niche

Eigenschappen

Voorkeurslabel	niche
Definitie	Een plaats van een organisme in een ecosysteem.
Synoniem	standplaats, nis
Toelichting op definitie	(bron: Marechal, P., Woordenwijzer Ecologie. Reaal Uitgevers, Lisse, 1991 / Aquo / DIV) In de ecologie is niche de plaats die een soort of een populatie in een ecosysteem inneemt. Voor de term niche wordt ook wel de term standplaats gebruikt met een grotendeels overeenkomstige betekenis. De ecologische niche is altijd een vaag begrip geweest. De beste definitie die er gevonden kan worden, is die van Hutchinson uit 1957: De ecologische niche is een n-dimensionaal hypervolume waarbinnen de soort een stabiele en leefbare populatie kan onderhouden. Om dit te begrijpen moeten de tolerantiegrenzen bekend zijn. Dit zijn de beperkende factoren, die het organisme limiteren. Zo sterft een hond als de omgevingstemperatuur hoger is dan 55 °C. Eén tolerantiegrens voor temperatuur is bij de hond dus 55 °C. Het aantal factoren en de bijbehorende tolerantiegrenzen kan oneindig uitgebreid worden. Zo kan in een grafiek de temperatuur uitgezet worden met daarin een gebied waarin de populatie levensvatbaar is (zoals van 10° tot 55°). Hieraan kan bijvoorbeeld luchtvochtigheid toegevoegd worden, waarmee een tweedimensionaal gebied aangeeft waarbinnen de populatie levensvatbaar is. Dit kan vele malen herhaald worden. De beschrijving van de niche kan vooral verklaren waarom populaties samen voorkomen. Volgens het principe van wederzijdse uitsluiting (zie concurrentie) kunnen geen twee soorten dezelfde niche bezetten in dezelfde biotoop. Ze zouden dan elkaars directe concurrenten zijn en een van beide zal (over evolutionaire tijdperken gezien) de strijd om het bestaan winnen. Het bezitten van dezelfde niche is echter wel mogelijk als er geen concurrentie om bronnen (exploitatieconcurrentie) bestaat tussen de verschillende populaties. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan als meerdere populaties in een bepaalde niche door predatoren klein worden gehouden. Hierdoor blijven allebei de populaties voortbestaan, omdat de klein gehouden populaties niet hoeven te concurreren om voedsel. Er zijn twee soorten ecologische niches: de fundamentele en gerealiseerde niche. De fundamentele niche is een theoretische niche waar alle mogelijke tolerantiegrenzen in worden opgenomen. De gerealiseerde niche is de niche die in de realiteit voorkomt. Zo kan het zijn dat de gerealiseerde niche van een generalist veel kleiner is dan zijn theoretische door interspecifieke concurrentie met een specialist. Standplaatseisen of milieucondities van soorten en levensgemeenschappen worden gekarakteriseerd door abiotische en biotische factoren. Dit zijn de eigenschappen van een standplaats die bepalend zijn voor het functioneren van organismen en daarmee uiteindelijk bepalend voor de soortsamenstelling van de levensgemeenschap. Een niche is dus geen plaats (habitat) waar het organisme leeft, maar een reeks voorwaarden die de habitat van dieren bepalen. De belangrijkste standplaatsfactoren zijn (toegespitst op vegetatie): klimaat en microklimaat vochtleverantie grondwaterstand en fluctuaties (conditionerende standplaatsfactor voor de vochtleverantie) bodemtextuur (conditionerende standplaatsfactor voor de vochtleverantie) zuur/basenhuishouding van de bodem chloridegehalte van het (grond)water voedselrijkdom: beschikbaarheid van nutriënten aëratie van de bodem: zuurstofbeschikbaarheid (bron: Wikipedia)
Exacte overeenkomst	https://www.aquo.nl/index.php/Id-0bcaa067-289b-49ff-acf8-002fcba2761c, https://nl.wikipedia.org/wiki/Niche_(ecologie)
Status	Concept

Relaties

Vertrekpunt	Relatie	Eindpunten
niche	Breder	soort (Ecologie) (Let op: pagina bestaat niet.)
niche	Bron van	Aquo begrippen (Informatiebron) DIV Hunze en Aa's begrippen (Informatiebron) Wikipedia begrippen (Informatiebron)
niche	Gerelateerd	ecosysteem (Begrip)
niche	Lid van Aquo	ecologie (Collectie Aquo)

Afgeleide relaties

Vertrekpunt	Relatie	Eindpunt

Een plaats van een organisme in een ecosysteem.

