primaire waterkering

Eigenschappen

Voorkeurslabel	primaire waterkering
Definitie	Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.
Publieksvriendelijke toelichting	Een dijk die het gebied beschermt tegen het buitenwater (de zee).
Synoniem	primaire waterkeringen, zeedijk, zeedijken, zeekering, zeekeringen, primaire kering, primaire keringen, zeewering, zeeweringen
Toelichting op definitie	De ligging van de primaire waterkeringen is aangegeven op de bij de Keur behorende Keurkaarten. (bron: Waterwet / Aquo) Primaire waterkering zijn de waterkeringen die door het Rijk zijn aangewezen op grond van de Waterwet. Primaire waterkeringen bieden bescherming tegen overstroming vanuit zee of rivieren. In de leidraad “Voorschrift toetsen op Veiligheid primaire waterkeringen” wordt de primaire kering onderscheiden in vier categorieën: Primaire waterkering categorie A Primaire waterkering categorie B Primaire waterkering categorie C Primaire waterkering categorie D Bij waterschap Hunze en Aa's ligt de primaire waterkering langs de Dollard en de Waddenzee. De primaire waterkeringen bieden bescherming tegen overstromingen bij hoogwater vanuit de Noordzee, de Waddenzee, de grote rivieren Rijn, Maas en Westerschelde, de Oosterschelde, het IJsselmeer , het Volkerak-Zoommeer, het Grevelingenmeer, het getijdedeel van de Hollandsche IJssel en de Veluwerandmeren. Daarbij gaat het met name om die gebieden, waar eventuele overstromingen die potentieel of mogelijk veel slachtoffers of grote economische schade tot gevolg hebben. De primaire waterkeringen langs de grote rivieren, de Waddenkust, de Zeeuwse wateren en het IJsselmeer bestaan voornamelijk uit dijken. Aan de Noordzeekust wordt het water grotendeels gekeerd door duinen en zogenaamde hybride waterkeringen (zoals dijk in duin). Het stelsel van primaire waterkeringen omvat daarnaast een aantal grote dammen en bijzondere constructies, zoals de Stormvloedkeringen in de Oosterschelde en de Nieuwe Waterweg. Ook sluizen en inlaatwerken vervullen een waterkerende functie, naast verschillende andere waterstaatkundige functies ten behoeve van de scheepvaart, het inlaten en lozen van water et cetera. Op een beperkt aantal plaatsen wordt de functie van primaire waterkering vervuld door hooggelegen gronden. Normering Per 1 januari 2017 is de normering van de waterveiligheid gewijzigd. Iedereen in Nederland krijgt tenminste hetzelfde beschermingsniveau tegen overstromingen. De veiligheidsnormen die we hiervoor hanteren zijn tot stand gekomen door te kijken naar de risico’s: de kans op overstromen én de gevolgen van een overstroming. Daar bovenop wordt extra en gericht geïnvesteerd in gebieden met een risico op veel slachtoffers en grote economische schade. Vitale en kwetsbare infrastructuur, zoals nutsvoorzieningen en ziekenhuizen, krijgen extra aandacht. De normering is dus nu expliciet gebaseerd op de mogelijke gevolgen van een overstroming achter de dijk. De normeenheid is veranderd in de overstromingskans, die geldt voor dijk- (en duin-) trajecten en kunstwerken. Waterschappen en Rijkswaterstaat zijn aan de slag om de dijken en duinen te versterken. Tot en met 2050 hebben ze daar de tijd voor. Dan is Nederland met de nieuwe normen beter beschermd tegen overstromingen. De nieuwe waterveiligheidsnormen zijn onderdeel van het nieuwe waterveiligheidsbeleid, voortkomend uit de Deltabeslissing Waterveiligheid. (bron: helpdesk water) Een waterkering, die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze ofwel behoort tot het stelsel dat een dijkringgebied -al dan niet met hoge gronden- omsluit, ofwel voor een dijkringgebied is gelegen. (bron: DIV)
Voorbeeld	https://opendata.hunzeenaas.nl/opendataportaal/srv/metadata/03dec104-9ceb-4ec4-a928-7f85be8bd353, https://www.nationaalgeoregister.nl/geonetwork/srv/dut/catalog.search#/metadata/fa4cc54e-26b3-4f25-b643-59458622901c
Exacte overeenkomst	https://www.aquo.nl/index.php/Id-e1b4d19c-d92b-4c40-9297-10ca15e8a9e8
Bijna overeenkomst	https://www.helpdeskwater.nl/onderwerpen/waterveiligheid/primaire/, https://www.hunzeenaas.nl/wat-we-doen/bescherming-tegen-water/zeedijk/
Afbeelding van	Primaire watering van waterschap Hunze en Aa's. Schematisch dwarsprofiel primaire waterkering benaming karakteristieke punten.
Video van
Status	Concept

