terp
Eigenschappen
Voorkeurslabel | terp |
---|---|
Definitie | Een terp is een door de mens opgeworpen woon- of vluchtheuvel ter bescherming tegen hoge waterstanden. |
Synoniem | terpen, belten, belt, pollen, pol, vliedbergen, vliedberg, werf, wierd, wierde, wierden, woonheuvel, woonheuvels |
Toelichting op definitie | (Bron: Kadaster)
Het woord terp is een Friese variant van "thorp" (dorp), dat in vele varianten van het Oudgermaans voorkomt (Gotisch: thaurp). Er wordt een kunstmatige heuvel (landvorm) mee aangeduid, die werd opgeworpen om bij hoogwater een droge plek te hebben. In Groningen wordt meestal de benaming wierde gebruikt, in Noord-Holland en het eiland Marken de benaming werf, in Noord-Duitsland de benamingen warft, wurt of wierde en in Denemarken værft, varft of verft. Berendsen (2005) stelt dat het Groningse woord wierde eigenlijk een betere benaming is dan terp, omdat het eerste 'woonheuvel' zou betekenen en het tweede 'dorp' (zie ook de betreffende paragraaf). De etymologie van het woord wierde (dat mogelijk op meerdere woorden teruggaat) is volgens het WNT echter onzeker en zou eerder samenhangen met het woord 'weren' (zich verdedigen). Deze woonheuvels zijn geleidelijk ontstaan nadat bewoners zich in het Fries-Groningse kweldergebied gevestigd hadden vanaf de zesde eeuw voor Christus. Deze door aanslibbing van de zee gevormde vruchtbare gronden, op sommige plaatsen een lage kwelderwal, boden een goede woonplaats. De boeren waren echter door de stijgende zeespiegel gedwongen hun huis en have te redden op terpen, die in omvang en hoogte steeds toenamen.[3][4] Terpen kwamen voor langs de hele Waddenkust van West-Europa; in België, Noord-Nederland, Noord-Duitsland en West-Denemarken. In Groningen en Friesland liggen waarschijnlijk rond de 2000 terpen. Bij een inventarisatie in 1963 werden 587 terpen geteld in Groningen en bij een inventarisatie in 1979 955 in Friesland. Er worden echter nog regelmatig nieuwe terpen ontdekt, waarvan de meeste in de loop der tijd overslibd zijn geraakt. (Bron: Wikipedia) |
Voorbeeld | https://waddenland.groningen.nl/zien-doen-beleven-waddenland/natuur/wierdenlandschap |
Exacte overeenkomst | https://data.cultureelerfgoed.nl/term/id/cht/35929ee9-fa8f-4ce5-94c7-a982e7727d39, https://aquo.begrippenxl.nl/aquo/nl/page/Id-f401958f-6f2f-4020-ad38-65844100fd88, https://nl.wikipedia.org/wiki/Terp |
Afbeelding van | Dwarsdoorsnede van een terp. |
Video van | |
Status | Concept |
Relaties
Vertrekpunt | Relatie | Eindpunten |
---|---|---|
terp | Breder | |
terp | Bron van |
|
terp | Gerelateerd | |
terp | Lid van Aquo |
|
Afgeleide relaties
Vertrekpunt | Relatie | Eindpunt |
---|---|---|
vluchtberg (Begrip) | Gerelateerd | terp |