Beschrijving van de generieke kenmerken waarover een object dient te beschikken om te worden geclassificeerd als instantie van een specifiek objecttype.

Verzameling van op een en dezelfde plaats voorkomende populaties (micro-organismen, planten, dieren) die daardoor met elkaar en met het omringende fysische en chemische milieu interacties kunnen aangaan en aldus een functionele eenheid vormen.

Een plaats van een organisme in een ecosysteem.

Een plaats van een organisme in een ecosysteem.

Beschrijving van de generieke kenmerken waarover een object dient te beschikken om te worden geclassificeerd als instantie van een specifiek objecttype.

Grondwater dat op natuurlijke wijze uit het aardoppervlak tevoorschijn komt.

Het systeem dat de in te winnen grootheden levert.

Een bron is de plaats of organisatie waar bepaalde informatie is ontstaan en/of beschikbaar wordt gesteld, of de documenten waarin die informatie is vervat.

Punt van waaruit grondwater wordt onttrokken.

Oorsprong van een emissie.

Geconcentreerde uitstroming van kwelwater.

De leer van de onderlinge betrekkingen tussen levende organismen en hun milieu.

Documentaire Informatievoorziening is het beheren, archiveren, registreren en beschikbaar stellen van documenten binnen een organisatie.

De leer van de onderlinge betrekkingen tussen levende organismen en hun milieu.

Verzameling van individuen van dezelfde soort, die in een bepaalde omschreven ruimte woont.

Geconcentreerde uitstroming van kwelwater.

Een begrip is een entiteit waarmee een bepaalde klasse, een idee of een relatie als object aangeduid kan worden.

Actie tijdens de gebruiksfase van een product of bouwwerk om ervoor te zorgen dat het in een conditie blijft waarbij het in staat is zijn functie uit te blijven voeren zoals vereist. (bron: Lexicon Circulair Bouwen)

In de wiskunde is de meest gebruikelijke betekenis van een grafiek een visuele voorstelling in een plat vlak van een reëelwaardige functie in één reële variabele.

Het geheel van virtuele en fysieke (aanwijsbare) opdelingen en indelingen van het aardoppervlak.

Verzameling van individuen van dezelfde soort, die in een bepaalde omschreven ruimte woont.

Een groep voorwerpen die een bepaald aantal kenmerken gemeenschappelijk heeft en zich daarin onderscheidt van overeenkomstige groepen. Verzameling mensen of dingen met dezelfde eigenschappen.

Geheel van individuen die in alle enigszins belangrijk geachte kenmerken met elkaar en met hun nakomelingen overeenkomen.

Karakteristieke leefomgeving van een levensgemeenschap waarvan de belangrijkste klimatologische, bodemkundige en biologische condities uniform zijn.

Grondwater dat op natuurlijke wijze uit het aardoppervlak tevoorschijn komt.

Het systeem dat de in te winnen grootheden levert.

Een bron is de plaats of organisatie waar bepaalde informatie is ontstaan en/of beschikbaar wordt gesteld, of de documenten waarin die informatie is vervat.

Punt van waaruit grondwater wordt onttrokken.

Oorsprong van een emissie.

Geconcentreerde uitstroming van kwelwater.

Een beeld van de echte of hypothetische wereld.

Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.

Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.

Behorende tot de niet-levende natuur.

Behorende tot de levende natuur.

Levend biologisch wezen.

Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.

Verzameling van individuen van verschillende soorten die gezamenlijk in een biotoop leven.

Leefgebied van een soort.

Een maar is een (voornamelijk) Groningse naam voor een waterloop. Maren zijn meestal smalle, ondiepe, onregelmatige, soms ook niet-natuurlijke stroompjes (slootjes) die al eeuwenlang door het landschap stromen.

