ander) object van een ander (of hetzelfde) objecttype.

Mentale representatie van een soort ding.

Materiaal waaruit levende en dode organismen zijn opgebouwd en dat door micro-organismen kan worden afgebroken.

(officieel) verzoek, iets (officieel) vragen aan een bevoegde macht.

Een aanwijzing voor te volgen gedrag.

Fysiek object (vormvast of niet-vormvast) dat tastbaar en zichtbaar is of kan zijn in de werkelijkheid zoals artefacten waaronder bruggen, tanks en apparaten, en natuurlijke objecten waaronder terreinen, oevers, waterbodems en bomen.

Auditing is het controleren van een organisatie.

Een applicatiecomponent dat gericht is op het ondersteunen van eindgebruikers.

Smelten is het natuurkundig proces waarbij materie de vaste aggregatietoestand verruilt voor de vloeibare aggregatietoestand.

Elk vaartuig met inbegrip van vaartuigen zonder waterverplaatsing en watervliegtuigen, gebruikt of geschikt om te worden gebruikt als middel van vervoer over water.

Een ecologische gradiënt of ecotoon is een geleidelijke overgang tussen verschillende biotopen. Het kan gaan om een geleidelijke overgang in biotische en abiotische milieufactoren, die gewoonlijk samengaat met een gemeenschapsgradiënt: een geleidelijke overgang in soortensamenstelling bij de overgang tussen levensgemeenschappen.

Een ecologische gradiënt of ecotoon is een geleidelijke overgang tussen verschillende biotopen. Het kan gaan om een geleidelijke overgang in biotische en abiotische milieufactoren, die gewoonlijk samengaat met een gemeenschapsgradiënt: een geleidelijke overgang in soortensamenstelling bij de overgang tussen levensgemeenschappen.

Karakteristieke leefomgeving van een levensgemeenschap waarvan de belangrijkste klimatologische, bodemkundige en biologische condities uniform zijn.

Behorende tot de levende natuur.

Een datameer is een systeem of opslagplaats van gegevens die zijn opgeslagen in zijn natuurlijke/onbewerkte formaat, meestal object - blobs of bestanden.

Een toestand of conditie van de organisatie die tot stand moet worden gebracht of behouden.

Een geografisch te onderscheiden, coherente, functionele eenheid van subsystemen van oppervlaktewater, bodemwater en grondwater, waterbodems, kusten en technische infrastructuur voor water, inclusief de biotische gemeenschappen en alle geassocieerde natuurlijke en kunstmatige fysische, chemische en biologische karakteristieken en processen.

Een lijn is een denkbeeldige streep op de aardoppervlakte.

Lijn die de ankers representeert die voor de verankering zorgen van een damwand.

Zware ijzeren houvast met zijarmen om een schip aan niet te diepe bodem vast te leggen.

Verticale constructiedelen die in een opeenvolgende rij de grond worden gedreven, meestal om weerstand te bieden tegen zijkrachten.

De stikstofkringloop is de biogeochemische kringloop met de omzetting van stikstof in de lucht (aardatmosfeer), planten, de bodem en biomassa.

De biogeochemische of ecologische kringlopen zijn kringlopen waar chemische substanties en energie zich verplaatsten door biotische (biosfeer) en abiotische (lithosfeer, atmosfeer en hydrosfeer) compartimenten van ecosystemen en van de Aarde.

Scheikundig element uit de reeks niet-metalen van het periodiek systeem met atoomnummer 7.

De aardatmosfeer of dampkring is de atmosfeer om de aarde.

De plantenwereld van een regio.

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen. De naam Plantae wordt niet meer voor een taxonomische eenheid gebruikt.

De gezamenlijke hoeveelheid aan levende materie voorkomend in een bepaalde levensgemeenschap of een onderdeel hiervan.

Falen van een installatie of constructie. Een installatie of constructie faalt als deze zijn hoofdfunctie niet meer of grotendeels niet meer vervult. Technisch falen kan leiden tot het falen van de veiligheid. De veiligheid van het object faalt als het niet gebruikt kan worden voor het veilig doorlaten van het soort verkeer waarvoor het is ontworpen.

Het geheel van mensen, middelen en procedures waarmee aan de behoefte voor informatievoorziening kan worden voldaan.

Een bacterie die naast chlorofyl ook andere pigmenten gebruikt in een fotosyntheseproces dat sterk lijkt op het fotosyntheseproces van algen.

Toxine of ander vergif bevattend.

Eigenschap die we willen vastleggen over een entiteittype. Zie ook CI-type en entiteittype.

Een eigenschap of kenmerk is een verschijnsel dat typisch is voor een bepaalde persoon, voorwerp of zaak.

Een onderwerp met waarvoor een waarde wordt geregistreerd voor beheer en/of toetsing.

Fractionele verdeling van de door zeefanalyse en/of afslibbing (conform NEN 5753) bepaalde afmetingen van korrels in een sedimentmonster.

Civieltechnisch werk voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen niet bedoeld voor permanent menselijk verblijf.

Groep van ongewervelde dieren met een week lichaam zonder benig skelet

Een lokstroomgemaal is een voorziening met een pomp wat onderdeel uit maakt van een vispassage. De pomp genereert een lokstroming, vissen worden hierdoor naar de vispassage gelokt.

Een pakket bodem begrensd door lenzen en scheidingslagen, welke als laag een watervoerende of water scheidende functie heeft.

Een laag in de bodem of de ondergrond met volgens de modelleringsregels van het aan het gebied ten grondslag liggende bodem en ondergrondmodel gelijke bodemkundige en/of aardkundige kenmerken.

Aanduiding van de geografische plaats van een object.

De locaties in oppervlaktewater die door de provincie als zwemwater zijn aangewezen.

Een datalogger (ook wel datarecorder genoemd) is een meetinstrument dat gegevens meet en opslaat in relatie tot tijd of in relatie tot locatie.

Esri (Environmental Systems Research Institute ) is een internationale leverancier van geografisch informatiesysteem (GIS) software, web GIS en geodatabank applicaties. Het bedrijf heeft zijn hoofdkantoor in Redlands , Californië .

Analyse is het ontleden van een bepaald (denk)object tot de constituerende elementen. De ontleding in bestanddelen ter nadere beschouwing.

Civielkundige constructie die doorgang verschaft voor voetgangers, dieren, voertuigen en diensten boven obstakels of tussen twee punten op een hoogte boven de grond.

In los gepakt zand optredende omvangrijke en mootsgewijze bodemuitvloeiing, veelal kom- of schelpvormig begrensd.

Het dalen van de waterspiegel als gevolg van afnemende rivierafvoer.

Afwijking op de gewenste situatie waarbij waardevermindering optreedt en waarbij niet per definitie een directe relatie met de functionaliteit kan worden gelegd.

Een gewas is een plantensoort, die geteeld wordt voor de productie van planten in de tuinbouw, de akkerbouw en sierteelt.

Abstractie van een fenomeen in de werkelijkheid dat direct of indirect geassocieerd is met een locatie relatief ten opzichte van het aardoppervlak

Materiaal is een natuurlijke of kunstmatig geproduceerde stof, bestemd om verwerkt te worden tot bruikbare producten. Een materiaal is dus een stoffelijke zaak, geselecteerd op basis van zijn eigenschappen met het oog op een bepaalde toepassing. De term materiaal wordt gewoonlijk alleen gebruikt als de verwerkte stof nog aan te wijzen is in onderdelen van het eindproduct. Anders spreekt men eerder van grondstof of ingrediënt.

Een belastingschuld is een schuld met betrekking tot belastingen. Het is een gangbaar begrip in de belastingwetenschappen, waar het op verschillende manieren wordt gehanteerd.

Biljet waarop een of meer aanslagen bekend gemaakt worden aan een belastingplichtige.

Software as a service, vaak afgekort als SaaS, ook weleens software on demand genoemd, is software die als een online dienst wordt aangeboden.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Een civieltechnisch kunstwerk waarmee een weg, een plein of een watergang (kruiselings) wordt overwelfd, waarbij het dek meestal niet uitsluitend uit een pad of weg bestaat.

Kleinste functioneel onafhankelijk stukje water met gelijkblijvende, homogene eigenschappen en relaties dat er binnen het objecttype Water van NEN 3610 wordt onderscheiden en dat permanent met water bedekt is.

Het transport van water uit een bepaald (stroom-)gebied.

Is een heel individueel iets dat een distributie van materie of energie in tijd en ruimte is die voldoet aan de wetten van de fysica. Allerlei fysieke objecten zijn subtypen van deze klasse. Het is de top van het hiërarchische netwerk van specialisaties van soorten fysieke objecten.

Een artefact (ook wel geschreven als artifact) (Latijn: ars = 'kunst'; factum = 'gemaakt') is een kunstmatig verschijnsel.

Ruimte (of compartiment) voor de opslag of bewerking van een product.

Afgewerkt toestel of een samenstel ervan dat op de markt wordt aangeboden als een aparte functionele eenheid ten behoeve van de eindgebruiker en dat in staat is elektromagnetische verstoringen te veroorzaken, of waarvan het functioneren vatbaar is om door dergelijke verstoringen te worden beïnvloed.

Door een type landgebruik gekarakteriseerd zichtbaar begrensd stuk grond, niet zijnde weg, spoorbaan of water.

Een niet tastbaar begrensd grondoppervlak dat als eenheid geldt voor bestuurlijke verantwoordelijkheid, voor bedrijfsvoering, waarbinnen een specifieke rechtsverhouding te onderscheiden is of waarvoor een specifieke functie of bestemming geldt.

De mate waarin de data relevant zijn voor de gebruikscontext of daartoe beperkt kunnen worden.

De tot de waterkering behorende gronden, die daadwerkelijk bijdragen aan het waarborgen van de stabiliteit, zowel aan de binnen als aan de buitenzijde van de waterkering.

De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.

De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.

Taal is een middel tot communicatie waarmee met een woordenschat en grammaticaregels een boodschap kan worden overgebracht. Deze boodschap kan gesproken zijn of via tekens (geschreven taal en gebarentaal).

Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op levende organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.

Alles wat waarneembaar of voorstelbaar is op een bepaald niveau.

Directe of indirecte uitstoot, uit puntbronnen of diffuse bronnen, van stoffen, trillingen, warmte of geluid in de lucht, het water of de bodem.

De oorsprong van een emissie, die gekenmerkt wordt door een specifieke locatie.

Oorsprong van een emissie die niet te relateren is aan een specifiek punt. 

Zuiging is een stroming die optreedt rond schepen met een grote waterverplaatsing en die zowel naar het grote schip toe als daar vandaan kan staan. Zuiging wordt veroorzaakt doordat schepen veel water wegduwen met hun boeg en met hun schroef.

Hoogwaterstand, behorende bij de in de wet op de waterkering (art 3.2) gegeven Hoogwaterstand gebiedsfrequentie.

Hoogwaterstand, behorende bij de in de wet op de waterkering (art 3.2) gegeven Hoogwaterstand gebiedsfrequentie.

Bepaling van de korrelverdeling van een monster door middel van zeven.

Een klein stukje vaste stof, bijvoorbeeld een zand- of suikerkorrel; een stof die uit zeer kleine korrels bestaat is een poeder.

Chemisch element dat behoort tot de groep aardalkalimetalen. Atoomnummer 20, symbool Ca.

Werksoort die bestaat uit het uitbreiden van het hoofd(vaar)wegennet door aanleg of verbreding van hoofd(vaar)wegen, verbetering van bestaande hoofd(vaar)wegen en maatregelen die bijdragen aan een capaciteitsvergroting van de bestaande infrastructuur (benutting).

Actie tijdens de gebruiksfase van een product of bouwwerk om ervoor te zorgen dat het in een conditie blijft waarbij het in staat is zijn functie uit te blijven voeren zoals vereist. (bron: Lexicon Circulair Bouwen)

Een tot ligplaats van schepen geschikt, natuurlijk of gegraven waterbekken aan zee of aan de oever van een rivier of binnenwater, dat beschutting biedt tegen wind en golven.

Een aaneengesloten stuk oppervlaktewater, dat als vaarweg in de Wegwijzer voor de binnenscheepvaart is gedefinieerd.

Grondlichaam (al dan niet verdedigd) bestemd tot het keren van water.

Juridische verbintenis uit een overeenkomst tussen een opdrachtgever en een opdrachtnemer, die leidt, of kan leiden, tot de betaling van een geldsom.

Het vlak door de punten waar het grondwater een drukhoogte gelijk nul heeft.

Esri (Environmental Systems Research Institute ) is een internationale leverancier van geografisch informatiesysteem (GIS) software, web GIS en geodatabank applicaties. Het bedrijf heeft zijn hoofdkantoor in Redlands , Californië .

De ESRI Shapefile is een veelgebruikt uitwisselingsformaat voor geografische informatie.

Een eigenschap van een systeem, medium, organisme of object die kan worden gemeten of bepaald.

Sinds 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat in de hele Europese Unie (EU) dezelfde privacywetgeving geldt. De Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) geldt niet meer. De AVG is ook wel bekend onder de Engelse naam: General Data Protection Regulation (GDPR).

Als bescherming duidt men maatregelen aan, die een te beschermen object of persoon voor de gevolgen van een gevaar behoeden.

Alle gegevens waarmee direct of indirect een natuurlijk persoon (mens) kan worden geïdentificeerd. Het kan bijvoorbeeld gaan om een naam, BSN-nummer, geboortedatum, telefoonnummer of IP-adres.

De betrekkelijke hoeveelheid van een bestanddeel in een mengsel.

Een eigenschap van een systeem, medium, organisme of object die kan worden gemeten of bepaald.

Een coëfficiënt die de grootte van een systeemkenmerk aangeeft. Hierbij kunnen twee soorten parameters worden onderscheiden: een harde parameter en een zachte parameter.

Een representatieve hoeveelheid materiaal die volgens een bepaalde bemonsteringswijze op één bepaalde locatie en op één bepaald tijdstip of gedurende een aaneengesloten tijdsperiode verzameld is uit één compartiment van een watersysteem voor het verrichten van onderzoek

Aardewerk is tot ongeveer 1100 °C uit klei gebakken keramiek, zoals vaatwerk, potten, schalen, drinkbekers, kruiken, tegels en drainagebuizen.

Keramiek is een materiaal dat noch een metaal noch een polymeer is.

De kaartschaal, kortweg vaak schaal, is de verhouding tussen een afstand op de kaart en de overeenkomstige afstand in werkelijkheid. De schaal kan worden weergegeven in een verhouding zoals 1 : 25.000. De schaal 1 : 25.000 is een grotere schaal dan 1 : 50.000, omdat 1 / 25.000 groter is dan 1 / 50.000. Op een kaart met grote schaal kunnen dan ook meer gegevens en meer details afgedrukt worden dan op een kaart met een kleinere schaal zonder dat de leesbaarheid nadelig beïnvloed wordt.

Een somparameter is gebaseerd op afzonderlijke meting en daarna optelling van gehalten van een aantal gedefinieerde individueel chemische verbindingen die in één analysegang afzonderlijk gekwantificeerd worden.