Relaties

Vertrekpunt	Relatie	Eindpunten
primaire waterkering	Breder	waterkering (Begrip)
primaire waterkering	Bron van	Aquo begrippen (Informatiebron) DIV Hunze en Aa's begrippen (Informatiebron) Helpdesk Water begrippen (Informatiebron) Hunze en Aa's begrippen (Informatiebron) Waterbeheerprogramma Hunze & Aa's begrippen (Informatiebron)
primaire waterkering	Gerelateerd	keur (Begrip)
primaire waterkering	Lid van Aquo	IM Metingen (Collectie Aquo) calamiteitenzorg (Collectie Aquo) civiele techniek (Collectie Aquo) planologie (Collectie Aquo)

Afgeleide relaties

Vertrekpunt	Relatie	Eindpunt
brede groene dijk (Begrip)	Breder	primaire waterkering
primaire waterkering (categorie A) (Begrip)	Breder	primaire waterkering
primaire waterkering (categorie B) (Begrip)	Breder	primaire waterkering
primaire waterkering (categorie C) (Begrip)	Breder	primaire waterkering
primaire waterkering (categorie D) (Begrip)	Breder	primaire waterkering
zeewering (Begrip)	Breder	primaire waterkering
dijkring (Begrip)	Deel van	primaire waterkering
Provinciale Omgevingsverordening Waddenzeedijken (Begrip)	Gerelateerd	primaire waterkering
Waaiboei (Gebied)	Gerelateerd	primaire waterkering
kleirijperij (Begrip)	Gerelateerd	primaire waterkering
kustverdediging (Begrip)	Gerelateerd	primaire waterkering

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Beschrijving van de generieke kenmerken waarover een object dient te beschikken om te worden geclassificeerd als instantie van een specifiek objecttype.

Onder water raken van ofwel de begrenzingen van een stroom of een ander oppervlaktewaterlichaam, ofwel van gebieden die normaal niet onder water staan.

Een gebied dat door een stelsel van waterkeringen beveiligd moet zijn tegen overstroming, in het bijzonder bij hoge stormvloed, bij hoog oppervlaktewater van een van de grote rivieren, bij hoogwater van het IJsselmeer, of bij een combinatie daarvan.

Het geheel van virtuele en fysieke (aanwijsbare) opdelingen en indelingen van het aardoppervlak.

Het oppervlaktewater waarvan de waterstand direct invloed ondergaat bij hoge stormvloed, bij hoog opperwater van een van de grote rivieren, bij hoog water van het IJsselmeer of Markermeer of bij een combinatie daarvan.

Uitgestrekt oppervlak zout water dat het grootste deel van de aarde bedekt.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Hoogwaterkering langs de zee.

Waterkering die beveiliging biedt tegen overstroming doordat deze behoort tot een dijkring ofwel vóór een dijkring is gelegen.

Hoogwaterkering langs de zee.

Beschrijving van de generieke kenmerken waarover een object dient te beschikken om te worden geclassificeerd als instantie van een specifiek objecttype.

Verordening van een waterschap of hoogheemraadschap, waarin een stelsel van verbods- en gebodsbepalingen is opgenomen ter bescherming en instandhouding van de waterhuishouding en waterstaatswerken.

Grondwater dat op natuurlijke wijze uit het aardoppervlak tevoorschijn komt.

Het systeem dat de in te winnen grootheden levert.

Een bron is de plaats of organisatie waar bepaalde informatie is ontstaan en/of beschikbaar wordt gesteld, of de documenten waarin die informatie is vervat.

Punt van waaruit grondwater wordt onttrokken.

Oorsprong van een emissie.

Geconcentreerde uitstroming van kwelwater.

De Waterwet (het wetsvoorstel) regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater, en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening.

Uniforme taal voor het uitwisselen van gegevens binnen de watersector.

De Rijksoverheid, vaak kortweg het Rijk genoemd, is het onderdeel van de Nederlandse overheid dat wettelijke taken heeft op landelijk niveau: de 'centrale overheid'. Het Rijk wordt gevormd door alle ministeries, de uitvoeringsorganisaties die onder de verantwoordelijkheid van een ministerie vallen, inspecties en Hoge Colleges van Staat,1 en houdt zich bezig met de voorbereiding en de uitvoering van plannen van de regering en het parlement.

Als bescherming duidt men maatregelen aan, die een te beschermen object of persoon voor de gevolgen van een gevaar behoeden.

Een brede natuurlijke waterloop die de afwatering van een stroomgebied verzorgt.

Een binnenwaterlichaam dat grotendeels bovengronds stroomt, maar dat voor een deel van zijn traject ondergronds kan stromen.

