zure regen

Eigenschappen

Voorkeurslabel	zure regen
Definitie	Regen dat een zeer lage pH heeft, als gevolg van het in contact komen met atmosferische verontreinigingen zoals zwaveloxiden.
Synoniem	zure neerslag, zure depositie
Toelichting op definitie	(bron: Aquo) Zure regen, zure neerslag of zure depositie ontstaat wanneer zwaveldioxide (SO2), stikstofoxiden (NOx), ammoniak (NH3) en vluchtige organische stoffen (VOS) oplossen in de regenwolken. Stikstofoxiden (NOx) is een verzamelnaam voor stikstofmonoxide (NO) en stikstofdioxide (NO2). Ammoniak (NH3) en vluchtige organische stoffen kunnen afkomstig zijn van de uitlaatgassen van auto's en van de verbranding van zwavelhoudende en stikstofhoudende brandstoffen zoals mazout, stookolie en benzine. Samen met water vormen zij daar zuren; zwavelzuur (H2SO4) en salpeterzuur (HNO3). Ook de intensieve veeteelt is een belangrijke uitstoter. Ammoniak vormt samen met zuurstof ook stikstofoxiden, die aanleiding kunnen geven tot vorming van salpeterzuur. In de laatste decennia van de 20e eeuw (vooral in de jaren '80) was er veel aandacht voor het fenomeen. Regelmatig is het ook gekarakteriseerd als een hype. Dit wordt weersproken door het Planbureau voor de Leefomgeving die stelt dat beleidsmaatregelen effect hebben gehad. Grofweg kan men vijf plaatsen onderscheiden waar zure depositie haar sporen nalaat: Water: Het zuur is er de oorzaak van dat grond- en oppervlaktewater een lagere pH-waarde krijgen, waardoor het ecosysteem van vijvers en meren verstoord kan worden. Dieren en planten kunnen sterven, inbegrepen de bomen, die nodig zijn voor vastlegging van koolstofdioxide en productie van zuurstof. Flora: Het zuur heeft op verschillende manieren een negatieve invloed op planten; de beschermlagen van een plant wordt aangetast. Het zuur tast bijvoorbeeld de huidmondjes en de beschermende waslaag van bladeren en naalden aan, waardoor een plant kan uitdrogen. Tevens kan het zuur in het blad doordringen en de voedingsstoffen uitspoelen, die de wortels niet op tijd kunnen aanvullen. Door deze processen gaan de bladeren en naalden verkleuren. De neerslag die langs de bomen afstroomt, tast de takken of stam aan waardoor deze gaan scheuren en schimmels vrij spel krijgen. Zure depositie in de bodem kan schade aan het wortelstelsel toebrengen, waardoor planten minder goed in staat zijn water en andere voedingsstoffen op te nemen. Bodem: Aanvankelijk zal een hoeveelheid zuur die aan de bodem wordt toegevoegd worden geneutraliseerd door een aanwezige natuurlijke buffer van kalk, mineralen en organisch materiaal (humus). Wanneer de grenswaarden van deze buffer worden overschreden, dan daalt de zuurgraad van de bodem en zullen door middel van chemische processen meer metalen (vooral aluminium) vrijkomen in de bodem die voor het gehele milieu van zowel planten, dieren als mensen schadelijk zijn (aluminiumtoxiciteit). Het evenwicht van de voedingsstoffen is verstoord. Er ontstaat een tekort aan calcium, fosfor, magnesium en kalium. Daarnaast zorgt een verzuurde bodem voor een vermindering van de biodiversiteit in en op de bodem. Zandgronden bevatten over het algemeen weinig kalk, en het zuur kan er dus niet onschadelijk gemaakt worden; er bestaat een geringe buffercapaciteit. De gevolgen van de zure neerslag zijn daar dan ook het duidelijkst en worden er het eerst opgemerkt. Een van de manieren om de effecten van zure regen op de bodem te verminderen, is het strooien van (ongebluste) kalk. Bekalking van bosbodems staat echter ter discussie, want dit versnelt de mineralisatie, waardoor meer stikstof ter beschikking komt en de groei van stikstofminnende ruigtekruiden zoals de grote brandnetel bevorderd wordt. Ook bepaalde uitheemse plantensoorten kunnen hierdoor gaan domineren. Mens: De schadelijke stoffen die in de lucht aanwezig zijn veroorzaken aandoeningen aan longen en luchtwegen. Ozon en stikstofoxiden gaan na inademing allerlei reacties aan met longweefsel. Ammoniak in hoge concentraties kan onder andere benauwdheid, irritatie van ogen en hoofdpijn veroorzaken. Gebouwen: Zuren tasten sommige materialen aan, waaronder steensoorten (vooral de calciumhoudende, zoals kalksteen). Stenen lossen hierdoor op. Gebouwen worden aangetast door zure regen, doordat het zuur de steen oplost. In Vlaanderen zijn veel gebouwen vb: Sint-Baafskathedraal in Gent en Sint-Walburga(Oudenaarde) gebouwd met Balegemse steen welke zeer gevoelig is aan zure regen. Ook metalen gaan sneller roesten, verf en plastics hebben last van zure regen. Ook beelden, glas-in-loodramen worden hierdoor beschadigd. Zuren reageren met deze materialen. Ook kunnen de stenen barsten omdat calciumoxide (CaO) wordt omgezet in calciumsulfaat (CaSO4). Calciumsulfaat heeft een groter volume en doet daardoor de stenen barsten. (bron: Wikipedia)
Exacte overeenkomst	https://www.aquo.nl/index.php/Id-778cd275-95ae-421e-a779-b850a606b3c1, https://nl.wikipedia.org/wiki/Zure_regen
Afbeelding URL	Door zure regen aangetaste kalksteen.
Video van
Status	Concept

Relaties

Vertrekpunt	Relatie	Eindpunten
zure regen	Breder	neerslag (Begrip)
zure regen	Bron van	Wikipedia begrippen (Informatiebron) Aquo begrippen (Informatiebron)
zure regen	Gerelateerd	zuur water (Begrip)

Afgeleide relaties

Vertrekpunt	Relatie	Eindpunt