Polychloorbifenyl of PCB, groep van aromatische koolwaterstoffen met twee benzeenringen, waaraan tevens een chlooratoom gebonden is.

Polychloorbifenyl of PCB, groep van aromatische koolwaterstoffen met twee benzeenringen, waaraan tevens een chlooratoom gebonden is.

Polychloorbifenyl of PCB, groep van aromatische koolwaterstoffen met twee benzeenringen, waaraan tevens een chlooratoom gebonden is.

De Runde is een veenbeek in Zuidoost-Drenthe en vormde oorspronkelijk de bovenloop van de Ruiten Aa.

Het gedeelte van een rivier (waterloop) in het hoge deel van het stroomgebied.

Een algoritme is een recept om een wiskundig probleem op te lossen. Wiskundig geformuleerd is het een eindige reeks instructies die vanuit een gegeven begintoestand naar een beoogd doel leidt.

Een computer is een apparaat waarmee gegevens volgens formele procedures (algoritmen) kunnen worden verwerkt. Meestal wordt met het woord computer een elektronisch, digitaal apparaat bedoeld, maar er bestaan ook mechanische en analoge computers. Daarnaast kan een computer in verschillende talstelsels zoals het decimale (tientallige) of binaire (tweetallige) stelsel werken. De huidige computers werken altijd in het binaire stelsel.

Een webbrowser (ook wel (internet)browser, bladerprogramma of bladeraar genoemd) is een computerprogramma om webpagina's te bekijken.

Management (Engels leenwoord) of bedrijfsvoering, is het besturen van een onderneming of organisatie.

Een volgens het lozingsschema afzonderlijke stroom van afvalwater die al dan niet een lozingsobject verlaat en die bij verlaten van het lozingsobject valt onder een lozing als bedoeld onder artikel 1 van de Wet verontreiniging oppervlaktewateren.

Toestand waarin een opgeloste stof homogeen gemengd is met een vloeibaar oplosmiddel.

Lengte van de grenslijn tussen het water van de wanden en bodem in de dwarsdoorsnede van een leiding.

Aanwijzing voor de (streef)breedte op bodemniveau.

Constructie tussen de deuren van een sluis, die als ruimte wordt gebruikt voor het schutten van schepen.

Constructiedeel dat de doorstroming van een medium tegenhoudt of vertraagt.

De natuurlijke oneffenheid van een oppervlak

Kleine natuurlijke waterloop in begroeid gebied, staand onder invloed van getij.

Smal en meestal diep water, smal kanaal.

Een langgerekte verlaging in het terrein van natuurlijke of kunstmatige oorsprong die permanent of periodiek stromend water bevat.

Een smalspoortractor is een klein soort tractor met een maximale spoorbreedte van 1,25m.

Waarde waaraan getoetst wordt.

prefDef: TODO (bron: NEN-EN-ISO/IEC 80000 Serie)

Een begrip, dat zich leent voor getalsmatige vastlegging en verwerking.

Geheel van met elkaar verbonden objecten, die gezamenlijk een functie vervullen.

Een hyperlink (of kortweg link) – met een Nederlands woord verbinding of koppeling – is een computer- en internetterm die duidt op een verwijzing (referentie) in een hypertekst (bijvoorbeeld een website) die de gebruiker kan volgen om naar een andere plaats te gaan.

Een bestandsformaat, of bestandsindeling, is de manier waarop de informatie in een computerbestand binair gecodeerd is. Het bestandsformaat legt vast met welke syntaxis en semantiek de informatie in een reeks enen en nullen wordt vastgelegd en teruggelezen kan worden.

De bit is de kleinste eenheid van informatie, namelijk een symbool of signaal dat twee waarden kan aannemen: aan of uit, ja of nee, hoog of laag, geladen of niet-geladen. Het binaire talstelsel stelt deze waarden voor met 1 en 0.

Deel van de sluis waarin de te schutten schepen afmeren en op een hoger of lager niveau worden gebracht.

Constructieve deel van de schutsluis, welke de beweegbare waterkering bevat.

De kaartschaal, kortweg vaak schaal, is de verhouding tussen een afstand op de kaart en de overeenkomstige afstand in werkelijkheid. De schaal kan worden weergegeven in een verhouding zoals 1 : 25.000. De schaal 1 : 25.000 is een grotere schaal dan 1 : 50.000, omdat 1 / 25.000 groter is dan 1 / 50.000. Op een kaart met grote schaal kunnen dan ook meer gegevens en meer details afgedrukt worden dan op een kaart met een kleinere schaal zonder dat de leesbaarheid nadelig beïnvloed wordt.

Gegraven waterpartij, aangelegd in stedelijke omgeving of in een parklandschap.

Elementair wiskundig object, dat de aanduiding van een hoeveelheid vormt.

Getal, dat eenduidig overeenkomt met een punt op een rechte lijn. Deze rechte wordt de getallenas, getallenlijn, getallenrechte of reële rechte genoemd. Zo kunnen we ons intuïtief de verzameling van de reële getallen, die wordt genoteerd als R en soms het continuüm wordt genoemd, voorstellen.

Snelheid is de mate van verandering per tijdseenheid. Vaak wordt gedoeld op de snelheid van een beweging: de afgelegde weg per tijdseenheid. Plaats en snelheid zijn basisbegrippen in de kinematica. Het zijn beide vectorgrootheden, dus met een grootte en een richting. De snelheidsvector, die een grootte en een richting heeft, is de afgeleide naar de tijd van de plaatsvector. Het begrip snelheid wordt, afhankelijk van de context, ook vaak gebruikt voor de grootte van de snelheid (soms aangeduid met 'vaart' of 'gang').

Het algemeen bestuur van een waterschap bestaat uit vertegenwoordigers van categorieën belanghebbenden, zoals inwoners, boeren, bedrijven en beheerders van natuurterreinen.

Enterprise-architectuur gaat over het vertalen van doelstellingen naar de inrichting van organisatie, processen en informatievoorziening. Het beschrijft de belangrijkste keuzes die gemaakt moeten worden en beschrijft deze in de vorm van (architectuur)principes, richtlijnen en modellen. Enterprise architectuur helpt organisaties om gestructureerd om te gaan met veranderingen op het snijvlak van organisatie en informatievoorziening.

Elke door de mens bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, ondernomen bedrijvigheid die binnen een zekere begrenzing pleegt te worden verricht.

Organisatorische eenheid voor de uitoefening van een bepaalde functie die niet aan het bestaan en de belangen van een individueel persoon is gebonden en een afgescheiden vermogen met eigen aansprakelijkheid bezit en een eigen bestaan leidt.

Doelgerichte samenbundeling van kennis, vaardigheden en kracht tussen personen die primair middelen en activiteiten aanwendt om te voorzien in de behoefte aan producten en/of diensten in haar omgeving.

Rekenkundig gemiddelde van het hoogste 1/3 deel van de golfhoogten gedurende een tijdsinterval.

Het totale gewicht aan vaste stof per gewichtseenheid water, als alle carbonaatzouten zijn omgezet in oxiden, alle organische stof is geoxideerd en alle bromide- en jodide-ionen zijn vervangen door equivalente hoeveelheden chloride-ionen.

Verhouding van de massa opgelost materiaal in zeewater tot de massa zeewater; in de praktijk kan deze grootheid niet rechtstreeks worden gemeten. 

Een begrip is een entiteit waarmee een bepaalde klasse, een idee of een relatie als object aangeduid kan worden.

Beschrijving van de generieke kenmerken waarover een object dient te beschikken om te worden geclassificeerd als instantie van een specifiek objecttype.

De typering van het structurele verband tussen een object van een objecttype en een (ander) object van een ander (of hetzelfde) objecttype.

Een natuurlijk dan wel niet-natuurlijk persoon waarvan de waterbeheerder gegevens bewaart.

Bewering die voor planningsdoeleinden als waar wordt beschouwd, maar die later zou kunnen veranderen. Een aanname wordt gedaan als bepaalde feiten nog niet bekend zijn of als er nog geen beslissing over is genomen.

Afstand is een natuurkundige en wiskundige grootheid die de meetbare ruimte tussen twee niet samenvallende objecten aangeeft.

Het Informatiemodel Water (IMWA) is dé Nederlandse standaard voor de uitwisseling van geografische gegevens in het waterbeheer.

De uitvoering van een aantal samenhangende werkzaamheden (in of aan een watersysteem) met vooraf omschreven doel en qua tijd en kosten afgebakend.

Een verzameling begrippen uitgedrukt in termen, definities en relaties.

Het waarneembare deel van de aarde, dat wordt bepaald door de onderlinge samenhang en wederzijdse beïnvloeding van de factoren bodem, reliëf, water, klimaat, flora en fauna, alsmede het menselijk handelen.

Een massa stilstaand landoppervlaktewater.

Een brede natuurlijke waterloop die de afwatering van een stroomgebied verzorgt.

Een binnenwaterlichaam dat grotendeels bovengronds stroomt, maar dat voor een deel van zijn traject ondergronds kan stromen.

Het water, dat ten atmosferische neerslag op hellende terreinen valt, vloeit, voor zover het niet verdampt of door planten wordt opgenomen, tezamen tot een waterloop en stroomt naar laaggelegen streken. Zulk een natuurlijke afvloeiing heet een rivier.

Een ruimtelijk object is een object met ruimtelijke kenmerken: een woonplaats, pand, verblijfsobject, ligplaats of standplaats.

Een ruimtelijk object is een object met ruimtelijke kenmerken: een woonplaats, pand, verblijfsobject, ligplaats of standplaats.

Ruimtelijk object al dan niet ter detaillering dan wel ter inrichting van de overige benoemde ruimtelijke objecten of een ander inrichtingselement.

Verzamelbegrip voor alle vastgoedelementen die niet elders in de gegevensbeschrijving konden worden ondergebracht.

Planologie is de wetenschappelijke reflectie op de ruimtelijke planning. Iemand die werkzaam is binnen de planologie wordt een planoloog of planologe genoemd. Planologen werken vaak bij overheden (het Rijk, provincies of gemeenten) of bij adviesbureaus. Ze werken ook samen met architecten. De planoloog bedenkt waar alles staat en de architecten tekenen het.

Planologie is de wetenschappelijke reflectie op de ruimtelijke planning. Iemand die werkzaam is binnen de planologie wordt een planoloog of planologe genoemd. Planologen werken vaak bij overheden (het Rijk, provincies of gemeenten) of bij adviesbureaus. Ze werken ook samen met architecten. De planoloog bedenkt waar alles staat en de architecten tekenen het.

Planologie is de wetenschappelijke reflectie op de ruimtelijke planning. Iemand die werkzaam is binnen de planologie wordt een planoloog of planologe genoemd. Planologen werken vaak bij overheden (het Rijk, provincies of gemeenten) of bij adviesbureaus. Ze werken ook samen met architecten. De planoloog bedenkt waar alles staat en de architecten tekenen het.

Planologie is de wetenschappelijke reflectie op de ruimtelijke planning. Iemand die werkzaam is binnen de planologie wordt een planoloog of planologe genoemd. Planologen werken vaak bij overheden (het Rijk, provincies of gemeenten) of bij adviesbureaus. Ze werken ook samen met architecten. De planoloog bedenkt waar alles staat en de architecten tekenen het.

Overheidslichaam dat is belast met een deel van de publieke zorg in de samenleving. 

Meten is het uitdrukken van een waargenomen grootheid in een getal met een relevante eenheid die vergeleken kan worden met andere waardes van eenzelfde grootheid. Hiervoor kunnen meetinstrumenten worden gebruikt. Meting is echter niet beperkt tot natuurkundige grootheden, maar strekt zich uit tot een kwantitatieve beschrijving van de gehele werkelijkheid.

Een instrument bestemd voor het verrichten van metingen.

Een natuurkundige grootheid is een kwantificeerbare natuurkundige eigenschap van een verschijnsel, van een fysisch lichaam of van materie. Dat houdt in dat de eigenschap direct gemeten kan worden, dan wel uitgedrukt kan worden in andere natuurkundige grootheden.

Vermogen is een natuurkundige grootheid voor de energie (arbeid) per tijdseenheid. De SI-eenheid voor vermogen is de watt.

Kunstmatige neurale netwerken ( ANN ) of connectionistische systemen zijn computersystemen die vaag zijn geïnspireerd door de biologische neurale netwerken die de hersenen van dieren vormen.

Kunstmatige neurale netwerken ( ANN ) of connectionistische systemen zijn computersystemen die vaag zijn geïnspireerd door de biologische neurale netwerken die de hersenen van dieren vormen.

Foto's van aardoppervlak gemaakt vanuit een vliegtuig, helikopter, satelliet of UAV (drone).

Een open standaard (of norm) is een standaard (norm) die publiekelijk beschikbaar is en waaraan verschillende gebruiksrechten zijn verbonden. De term wordt vooral gebruikt bij hard- en software, omdat juist daar ook veel gesloten standaarden worden gebruikt, waarbij men voor de inzage van de specificaties, een licentie dient aan te vragen.

Juridische verbintenis uit een overeenkomst tussen een opdrachtgever en een opdrachtnemer, die leidt, of kan leiden, tot de betaling van een geldsom.

Overeenkomst tussen overheden of tussen een overheidslichaam en een belangengroepering om op een bepaald terrein met een vastgesteld gezamenlijk doel op te treden.

Aanduiding van een verzameling entiteiten met bepaalde gemeenschappelijke kenmerken, zoals vastgelegd in een classificatieschema.

Een groep voorwerpen die een bepaald aantal kenmerken gemeenschappelijk heeft en zich daarin onderscheidt van overeenkomstige groepen. Verzameling mensen of dingen met dezelfde eigenschappen.

Water in vaste of vloeibare vorm dat uit de atmosfeer op het aardoppervlak valt.

prefDef: TODO (bron: NEN-EN-ISO/IEC 80000 Serie)

Een begrip, dat zich leent voor getalsmatige vastlegging en verwerking.

Milieukwaliteitdoelstelling (in een bepaald beleidsplan) voor de korte termijn, meestal gekoppeld aan een bepaalde planperiode waarmee wordt aangegeven tot hoever stoffen of fysische verschijnselen aanvaardbaar worden geacht.

Afsluiter waarmee een doorstroomopening bij een voorafingestelde waarde wordt gesloten of geopend.

Een activiteit is een handeling of gebeurtenis uitgevoerd door een natuurverschijnsel of organisme(n).

Beschrijving van een in een bepaald deel van de zuiveringsinstallatie/kunstwerk gebruikt onderdeel.

Een deel van een hydrologisch systeem dat dezelfde beherende instantie heeft en functiehomogeen is.

Een verzameling van objecten die in fysiek of functioneel opzicht op elkaar lijken.

Publiekrechtelijke instantie of (rechts) persoon die toeziet op de instandhouding o.a. van een waterstaatswerk.

Het Deltaprogramma bevat maatregelen om op korte termijn de veiligheid van onze delta op orde te krijgen en biedt houvast voor de voorbereiding op de toekomst.

Delta is een plugin op Erdas Imagine, ontwikkeld door Imagem om mutaties in het terrein op te sporen middels remote sensing technieken.