Toestand die kan leiden tot het optreden van een kans (vrij naar brondefinitie)

Dieren behoren tot een grote groep organismen, namelijk die van het Rijk der Animalia of Metazoa. Ze zijn over het algemeen meercellig, in staat tot beweging, reageren op hun omgeving en voeden zich met andere organismen.

De dierenwereld van een regio.

Rijkdom aan planten, zowel de structuur als het soortenaantal betreffende.

Het klimaat is de gemiddelde weersituatie van een bepaalde streek gedurende een lagere periode (meestal minstens 30 jaar).

De hoogte van een punt waar het grondwater een drukhoogte gelijk nul heeft (de absolute waterdruk is dan gelijk aan de druk van de atmosfeer) t.o.v. een referentieniveau.

Het stijgen en dalen van de grondwaterstand. Soms wordt deze term in kwantitatieve zin gebruikt als het verschil tussen GLG en GHG.

Een fout waarvan de waarde statistisch onafhankelijk is van voorgaande of latere waarden.

Een zuur is een begrip uit de scheikunde waarvan de definitie een aantal malen aangescherpt is. Zuren zijn de tegenhangers van de basen. Zuren en basen reageren met elkaar in een proces dat neutralisatie genoemd wordt. Een waterige oplossing wordt zuur genoemd wanneer de zuurgraad (pH) lager is dan 7.

Het aan de oppervlakte liggende pakket van de aardkorst met de daaronder liggende aardlagen onder invloed van de hydrosfeer, atmosfeer en organismen.

Oppervlakte van de aarde.

Grond is een mengsel van verweerd vast materiaal (sediment), water en lucht dat aan het aardoppervlak of (vlak) daaronder voorkomt.

De meest algemene, over de gehele aarde verbreide vloeistof die, als zij zuiver is, geen kleur, reuk of smaak heeft en waarvan de moleculen uit twee atomen waterstof en één atoom zuurstof bestaan (H2O).

Grondoppervlak in principe bedekt met water.

Objectcategorie in het natte beheer van de infrastructuur waaraan functie-eisen gesteld worden voor m.n. ecologie en waterkwaliteit, drinkwater, regionale watervoorziening, beroepsvisserij koelwater en zwemwater.

De hoeveelheid voedsel in de bodem.

Voedingsstoffen. Hiermee worden met naam mineralen aangegeven, die essentieel zijn voor de groei van planten.

Wikipedia is een online encyclopedie die ernaar streeft inhoud te bieden die vrij herbruikbaar, objectief en verifieerbaar is.

Obligatoire verbintenisscheppende, meerzijdige rechtshandeling in de vorm van een wilsovereenkomst tussen twee of meer partijen gericht op het in het leven roepen van verbintenissen.

Mentale representatie van een soort ding.

De typering van het structurele verband tussen een object van een objecttype en een (ander) object van een ander (of hetzelfde) objecttype.

Geheel van individuen die in alle enigszins belangrijk geachte kenmerken met elkaar en met hun nakomelingen overeenkomen.

Grondwater dat op natuurlijke wijze uit het aardoppervlak tevoorschijn komt.

Het systeem dat de in te winnen grootheden levert.

Een bron is de plaats of organisatie waar bepaalde informatie is ontstaan en/of beschikbaar wordt gesteld, of de documenten waarin die informatie is vervat.

Punt van waaruit grondwater wordt onttrokken.

Oorsprong van een emissie.

Een begrip is een entiteit waarmee een bepaalde klasse, een idee of een relatie als object aangeduid kan worden.

Uniforme taal voor het uitwisselen van gegevens binnen de watersector.

In de wiskunde is de afgeleide of het differentiaalquotiënt een maat voor verandering van een functie ten opzichte van verandering van zijn variabelen. Voor een functie in één variabele is de afgeleide de limiet van de verhouding tussen de verandering in de functiewaarde en de verandering in de variabele die daaraan ten grondslag ligt.

De typering van het structurele verband tussen een object van een objecttype en een (ander) object van een ander (of hetzelfde) objecttype.

Een natuurlijk dan wel niet-natuurlijk persoon waarvan de waterbeheerder gegevens bewaart.