Het water, dat ten atmosferische neerslag op hellende terreinen valt, vloeit, voor zover het niet verdampt of door planten wordt opgenomen, tezamen tot een waterloop en stroomt naar laaggelegen streken. Zulk een natuurlijke afvloeiing heet een rivier.

Het controleren of de momentane toestand van de constructie nog voldoet aan de vigerende functionele en wettelijke eisen. Toetsing van kunstwerken en objecten dient te passen in de beoordelingsmethodiek zoals geformuleerd in de Leidraad Toetsing.

Aanduiding van een verzameling entiteiten met bepaalde gemeenschappelijke kenmerken, zoals vastgelegd in een classificatieschema.

Een groep voorwerpen die een bepaald aantal kenmerken gemeenschappelijk heeft en zich daarin onderscheidt van overeenkomstige groepen. Verzameling mensen of dingen met dezelfde eigenschappen.

Primaire waterkering die rechtstreeks bescherming biedt tegen de zee, grote rivieren, het IJsselmeer of het Markermeer.

Primaire waterkering die waterkeringen uit categorie A of categorie C verbindt, zoals de Afsluitdijk en de Zeeuwse dammen.

Primaire waterkering die indirect tegen buitenwater beschermt, zoals langs het Noordzeekanaal en de Diefdijk.

Primaire waterkering in het buitenland die Nederlands grondgebied beschermt tegen overstromingen.

Het waterschap Hunze en Aa's is een groot waterschap in de Nederlandse provincies Groningen en Drenthe.

De Waddenzee (Fries: Waadsee, Duits: Wattenmeer, Deens: Vadehavet) is de binnenzee tussen de Waddeneilanden en de Noordzee aan de ene kant, en het vasteland van Nederland, Duitsland en Denemarken aan de andere kant.

Onder water raken van ofwel de begrenzingen van een stroom of een ander oppervlaktewaterlichaam, ofwel van gebieden die normaal niet onder water staan.

Het geheel van virtuele en fysieke (aanwijsbare) opdelingen en indelingen van het aardoppervlak.

Personen die ofwel fysieke, mentale of financiële schade/nadeel ondervinden (gewond, overleden, benadeeld)

Grondlichaam (al dan niet verdedigd) bestemd tot het keren van water.

Min of meer aansluitende zandheuvels langs de kust, al dan niet door de natuur gevormd, die het waterkerend vermogen ontlenen aan de geometrie en de hoeveelheid zand binnen het dwarsprofiel.

Min of meer aansluitende zandheuvels langs de kust, al dan niet door de natuur gevormd, die het waterkerend vermogen ontlenen aan de geometrie en de hoeveelheid zand binnen het dwarsprofiel.

In en dwars over een water opgeworpen aarden wal die dient om het water te keren, te leiden of te verdelen (in tegenstelling tot dijk: die langs het water ligt).

Wat door construeren ontstaan is.

Een kunstmatige, beweegbare waterkering die de verbinding tussen twee wateren kan afsluiten of openstellen en daartoe van deuren of schuiven is voorzien.

Een inlaat is een waterstaatkundig kunstwerk, dat op de scheiding van 2 peilgebieden is gelegen. De functie van dit kunstwerk is om (vers) water in een polder of lager gelegen peilgebied te laten. Een inlaat bestaat bijna altijd uit een duiker met aan de kant van het buitenwater een schuif of klep die kan worden opengezet om water binnen te laten. In sommige gevallen is een inlaat een zelfstandig kunstwerk met dezelfde uiterlijke kenmerken als een stuw.

Doorlaatsluis die dient voor aanvoer van water.

De bestemming en daarmee het gewenste gebruik, met het oog op de daarbij betrokken belangen.

In de wiskunde drukt een functie een afhankelijkheid uit van één element van een ander. Meestal wordt het begrip gebruikt in de traditionele context waarin deze elementen getallen zijn.

De bestemming en daarmee het gewenste gebruik, met het oog op de daarbij betrokken belangen.

Verzamelnaam voor het verkeer te water.

Het door middel van een werk brengen van water in een oppervlaktewaterlichaam zonder dat het water daarbij uit een ander oppervlaktewaterlichaam wordt gehaald.

Oppervlakte van de aarde.

Algemene regel m.b.t. een parameter met een bepaalde mate van bindendheid, al dan niet mede in kwantitatieve termen uitgedrukt.

Anders maken, anders worden, overgaan op iets anders.

De eis waaraan een primaire waterkering moet voldoen, aangegeven als de gemiddelde overschrijdingskans - per jaar - van de hoogste hoogwaterstand waarop de tot directe kering van het buitenwater bestemde primaire waterkering moet zijn berekend, mede gelet op overige het waterkerend vermogen bepalende factoren.