De armen waarin de rivier zich vertakt bij haar uitmonding inclusief het door die armen omsloten land.

Naam van de grotere afdelingen van dieren of planten waartoe families verenigd worden.

Brug met één val, draaibaar om een horizontale as, waarbij de ballast en de val een veranderlijke stand hebben t.o.v. elkaar.

Een algemene opmerking omtrent een fenomeen of object

Een fenomeen of verschijnsel (van het Griekse φαινόμενον, phainomenon, iets wat gezien kan worden) is een observeerbare gebeurtenis, in het bijzonder een opmerkelijke gebeurtenis

Het oppervlaktewater, gelegen aan de landzijde van een lijn waarvan elk punt zich op een afstand bevindt van één zeemijl zeewaarts van het dichtstbijzijnde punt van de basislijn vanwaar de breedte van de territoriale wateren wordt gemeten, zo nodig uitgebreid tot de buitengrens van een overgangswater.

Tweedimensionale ruimte die gebruikt wordt bij het bepalen van de loodrechte afstand van dat vlak tot punten in de (driedimensionale) ruimte.

Een technische tekening is een voorstelling van een (te maken) object, zoals een gebouw, machine, schakeling of onderdeel.

Bouwwerk, dat een voor mensen toegankelijke overdekte geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt.

Een machine is een apparaat opgebouwd uit een frame, een aandrijvingsmechanisme en overige specifieke onderdelen. Het is een mechanisme dat een vorm van beweging of energie in een andere vorm van beweging of energie kan omzetten.

De grond, de nog niet gewonnen delfstoffen, de met de grond verenigde beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere gebouwen of werken.

De taken die tot dat doel aan waterschappen zijn of worden opgedragen betreffende de zorg voor de waterkering, de waterhuishouding en/of wegen.

Gedeelte van de kuststrook tussen de laagwaterlijn en de duinvoet.

Extrapolatie is het uitbreiden van een reeks getallen met punten die buiten die reeks liggen (het uitbreiden van de getallenreeks met punten die binnen de reeks liggen, is interpolatie).

Interpolatie is het afleiden van nieuwe datapunten binnen het bereik van een verzameling bekende discrete datapunten onder aanname van een zekere relatie tussen die punten.

Een graphics processing unit, GPU of grafische processor is een processor die gebruikt wordt voor alle videotaken. Hiermee neemt hij deze taken van de CPU (Central Processing Unit) over. De GPU bevindt zich meestal op een videokaart.

Een graphics processing unit, GPU of grafische processor is een processor die gebruikt wordt voor alle videotaken. Hiermee neemt hij deze taken van de CPU (Central Processing Unit) over. De GPU bevindt zich meestal op een videokaart.

Een processor, ook wel bekend als CPU (Engels: central processing unit) of in het Nederlands centrale verwerkingseenheid (cve) genoemd, is een stuk hardware in een computer dat instaat voor basisbewerkingen en -controle bij het uitvoeren van programmacode.

Een processor, ook wel bekend als CPU (Engels: central processing unit) of in het Nederlands centrale verwerkingseenheid (cve) genoemd, is een stuk hardware in een computer dat instaat voor basisbewerkingen en -controle bij het uitvoeren van programmacode.

Een videokaart of grafische kaart is een interface tussen een computer en het beeldscherm. Het belangrijkste onderdeel van moderne grafische kaarten is de GPU, die zoveel mogelijk grafische taken overneemt van de processor (CPU).

Iets verbreken.

Omzetting van een stof van een organische vorm naar een anorganische vorm.

Verwijst naar de tijd dat een stof in het milieu blijft, nadat deze daar is ingevoerd.

Wetten zijn geschreven rechtsregels. Elke wet is onderdeel van het recht, maar het recht is breder dan enkel wetten. Ook de rechtspraak (jurisprudentie), de rechtsleer, gewoonten zijn rechtsbronnen. De aankondiging van een wet wordt soms een edict genoemd.

Handeling met algemene draagwijdte komende van een andere autoriteit dan het parlement.

Een natuurlijk dan wel niet-natuurlijk persoon waarvan de waterbeheerder gegevens bewaart.

De Waterwijzer Landbouw (WWL) is een instrument voor het bepalen van het effect van veranderingen in hydrologische condities op gewasopbrengsten.

Tekens zijn geen losstaande elementen, maar maken deel uit van een groter geheel. We kunnen dan ook een structuur, een systeem ontdekken in de opbouw van de tekens. Zo'n systeem van tekens noemen we een code, een verzameling afspraken met een bepaalde structuur, waarbij de relatie wordt gelegd tussen tekens en symbolen.

Het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) was in Nederland het ministerie voor zaken betreffende huisvesting, de ruimtelijke ordening en het beheer van het milieu.

Voor menselijke beheersing vatbaar stoffelijk object.

Een besluit over een aanvraag

Obligatoire verbintenisscheppende, meerzijdige rechtshandeling in de vorm van een wilsovereenkomst tussen twee of meer partijen gericht op het in het leven roepen van verbintenissen.

Schriftelijke verklaring of schriftelijke neerslag van een kennisgeving van een handeling, een waarneming, een zaak of in bezit zijnde gelden en/of goederen.

Het gebruik maken van de ingevolge een wettelijk voorschrift bestaande bevoegdheid, voorziening tegen een besluit te vragen bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen.

De Omgevingswet is een wetsvoorstel van de Minister van Infrastructuur en Milieu. Het wetsvoorstel beoogt een verregaande vereenvoudiging van het huidige stelsel van wetgeving voor de ontwikkeling en het beheer van de leefomgeving (omgevingsrecht), door tientallen wetten en honderden regels te bundelen in één nieuwe wet.

Brengen van stoffen in een oppervlaktewaterlichaam of brengen van water of stoffen op een zuiveringtechnisch werk.

Kunstmatige of natuurlijke afvoer van overtollig water.

Verordening van een waterschap of hoogheemraadschap, waarin een stelsel van verbods- en gebodsbepalingen is opgenomen ter bescherming en instandhouding van de waterhuishouding en waterstaatswerken.

Werk voor het zuiveren van stedelijk afvalwater, in exploitatie bij een waterschap of gemeente, dan wel een rechtspersoon die door het bestuur van een waterschap met de zuivering van stedelijk afvalwater is belast, met inbegrip van het bij dat werk behorende werk voor het transport van stedelijk afvalwater.

Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet vervallen sommige rijksregels over lozingen. Die regels gaan naar de waterschapsverordeningen. Het gaat om lozingen op een oppervlaktewater van een waterschap of zuiveringtechnisch werk van een waterschap. Het verplaatsen van deze regels staat bekend als de bruidsschat.

Water- of afvalwaterlozing van een bepaalde oorsprong, bijv. een rioolwaterzuiveringinrichting, een industrieel proces of een oxidatievijver.

Een landvorm of reliëfvorm of terreinvorm is een duidelijk waarneembare vorm van het aardoppervlak. Het is een geomorfologische eenheid die zich onderscheidt van andere landschapselementen door zijn uiterlijke kenmerken en zijn positie binnen het landschap.

Een landvorm of reliëfvorm of terreinvorm is een duidelijk waarneembare vorm van het aardoppervlak. Het is een geomorfologische eenheid die zich onderscheidt van andere landschapselementen door zijn uiterlijke kenmerken en zijn positie binnen het landschap.

Een landvorm of reliëfvorm of terreinvorm is een duidelijk waarneembare vorm van het aardoppervlak. Het is een geomorfologische eenheid die zich onderscheidt van andere landschapselementen door zijn uiterlijke kenmerken en zijn positie binnen het landschap.

Deel van de fysische geografie dat de vorming van het aardoppervlak als onderwerp heeft.

Individueel klein element in het landschap met een natuurwetenschappelijke, visuele en/of cultuurhistorische waarde

Samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, alsmede de bijbehorende bodem, oevers en, voor zover uitdrukkelijk aangewezen krachtens deze wet, drogere oevergebieden, alsmede flora en fauna.

Een vak is een virtuele aanduiding van de onderverdeling in de lengte- en, indien van toepassing, de dwarsrichting van objecten/infrastructuur.

Constructiedeel dat de doorstroming van een medium tegenhoudt of vertraagt.

Een recreatieplas is een kunstmatig meer dat door zandwinning is ontstaan.

MIPWA (Methodiek Interactieve Planning Waterbeheer) is het consortium rond een eenduidig grondwatermodel voor Noord-Nederland. Het omvat de vier noordelijke provincies: Groningen, Fryslân, Drenthe en Overijssel. MIPWA heeft tot doel een modelinstrument voor de deelnemende partijen beschikbaar te stellen en een werkwijze te faciliteren waarbij transparantie en reproduceerbaarheid kernwaarden zijn.

MIPWA (Methodiek Interactieve Planning Waterbeheer) is het consortium rond een eenduidig grondwatermodel voor Noord-Nederland. Het omvat de vier noordelijke provincies: Groningen, Fryslân, Drenthe en Overijssel. MIPWA heeft tot doel een modelinstrument voor de deelnemende partijen beschikbaar te stellen en een werkwijze te faciliteren waarbij transparantie en reproduceerbaarheid kernwaarden zijn.

Juridische verbintenis uit een overeenkomst tussen een opdrachtgever en een opdrachtnemer, die leidt, of kan leiden, tot de betaling van een geldsom.

Een teeltvrije zone is een strook land tussen het land waarop gewassen worden geteeld (buitenste plantenrij van het gewas op het perceel) en de insteek van het talud van een oppervlaktewaterlichaam.

De snijlijn van het schuine oevertalud (oeverhelling) met het horizontaal gelegen maaiveld.

Bodemkunde of pedologie is de tak van wetenschap die zich bezighoudt met de samenstelling en vorming van bodems en de wijze waarop deze gebruikt kunnen worden voor allerhande doeleinden zoals woningbouw, landbouw, wegenbouw en waterbouw.

Sedimentologie is de tak binnen de geologie die de samenstelling en het ontstaan van sedimenten en sedimentaire gesteenten bestudeert.

Een structurele relatie tussen objecttypen.

Een contourlijn (ook Isoline , isopleth of isarithm ) een functie van twee variabelen is een kromme waarlangs de functie een constante waarde, zodat de curve verbindt punten van gelijke waarde.

Isopleet (van de Griekse woorden isos = gelijk en plèthos = menigte, grootte, omvang), isolijn, isokwant en contourlijn zijn algemene namen voor een kromme op een kaart of in een driedimensionale grafiek die punten verbindt waarvoor de weer te geven grootheid eenzelfde waarde heeft.

Een kromme of curve (Latijn: curvus, gebogen, gekromd) is een in het algemeen niet-rechte lijn, met echter een rechte als bijzonder geval. Een kromme in twee dimensies is een vlakke kromme, een kromme in drie dimensies is een ruimtekromme.

Open data is een term die wordt gebruikt om vrij beschikbare gegevens (data) aan te duiden. De voorwaarden waaronder deze gegevens beschikbaar zijn wordt beschreven in licenties en gebruiksvoorwaarden. Bij open data wordt er naar gestreefd om de beperkingen in hergebruik tot een minimum te beperken. Open standaarden en linked data zijn erop gericht de uitwisseling en het hergebruik van open data te vergroten.

Een licentie (van het Latijnse woord licere, toegestaan zijn) is de formele of wettelijke toestemming om iets te doen. Het woord kan ook betrekking hebben op het document waarin staat dat die toestemming is gegeven.

Open data is een term die wordt gebruikt om vrij beschikbare gegevens (data) aan te duiden. De voorwaarden waaronder deze gegevens beschikbaar zijn wordt beschreven in licenties en gebruiksvoorwaarden. Bij open data wordt er naar gestreefd om de beperkingen in hergebruik tot een minimum te beperken. Open standaarden en linked data zijn erop gericht de uitwisseling en het hergebruik van open data te vergroten.

Linked data is een digitale methode voor het publiceren van gestructureerde gegevens zodanig dat deze vrij beschikbaar komen op het internet en daardoor ook beter bruikbaar zijn

Het Kanaal Buinen-Schoonoord is een kanaal in de Nederlandse provincie Drenthe, dat bedoeld was om de verbinding te vormen tussen het Oranjekanaal en het Stadskanaal.

Het Oranjekanaal (Drents: Oranjeknaol) loopt van de Drentsche Hoofdvaart bij Hoogersmilde tot de Hoogeveensche Vaart (Van Echtenskanaal) in Klazienaveen.

Stromingstoestand waarbij de watersnelheid gelijk is aan de voortplantingssnelheid van lange golven.

Het volume van een vloeistof of een gas dat per tijdseenheid door een doorsnede stroomt.

Een geodatabase een verzameling geografische datasets van verschillende typen die worden bewaard in een gemeenschappelijke bestandssysteemmap, of een relationeel databasebeheersysteem voor meerdere gebruikers, zoals IBM Db2 , Microsoft SQL Server , Oracle , PostgreSQL of SAP HANA .

Een server is een computer of een programma dat diensten verleent aan clients. In de eerste betekenis wordt met server de fysieke computer aangeduid waarop een programma draait dat deze diensten verleent.

PostgreSQL is een vrije relationele-databaseserver, uitgegeven onder de PostgreSQL licence, gelijkwaardig aan de flexibele BSD-licentie. PostgreSQL is de verste object-relationele Open Source-database. PostgreSQL wordt ontwikkeld door een internationaal bedrijfsconsortium en wordt wereldwijd productief gebruikt.

Een bijzondere septische put (septictank) welke gebaseerd dient te zijn op het lozingenbesluit bodembescherming.

Bezinkbak mede bestemd voor beperkte biologische afbraak van de verontreiniging in afvalwater. Een reservoir waarbij het vuilwater bezinkt en op biologische wijze beperkt wordt gereinigd en niet aangesloten is op een rioolstelsel.

De septische put, in Nederland vaak septic tank of septictank genoemd, in Vlaanderen aangeduid als de "beerput", is een eenvoudig waterzuiveringssysteem. Een septische put zuivert het sanitair afvalwater van hooguit één woning.

Een bijzondere septische put (septictank) welke gebaseerd dient te zijn op het lozingenbesluit bodembescherming.

Bezinkbak mede bestemd voor beperkte biologische afbraak van de verontreiniging in afvalwater. Een reservoir waarbij het vuilwater bezinkt en op biologische wijze beperkt wordt gereinigd en niet aangesloten is op een rioolstelsel.

De septische put, in Nederland vaak septic tank of septictank genoemd, in Vlaanderen aangeduid als de "beerput", is een eenvoudig waterzuiveringssysteem. Een septische put zuivert het sanitair afvalwater van hooguit één woning.

Bescherming van de bodem van het kunstwerk die overbelasting van de bodem voorkomt in geval van overslag of overloop van het kunstwerk.

Open source of open bron beschrijft de praktijk die in productie en ontwikkeling vrije toegang geeft tot de bronmaterialen (de source) van het eindproduct.

Directe of indirecte uitstoot, uit puntbronnen of diffuse bronnen, van stoffen, trillingen, warmte of geluid in de lucht, het water of de bodem.

De typering van het structurele verband tussen een object van een objecttype en een (ander) object van een ander (of hetzelfde) objecttype.

Eigenschap die we willen vastleggen over een entiteittype. Zie ook CI-type en entiteittype.

Een eigenschap of kenmerk is een verschijnsel dat typisch is voor een bepaalde persoon, voorwerp of zaak.

Een onderwerp met waarvoor een waarde wordt geregistreerd voor beheer en/of toetsing.

De leer van het voorkomen, het gedrag en de chemische en fysische eigenschappen van water in al zijn verschijningsvormen op en beneden het aardoppervlak, uitgezonderd het water in de zeeën en oceanen.

Het Informatiemodel Metingen (IM Metingen) is het nieuwe model binnen Aquo voor het uitwisselen van water gerelateerde meetgegevens.

Het Informatiemodel Metingen (IM Metingen) is het nieuwe model binnen Aquo voor het uitwisselen van water gerelateerde meetgegevens.

Een kwantitatieve vorm van ‘dominante informatie’: Meetgegevens waarmee (potentiële) ketenpartners essentiële informatie met elkaar uitwisselen ten behoeve van optimale ketensamenwerking. Tijdens de uitvoeringsfase betreft dit operationele informatie uit de voorhanden zijnde samenwerking. Tijdens het aanbestedingstraject betreft dit vaker gekwantificeerde prestatie-informatie ter onderbouwing van aangeboden prestaties.

Eigenschap van een rekenproces waarbij de fout van opeenvolgende berekeningen niet toeneemt.

Vastheid van evenwicht.

Het spattend schuimen van water aan top en/of voorzijde van een korte golf, gevolg van evenwichtsverlies door onvoldoende waterdiepte.

Een zee- of binnenvaartuig, tot de vaart gebruikt of bestemd, daaronder begrepen drijvende werktuigen, zoals baggerwerktuigen, kranen, bokken, elevators, alsmede woonschepen, glijboten en ponten.

Het gebied op de grens van water en land waar het dynamisch samenspel van land en water plaatsvindt.

Grootte van het gebied in de ruimte dat door het voorwerp of substantie wordt ingenomen.

Lijn die de overgang markeert tussen de kruin en het buitentalud van de waterkering.

Onderzoek waarbij gekeken wordt of en in welke mate bepaalde objecten en/of taxa aanwezig zijn.

Sluiting om hevels, sifons en doorlaatwerken te modelleren, die regelbaar zijn door de aanwezigheid van een of meer van dit soort sluitingen. Schuivend blad om iets af te sluiten.

Gebeurtenis waardoor ernstige verstoring van de algemene veiligheid is ontstaan, waarbij het leven en gezondheid van vele personen, dan wel grote materiële belangen in ernstige mate worden bedreigd en als zodanig tot ramp is verklaard.

Elke door de mens bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was, ondernomen bedrijvigheid die binnen een zekere begrenzing pleegt te worden verricht.

Meer vraag dan aanbod van oppervlaktewater ten gevolg van te weinig afvoer, weinig neerslag en hoge temperatuur.

Een redoxreactie is een reactie tussen atomen, moleculen en/of ionen waarbij elektronen worden uitgewisseld (elektronenoverdracht). De term redox is een samenstelling van de begrippen reductie en oxidatie. Dit soort reacties wordt veel toegepast in batterijen en accu's. Ook roesten is een redoxreactie, namelijk de oxidatie van ijzer.

Combinaties van twee of meer atomen van dezelfde of verschillende elementen die bijeengehouden worden door chemische bindingen.

Proces waarbij elektronen worden onttrokken. (verhoging van positieve lading)

Een schotbalk is een balk die onderdeel uitmaakt van een waterkering in een sluis of een poort. Met neergelaten en gestapelde schotbalken in de daartoe aangebrachte sponningen kan de doorvaart of de coupure in een dijk worden afgesloten.

Een webbrowser (ook wel (internet)browser, bladerprogramma of bladeraar genoemd) is een computerprogramma om webpagina's te bekijken.

Het internet is een wereldwijd openbaar netwerk van computernetwerken, waarvan de afspraken worden beschreven in de Request for Comments die worden beheerd door de Internet Engineering Task Force. Om het internet goed te laten werken, zijn afspraken gemaakt over protocollen voor gegevensuitwisseling tussen computers. Een van die protocollen is het Internetprotocol (IP).

Een computerprogramma is een opeenvolging van instructies met als doel om een specifieke taak met een computer uit te voeren. Een programma is in een uitvoerbare (executable) vorm, die de computer direct kan gebruiken om de programma-instructies met de processor (CPU) uit te voeren.

Een webpagina is een pagina op het wereldwijde web. Webpagina's bestaan uit HTML- of XHTML-code en zijn bedoeld om met een webbrowser bekeken te worden. De browser zet de broncode om naar een leesbare pagina. Door hypertekst links in de HTML-code kan eenvoudig van de ene pagina naar de andere worden genavigeerd, een bezigheid die ook wel surfen op het internet wordt genoemd.

De bedieningsplicht van bij de waterbeheerder in beheer zijnde objecten, zoals in de legger of in voorschriften bij ontheffingen is aangegeven.

Schriftelijke toestemming om niet te hoeven voldoen aan een wettelijke verplichting.

Alles dat te maken heeft met de hoeveelheid water en de waterpeilen.

Het controleren of de momentane toestand van de constructie nog voldoet aan de vigerende functionele en wettelijke eisen. Toetsing van kunstwerken en objecten dient te passen in de beoordelingsmethodiek zoals geformuleerd in de Leidraad Toetsing.

Civieltechnisch werk voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen niet bedoeld voor permanent menselijk verblijf.

Een kunstwerk is een object, of een concept, of een constellatie, dat kan worden gekenmerkt als kunst.

Een civieltechnische constructie voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen, waarvoor andere materialen dan aarde en zand zijn gebruikt.

Tekens zijn geen losstaande elementen, maar maken deel uit van een groter geheel. We kunnen dan ook een structuur, een systeem ontdekken in de opbouw van de tekens. Zo'n systeem van tekens noemen we een code, een verzameling afspraken met een bepaalde structuur, waarbij de relatie wordt gelegd tussen tekens en symbolen.

Stof die bij een bepaalde concentratie en blootstellingduur verantwoordelijk is voor een verminderd functioneren van een organisme.

Kwantitatieve bepaling van biologisch werkzame stoffen door middel van toediening van deze stoffen aan levende organismen onder standaard omstandigheden.

Een niet-natuurlijk persoon is een organisatievorm die niet aan het bestaan en de belangen van een individueel persoon is gebonden en een afgescheiden vermogen met eigen aansprakelijkheid bezit en een eigen bestaan leidt.

Een organisatievorm is de naamgeving van een organisatie op basis van een bepaald doel.

Belang in een systeem relevant voor één of meer belanghebbenden.

Katabolisme is het afbreken via een katabool reactiepad van grote moleculen in kleinere moleculen in de cel(len) van een organisme. Bij katabole afbraak komt naast warmte, chemische energie vrij, die het organisme gebruikt voor diverse lichaamsfuncties.

Fysisch, Chemisch of biochemisch proces waarbij stoffen worden afgebroken.

In de biologie is de cel het kleinste onderdeel van een organisme dat alle genetische informatie van dat organisme bevat. Stofwisseling, de verzamelnaam voor alle fysiologische levensprocessen die het organisme doen groeien en in stand houden, vindt binnen iedere individuele cel van een organisme plaats.

Levend biologisch wezen.

Fysisch, Chemisch of biochemisch proces waarbij stoffen worden afgebroken.

Het verschil tussen een gemeten/benaderde waarde en de echte waarde.

Een representatieve hoeveelheid materiaal die volgens een bepaalde bemonsteringswijze op één bepaalde locatie en op één bepaald tijdstip of gedurende een aaneengesloten tijdsperiode verzameld is uit één compartiment van een watersysteem voor het verrichten van onderzoek

ECW3 (Enhanced Compression Wavelet versie 3) is een gecomprimeerd bestandsformaat dat geoptimaliseerd is voor de opslag van satelliet- en luchtfoto's. Het is ontwikkeld door Earth Resource Mapping en nu eigendom van ERDAS, onderdeel van Intergraph.

ECW3 (Enhanced Compression Wavelet versie 3) is een gecomprimeerd bestandsformaat dat geoptimaliseerd is voor de opslag van satelliet- en luchtfoto's. Het is ontwikkeld door Earth Resource Mapping en nu eigendom van ERDAS, onderdeel van Intergraph.

In de astronomie is een satelliet een object dat in een baan om een ander object beweegt. Dit is vrijwel altijd onder invloed van de zwaartekracht, met, in het geval van een kunstmaan, alleen aandrijving voor koerscorrecties.

Een voortdurend bijgehouden bestand van gegevens over personen of zaken. De gegevens zijn afgeleid uit bescheiden zoals opgenomen in een register. Een registratie bevat (een deel van de) gegevens uit documenten.

Oppervlaktewaterlichaam, bergingsgebied, waterkering of ondersteunend kunstwerk.

Aan een waterstaatswerk grenzende zone, waarin ter bescherming van dat werk voorschriften en beperkingen kunnen gelden. Zone binnen het gebied dat onder werking van de keur of Wbr valt en die als zodanig in de legger is opgenomen.

Zone binnen het gebied dat onder werking van de keur of Wbr valt en die als zodanig in de legger is opgenomen

De wet stelt een aantal algemene regels voor de samenstelling van het waterschapsbestuur.

Het meten van het bodemniveau ten opzichte van een referentievlak.

Resultaat van loden.

Meten is het uitdrukken van een waargenomen grootheid in een getal met een relevante eenheid die vergeleken kan worden met andere waardes van eenzelfde grootheid. Hiervoor kunnen meetinstrumenten worden gebruikt. Meting is echter niet beperkt tot natuurkundige grootheden, maar strekt zich uit tot een kwantitatieve beschrijving van de gehele werkelijkheid.

Het kwantitatief invullen van de toestand van een grootheid, verkregen uit één waarneming, één opname of één monstername op één meetlocatie.

ArcGIS Pro is een 64-bits GIS-software die de modernere versie is van ArcGIS Desktop, ontwikkeld door Esri.

Het gebied binnen de grenzen die zijn vastgesteld op grond van artikel 20a van de wegenverkeerswet 1994.

De geïnteresseerde partij, ofwel degene die een belang heeft in een watermanagement aangelegenheid, waarbij de interesse is gelegen in ofwel de exploitatie of in de bescherming van de hulpbron

Er wordt door de waterschappen een aantal categorieën van belanghebbenden onderscheiden: 1. ingezetenen: ‘zij die hun werkelijke woonplaats hebben in het beheersgebied van het waterschap’; 2. gebouwd: ‘de zakelijk gerechtigden tot gebouwde onroerende zaken’, veelal huizenbezitters; 3. ongebouwd: ‘de zakelijk gerechtigden tot ongebouwde onroerende zaken’, veelal agrariërs; 4. bedrijfsgebouwd: ‘zij die op grond van een zakelijk of persoonlijk recht gebouwde zaken in gebruikt hebben als bedrijfsruimte’; 5. pachters: ‘gebruikers van ongebouwde onroerende zaken met een door de Grondkamer goedgekeurde pachtovereenkomst.

Gebied waarvoor geldt dat één organisatie dit beheert.

Stroom in de richting die overheerst bij afgaand water. 

Stroom in de richting die overheerst bij opkomend water. 

Transpiratie is de verdamping van waterdamp door planten of door de vegetatie. De huidmondjes reguleren de transpiratie van planten.

Het leiden van de oppervlaktewaterlichaam d.m.v. het construeren van kunstwerken ter voorkoming van ongewenste natuurlijke ontwikkelingen.

Een stelsel van (civiel)technische voorzieningen dat zich onder of boven het aardoppervlak bevindt, bestemd voor de inzameling, transport en tijdelijke opslag van afvalwater.

Een antropogene ramp is een ramp die is veroorzaakt door menselijk handelen of menselijke aanwezigheid.

Leiding waar onder druk afvalwater doorheen gepompt wordt.

Werktuig dat door middel van een verschil in druk vloeistoffen of gassen verplaatst.

Differentiatie of differentiëren is het proces waarbij een homogeen geheel wordt verdeeld in delen met verschillende eigenschappen.

Differentiatie of differentiëren is het proces waarbij een homogeen geheel wordt verdeeld in delen met verschillende eigenschappen.

De directe of indirecte inbreng door menselijke activiteiten van stoffen of warmte in lucht, water of bodem die de gezondheid van de mens of de kwaliteit van aquatische ecosystemen of van rechtstreeks van aquatische ecosystemen afhankelijke terrestrische ecosystemen kunnen aantasten, schade berokkenen aan materiële goederen, dan wel de belevingswaarde van het milieu of ander rechtmatig milieugebruik aantasten of in de weg staan.

De (tijdelijke) aanwezigheid van vaste bestanddelen in de waterkolom als gevolg van baggerwerkzaamheden.

De horizontale en verticale bandbreedte waarbinnen de waterbodem kan worden gebaggerd.

Een kokervormige constructie met als doel de wederzijdse verbinding tussen oppervlaktewater te waarborgen, waarbij in principe de bodem van de waterloop, in tegenstelling tot die van de brug, wordt onderbroken.

In en dwars over een water opgeworpen aarden wal die dient om het water te keren, te leiden of te verdelen (in tegenstelling tot dijk: die langs het water ligt).

Watergangen, zoals sloten en singels, zijn bedoeld om overtollig regenwater af te voeren naar gemalen. Watergangen die voor de afvoer erg belangrijk zijn worden hoofdwatergangen genoemd. Over het algemeen zijn deze watergangen wat breder en dieper dan overige watergangen.

Een inundatiesluis is een inlaatsluis om bepaalde gebieden onder water te zetten (inunderen) in de tijd van oorlog.

Doorlaatsluis die dient voor aanvoer van water.

Stuw met een klep als water regulerende factor. Doormiddel van de klep in de stuw kan het hoge pand op streefpeil gehouden worden en kan de stuwhoogte verstelt worden.

De kleine waterteunisbloem (Ludwigia peploides) is een overblijvende water- en oeverplant, die behoort tot de teunisbloemfamilie (Onagraceae) en wordt beschouwd als een invasieve soort.

Planten die met hun wortels in het water staan maar die voor het grootste deel boven water uitsteken.

Invasieve soorten zijn soorten die zich buiten hun oorspronkelijke verspreidingsgebied hebben gevestigd en door hun aanwezigheid of door de groei van hun populaties een bedreiging vormen van inheemse soorten.

Het geheel van afspraken of regels e.d. van een systeem, geordend geheel van dingen, samenstel van delen.

De eenheid van het Internationale Stelsel van eenheden, internationaal aangeduid als SI.

Het waterschap Hunze en Aa's is een groot waterschap in de Nederlandse provincies Groningen en Drenthe.

De omgevingsverordening bevat alle provinciale regels voor de fysieke leefomgeving. Per provincie is er 1 omgevingsverordening die de bestaande verordeningen vervangt.