De kans dat de dreiging optreedt en het verlies (of impact) realiteit wordt.

Afwijking op de gewenste situatie waarbij waardevermindering optreedt en waarbij niet per definitie een directe relatie met de functionaliteit kan worden gelegd.

Wegen en vaarwegen, waaronder routenetwerken voor wandelen, fietsen en varen, en spoorwegen, havens, luchthavens, energie-infrastructuur, buisleidingen, openbare hemelwater- en ontwate-ringsstelsels en vuilwaterriolen, infrastructuur voor watervoorzienings-werken als bedoeld in artikel 1, eerste lid, van de Drinkwaterwet en andere vitale infrastructuur.

Grondlichaam (al dan niet verdedigd) bestemd tot het keren van water.

Anders maken, anders worden, overgaan op iets anders.

Risico/kans op overstromen.

Civieltechnisch werk voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen niet bedoeld voor permanent menselijk verblijf.

Een kunstwerk is een object, of een concept, of een constellatie, dat kan worden gekenmerkt als kunst.

Een civieltechnische constructie voor de infrastructuur van wegen, water, spoorbanen, waterkeringen en/of leidingen, waarvoor andere materialen dan aarde en zand zijn gebruikt.

Agentschap ressorterend onder het ministerie van Verkeer en Waterstaat, belast met de zorg voor (water)wegen, dijken, bruggen, Deltaplan enzovoort.

Tijd in klassieke zin is het verschijnsel dat van een gebeurtenis gezegd kan worden dat deze na of voor een andere gebeurtenis plaatsvindt. Een gebeurtenis vindt plaats op een tijdstip of moment.

Beschrijving van een in een bepaald deel van de zuiveringsinstallatie/kunstwerk gebruikt onderdeel.

De meest algemene, over de gehele aarde verbreide vloeistof die, als zij zuiver is, geen kleur, reuk of smaak heeft en waarvan de moleculen uit twee atomen waterstof en één atoom zuurstof bestaan (H2O).

Grondoppervlak in principe bedekt met water.

Objectcategorie in het natte beheer van de infrastructuur waaraan functie-eisen gesteld worden voor m.n. ecologie en waterkwaliteit, drinkwater, regionale watervoorziening, beroepsvisserij koelwater en zwemwater.

Kunstmatige hoogte, natuurlijke hoogte of gedeelte daarvan, of hoge gronden met ondersteunende kunstwerken, die een waterkerende of mede een waterkerende functie hebben.

Een gebied dat door een stelsel van waterkeringen beveiligd moet zijn tegen overstroming, in het bijzonder bij hoge stormvloed, bij hoog oppervlaktewater van een van de grote rivieren, bij hoogwater van het IJsselmeer, of bij een combinatie daarvan.

Natuurlijk aanwezige hooggelegen delen in het landschap die niet worden bedreigd door een hoge waterstand op zee, meren of rivieren.

Documentaire Informatievoorziening is het beheren, archiveren, registreren en beschikbaar stellen van documenten binnen een organisatie.

Obligatoire verbintenisscheppende, meerzijdige rechtshandeling in de vorm van een wilsovereenkomst tussen twee of meer partijen gericht op het in het leven roepen van verbintenissen.

Document dat een tweedimensionale representatie van een object, persoon of situatie is. Toelichting: Een voor de hand liggend voorbeeld is een foto van een persoon. Er zijn evenwel diverse andere soorten van tweedimensionale representaties van objecten.

Mentale representatie van een soort ding.

De typering van het structurele verband tussen een object van een objecttype en een (ander) object van een ander (of hetzelfde) objecttype.

Een begrip is een entiteit waarmee een bepaalde klasse, een idee of een relatie als object aangeduid kan worden.

Grondwater dat op natuurlijke wijze uit het aardoppervlak tevoorschijn komt.

Het systeem dat de in te winnen grootheden levert.

Een bron is de plaats of organisatie waar bepaalde informatie is ontstaan en/of beschikbaar wordt gesteld, of de documenten waarin die informatie is vervat.

Punt van waaruit grondwater wordt onttrokken.

Oorsprong van een emissie.

In de wiskunde is de afgeleide of het differentiaalquotiënt een maat voor verandering van een functie ten opzichte van verandering van zijn variabelen. Voor een functie in één variabele is de afgeleide de limiet van de verhouding tussen de verandering in de functiewaarde en de verandering in de variabele die daaraan ten grondslag ligt.

De typering van het structurele verband tussen een object van een objecttype en een (ander) object van een ander (of hetzelfde) objecttype.

Een natuurlijk dan wel niet-natuurlijk persoon waarvan de waterbeheerder gegevens bewaart.

Het geheel van virtuele en fysieke (aanwijsbare) opdelingen en indelingen van het aardoppervlak.