Het Hoogwaterbeschermingsprogramma is een alliantie van de waterschappen en Rijkswaterstaat. Wij werken samen aan versterking van de dijken voor een waterveilig Nederland in 2050.

Moeite doen om te leren hoe iets werkt of in elkaar zit.

De Waddenzee (Fries: Waadsee, Duits: Wattenmeer, Deens: Vadehavet) is de binnenzee tussen de Waddeneilanden en de Noordzee aan de ene kant, en het vasteland van Nederland, Duitsland en Denemarken aan de andere kant.

Denkbeeldige lijn lopend over de kribkoppen langs een rivieroever.

Som van opgeloste, drijvende en gesuspendeerde stoffen.

Faunarand is een (eufemistische) aanduiding voor een braakliggende of met een speciaal gras- of bloemenmengsel ingezaaide strook langs een akkerland en grasland, waarmee geprobeerd wordt om ongewervelden (zoals insecten), akker- en weidevogels in intensief gebruikte landbouwgebieden een kans te geven om te overleven.

Terrein voor de verbouw van gewassen.

Ongewervelden of invertebraten zijn dieren zonder een wervelkolom of ruggengraat, in tegenstelling tot vertebrata ofwel gewervelden. De gewervelden en ongewervelden vormen samen het gehele dierenrijk.

Insecten (Insecta) zijn een klasse van zespotige, ongewervelde dieren die behoren tot de geleedpotigen (Arthropoda). Met meer dan een miljoen beschreven soorten vormen de insecten verreweg de grootste klasse binnen het dierenrijk.

Terrein voor de verbouw van gewassen.

Kunstmatige intelligentie (KI) of artificiële intelligentie (AI) is de wetenschap die zich bezighoudt met het creëren van een artefact dat een vorm van intelligentie vertoont.

Machine learning ( ML ) is de wetenschappelijke studie van algoritmen en statistische modellen die computersystemen gebruiken om een specifieke taak uit te voeren zonder expliciete instructies te gebruiken, in plaats daarvan vertrouwend op patronen en gevolgtrekking . Het wordt gezien als een subset van kunstmatige intelligentie .

Brengen van stoffen in een oppervlaktewaterlichaam of brengen van water of stoffen op een zuiveringtechnisch werk.

Kunstmatige of natuurlijke afvoer van overtollig water.

In een opofferingssysteem wordt kathodische bescherming gerealiseerd door opofferingsanoden metallisch te verbinden met het te beschermen metaal. Door de twee verschillende grensvlakpotentialen die ontstaan, zal er ook een stroom gaan lopen, die intredend zijn voor het te beschermen metaal. Aan het grensvlak wordt hiermee de nodige potentiaalverlaging gerealiseerd.

Kathodische bescherming (KB) is een methode van corrosie bestrijding en berust op het principe van potentiaalverlaging van het te beschermen object. Bestaat uit een meetkast en kabels verbonden met de leiding.

Opofferingsanode of magnesiumanode is een stuk metaal, minder edel dan ijzer, dat in de buurt van bronzen of andere metalen delen wordt aangebracht; hierdoor zal een optredende elektrische stroom van hoog- naar laagwaardig metaal gaan, en niet het metaal van de boiler corroderen, maar eerst de anode die opgeofferd wordt.

Een horizontaal scheidend vlak tussen twee of meer lagen in de ondergrond

Een diep is de benaming die zowel aan sommige kanalen als aan natuurlijke vaarwaters wordt gegeven. De aanduiding heeft betrekking op de waterdiepte, die meer is dan een watergang die voor de ontwatering is bedoeld. Deze extra diepte maakt scheepvaart mogelijk.

Een gegraven grote waterloop die dient voor scheepvaart en/of watertransport.

Verticale afstand tussen waterspiegel en waterbodem.

de afvoer van water uit percelen over en door de grond en eventueel door drainbuizen en greppels naar een stelsel van grotere waterlopen.

Ongewervelden of invertebraten zijn dieren zonder een wervelkolom of ruggengraat, in tegenstelling tot vertebrata ofwel gewervelden. De gewervelden en ongewervelden vormen samen het gehele dierenrijk.

Ongewervelden of invertebraten zijn dieren zonder een wervelkolom of ruggengraat, in tegenstelling tot vertebrata ofwel gewervelden. De gewervelden en ongewervelden vormen samen het gehele dierenrijk.

De kolom die gevormd wordt door alle wervels samen.

De kolom die gevormd wordt door alle wervels samen.

Een schema waarop te zien is waar welke ader op welke klem wordt aangesloten. Zo'n soort schema wordt ook wel aansluitschema of klemmenlijst genoemd.

Een schema waarop te zien is waar welke ader op welke klem wordt aangesloten. Zo'n soort schema wordt ook wel aansluitschema of klemmenlijst genoemd.

Visual Basic for Applications (VBA) is een programmeertaal die bestemd is om applicatieprogramma's te automatiseren of uit te breiden. Voornamelijk bekend uit de Microsoft Office serie, zoals Word, Excel en Access, maar ook gebruikt in applicaties van derden, zoals AutoCAD. De syntaxis van VBA is ontleend aan Visual Basic. Hieraan zijn een aantal opdrachten voor communicatie met de moederapplicatie toegevoegd.

Visual Basic for Applications (VBA) is een programmeertaal die bestemd is om applicatieprogramma's te automatiseren of uit te breiden. Voornamelijk bekend uit de Microsoft Office serie, zoals Word, Excel en Access, maar ook gebruikt in applicaties van derden, zoals AutoCAD. De syntaxis van VBA is ontleend aan Visual Basic. Hieraan zijn een aantal opdrachten voor communicatie met de moederapplicatie toegevoegd.

Een programmeertaal is een formele taal waarin de opdrachten die een computer moet uitvoeren, worden geschreven. Deze talen hebben een andere syntaxis en grammatica dan natuurlijke talen. Deze laatste zijn te complex en ambigu om als programmeertaal te fungeren. Code die in een programmeertaal geschreven is, dient maar op één manier te kunnen worden 'begrepen' door de computer.

AutoCAD is een CAD-programma om technische tekeningen mee te maken en wordt door het Amerikaanse bedrijf Autodesk ontwikkeld.

Visual Basic (VB) is een reeks programmeeromgevingen, later programmeertalen, uitgebracht door Microsoft.

Vloeistofdichte voorziening als onderdeel van het rioolstelsel, die als doel heeft de lozing van vuil uit het rioolstelsel op het oppervlaktewater te verminderen.

Een gebied zodanig gekozen dat het voldoende inzicht geeft in de belasting van oppervlaktewater en overnamepunt. .

Een stelsel van (civiel)technische voorzieningen dat zich onder of boven het aardoppervlak bevindt, bestemd voor de inzameling, transport en tijdelijke opslag van afvalwater.

Een hyperlink (of kortweg link) – met een Nederlands woord verbinding of koppeling – is een computer- en internetterm die duidt op een verwijzing (referentie) in een hypertekst (bijvoorbeeld een website) die de gebruiker kan volgen om naar een andere plaats te gaan.

Een hyperlink (of kortweg link) – met een Nederlands woord verbinding of koppeling – is een computer- en internetterm die duidt op een verwijzing (referentie) in een hypertekst (bijvoorbeeld een website) die de gebruiker kan volgen om naar een andere plaats te gaan.

Een referentie is een verwijzing naar informatie ter ondersteuning van een bewering.

De bovengrens van de zeer goede ecologische toestand (ZGET) voor natuurlijke wateren.

Plaats op de vaarweg van een veerdienst tussen twee plaatsen, waarbij de vaarweg wordt overgestoken.

De grond, de nog niet gewonnen delfstoffen, de met de grond verenigde beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere gebouwen of werken.

Notariële akten zijn authentieke akten die verleden zijn door een notaris. Notariële akten zijn geschriften waarin overeenkomsten en verklaringen juridisch worden vastgelegd.

Een voortdurend bijgehouden bestand van gegevens over personen of zaken. De gegevens zijn afgeleid uit bescheiden zoals opgenomen in een register. Een registratie bevat (een deel van de) gegevens uit documenten.

Polychloorbifenyl of PCB, groep van aromatische koolwaterstoffen met twee benzeenringen, waaraan tevens een chlooratoom gebonden is.

Polychloorbifenyl of PCB, groep van aromatische koolwaterstoffen met twee benzeenringen, waaraan tevens een chlooratoom gebonden is.

Een basisregistratie is een door de overheid officieel aangewezen registratie met gegevens die door alle overheidsinstellingen (verplicht) worden gebruikt bij de uitvoering van publiekrechtelijke taken.

De BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) bevat gemeentelijke basisgegevens van alle adressen en gebouwen in een gemeente.

De basisregistratie Topografie bestaat uit digitale topografische bestanden op verschillende schaalniveaus (schaal: 1:10.000, 1:50.000, 1:100.000, 1:250.000, 1:500.000 en 1:1.000.000). Het Kadaster is houder van de Basisregistratie Topografie (BRT).

De mate waarin data recent genoeg zijn in een gebruikscontext.

Het verzamelen van gegevens en/of monsters.

Functionaliteiten van de vier basisregistraties, BAG, BRT, BGT & BRK, combineren ten behoeve van de uniformiteit, actualiteit en het gemak voor inwinning. Het doel van Dis-Geo is een samenhangende objectenregistratie.

Een samenhangende objectenregistratie is een uniforme registratie met daarin basisgegevens over objecten in de fysieke werkelijkheid die zich voor gebruikers als één registratie gedraagt.

Een aquatisch dier of waterdier is een in het water levend dier, dus direct afhankelijk van water. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld landdieren.

Een aquatisch dier of waterdier is een in het water levend dier, dus direct afhankelijk van water. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld landdieren.

Dieren behoren tot een grote groep organismen, namelijk die van het Rijk der Animalia of Metazoa. Ze zijn over het algemeen meercellig, in staat tot beweging, reageren op hun omgeving en voeden zich met andere organismen.

De dierenwereld van een regio.

Het gebied van land en zee, gevormd door een of meer aan elkaar grenzende stroomgebieden met de bijbehorende grond- en kustwateren, dat overeenkomstig artikel 3, lid 1, als de voornaamste eenheid voor stroomgebiedbeheer is omschreven.

Een are wordt in de landmeetkunde vaak gebruikt om de grootte (oppervlakte) van percelen (vooral landbouwgrond, bosgrond, maar soms ook bouwgrond) uit te drukken.

De betrekkelijke hoeveelheid van een bestanddeel in een mengsel.

De zeebodem of oceaanbodem is het door zeewater bedekte deel van het aardoppervlak. De zeebodem bestaat uit de continentale marge langs de randen van de continenten, de eigenlijke oceaanbodem (de abyssale vlakte) en de oceanische troggen. De diepste zeebodems liggen in de bathyale en abysale zones van de waterkolom, het zijn zeer duistere gebieden, waar alleen gespecialiseerde organismen leven, die bestand zijn tegen de hoge druk.

Met actief bodembeheer wordt beoogd nieuwe verontreiniging te voorkomen en waar nodig de bodemkwaliteit te verbeteren om de bodem geschikt te maken voor het gewenste gebruik.

De bodemkwaliteit geeft de capaciteit van een bodem aan om onder wisselende omstandigheden te functioneren als het gaat om het op peil houden van de kringloop van voedingsstoffen en van de biodiversiteit, en het voorzien van steun aan planten of andere structuren. Ze is omgekeerd evenredig aan bodemverontreiniging.

Solitaire boom of bomen is rij of groep die individueel beheerd worden.

Het doel waarvoor data worden verwerkt.

Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op levende organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.

In de biologie is een stam (formeel aangeduid met de Latijnse term phylum, in Nederlandse spelling ook wel fylum), een taxonomische rang in een taxonomische hiërarchie, of een taxon in die rang.

In de biologie is een stam (formeel aangeduid met de Latijnse term phylum, in Nederlandse spelling ook wel fylum), een taxonomische rang in een taxonomische hiërarchie, of een taxon in die rang.

In de biologie is een stam (formeel aangeduid met de Latijnse term phylum, in Nederlandse spelling ook wel fylum), een taxonomische rang in een taxonomische hiërarchie, of een taxon in die rang.

Eenheid in het classificatiesysteem van organismen.

De hiërarchische ordening van Activiteiten en Onderwerpen.

Eenheid in het classificatiesysteem van organismen.

Locatie waar de overdracht plaatsvindt van het water uit de riolering aan de beheerder van de afvalwaterzuiveringinrichting.

Een geheel van geleiders welke voorzien zijn van één ommanteling en bestemd is voor transport van materie.

Kunstwerk of installatie dat (afval) water transporteert door verpomping of op te schroeven.

Het volume van een vloeistof of een gas dat per tijdseenheid door een doorsnede stroomt.

Een vlak doorlatend weefsel of vlies, in contact met grond en/of andere materialen toegepast in geotechnische en civieltechnische constructies.

De lekstroom onder een constructie door. Geconcentreerde stroming onder dijken en kades.

Het geforceerd stoppen van piping gebeurt meestal door lokaal bij het uittreepunt van het water lokaal de waterstand te verhogen (opkisten van de wel). De naam "opkisten" komt omdat men er vroeger een houten kist omheen plaatste. In plaats van een kist werd ook wel een ton gebruikt, een welton. Tegenwoordig gebeurt het meestal met zandzakken.

De waarde is het resultaat van een berekening.

Het vlak van waaruit op de zeekaart alle waterdiepten en enkele hoogten zijn aangegeven.

Tweedimensionale ruimte die gebruikt wordt bij het bepalen van de loodrechte afstand van dat vlak tot punten in de (driedimensionale) ruimte.

Zichtdiepte in water.

Het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPL) is een programma dat gericht is op het verbeteren en versterken van het landelijk gebied in Nederland. Het programma heeft als doel om duurzame ontwikkeling, natuurbehoud, landschapsverbetering, en economische groei in het landelijk gebied te bevorderen.

Het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPL) is een programma dat gericht is op het verbeteren en versterken van het landelijk gebied in Nederland. Het programma heeft als doel om duurzame ontwikkeling, natuurbehoud, landschapsverbetering, en economische groei in het landelijk gebied te bevorderen.

Hoogteligging van de bodem van een oppervlaktewater ten opzichte van een referentievlak.

De natuurlijke oneffenheid van een oppervlak

Algemene benaming voor een waterloop van beperkte breedte die stilstaand of slechts langzaam stromend water bevat.

Obligatoire verbintenisscheppende, meerzijdige rechtshandeling in de vorm van een wilsovereenkomst tussen twee of meer partijen gericht op het in het leven roepen van verbintenissen.

Elektromagnetisch spectrum is de verzamelnaam voor alle mogelijke frequenties van de elektromagnetische straling. Het spectrum laat zich van lage naar hoge frequentie (maar ook energieniveau per foton en daarmee van grote naar kleine golflengte) als volgt in een tabel zetten.

Persoon die een zaak ten behoeve van een ander in zijn macht heeft, hetzij direct door zelf de zaak feitelijk onder zich te hebben, hetzij indirect door een ander de feitelijke macht te laten uitoefenen.

Een webserver is een programma dat via een netwerk HTTP-verzoeken ontvangt en documenten naar de client stuurt. Als totum pro parte wordt in het dagelijks spraakgebruik ook wel de de hele computer die de betreffende software uitvoert als webserver aangeduid.

Hypertext Transfer Protocol (HTTP) is het protocol voor de communicatie tussen een webclient (meestal een webbrowser of een app) en een webserver. Dit protocol wordt niet alleen veel op het wereldwijde web gebruikt, maar ook op lokale netwerken (we spreken dan van een intranet).

(officieel) verzoek, iets (officieel) vragen aan een bevoegde macht.

Een bundeling van verschillende vormen van content die als geheel bewerkt kan worden en in bestandsvorm wordt opgeslagen.

Een client is een applicatie of een computersysteem met toegang tot een ander systeem, de server, via een netwerk. Men spreekt hierbij van een client-servermodel. De client neemt initiatief tot communicatie met de server met als doel bijvoorbeeld het opvragen van gegevens, het overdragen van gegevens of het uitvoeren van een actie op de server. Het begrip wordt zowel gebruikt voor een programma dat communiceert met een serverprogramma, als voor een volledige machine die van de diensten van een server gebruikmaakt.

Aan- of afvoer van water of gassen die in een specifieke richting plaatsvindt.

De laag bestaande uit moedermateriaal die direct onder het gedeelte ligt wat bodem heet.

Semi-global matching ( SGM ) is een computervisie- algoritme voor de schatting van een dichte ongelijkheidskaart van een gerectificeerd stereobeeldpaar.

Onttrekken van grondwater door middel van een onttrekkingsinrichting.

Een constructie om water uit grondwater en aan een oppervlaktewater te onttrekken.

Een kanovaarweg is een vaarweg waarop alleen met kleine vaartuigen (kano, kajak, rubberboot etc.) gevaren mag worden en in principe met in de hand gehouden peddels met spierkracht voortbewogen worden.

Een kano is een boot die in principe met in de hand gehouden peddels met spierkracht voortbewogen wordt. Voortbeweging door zeilen, bomen of een motor komt echter ook voor.

Een ongewoon en ernstig voorval, bijv. een abnormale belasting of omgevingsinvloed, ontoereikende sterkte of weerstand, of buitensporige afwijking van beoogde afmetingen.

Een ongewoon en ernstig voorval, bijv. een abnormale belasting of omgevingsinvloed, ontoereikende sterkte of weerstand, of buitensporige afwijking van beoogde afmetingen.

De hoogte van de waterkolom die een druk levert gelijk aan de relatieve waterdruk.

Bouwmateriaal, bestaande uit een zeer hard mengsel van kalk of cement met zand, grind of steenstukken en water.

Harde stof met een minerale samenstelling.

Water in vaste of vloeibare vorm dat uit de atmosfeer op het aardoppervlak valt.

Neerslag in de vorm van vloeibare water druppels met diameter groter dan 0.5 mm.

Straling die ontstaat als zware radioactieve nuclide uiteenvalt in een dochternuclide (deze is meestal ook radioactief) en een alfadeeltje.

Een bos is een begroeiing (aanplant of vegetatie/formatie) met bomen in een dominante boomlaag, of meerdere boomlagen.

Gewassen, vaste planten en struiken.

Een geodetisch datum is de relatie tussen de aarde en een specifiek geodetisch coördinatensysteem. De niet wiskundig uit te drukken vorm van de aarde – de geoïde – wordt in de meeste datums benaderd door een wel wiskundig uit te drukken ellipsoïde, specifiek een referentie-ellipsoïde. De relatie tussen de geoïde en de ellipsoïde wordt uitgedrukt door middel van een aantal parameters. Deze omvatten de vorm en grootte van de referentie-ellipsoïde en de ligging, oriëntatie en schaalfactor daarvan ten opzichte van de aarde.

Hydrauliek is een aandrijftechniek die gebruikmaakt van vloeistof, de hydraulische vloeistof, onder (hoge) druk. Het is een onderdeel van de werktuigbouwkunde.

Natuurlijke of kunstmatige begrenzing of afscheiding die het hoogwater dient tegen te houden.

De formele beschrijving van een belastingschuld, zoals opgenomen op een aanslagbiljet.

Een decanteercentrifuge is een horizontale centrifuge.

Machine voor het m.b.v. centrifugaalkrachten indikken of ontwateren van slib.

Opgepompt grondwater

Conservering is het beschermen tegen aantasting.

Een district is een afgebakend gebied, bestaande uit meerdere rayons, binnen het beheergebied van waterschap Hunze en Aa's, die onder de verantwoordelijkheid van een specifiek teamhoofd vallen.

Een rayon is een afgebakende gebied binnen het beheergebied van waterschap Hunze en Aa's wat onder de verantwoordelijkheid van een specifiek team valt. Rayons vormen samen een district.

Bij een kamersluis kunnen in de schutkolk twee schepen naast elkaar worden geschut. De schutdeuren liggen tegenover elkaar. De kolk is twee keer zo breed als de schutdeuren waardoor het eerste schip opzij moet gaan om af te kunnen meren. Het eerst invarende schip wordt pas als laatste geschut.

Deel van de sluis waarin de te schutten schepen afmeren en op een hoger of lager niveau worden gebracht.

(Vaar)wegdeel is tijdelijk of definitief gesloten (verboden) voor al het verkeer.

De Rijksbegroting bestaat uit de begrotingen van alle ministeries samen. In de Rijksbegroting staat hoeveel geld elk ministerie krijgt en welke uitgaven zij het komende jaar verwachten.

Terrein waarop een organisatie werkzaam is in het kader van haar missie en dat wordt gekenmerkt door een gelijksoortig werkproces.

Alle direct aan een product(soort) toe te rekenen uitgaven van RWS ten behoeve van de kerntaken (uitgevoerd door personeel van RWS of derden zoals ingenieursbureaus) die nodig zijn om de kerntaken uit te kunnen voeren, de productie voor te bereiden, aan te sturen en te controleren.

Uitgaven die niet direct aan een product kunnen worden toegerekend, zoals gebouwen, management en stafdirecties.

De aanname of hoop dat een handeling of gebeurtenis ook werkelijk plaats gaat vinden.

De grens tussen acceptabel en onacceptabel risico met betrekking tot het functieverlies.

Een met file is een meetbestand waar een of meerdere profielen (oppervlaktewaterlichamen of waterkeringen) in zijn opgeslagen. Een .met file is een specifiek bestandsformaat wat door de waterschappen wordt gebruikt.

Samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, alsmede de bijbehorende bodem, oevers en, voor zover uitdrukkelijk aangewezen krachtens deze wet, drogere oevergebieden, alsmede flora en fauna.

Kunstmatige hoogte, natuurlijke hoogte of gedeelte daarvan, of hoge gronden met ondersteunende kunstwerken, die een waterkerende of mede een waterkerende functie hebben.

Een met file is een meetbestand waar een of meerdere profielen (oppervlaktewaterlichamen of waterkeringen) in zijn opgeslagen. Een .met file is een specifiek bestandsformaat wat door de waterschappen wordt gebruikt.

De grond, de nog niet gewonnen delfstoffen, de met de grond verenigde beplantingen, alsmede de gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere gebouwen of werken.

Aanduiding die betrekking heeft op in de bodem aanwezig materiaal, waarvan de naam afhankelijk is van de onderlinge verhouding tussen de verschillende korrelfracties en eventueel aanwezige bijmengsels als kalk en humus.

Enhanced Automatic Terrain Extraction (dense matching) is een techniek om uit stereo luchtfoto's een puntenwolk te genereren. De overlap tussen de stereofoto's moet minimaal 80% zijn in de vliegrichting en 60% tussen de verschillende vliegbanen.

Indirecte belastingen zijn belastingen die door overheden op indirecte wijze worden geheven, zoals de omzetbelasting (btw). Deze belastingen zijn indirect in de zin dat ze door een tussenpersoon worden geïnd, de verkoper, die de belasting aan de uiteindelijke betaler doorrekent in de prijs.

Belasting is een rechtsband tussen de overheid en een rechtssubject (de belastingplichtige) waarbij een heffing of prestatie wordt opgelegd ten behoeve van een overheid met als doel in de openbare uitgaven te voorzien. Belastingen worden geheven op grond van een wet.

Krachtens algemene regels gevorderde, gedwongen eenzijdige geldelijke bijdrage van personen en instellingen, die binnen een bepaalde periode aan de overheid moeten betaald worden en bestemt zijn om uiteindelijk het geheel van de uitgaven van de overheid te dekken.

Partij die een zaak verkoopt.

Persoon die houder is van een betaalrekening en een betalingstransactie vanaf die betaalrekening toestaat, hetzij bij ontbreken van een betaalrekening, een persoon die een betaalopdracht geeft.

Een erfdienstbaarheid of servituut is een zakelijk recht, en wel een last, waarmede een onroerende zaak - het dienend of lijdend erf - ten behoeve van een andere onroerende zaak - het heersend erf - is bezwaard.

Een erfdienstbaarheid of servituut is een zakelijk recht, en wel een last, waarmede een onroerende zaak - het dienend of lijdend erf - ten behoeve van een andere onroerende zaak - het heersend erf - is bezwaard.

Met een zakelijk recht wordt een recht bedoeld dat de titularis ervan een aanspraak verleent op een zaak of een ander goed.

Juridische verbintenis uit een overeenkomst tussen een opdrachtgever en een opdrachtnemer, die leidt, of kan leiden, tot de betaling van een geldsom.

Een al dan niet bebouwd perceel of een gedeelte daarvan dat direct is gelegen bij een gebouw en dat in feitelijk opzicht is ingericht ten dienste van het gebruik van dat gebouw.

Concreet of abstract ding dat bestaat, bestond of zou kunnen bestaan, met inbegrip van de onderlinge verbanden tussen deze dingen.

Bij actieve remote sensing zendt men zelf signalen (zoals radiopulsen) uit, die later worden opgevangen.

Een signaal is in de techniek de beschrijving van de ontwikkeling van een parameter in de loop van de tijd of de ruimte.

Chemische synthese is het kunstmatige bereidingsproces van chemische verbindingen uit andere chemische verbindingen en/of (chemische) elementen. Een stof die middels chemische synthese bereid is, wordt doorgaans een synthetische stof genoemd. Wanneer de chemische structuur en opbouw hetzelfde is als bij een stof die in de natuur voorkomt, wordt er gesproken van een natuuridentieke stof.

Chemische synthese is het kunstmatige bereidingsproces van chemische verbindingen uit andere chemische verbindingen en/of (chemische) elementen. Een stof die middels chemische synthese bereid is, wordt doorgaans een synthetische stof genoemd.

Scheikunde of chemie is de natuurwetenschap die zich richt op de studie van samenstelling en opbouw van stoffen, de chemische veranderingen die plaatsvinden onder bepaalde omstandigheden, en de wetmatigheden die daaruit te destilleren zijn.

Chemische synthese is het kunstmatige bereidingsproces van chemische verbindingen uit andere chemische verbindingen en/of (chemische) elementen. Een stof die middels chemische synthese bereid is, wordt doorgaans een synthetische stof genoemd. Wanneer de chemische structuur en opbouw hetzelfde is als bij een stof die in de natuur voorkomt, wordt er gesproken van een natuuridentieke stof.

Chemische synthese is het kunstmatige bereidingsproces van chemische verbindingen uit andere chemische verbindingen en/of (chemische) elementen. Een stof die middels chemische synthese bereid is, wordt doorgaans een synthetische stof genoemd.

Chemische synthese is het kunstmatige bereidingsproces van chemische verbindingen uit andere chemische verbindingen en/of (chemische) elementen. Een stof die middels chemische synthese bereid is, wordt doorgaans een synthetische stof genoemd.

Eenheid van lengte, die volgt uit de vaste numerieke waarde van de snelheid van het licht in vacuüm c, die is vastgesteld op 299 792 458, uitgedrukt in m•s-1, waarbij de seconde volgt uit de cesiumfrequentie.

Het Exif- formaat ( Exchangeable image file format ) is een bestandsstandaard die vergelijkbaar is met het JFIF-formaat met TIFF-extensies; het is opgenomen in de JPEG-schrijfsoftware die in de meeste camera's wordt gebruikt.

JPEG (Joint Photographic Experts Group) is een compressiemethode met verlies; JPEG-gecomprimeerde afbeeldingen worden meestal opgeslagen in de bestandsindeling JFIF (JPEG File Interchange Format). De bestandsnaamextensie JPEG / JFIF is JPG of JPEG .

Een bestandsextensie of kortweg extensie is een toevoeging aan het eind van een bestandsnaam waarmee aangegeven kan worden om wat voor soort bestand het gaat. Een bestandsextensie bestaat uit een of meer letters (vroeger drie) na de laatste punt in de naam.

JPEG (Joint Photographic Experts Group) is een compressiemethode met verlies; JPEG-gecomprimeerde afbeeldingen worden meestal opgeslagen in de bestandsindeling JFIF (JPEG File Interchange Format). De bestandsnaamextensie JPEG / JFIF is JPG of JPEG .

Een camera is in ruime zin een apparaat dat een invallend lichtsignaal omzet naar een chemische blauwdruk of een elektronisch signaal. Een camera is een apparaat om beelden mee te registreren.

De onder de waterspiegel gelegen dwarsdoorsnede van een watergang.

Een fotografisch objectief is het onderdeel van een fotocamera, dat dient om een object op de film of de beeldsensor af te beelden. Het objectief wordt op het te fotograferen object gericht.

Een set van samenhangende activiteiten om een bepaald doel te bereiken met een duidelijk resultaat.

Een verlaagd stuk in een bandijk, waterkering of andere constructie dienende tot waterafvoer en ter voorkoming of beperking van waterbezwaar elders.

De snoeischouw is de jaarlijkse controle in januari of watergangen en dijken voldoende toegankelijk zijn voor onderhoud door het waterschap.

Een langgerekte verlaging in het terrein van natuurlijke of kunstmatige oorsprong die permanent of periodiek stromend water bevat.

Ruimte met een specifieke functie.

NEN 2660 is een NEN standaard met het doel om eenduidigheid te verschaffen over de (semantische) spelregels voor gegevensmodellen die de fysieke en ruimtelijke wereld van de gebouwde omgeving uitdrukken. Er zullen duidelijke kaders voor gegevensmodellen vastgesteld worden die toe te passen zijn in zowel het vastgoed- alsmede in de infrasector.

De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.

Met een datamodel, of gegevensmodel, wordt beschreven hoe de gegevens in een informatiesysteem gestructureerd zijn.

De Aarde (soms de wereld of Terra genoemd) is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.

Alles wat waarneembaar of voorstelbaar is op een bepaald niveau.

Een protocol is een gedragsovereenkomst, meestal in de vorm van een aantal uit te voeren stappen. Er bestaan verschillende typen protocollen, zoals communicatieprotocollen, computerprotocollen, wetenschappelijke protocollen, medische protocollen, ceremoniële protocollen, ethische protocollen en verdragsprotocollen.

Een computerprotocol bevat regels en afspraken die men vastlegt zodat computers vlot en veilig met elkaar kunnen communiceren.

Een voorhaven is een toeleidinggedeelte naar een sluis, waarin voorzieningen zijn aangebracht (wachtplaatsen) om veilig beschut te liggen tot men geschut kan worden.

Een kunstmatige, beweegbare waterkering die de verbinding tussen twee wateren kan afsluiten of openstellen en daartoe van deuren of schuiven is voorzien.

Gelegenheid om een schip gedurende korte tijd af te meren in afwachting van een schutting, brugopening, laden of lossen

Het internet is een wereldwijd openbaar netwerk van computernetwerken, waarvan de afspraken worden beschreven in de Request for Comments die worden beheerd door de Internet Engineering Task Force. Om het internet goed te laten werken, zijn afspraken gemaakt over protocollen voor gegevensuitwisseling tussen computers. Een van die protocollen is het Internetprotocol (IP).

Apparaat voor de meting van een fysieke grootheid (bijv. temperatuur, licht, druk, elektriciteit).

Selectie van een voorstelbare werkelijkheid (voorkeursvariant) uit een aantal mogelijke werkelijkheden (varianten) op basis van een verzameling van criteria.

De hellingsgraad is een maat om de steilheid van een hellend vlak weer te geven. De hellingsgraad wordt uitgedrukt in percentages (%). Men spreekt daarom ook wel van het stijgingspercentage (S).

De richtingscoëfficiënt van een rechte lijn in een vlak met een rechthoekig xy-assenstelsel.

De hellingsgraad is een maat om de steilheid van een hellend vlak weer te geven. De hellingsgraad wordt uitgedrukt in percentages (%). Men spreekt daarom ook wel van het stijgingspercentage (S).

Onttrekken van grondwater door middel van een onttrekkingsinrichting.

Iets dat gebeurt in de wereld of binnen de organisatie dat vraagt om verandering.

Conservering is het beschermen tegen aantasting.

Verandering van fysische, chemische en mechanische eigenschappen van een materiaal onder invloed van het milieu waarmee het in contact komt.

Een dijkinspecteur is een medewerker van het waterschap die verantwoordelijk is voor het controleren en bewaken van dijken en waterkeringen.

Medewerker van een organisatorische eenheid.

Digitalisering is de overgang van informatie naar een digitale vorm, dat wil zeggen in een vorm die gebruikt kan worden door elektronische apparaten zoals computers.

Een computer is een apparaat waarmee gegevens volgens formele procedures (algoritmen) kunnen worden verwerkt. Meestal wordt met het woord computer een elektronisch, digitaal apparaat bedoeld, maar er bestaan ook mechanische en analoge computers. Daarnaast kan een computer in verschillende talstelsels zoals het decimale (tientallige) of binaire (tweetallige) stelsel werken. De huidige computers werken altijd in het binaire stelsel.

Vertrouwelijkheid is een kwaliteitskenmerk van gegevens. Met vertrouwelijkheid wordt bedoeld dat een gegeven alleen te benaderen is door iemand die gemachtigd is het gegeven te benaderen. Wie gemachtigd is een gegeven te benaderen, wordt vastgesteld door de eigenaar van het gegeven.

Aanduiding van de hoedanigheid van uitvoering, bewerking en representativiteit van een meting, volgens een overeengekomen waarderingsschaal.

Weergave van een feit, begrip of aanwijzing, geschikt voor overdracht, interpretatie of verwerking door een persoon of apparaat.

Een gegeven, ook wel datum, is een constructieve bijzonderheid: het is de vastgelegde uitdrukking van een feit.

Vertrouwelijkheid is een kwaliteitskenmerk van gegevens. Met vertrouwelijkheid wordt bedoeld dat een gegeven alleen te benaderen is door iemand die gemachtigd is het gegeven te benaderen. Wie gemachtigd is een gegeven te benaderen, wordt vastgesteld door de eigenaar van het gegeven.

Een beweging is een verandering van plaats in de tijd. De plaats van een voorwerp wordt in de natuurkunde bepaald ten opzichte van een coördinatenstelsel. De instantane beweging van een star lichaam kan worden beschreven als een combinatie van een translatie en een rotatie.

Plant die zich heeft aangepast aan een tijdelijk of continu submers (onderwater) bestaan. Ze groeien in een dusdanig vochtige omgeving waar andere planten niet kunnen overleven.

Phishing (naar analogie van phreaking, afgeleid van fishing: "vissen", "hengelen") is een vorm van internetfraude.

Phishing (naar analogie van phreaking, afgeleid van fishing: "vissen", "hengelen") is een vorm van internetfraude.

Een andere vorm van phishing is spear fishing, waarbij de persoonlijke gegevens (naam, e-mailadres, telefoonnummer) van het doelwit worden gebruikt om diegene een gevoel van vertrouwen te geven.

Niet-rationele activiteit die plaatsvindt binnen de geest (mind) van een persoon, en die resulteert in emoties (emotionele toestand)

Langgerekte inham in open verbinding met zee en zonder rivierafvoer.

Natuurlijke of kunstmatige begrenzing of afscheiding die het hoogwater dient tegen te houden.

Een laaglandbeek is een beek die wordt gevoed door neerslag en door uittredend grondwater.

Een leiding voor de aanvoer van afvalwater.

Een verbinding met dezelfde diameter (segmenten) tussen gemeentelijke riolen en rioolwaterzuiveringsinstallaties alsmede zuiveringswerken niet zijnde rioolwaterzuiveringsinstallaties (persleidingen c.a., ontluchtingspunten, overstortpunten en rioolgemalen).

Een inlaat is een waterstaatkundig kunstwerk, dat op de scheiding van 2 peilgebieden is gelegen. De functie van dit kunstwerk is om (vers) water in een polder of lager gelegen peilgebied te laten. Een inlaat bestaat bijna altijd uit een duiker met aan de kant van het buitenwater een schuif of klep die kan worden opengezet om water binnen te laten. In sommige gevallen is een inlaat een zelfstandig kunstwerk met dezelfde uiterlijke kenmerken als een stuw.

Door het ministerie van VenW vastgestelde prioriteringreeks in tijden van watertekort voor de verdeling van zoet water aan verschillende functies die oppervlaktewateren(kunnen) hebben.

Groep personen aan wie een bepaalde opdracht wordt gegeven.

Een periode van abnormaal droog weer die lang genoeg duurt zodat het gebrek aan water een serieuze hydrologische impact heeft in het getroffen gebied.

Drinkwatervoorziening is de productie en distributie van drinkwater.

Een rioolstelsel waarbij het transport door middel van de zwaartekracht plaatsvindt 752:2008 systeem van aansluitleidingen of een buitenriolering waarin het afvalwater door de zwaartekracht wordt getransporteerd en waar de leiding is ontworpen om onder normale omstandigheden deels gevuld te zijn 1085:2007, definitie 2260, EN13508-2+A1

Afvalwater dat met een rioolstelsel is verzameld

De mate waarin de authenticiteit van data aantoonbaar is.

CIR - beelden zijn beelden die bestaan uit een combinatie van kleuren binnen het zichtbare spectrum met toevoeging van NIR-licht dat wordt weergegeven door een andere, verschillende kleur binnen het zichtbare spectrum.

Dit infrarode lichtspectrum bevindt zich nét naast ons “zichtbare” lichtspectrum (“onder” als je praat over frequentie, of “boven” als je praat over golflengte).

Een park is een tenmiste voor een deel door de mens ontworpen en aangelegd groen gebied met een overwegend recreatieve functie, met name om te wandelen.

Lengte van de rechte lijn, uitgedrukt in centimeters, die het nulpunt van de cirkelvormige raai verbindt met het middelpunt van die cirkelvormige raai.

Watergordijn wat over een stuw of waterval heen stroomt.

Een begrip, dat zich leent voor getalsmatige vastlegging en verwerking.

Oneffenheid van de bedding of waterbodem waardoor stromingsweerstand wordt veroorzaakt.

Een naam is een woord of een combinatie van woorden waarmee personen, instellingen, dieren, planten en zaken op individueel niveau (eigennamen) of op basis van groepskenmerken (soortnamen) benoemd kunnen worden.

Iedere verstoorde toestand van de atmosfeer.

Bewegende lucht.

Territoriaal water strekt zich uit tot 12 zeemijl gemeten vanaf de basislijn, dit is het gebied waar de Nederlandse wetgeving geldt.

Waterlijn vanaf waar de breedte van de territoriale zee en andere rechtsgebieden van de zee worden gemeten.

Het geheel aan wetten die in een land gelden.

Door een type landgebruik gekarakteriseerd zichtbaar begrensd stuk grond, niet zijnde weg, spoorbaan of water.

Afgewerkt toestel of een samenstel ervan dat op de markt wordt aangeboden als een aparte functionele eenheid ten behoeve van de eindgebruiker en dat in staat is elektromagnetische verstoringen te veroorzaken, of waarvan het functioneren vatbaar is om door dergelijke verstoringen te worden beïnvloed.

Samenhangend geheel van vrij aan het aardoppervlak voorkomend water, met de daarin aanwezige stoffen, alsmede de bijbehorende bodem, oevers en, voor zover uitdrukkelijk aangewezen krachtens deze wet, drogere oevergebieden, alsmede flora en fauna.

Kennis is dat wat geweten en toegepast wordt door een individu, groep individuen of een (ander) onderdeel van de maatschappij. Kennis omvat informatie, beschrijvingen hiervan of vaardigheden die door ervaring of opleiding zijn verkregen.

Management (Engels leenwoord) of bedrijfsvoering, is het besturen van een onderneming of organisatie.

Deel van een hydrograaf waarin de afvoer afneemt vanaf de top.

Het hoogteverschil tussen getijhoogwater en het daarop volgende laagwater.

In het algemeen: het diffuus uittreden van grondwater. In het bijzonder: het uittreden van grondwater onder invloed van grotere stijghoogten elders in het hydrologische systeem.

Water dat door een drukverschil vanuit de bodem omhoog komt.

gevaarlijke stof die is ingedeeld in een gevarenklasse van het ADR, tenzij in dit besluit anders is bepaald

Geheel van personele, materiële en financiële middelen toegekend aan een plan of aan een organisatorische eenheid. 

Een natuurlijke smalle waterloop zonder getij.

Een zeewaarts zich verbredende riviermond inclusief het aansluitende zeegebied waarin het getij zijn invloed doet gelden.

Een regel die een beperking stelt aan data.

Terrestrisch betekent letterlijk Aards; in sommige betekenissen wordt ermee bedoeld: op het land.

De knaagdieren (Rodentia) vormen een succesvolle en soortenrijke orde van de zoogdieren (Mammalia).

De knaagdieren (Rodentia) vormen een succesvolle en soortenrijke orde van de zoogdieren (Mammalia).

Zoogdieren (Mammalia) vormen een klasse van warmbloedige, meestal levendbarende gewervelde dieren die hun jongen zogen: de moederdieren produceren melk en voeden hiermee hun jongen.

Een strook grond (bufferstrook) tussen een landbouwperceel en het daarnaast gelegen oppervlaktewater om het water te beschermen tegen meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Te onderscheiden zijn droge en natte bufferstroken. Bij natte bufferstroken zijn de stroken land verlaagd tot aan of net onder de waterlijn of als flauw aflopend talud tot in het water. Droge bufferstroken liggen doorgaans op gelijke hoogte van het maaiveld van het landbouwperceel. De bufferstroken mogen niet worden bemest of behandeld met gewasbeschermingsmiddelen. Als naast alleen de functie emissiebeperking ook aandacht is voor ontwikkeling van natuur, landschap en ecologie wordt de natte bufferstrook ook wel natuurvriendelijke oever genoemd. Bij droge bufferstroken wordt dan gesproken over akkerrandenbeheer. Droge en natte bufferstroken worden gehouden op vrijwillige basis al dan niet als een groenblauwe dienst als aanvulling op de wettelijke teelt- en spuit vrije zones.

De landbouw gebruikt veel gewasbeschermingsmiddelen. Deze hebben tot doel om ongedierte of onkruiden te weren van akkers. Bij normaal gebruik kunnen deze stoffen bij regen uitspoelen en in het oppervlaktewater terecht komen.

Een strook grond (bufferstrook) tussen een landbouwperceel en het daarnaast gelegen oppervlaktewater om het water te beschermen tegen meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Te onderscheiden zijn droge en natte bufferstroken. Bij natte bufferstroken zijn de stroken land verlaagd tot aan of net onder de waterlijn of als flauw aflopend talud tot in het water. Droge bufferstroken liggen doorgaans op gelijke hoogte van het maaiveld van het landbouwperceel. De bufferstroken mogen niet worden bemest of behandeld met gewasbeschermingsmiddelen. Als naast alleen de functie emissiebeperking ook aandacht is voor ontwikkeling van natuur, landschap en ecologie wordt de natte bufferstrook ook wel natuurvriendelijke oever genoemd. Bij droge bufferstroken wordt dan gesproken over akkerrandenbeheer. Droge en natte bufferstroken worden gehouden op vrijwillige basis al dan niet als een groenblauwe dienst als aanvulling op de wettelijke teelt- en spuit vrije zones.

Verzameling primaire processen binnen de hoofdtaak zuiveren van afvalwater van een Waterschap ten bate van het verwijderen van biologisch afbreekbare verontreinigingen uit het afvalwater op een rioolwaterzuiveringsinstallatie.

De snijlijn van het watervlak ter hoogte van het peil met de aangrenzende gronden.

Het streven van de emissiebeperking is uit te komen op een nul emissie, de zogenaamde minimalisatieverplichting. De minimalisatieverplichting geldt voor alle stoffen die kunnen vrijkomen naar de lucht en die behoren tot de categorie 'Zeer Zorgwekkende Stoffen'.

Bij bedrijfsactiviteiten zal het niet altijd technisch of economisch haalbaar zijn om een nulemissie te bereiken. Mens en milieu worden blootgesteld aan verschillende ZZS. De combinatie van stoffen zou schade kunnen geven, zelfs wanneer de concentraties van de afzonderlijke stoffen beneden het Maximaal Toelaatbaar Risiconiveau (MTR) liggen. De minimalisatieplicht is een instrument om actief te streven naar het vermijden en/of minimaliseren van emissies van ZZS.

Oever die ten behoeve van de ecologisch toestand en (natte) natuurwaarden is ingericht met een ondiepe 'natte' zone die oever- en watervegetatie de kans bieden zich te ontwikkelen.

Teelt is de handeling om iets uit een kiem of een stek te doen ontstaan. Door doeltreffende middelen kan zoiets tot verdere ontwikkeling gebracht worden.

Streek, gebied tussen zekere begrenzingen.

Determinatie of identificatie is in de biologie het op naam brengen (determineren) van een organisme (plant-, bacterie- of diersoort), dat wil zeggen bepalen tot welk taxon (bijvoorbeeld geslacht, soort, ondersoort of variëteit) een bepaald individu behoort.

Determinatie of identificatie is in de biologie het op naam brengen (determineren) van een organisme (plant-, bacterie- of diersoort), dat wil zeggen bepalen tot welk taxon (bijvoorbeeld geslacht, soort, ondersoort of variëteit) een bepaald individu behoort.

Determinatie of identificatie is in de biologie het op naam brengen (determineren) van een organisme (plant-, bacterie- of diersoort), dat wil zeggen bepalen tot welk taxon (bijvoorbeeld geslacht, soort, ondersoort of variëteit) een bepaald individu behoort.

Een groep van eencellige micro-organismen, die geen celkern hebben en soms in kolonies leven

Onderdeel van een familie.

Een groep voorwerpen die een bepaald aantal kenmerken gemeenschappelijk heeft en zich daarin onderscheidt van overeenkomstige groepen. Verzameling mensen of dingen met dezelfde eigenschappen.

Geheel van individuen die in alle enigszins belangrijk geachte kenmerken met elkaar en met hun nakomelingen overeenkomen.

Geheel van individuen die in alle enigszins belangrijk geachte kenmerken met elkaar en met hun nakomelingen overeenkomen.

Herkenbare en als zodanig beschreven vorm van een soort.

Een toestand of conditie van de organisatie die tot stand moet worden gebracht of behouden.

Een gewenste eigenschap van een door mensen te maken object.

Ogenblik waarop een bepaald gebeuren plaatsheeft of een bepaalde toestand heerst.

Een verlaging in het aardoppervlak van natuurlijke of kunstmatige oorsprong, die permanent of periodiek water bevat.

Wiskundige term (engels) voor knoop, top, knooppunt.

Twee of meer verschillende elementen die bij elkaar gehouden worden in vastgestelde gehaltes door de aantrekkingskrachten die chemische bindingen worden genoemd.

Biologisch proces waarbij organismen zorgen voor nageslacht, met als gevolg het voortbestaan van de populatie en de soort. Bij meercellige organismen wordt voortplanting afgewisseld met fasen van groei en ontwikkeling.

Verzameling objecten met overeenkomstige eigenschappen (‘kenmerken, associaties en gedrag’).

Een klasse of objecttype in de zin van de objectoriëntatie is een mechanisme dat in bepaalde, objectgeoriënteerde programmeertalen gebruikt wordt om de toestandsruimte en interface van een verzameling objecten vast te leggen. Een klasse wordt ook wel omschreven als een sjabloon voor objecten.

Een groep voorwerpen die een bepaald aantal kenmerken gemeenschappelijk heeft en zich daarin onderscheidt van overeenkomstige groepen. Verzameling mensen of dingen met dezelfde eigenschappen.

De momentane hoogte van het waterkerende element in een kunstwerk waar het water overheen stroomt bij een hogere waterstand.

Hoogte van de waterkering.

Een front (Latijn: frons, voorhoofd of voorzijde) is een scheidingsvlak tussen koude en warme luchtsoorten.

Daken, bestrating, kassen etc., waarvan het regenwater wordt afgevoerd naar de riolering en/of het oppervlaktewater.

Een aanwijzing ter verkenning en ondersteuning van de navigatie.

Licht is elektromagnetische straling in het frequentiebereik dat waarneembaar is met het menselijk oog. Het niet zichtbare infrarood, met een iets lagere frequentie, en ultraviolet, met een iets hogere frequentie, worden soms foutief als infrarood licht en ultraviolet licht aangeduid.

Infrarood of infrarode straling, is voor het menselijk oog niet waarneembare elektromagnetische straling, met golflengten tussen circa 780 nanometer (nm.) en 1 millimeter (106 nm.), dus tussen het (zichtbare) rode licht en de microgolven.

De mate waarin data met een afgesproken frequentie zijn geregistreerd.

De grassenfamilie (botanische naam: Gramineae of Poaceae, beide namen zijn toegestaan) is een van de soortenrijkste plantenfamilies van de bedektzadigen: de familie omvat ongeveer 12.000 soorten.

Onderdeel van een orde, bestaande uit een of meer geslachten.

Filtratie of filtreren is een scheidingsmethode die zowel in het huishouden als op grote schaal in de industrie wordt toegepast.

De Quick ortho is qua ligging iets minder precies dan de definitieve ortho-foto. Er is minder aandacht besteed aan de kniplijnen waardoor er soms wat rare effecten kunnen zitten in gebouwen en bruggen. Verder is de kleur van de foto’s onderling wat minder goed op elkaar afgestemd waardoor er kleurverschillen kunnen optreden.

Orthofoto's zijn foto's die worden samengesteld uit de originele opnamen. De foto's worden dan geometrisch gecorrigeerd en op hoogte gecorrigeerd. De foto's worden aan elkaar gemonteerd waarbij montagelijnen zo veel mogelijk door wegen en of waterlopen worden gelegd.

Een foto is een afbeelding op een plat vlak vervaardigd door middel van fotografie.

Een informatiedrager is een medium bedoeld of draagt daadwerkelijk fysieke objecten uit die eigenschappen kan informatie worden afgeleid. Typisch papier dat inkt draagt, magnetische velden op een schijf of tape, elektrisch of optisch gemoduleerde stoffen van elektriciteit of licht

Iets verbreken.

Scheikundig element uit de reeks niet-metalen van het periodiek systeem met atoomnummer 15.

Mest bestaat over het algemeen uit min of meer verteerde dierlijke uitwerpselen al of niet vermengd met stro. Het wordt gebruikt om de bodem vruchtbaarder te maken.

Het water zodanig behandelen dat het voldoet aan proceswater, drinkwater of afvalwater normen.

Een geologische formatie waarbinnen de relatief (ten opzichte van de omgeving) hoge doorlatendheid aanzienlijk transport van grondwater mogelijk maakt.

Een of meer ondergrondse rotslagen of andere geologische lagen die voldoende poreus en doorlatend zijn voor een belangrijke grondwaterstroming of de onttrekking van aanzienlijke hoeveelheden grondwater.

De rechter oever van een oppervlaktewaterlichaam is de oever die aan de rechterzijde is gelegen wanneer er vanuit de afvoerrichting wordt gekeken.

Falen van een installatie of constructie. Een installatie of constructie faalt als deze zijn hoofdfunctie niet meer of grotendeels niet meer vervult. Technisch falen kan leiden tot het falen van de veiligheid. De veiligheid van het object faalt als het niet gebruikt kan worden voor het veilig doorlaten van het soort verkeer waarvoor het is ontworpen.

Ondiepte ontstaan door sedimentatie of erosie van de omgeving.

Een zandbank is een ophoping van zand op de bodem van een zee of meer. De zandophoping blijft meestal onder het wateroppervlak en is daarom bijzonder gevaarlijk voor de scheepvaart.

Waterkant langs een zee.

Min of meer aansluitende zandheuvels langs de kust, al dan niet door de natuur gevormd, die het waterkerend vermogen ontlenen aan de geometrie en de hoeveelheid zand binnen het dwarsprofiel.

Thermodynamica (Oudgrieks thermos (θερμός), warm, en dunamis (δύναμις), kracht), of warmteleer is het onderdeel van de natuurkunde dat de interacties bestudeert tussen grote verzamelingen van deeltjes op een macroscopisch niveau.

Activiteit zijnde een combinatie van subactiviteiten uitgevoerd door fysieke objecten waartussen een overdracht van materie, informatie, energie of kracht plaatsvindt, typisch over een verbinding of raakvlak (rechtstreeks of via poorten)

Een manier om de samenhang van een aantal reeksen (exemplaar- en/of raai- en/of gridreeksen) vast te leggen.

De "signed" indicator betekent dat het item alleen positieve waarden kan bevatten.

Document, waarvan het informatiedoel is documenterend - concluderend.

Een server is een computer of een programma dat diensten verleent aan clients. In de eerste betekenis wordt met server de fysieke computer aangeduid waarop een programma draait dat deze diensten verleent.

Een zo volledig mogelijk omschreven bouwplan.

De uitkomst van de berekening van de geografische breedte en lengte waarop het schip zich bevindt.

Een vastlegging van een toestand van een (deel van een) watersysteem.

Een ijskap is een koepelvormige, aaneengesloten ijsmassa van grote omvang.

Kosten zijn de financiële lasten die worden gemaakt om de doelen te bereiken.

Een natuurkundige grootheid is een kwantificeerbare natuurkundige eigenschap van een verschijnsel, van een fysisch lichaam of van materie. Dat houdt in dat de eigenschap direct gemeten kan worden, dan wel uitgedrukt kan worden in andere natuurkundige grootheden.

Een geleider in de elektriciteitsleer is een materiaal of voorwerp dat elektrische stroom doorlaat en een lage weerstand vertoont, die voor praktische doeleinden verwaarloosbaar is. Alle metalen zijn geleiders.

Geologie of aardkunde (van Oudgrieks γῆ = aarde en λόγος = wetenschap) is de wetenschap die de Aarde, haar geschiedenis en de processen die haar vormen en gevormd hebben, bestudeert. Geologie behoort tot de aardwetenschappen. Wetenschappers die de geologie als vakgebied hebben, worden geologen genoemd.

Stratigrafie (Latijn: stratum, laag; Grieks: γράφειν, gráphein, beschrijven) is een vakgebied binnen de aardwetenschappen dat zich bezighoudt met bestudering van de volgorde van opeenvolgende gesteentelagen (stratificatie), met als doel aardlagen te dateren en beschrijven.

Een webpagina is een pagina op het wereldwijde web. Webpagina's bestaan uit HTML- of XHTML-code en zijn bedoeld om met een webbrowser bekeken te worden. De browser zet de broncode om naar een leesbare pagina. Door hypertekst links in de HTML-code kan eenvoudig van de ene pagina naar de andere worden genavigeerd, een bezigheid die ook wel surfen op het internet wordt genoemd.

HyperText Markup Language (afgekort HTML) is een op SGML gebaseerde opmaaktaal voor de specificatie van documenten, voornamelijk bedoeld voor het wereldwijde web. Het is de standaard opmaaktaal voor webpagina's.

De broncode (ook wel brontekst of in het Engels source of source code) van een computerprogramma is de leesbare tekst die door de programmeur in een programmeertaal is geschreven.

Zout van salpeterzuur. Chemische formule: NO3-

Een geologische formatie waarbinnen de relatief (ten opzichte van de omgeving) hoge doorlatendheid aanzienlijk transport van grondwater mogelijk maakt.

Een encapsulatie van applicatiefunctionaliteit afgestemd op implementatiestructuur, die modulair en vervangbaar is.

Min of meer aansluitende zandheuvels langs de kust, al dan niet door de natuur gevormd, die het waterkerend vermogen ontlenen aan de geometrie en de hoeveelheid zand binnen het dwarsprofiel.

Een bestuur is een college dat krachtens formele bevoegdheid de aangelegenheden van een bepaalde organisatie (te denken valt bijv. aan een bedrijf, onderwijsinstelling of kerkelijke instantie) leidt en regelt.

Voormuur, naar buiten gekeerde muur van een doorgang, muur van een landhoofd tussen de vleugelmuren of dwarsmuur aan het uiteinde van een tongewelf, van bijvoorbeeld een duiker.

Een landhoofd, ook wel bruggenhoofd, vormt de overgang van een grondlichaam naar een brug, sluis of viaduct.

Met 'flab' (floating algae beds) worden clusters van drijvende draadalgen aangeduid.

Met 'flab' (floating algae beds) worden clusters van drijvende draadalgen aangeduid.

Verzamelnaam voor allerlei vormen van algen met cellen die min of meer op een rij liggen en fysiek, zonder vertakkingen, met elkaar verbonden zijn.

Een ongewoon en ernstig voorval, bijv. een abnormale belasting of omgevingsinvloed, ontoereikende sterkte of weerstand, of buitensporige afwijking van beoogde afmetingen.

De mate van vrijwaring tegen schade of verlies (door hoogwater).

Rondgaande waterbeweging waarbij de snelheid der waterdeeltjes nabij het midden groter is dan verder van het midden af.

Positief geladen ion.

Het transport van verontreinigende stof(fen) in de bodem, naar het oppervlaktewater, de atmosfeer of andere media.

In de wiskunde is de verhouding (ratio) tussen twee grootheden het quotiënt ervan. Soms wordt een speciale schrijfwijze gebruikt met behulp van een dubbele punt.

In de natuur voorkomend water dat een hoge concentratie van zouten bevat (meer dan 10 000 mg/l) 

Tijd in klassieke zin is het verschijnsel dat van een gebeurtenis gezegd kan worden dat deze na of voor een andere gebeurtenis plaatsvindt. Een gebeurtenis vindt plaats op een tijdstip of moment.

Water met een chloridengehalte lager dan 300 mg/l.

Een bundeling van verschillende vormen van content die als geheel bewerkt kan worden en in bestandsvorm wordt opgeslagen.

Managementproduct waarmee een momentopname wordt verstrekt van de status van bepaalde aspecten van het project.

Beschrijving van de normen die gehanteerd worden bij de berekening van af- of aanvoer.

Bijkomstige voorwaarden die echter wel noodzakelijk zijn voor het te bereiken doel.

Beschrijving van de wijze waarop uitwisseling (massa, energie) van het gemodelleerde systeem met de omgeving plaatsvindt.

De statistische fout is te wijten aan bijvoorbeeld willekeurige fluctuaties en onnauwkeurigheden in de meetapparatuur of het niet consequent hanteren van de meetapparatuur.

Het stijgen en dalen van de grondwaterstand. Soms wordt deze term in kwantitatieve zin gebruikt als het verschil tussen GLG en GHG.

Een fout waarvan de waarde statistisch onafhankelijk is van voorgaande of latere waarden.

Een begrip is een entiteit waarmee een bepaalde klasse, een idee of een relatie als object aangeduid kan worden.

Weergave van een dwars-/lengte-/geotechnisch profiel.

De verticale opbouw in grondmechanische zin van een waterkering.

Ondergrondse of onder water gelegen verbinding tussen twee punten, aan beide einden voorzien van een open bakconstructie.

Civielkundige constructie die doorgang verschaft voor voetgangers, dieren, voertuigen en diensten boven obstakels of tussen twee punten op een hoogte boven de grond.

Aanduiding van de geografische plaats van een object.

Met een pakket wordt een verzameling van onderhoudsmaatregelen bedoeld.

Gas is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen.

Waterslag is een begrip uit de hydraulica. Waterslag treedt op wanneer de stroming van een vloeistof in een gesloten leiding plotseling tot stilstand wordt gebracht, bijvoorbeeld door het abrupt sluiten van een kraan of het stoppen van een pomp, of wanneer de stroming plots gestart wordt (het starten van een pomp). De energie van het stromende water wordt dan omgezet in een drukgolf die door de leiding gaat lopen.

Hoeveelheid stof van een systeem dat exact 6,022 140 76 × 1023 elementaire entiteiten bevat, welk getal, uitgedrukt in de eenheid mol-1, de vaste numerieke waarde van de constante van Avogadro NA is en het getal van Avogrado wordt genoemd.

Afbeeldingsbestandsindelingen zijn gestandaardiseerde middelen voor het organiseren en opslaan van digitale afbeeldingen .

Afstand tussen twee golftoppen, afstand waarover een golfbeweging zich in één periode voortplant.